Εναν μαραθώνιο διαδοχικών συναντήσεων στις ΗΠΑ διάρκειας τριών βδομάδων, με υψηλόβαθμους Αμερικανούς αξιωματούχους και διευθύνοντες συμβούλους δεκάδων αμερικανικών μονοπωλίων τεχνολογίας, στρατιωτικής βιομηχανίας, Ενέργειας, εμπορίου, επαγγελματικής κατάρτισης και εκπαίδευσης, ξεκίνησε την περασμένη Δευτέρα ο Σαουδάραβας πρίγκιπας διάδοχος του θρόνου και υπουργός Αμυνας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν. Οι στόχοι του 32χρονου Σαουδάραβα αξιωματούχου, που προβάλλεται ως ο νέος «μεγάλος μεταρρυθμιστής» της σαουδαραβικής μοναρχίας και οικονομίας με τη στήριξη της αστικής τάξης της χώρας, είναι κάτι παραπάνω από φιλόδοξοι. Αφορούν σημαντικές αλλαγές σε μία χώρα που μέχρι σήμερα είχε στήσει το μεγαλύτερο μέρος της οικονομίας και της παραγωγής στα τεράστια κέρδη που απέφεραν εδώ και δεκαετίες οι εξαγωγές πετρελαίου. Ωσπου ήρθαν, τον Ιούνη του 2014, οι σημαντικές μειώσεις στις διεθνείς τιμές «μαύρου χρυσού» και η ανάλογη μείωση των εσόδων από τις εξαγωγές πετρελαίου και την άσκηση έντονων πιέσεων στον κρατικό προϋπολογισμό της Σ. Αραβίας, με αποτέλεσμα να ξεκινήσουν την τελευταία τριετία περικοπές κρατικών επιδομάτων, επιδοτήσεων και αύξηση της νεανικής ανεργίας, σε μία χώρα όπου την πλειονότητα του εργατικού δυναμικού αποτελούν μετανάστες από δυτικές και αναπτυσσόμενες χώρες.

Οι βασικές συναντήσεις που έχει κανονίσει να πραγματοποιήσει τις επόμενες μέρες ο Σαουδάραβας πρίγκιπας διάδοχος ξεκίνησαν ουσιαστικά μετά την επίσκεψη που πραγματοποίησε το απόγευμα της περασμένης Τρίτης (20/3) στο Λευκό Οίκο, βλέποντας, μεταξύ άλλων, τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. «Είμαστε ασύγκριτοι σε πυραύλους και αεροπλάνα και στρατιωτικούς εξοπλισμούς κάθε είδους», είπε ο Τραμπ στον Σαλμάν για τα αμερικανικά μονοπώλια πολεμικής βιομηχανίας, που μόνο μέσα στους τελευταίους μήνες πούλησαν στη Σ. Αραβία όπλα και πυρομαχικά αξίας 12,5 δισ. δολαρίων.

Στη συνάντηση αυτή οι υψηλόβαθμες αντιπροσωπείες των δύο χωρών συζήτησαν, μεταξύ άλλων, τα επόμενα σχέδια των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων που πραγματοποιούν στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής (π.χ. πόλεμοι σε Συρία και Υεμένη με πρόσχημα την καταπολέμηση της «τρομοκρατίας»), την από κοινού όξυνση της κόντρας με ανταγωνιστικές περιφερειακές δυνάμεις όπως το Ιράν, τα σχέδια της Ουάσιγκτον για ένα νέο υποτιθέμενο «ειρηνευτικό σχέδιο» για επανέναρξη του διαλόγου Ισραηλινών και Παλαιστινίων.

Από το τραπέζι δεν έλειψαν τα μεγαλεπήβολα σχέδια της Σ. Αραβίας για νέους εξοπλισμούς και προσέλκυση επενδύσεων από αμερικανικά μονοπώλια, στο πλαίσιο του μακροχρόνιου σχεδιασμού «απεξάρτησης» της σαουδαραβικής οικονομίας από το πετρέλαιο (μεταξύ άλλων και μέσω ενός φιλόδοξου προγράμματος για τη δημιουργία 16 πυρηνικών αντιδραστήρων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας) και προώθησης απαραίτητων κοινωνικοοικονομικών και πολιτικών μεταρρυθμίσεων για τη διατήρηση των συμφερόντων της βασιλικής οικογένειας και των άλλων καπιταλιστών που κυβερνούν επί δεκαετίες τη χώρα. Οι σχεδιασμοί αυτοί εντάσσονται στο περιβόητο «Οραμα 2030», που προβλέπει μέσα στα επόμενα 12 χρόνια σημαντικές αλλαγές στην οικονομία της Σ. Αραβίας, παραγωγή Ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές, δημιουργία τουριστικής βιομηχανίας, αύξηση της αγροτικής παραγωγής, τεράστια πάρκα βιομηχανικής παραγωγής, αναψυχής και διασκέδασης, φουτουριστικές νέες μεγαλουπόλεις (όπως η υπό σχεδιασμό πόλη NEOM στα σύνορα της Σ. Αραβίας με Αίγυπτο και Ιορδανία), αυτοματοποίηση μέσων παραγωγής με αξιοποίηση των τεχνολογιών της ρομποτικής κ.ά.

Είναι, άλλωστε, γνωστό πως με βάση την υλοποίηση του «Οράματος 2030», ο πρίγκιπας Σαλμάν επιδίδεται παγκοσμίως σε αγώνα δρόμου, προκαλώντας επιπρόσθετη όξυνση του ανταγωνισμού μεταξύ μονοπωλίων σε Δύση και Ανατολή (π.χ. Ρωσία, Κίνα). Το φιλόδοξο πρόγραμμα για την κατασκευή 16 πυρηνικών αντιδραστήρων για την παραγωγή Ενέργειας, αξίας πολλών δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων, προβάλλει ως το «μήλον της Εριδος» σε μονοπώλια του συγκεκριμένου κλάδου, όπως γίνεται ήδη ανάμεσα στη ρωσική «Rosatom», τη γαλλική «Areva» και την αμερικανική «Westinghouse».

Είναι επιπλέον ενδεικτικό το γεγονός ότι στις ΗΠΑ ο Σαουδάραβας πρίγκιπας δεν επικέντρωσε τις επαφές του μόνο σε Ουάσιγκτον και Ν. Υόρκη, όπου συνάντησε σχεδόν το ένα τρίτο του αμερικανικού υπουργικού συμβουλίου και στελέχη χρηματοπιστωτικών μονοπωλίων της Γουόλ Στριτ. Εχει προγραμματίσει, το επόμενο διάστημα, σειρά επαφών στη Βοστόνη, όπου θα συναντηθεί με εκπροσώπους των πανεπιστημίων Χάρβαρντ και ΜΙΤ, στο Χιούστον, όπου θα εξετάσει επενδύσεις σε διυλιστήρια και θα βολιδοσκοπήσει συμφωνίες με τάνκερ για τη μεταφορά αμερικανικού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) στη Σ. Αραβία, στο Λος Αντζελες, όπου μεταξύ άλλων θα έχει συναντήσεις με εταιρείες παραγωγής κινηματογραφικών ταινιών και παροχής υπηρεσιών ψυχαγωγίας, στο Σαν Φρανσίσκο, όπου θα συναντήσει εκπροσώπους τεχνολογικών μονοπωλίων της Σίλικον Βάλεϊ (π.χ. «Google», «Αpple», «Facebook») και στο Σιάτλ, όπου θα δει ανάμεσα σε άλλους και τον πρώην διευθύνοντα σύμβουλο της «Microsoft», Μπιλ Γκέιτς.

Οι ΗΠΑ, πάντως, δεν ήταν ο πρώτος, αλλά ο τρίτος σταθμός μίας μεγάλης περιοδείας που πραγματοποίησε ο πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν 4 με 6 Μάρτη στην Αίγυπτο και συνεχίστηκε 7 με 9 Μάρτη στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου και υπέγραψε σημαντικές συμφωνίες σε διάφορους τομείς της οικονομίας, αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Στην Αίγυπτο, ο πρίγκιπας Σαλμάν συναντήθηκε με τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ Σίσι, λίγες βδομάδες πριν τις αιγυπτιακές προεδρικές εκλογές (26-28 Μάρτη), επισφραγίζοντας τις ήδη στενές διμερείς στρατηγικές και οικονομικές σχέσεις. Διαπίστωσαν για μία ακόμη φορά ταύτιση θέσεων στην κόντρα που έχουν ξεκινήσει από τον Ιούνη του 2017 με το Κατάρ και το Ιράν, αλλά και με την Τουρκία και τους «Αδελφούς Μουσουλμάνους», που θεωρούνται από αμφότερους «τρομοκρατική οργάνωση».

Αίσθηση, ωστόσο, προκάλεσε το «αντι-τουρκικό» ξέσπασμα του Σαουδάραβα πρίγκιπα Σαλμάν στη διάρκεια συνάντησης που είχε στο Κάιρο με Αιγύπτιους εκδότες και δημοσιογράφους. Στη συνάντηση εκείνη, κατά την αιγυπτιακή εφημερίδα «Αλ Σορούκ», ο Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν συμπεριέλαβε την Τουρκία «στο σύγχρονο τρίγωνο του κακού», που περιλαμβάνει «το Ιράν και εξτρεμιστικές θρησκευτικές οργανώσεις».

Στην ίδια συνάντηση, ερωτηθείς για την κρίση στις σχέσεις χωρών του Κόλπου με το εμιράτο του Κατάρ, είπε πως «θα πρέπει να αντιμετωπιστεί όπως η Κούβα από τις ΗΠΑ το 1959». Αναφέρθηκε επίσης σε συνεντεύξεις του στις οικονομικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις που προωθεί στη χώρα του, ιδιαίτερα υπέρ των άσχημα καταπιεσμένων γυναικών, υποστηρίζοντας ότι επιθυμεί την επαναφορά ενός «μετριοπαθούς Ισλάμ» και περισσότερα δικαιώματα για τον γυναικείο πληθυσμό (που είναι τώρα απαραίτητος για την ανασυγκρότηση και τον ανασχεδιασμό της οικονομίας της Σ. Αραβίας). Επανέλαβε τον ισχυρισμό ότι η χώρα του έπεσε θύμα της ιρανικής ισλαμικής επανάστασης του 1979, με αποτέλεσμα τη «συντηρητικοποίηση». Τόνισε δε πως «το Ισλάμ είναι ανεκτική θρησκεία, που μας επιτρέπει πλατύ διάλογο με όλες τις ιδεολογίες και τις σχολές σκέψης στη Σαουδική Αραβία». Επιπροσθέτως, αναφέρθηκε και στον καταστροφικό πόλεμο που έχει ξεκινήσει ο ίδιος από το Μάρτη του 2015 στην Υεμένη, ώστε να μειώσει την εκεί αυξανόμενη επιρροή του Ιράν, λέγοντας: «Ο πόλεμος στην Υεμένη κοντεύει να πετύχει τους στόχους για αποκατάσταση της νομιμότητας έναντι των (Σιιτών αντικαθεστωτικών ενόπλων) Χούτι... Το τέλος τους πλησιάζει...».

Στη Βρετανία πάλι, η επίσκεψη Σαλμάν προκάλεσε αντιφατικές αντιδράσεις. Πολλές εκατοντάδες διαδηλωτές τον «υποδέχτηκαν» στο Λονδίνο με διαδηλώσεις και συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, καταγγέλλοντας τον καταστροφικό πόλεμο που έχει ξεκινήσει στη φτωχότερη χώρα της Αραβικής Χερσονήσου, την Υεμένη, με τη σύμπραξη της βρετανικής κυβέρνησης και των Βρετανών πλουτοκρατών.

Αντίθετα, η κυβέρνηση μειοψηφίας της Βρετανίδας συντηρητικής πρωθυπουργού Τερέζα Μέι και η βασιλική οικογένεια τον υποδέχτηκαν με ανοικτές αγκάλες, με την προσδοκία νέων χρυσοφόρων επιχειρηματικών συμφωνιών, όπως αυτή με το βρετανικό μονοπώλιο παροχής υπηρεσιών ψυχαγωγίας κινηματογράφου «Vuc International», αξίας αρκετών δισεκατομμυρίων στερλινών, με στόχο το άνοιγμα, τους επόμενους μήνες, 30 πολυτελών κινηματογράφων τρισδιάστατης προβολής στη Σ. Αραβία. Σε λιτή ανακοίνωση της βρετανικής κυβέρνησης, αναφέρεται ότι υπογράφηκαν συμφωνίες συνολικής αξίας 100 δισεκατομμυρίων στερλινών «στους τομείς των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, εκπαίδευσης, τεχνολογίας και ασφάλειας». Για ευνόητους λόγους, οι αναφορές σε νέες πωλήσεις βρετανικών οπλικών συστημάτων στη Σ. Αραβία, που προκαλούν έντονες αντιδράσεις σε μέρος του βρετανικού λαού, αποφεύχθηκαν. Είναι πάντως γνωστό ότι από το 2015 (οπότε ξεκίνησε η ιμπεριαλιστική επέμβαση της Σ. Αραβίας στην Υεμένη) οι Βρετανοί βιομήχανοι πολεμικών συστημάτων είδαν τις εξαγωγές όπλων στη Σ. Αραβία να αυξάνονται κατά 500%, ξεπερνώντας τα 4,6 δισεκατομμύρια δολάρια. Ανακοινώθηκε, τέλος, ότι τέθηκε στόχος για αύξηση της αξίας του όγκου των διμερών εμπορικών συναλλαγών στα 65 δισεκατομμύρια και στερλίνες και αύξηση των σαουδαραβικών επενδύσεων στο Ηνωμένο Βασίλειο τα επόμενα χρόνια, μετά το Brexit.