O Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε χτες βράδυ ότι αναγνωρίζει την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ και ότι εν ευθέτω χρόνω θα μεταφέρει εκεί τη νέα αμερικανική πρεσβεία από το Τελ Αβίβ, όταν οικοδομηθεί με πρότυπο... «ένα λαμπρό μνημείο ειρήνης». Η κίνηση αυτή, που θέλει να προωθήσει τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή της Μ. Ανατολής, προκαλεί έντονες αντιδράσεις και σε συμμάχους των ΗΠΑ, που από κοινού ευθύνονται για τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στην περιοχή.

Ο Τραμπ κυνικά και προκλητικά υποστήριξε ότι η αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ «είχε ήδη καθυστερήσει πολύ» και ότι «οι αποτυχημένες πολιτικές του παρελθόντος δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν ως σήμερα βιώσιμη ειρήνη μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων». Θύμισε ότι πριν χρόνια το αμερικανικό Κογκρέσο είχε αναγνωρίσει την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ, αλλά κανένας Πρόεδρος δεν θέλησε να την υλοποιήσει. Υποστήριξε ότι η απόφασή του ήταν δικαιολογημένη επειδή εκεί βρίσκεται η έδρα της ισραηλινής Βουλής (Κνέσετ), η ισραηλινή προεδρική και πρωθυπουργική κατοικία, εκεί πραγματοποιούνται συχνά οι συναντήσεις Ισραηλινών αξιωματούχων με ξένους ηγέτες. Προχωρώντας την πρόκληση, χαρακτήρισε το Ισραήλ «μια από τις πιο πετυχημένες δημοκρατίες στον κόσμο».

Πρόσθεσε ότι διέταξε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να ξεκινήσει την πρόσληψη αρχιτεκτόνων για το σχεδιασμό και την ανέγερση της νέας αμερικανικής πρεσβείας και ότι ζήτησε «από τον αντιπρόεδρο Μάικ Πενς να μεταβεί άμεσα στην περιοχή, για να ξεκινήσει διαβουλεύσεις με στόχο την επανέναρξη της ειρηνευτικής διαδικασίας».

Επίσης τόνισε ότι η «ρεαλιστική απόφασή» του δεν συνιστά αλλαγή στα σύνορα της περιοχής ή στο καθεστώς της Ιερουσαλήμ, καλώντας «όλες τις πλευρές να διατηρήσουν το καθεστώς όλων των ιερών τόπων». Κατέληξε λέγοντας ότι «η ειρήνη δεν είναι άπιαστη για αυτούς που τη θέλουν» και πως «ήρθε η ώρα να ακουστούν νέες, μετριοπαθείς φωνές και να διεκδικήσουν ένα λαμπρό και όμορφο μέλλον».

Από νωρίς ο Παλαιστίνιος Πρόεδρος Μαχμούτ Αμπάς επικοινώνησε τηλεφωνικά με δεκάδες ξένους ηγέτες, ζητώντας τους να παρέμβουν ώστε να αποτρέψουν τον Πρόεδρο Τραμπ από μία απόφαση που αναμένεται να βάλει «φωτιά» στην ευρύτερη περιοχή. Κάλεσε παράλληλα όλες τις παλαιστινιακές οργανώσεις να παραμερίσουν τις διαφορές τους και να δουλέψουν «άμεσα» για να πετύχουν «εθνική συμφιλίωση ώστε να αντιμετωπίσουν τους σοβαρούς κινδύνους».

Ο Παλαιστίνιος πρωθυπουργός Ραμί Χαμντάλα, συναντώντας Ευρωπαίους διπλωμάτες προέβλεψε ότι η απόφαση των ΗΠΑ «θα καταστρέψει την ειρηνευτική διαδικασία και τη λύση των δύο χωρών». Κάλεσε τις ηγεσίες όσων ευρωπαϊκών χωρών δεν το έχουν πράξει ήδη, να αναγνωρίσουν άμεσα το κράτος της Παλαιστίνης στα σύνορα του 1967.

Νωρίτερα, χιλιάδες Παλαιστίνιοι βγήκαν στους δρόμους πόλεων της Λωρίδας της Γάζας, διαδηλώνοντας κατά της απόφασης Τραμπ για αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ. Αξιωματούχοι της «Χαμάς» δήλωσαν ότι «ο Τραμπ και οποιοσδήποτε άλλος σφάλλουν εάν νομίζουν ότι ο λαός μας, το έθνος και η αντίστασή μας δεν μπορούν να ακυρώσουν τα σχέδιά τους». Πρόσθεσαν πως ο Πρόεδρος των ΗΠΑ «άνοιξε τις πύλες της κολάσεως...».

Στο Ισραήλ, ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου εκτίμησε ότι δεν θα καταστεί εφικτή η υπογραφή ειρηνευτικών συμφωνιών με αραβικές χώρες δίχως συμφωνία με τους Παλαιστίνιους, προσθέτοντας ότι ήδη «απολαμβάνει τις μυστικές σχέσεις με πολλές από αυτές». Χαρακτήρισε τη μέρα «ιστορική», λέγοντας ότι δίνει «ευκαιρία για ειρήνη» και ότι κάθε συμφωνία θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ.

Ο ηγέτης των Εργατικών της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αβι Γκαμπέι, εξέφρασε την ελπίδα η απόφαση Τραμπ να συνοδευτεί «από συγκεκριμένα μέτρα ώστε να μας βοηθήσουν να οικοδομήσουμε εμπιστοσύνη με τους Παλαιστίνιους».

Ηγέτες δεκάδων χωρών εξέφρασαν ανησυχία για τις επιπτώσεις της απόφασης του Αμερικανού Προέδρου.

Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, διαμήνυσε ότι δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική, παρά η λύση των δύο κρατών. Τόνισε ότι το θέμα της Ιερουσαλήμ θα πρέπει να επιλυθεί μέσω άμεσων διαπραγματεύσεων. Η επικεφαλής της ΕΕ για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Ασφάλεια, Φεντερίκα Μογκερίνι, κάλεσε τον Παλαιστίνιο Πρόεδρο Αμπάς για συνάντηση στις Βρυξέλλες (το αργότερο αρχές Γενάρη), όπου θα μεταβεί για τον ίδιο λόγο τη Δευτέρα και ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπ. Νετανιάχου. Κάλεσε τους Παλαιστίνιους να επιδείξουν «αυτοσυγκράτηση», τονίζοντας ότι η ΕΕ, που αναβαθμίζει τις σχέσεις με το Ισραήλ, τάσσεται υπέρ της επανέναρξης «πραγματικής ειρηνευτικής διαδικασίας στη βάση λύσης δύο κρατών, καθώς αυτή είναι η μοναδική προοπτική που εγγυάται την ειρήνη και την ασφάλεια».

Ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, έκρινε πως η μονομερής απόφαση του Τραμπ είναι «λυπηρή» και δεν την στηρίζει.

Ο Αραβικός Σύνδεσμος πραγματοποιεί έκτακτη σύνοδο το Σάββατο όπως και ο Οργανισμός Ισλαμικής Διάσκεψης.

Ο Πάπας Φραγκίσκος έκανε έκκληση προκειμένου να «επικρατήσει η σοφία και η σύνεση για αποφυγή νέων στοιχείων έντασης στο διεθνές στερέωμα».

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου στη Μόσχα εξέφρασε «ανησυχία» για τις εξελίξεις.

Ο εκπρόσωπος του σινικού υπουργείου Εξωτερικών χαρακτήρισε το στάτους της Ιερουσαλήμ «ζήτημα σύνθετο και ευαίσθητο».

Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν προειδοποίησε ότι οι ΗΠΑ «βυθίζουν την περιοχή και τον κόσμο σε μία φωτιά χωρίς τέλος ενόψει» και ότι η εξέλιξη «θα εξυπηρετήσει τις τρομοκρατικές οργανώσεις».

Ο Ιρανός Πρόεδρος Χασάν Ροχανί χαρακτήρισε την εξέλιξη «κίνηση απελπισίας και αδυναμίας γιατί τα χέρια (σ.σ. των ΗΠΑ) είναι δεμένα και δεν μπορούν να πετύχουν τους στόχους τους».