Ως πανάκεια για τη λύση του κυκλοφοριακού και συγκοινωνιακού προβλήματος της Αθήνας και κατά συνέπεια της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, προβάλλεται η λειτουργία του μετρό (μέχρι και ως μέσο, που θα συμβάλει στην ισόρροπη ανάπτυξη της Αττικής το προβάλλει ο πρωθυπουργός). Ομως, η πραγματικότητα - σύμφωνα με τους ειδικούς - είναι διαφορετική.

Το φόβο του ότι «στο χώρο της Αττικής θα ζήσουμε μια μονομερή ανάπτυξη σε βάρος της Δυτικής Αττικής» εκφράζει με δήλωσή του στο «Ρ» (δημοσιεύεται ολόκληρη παρακάτω) ο πολεοδόμος - τ. καθηγητής του ΕΜΠ Αθανάσιος Ι. Αραβαντινός, επισημαίνοντας ότι «οι νέες γραμμές του μετρό της Αθήνας, που μπαίνουν σε λειτουργία είναι καλές αλλά... λίγες». Γι' αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη επεκτάσεων ιδιαίτερα προς τη Δυτική Αττική, αλλά και δημιουργίας γραμμών τραμ, σημειώνοντας όμως ότι βασική προϋπόθεση για ένα σωστό σχεδιασμό όλου του δικτύου μεταφορών είναι αυτό να προσαρμοστεί σε ένα σύγχρονο αναθεωρημένο πολεοδομικό σχεδιασμό.

Επίσης, ο καθηγητής πολεοδομίας του ΕΜΠ Γιώργος Σαρηγιάννης (η δήλωσή του δημοσιεύεται επίσης παρακάτω) υπογραμμίζει ότι η επίλυση του κυκλοφοριακού και του νέφους μπορεί να γίνει μόνο με τη συνδυασμένη χρήση Μαζικών Μέσων Μεταφοράς με βασικό κορμό το τραμ. Σημειώνει, επίσης, ότι με τα χρήματα που έδωσε το δημόσιο για το μετρό θα μπορούσαν να είχαν κατασκευαστεί 200 χιλιόμετρα τραμ.

Με ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων επισημαίνει ότι για να αναστραφούν οι κυκλοφοριακές συνθήκες της πρωτεύουσας και για να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ύπαρξη αρκετών συνοδευτικών διαχειριστικών μέτρων, η βελτίωση της υποδομής, καθώς και άλλα ρυθμιστικά ή νομοθετικά μέτρα.

Ως πρώτης προτεραιότητας μέτρο για τους συγκοινωνιολόγους, είναι η αναδιοργάνωση των υφιστάμενων λεωφορειακών γραμμών και η κατασκευή σταθμών μετεπιβίβασης μεταξύ των λεωφορείων και του μετρό, ενώ, παράλληλα, θεωρούν απαραίτητο «συστατικό επιτυχίας» την άμεση εφαρμογή μιας «ενιαίας και ελκυστικής πολιτικής κομίστρου». Εξίσου σημαντικό είναι επίσης, σημειώνεται στην ανακοίνωση, να εξασφαλιστούν επαρκείς χώροι στάθμευσης ΙΧ και να ληφθούν τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα αντιμετώπισης των προβλημάτων κυκλοφορίας και άναρχης στάθμευσης, που προβλέπεται ότι θα εκδηλωθούν στις περιοχές μετεπιβιβάσεων.

Στα μέτρα που προτείνουν οι Ελληνες συγκοινωνιολόγοι, περιλαμβάνονται:

• Η άμεση αξιοποίηση των ελάχιστων υπαίθριων χώρων στάθμευσης, που έχουν απομείνει και είναι κατάλληλοι για μετεπιβίβαση και παράλληλα να εκπονηθούν σχέδια στάθμευσης για τις περιοχές αυτές, ώστε να μην επιβαρυνθούν περαιτέρω κυκλοφοριακά. Στις περισσότερες περιοχές μετεπιβίβασης θα πρέπει να πριμοδοτηθεί η μετεπιβίβαση από το λεωφορείο στο μετρό έναντι της μετεπιβίβασης από το ΙΧ, που σε πολλές περιοχές θα είναι αδύνατη.
• Η αναδιοργάνωση της επίγειας κυκλοφορίας των ΙΧ. Το κέρδος που θα υπάρξει στην οδική επιφάνεια από τη μετακίνηση επιβατών των ΙΧ στο μετρό και στις δημόσιες συγκοινωνίες γενικότερα, πρέπει άμεσα να αποδοθεί υπέρ της αναβάθμισης της ποιότητας ζωής στην πόλη, ειδάλλως, αυτό σύντομα θα αναλωθεί πάλι από τα ΙΧ, που θα σπεύσουν να ανακαταλάβουν την επιφάνεια που προσωρινά έμεινε ελεύθερη.
• Ο επαναπροσδιορισμός, με όρους φιλικούς προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο, της κατανομής της οδικής επιφάνειας μεταξύ των πεζών, των δημόσιων συγκοινωνιών και των ΙΧ υπέρ των δύο πρώτων. Είναι ευκαιρία να αποκτήσει το κέντρο της Αθήνας φαρδύτερα και πιο άνετα πεζοδρόμια, περισσότερο χώρο για τους πεζούς, περισσότερους λωρίδες ευνόησης της κίνησης των λεωφορείων (λεωφορειολωρίδες, κλπ.). Είναι ιστορικά μοναδική η ευκαιρία για την εφαρμογή τολμηρών μέτρων αποθάρρυνσης της χρήσης του ΙΧ στο κέντρο, με την κατάλληλη και περιοριστική πολιτική στάθμευσης.