Στα βήματα της Ρώσικης Πρωτοπορίας
Κυριακή 24 Σεπτέμβρη 2017

Κατατοπιστικές και ενδιαφέρουσες «ματιές» στα έργα καλλιτεχνών που εντάσσονται στο ρεύμα της Ρώσικης Πρωτοπορίας προσέφερε η έκθεση σε επιμέλεια της Επιτροπής Πολιτισμού του ΚΣ της ΚΝΕ, που λειτούργησε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ, στο χώρο του Πολιτισμού. Με τη βοήθεια φοιτητριών της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, που ανέλαβαν το καθήκον της ξενάγησης, οι επισκέπτες του Φεστιβάλ γνώρισαν βασικά έργα της περιόδου 1910 - 1930, τα κύρια ρεύματα και τους εκφραστές τους, διαπιστώνοντας τον αντίκτυπο της Οκτωβριανής Επανάστασης, την ώθηση που έδωσε στην ανάπτυξη της Τέχνης.

Τα εκθέματα ήταν ψηφιακά αντίγραφα έργων της Συλλογής Γ. Κωστάκη που φυλάσσονται στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, τα οποία δεν είχαν εκτεθεί και παρουσιαστεί στο κοινό για πολλά χρόνια.

Δίπλα σε αυτά υπήρχαν τέσσερις κατασκευές - έργο ομάδας μηχανικών. Εκτός από την κατασκευή του πύργου του Τάτλιν, που συγκέντρωσε τα βλέμματα ως ένα σημαντικό επίτευγμα, υπήρχαν αναπαραστάσεις κατασκευών του Κλούτσις, ενώ από την Παρασκευή προστέθηκε και η αναπαράσταση κατασκευής της Πόποβα που είχε δημιουργηθεί ως σκηνικό θεατρικής παράστασης. Το σκηνικό αποτελείται από ξύλινα πλαίσια και περιστρεφόμενους τροχούς που υποδεικνύουν τις μηχανές, με την πρόθεση να δημιουργήσει ένα σκηνικό χώρο απλό, στην πιο βασική του μορφή. Για το σχεδιασμό του έπαιξε ρόλο η διευκόλυνση των ηθοποιών και να μπορεί το σκηνικό να παρουσιαστεί και σε εξωτερικούς χώρους.

Η περιήγηση στους πίνακες ξεκινούσε με έργα του κυβοφουτουρισμού, ενός ρεύματος που αναπτύχθηκε ως άρνηση του κυρίαρχου μέχρι τότε ρεύματος του συμβολισμού. Στη Ρωσία το ρεύμα αυτό προσέλαβε αντιπολεμικά χαρακτηριστικά σε αντίθεση με το φασιστικό προσανατολισμό των φουτουριστών της Ιταλίας. Ακολουθούν τα εγχειρήματα των σουπρεματιστών να υπερβούν τα «δεσμά του θέματος» και να προτείνουν μια ζωγραφική μη παραστατική.

Τέλος, η έκθεση παρουσίαζε τη γέννηση του σοσιαλιστικού ρεαλισμού μέσα από τη Ρώσικη Πρωτοπορία, ως υπέρβαση του τέλματος στο οποίο αυτή περιέπεσε κάτω από το βάρος των αδυναμιών και των αντιφάσεών της. Οπως εξηγούνταν από τα ταμπλό της έκθεσης και τους ξεναγούς της, ο Σοσιαλιστικός Ρεαλισμός είναι το ρεύμα που επιχειρεί να δώσει ολοκληρωμένη υπόσταση στο αίτημα για σύνδεση της Τέχνης με τη ζωή, που εξοπλίζει την Τέχνη με το πιο δυνατό όπλο, το διαλεκτικό και ιστορικό υλισμό.