Στο «φως» μεγάλος νεολιθικός οικισμός
Σάββατο 8 Σεπτέμβρη 2001

Ενα μοναδικό, σε μέγεθος και διατήρηση, οχυρωμένο οικισμό της Νεώτερης Νεολιθικής Εποχής φέρνει στο φως η σωστική ανασκαφή που διεξάγεται από την ΚΑ?`ΕΠΚΑ, στον αρχαιολογικό χώρο του Στρόφιλα στην Ανδρο.

Πρόκειται για ένα πυκνοδομημένο τμήμα, του οποίου η έκταση υπολογίζεται σε 25-30 στρέμματα, στο οροπέδιο του Στρόφιλα που βρίσκεται στη δυτική ακτή του νησιού. Μέχρι τώρα αποκαλύφθηκαν λείψανα μεγάλων οικοδομημάτων, αψιδωτών και τετράπλευρων, που σώζονται μέχρι και 1 μ. ύψος. Επίσης, ανασκάφηκε το μεγαλύτερο τμήμα του τείχους, μήκους περίπου 100 μ., πάχους 1,60 μ.-2 μ. και ύψους 2 μ.

Στα οικοδομήματα βρέθηκε πλήθος κινητών ευρημάτων, όπως πήλινα αγγεία (χύτρες, πίθοι), λίθινα εργαλεία, τέχνεργα οψιανού, αιχμές βελών και δοράτων από οψιανό, κοσμήματα, ειδώλια, χάλκινα αντικείμενα κλπ. Τα χάλκινα ξεχωρίζουν για τον αριθμό τους και για την ποικιλία τους: αιχμές δοράτων, πόρπες, τριχολαβίδες κ.λπ. και μαρτυρούν ότι η μεταλλουργία στις Κυκλάδες ήταν σε πιο εξελιγμένο στάδιο από αυτό που έδειχναν τα έως τώρα λιγοστά ευρήματα από άλλα νησιά.

Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, πρόκειται για τον μεγαλύτερο και καλύτερα σωζόμενο οργανωμένο και εξαιρετικά πυκνοδομημένο οικισμό της Νεολιθικής Εποχής του νησιωτικού Αιγαίου που εντοπίστηκε και ανασκάπτεται μέχρι σήμερα. Οι ίδιοι εκτιμούν ότι η σημαντική γεωγραφική θέση της Ανδρου ως φυσικής γέφυρας ανάμεσα στο νησιωτικό Αιγαίο και την ηπειρωτική Ελλάδα, σε συνδυασμό με τα άφθονα νερά, την πλούσια βλάστηση και τις αξιόλογες καλλιεργήσιμες εκτάσεις, ευνόησαν τη συγκέντρωση πληθυσμού και την ανάπτυξη αυτού του μεγάλου οικισμού, που ανήκει στον πολιτιστικό ορίζοντα Κεφάλας Κέας, Αίγινας και Αττικής της Τελικής Νεολιθικής περιόδου (4500-3300 π.Χ.).

Ο οικισμός δείχνει ότι ήδη από την 5η χιλιετία π.Χ. υπήρχαν στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Κυκλάδων πολυπληθείς οργανωμένες κοινωνίες με υψηλό πολιτιστικό επίπεδο και ανεπτυγμένη τεχνολογία, στων οποίων την ισχυρή πολιτιστική παράδοση βασίστηκε ο υψηλός Κυκλαδικός Πολιτισμός της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού.