Αρρηκτα δεμένες με τις ευρύτερες «κόντρες» που οξύνονται σε όλη τη Μέση Ανατολή είναι οι ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία, όπου προχτές ο Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, προκήρυξε τη διενέργεια πρόωρων βουλευτικών αλλά και προεδρικών εκλογών, στις 24 Ιούνη.

Επικαλούμενος τις «εξελίξεις στη Συρία», την ανάγκη «να κάνουμε βήματα για το μέλλον της χώρας μας με έναν πιο σθεναρό τρόπο», τη λήψη αποφάσεων «για τη μακροοικονομική ισορροπία σε μεγάλες επενδύσεις», ο Πρόεδρος Ερντογάν ανακοίνωσε ότι σε δυο μήνες θα στηθούν κάλπες για την ανάδειξη νέας Βουλής αλλά και νέου Προέδρου. Επιταχύνεται έτσι και η εφαρμογή των νέων μεταρρυθμίσεων στο σύνταγμα που εγκρίθηκαν με το δημοψήφισμα του 2017, σηματοδοτώντας την «προσαρμογή» του κρατικού μηχανισμού στις σύγχρονες ανάγκες της κυρίαρχης, αστικής τάξης. Σημειωτέον ότι προχτές, η Βουλή ενέκρινε την έβδομη κατά σειρά παράταση του καθεστώτος «έκτακτης ανάγκης» που κηρύχθηκε στη χώρα μετά το πραξικόπημα του 2016.

Οι ανακοινώσεις Ερντογάν έγιναν μετά από συνάντησή του με τον ηγέτη του ΜΗΡ, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, που μια μέρα πριν είχε πρώτος ζητήσει ανοιχτά την προκήρυξη πρόωρων εκλογών και ενώ μέχρι πρόσφατα το κυβερνών κόμμα ΑΚΡ διέψευδε τα «σενάρια» για πρόωρες κάλπες. Τα σενάρια όμως «φούντωναν» παράλληλα με μια έντονη συζήτηση για τις διεθνείς συμμαχίες της χώρας, τα πλεονεκτήματα και τις αναλογίες που πρέπει να έχει μια «πολυεπίπεδη» εξωτερική πολιτική, όπως επιμένουν όλο και περισσότερο αστοί αναλυτές. Θυμίζουμε ότι ΑΚΡ και ΜΗΡ έχουν συγκροτήσει εκλογική «Λαϊκή Συμμαχία», ενώ όλο τον τελευταίο χρόνο ενισχύθηκε η συμφωνία τους σε πολλά ζητήματα, μεταξύ άλλων στην έκφραση «δυσαρέσκειας» απέναντι στη Δύση και ειδικά στις ΗΠΑ.

Χτες, ο αντιπρόεδρος της χώρας, Μπεκίρ Μποζντάγ, δήλωσε ότι «η προκήρυξη πρόωρων εκλογών ματαιώνει τις συνωμοσίες εκείνων που απεργάζονται βρώμικα σχέδια ενάντια στην Τουρκία» και τόνισε πως «το νέο σύστημα διακυβέρνησης (βλ. ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του Προέδρου και άλλα που προβλέπει το νέο σύνταγμα) θα εφαρμοστεί με τη βούληση του λαού στις 24 Ιούνη».

«Αποφασίσαμε να μεταφέρουμε τις εκλογές νωρίτερα, για να εμποδίσουμε να βλάψουν την Τουρκία», τόνισε ο Μποζντάγ και πρόσθεσε: «Την πορεία της Τουρκίας θα τη γράφει ο τουρκικός λαός (στο εξής), όχι πια άλλοι. Ολα θα εξαρτώνται από όσα "γράφει" ο λαός».

Στο μεταξύ, ετοιμότητα να διαγκωνιστούν για την καλύτερη υπεράσπιση των ντόπιων μονοπωλίων εξέφρασαν όλα τα αστικά κόμματα.

Ο εκπρόσωπος Τύπου του σοσιαλδημοκρατικού CHP, Μπουλέντ Τεζκάν, δήλωσε ότι είμαστε έτοιμοι για τις εκλογές «σαν να γίνονταν αύριο», ενώ ο ηγέτης του CHP, Κεμάλ Κιλιντσάρογλου, είπε: «Είμαστε έτοιμοι, θα κερδίσουμε... Το ΑΚΡ θα λάβει μάθημα δημοκρατίας».

Η πρόεδρος του νεοσύστατου «Καλού Κόμματος» (IYI), Μεράλ Αξενέρ, προερχόμενη από το ΜΗP αλλά και υπουργός στην πρώτη κυβέρνηση του Ερντογάν, που πολλά δυτικά ΜΜΕ εμφανίζουν ως πολλά υποσχόμενη πολιτικό, τόνισε ότι το IYI «είναι το περισσότερο έτοιμο για τις εκλογές κόμμα».

Ο εκπρόσωπος Τύπου του φιλοκουρδικού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος HDP, Αϊλάν Μπιλγκέν, είπε ότι το ΑΚΡ προσπαθεί να διασώσει τον εαυτό του και σχολίασε ότι «δεν μπόρεσε να διαμορφώσει το περιβάλλον που υποσχέθηκαν στην κοινωνία», ισχυριζόμενος ότι «ουσιαστικά υπάρχει ένα χάος» σήμερα στη χώρα.

Είναι σαφές ότι οι εκλογές θα δώσουν νέα ώθηση στις ενδοαστικές διεργασίες, ενώ οι αντιθέσεις στο εσωτερικό της αστικής τάξης της Τουρκίας παραμένουν βαθιές, όπως έδειξε και η αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος το 2016. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται άλλωστε και οι συνεχιζόμενες, μαζικές, διώξεις ή «απομακρύνσεις» (με διάφορους τρόπους) από το Δημόσιο στρατιωτικών, δικαστικών, αστυνομικών και πολλών ακόμα υπόπτων για συμμετοχή στην οργάνωση του ισλαμιστή επιχειρηματία Φετ. Γκιουλέν, που το ΑΚΡ κατηγορεί ως πρωτεργάτη του πραξικοπήματος. Αντίστοιχα, το ΑΚΡ αξιοποιεί και τις διώξεις «υπόπτων για τρομοκρατική δράση» και στήριξη «τρομοκρατικών οργανώσεων» όπως το ΡΚΚ ή το PYD, για να «ξεφορτωθεί» πολιτικούς του αντιπάλους. Αλλωστε, ο ίδιος ο Γκιουλέν κατηγορείται σταθερά ως «υποχείριο των ΗΠΑ», ενώ η Αγκυρα γίνεται συχνά «πυρ και μανία» με (φερόμενα ως) μέλη της οργάνωσής του στο εξωτερικό, που δεν αντιμετωπίζονται αποφασιστικά από τις αντίστοιχες κυβερνήσεις, δίνοντας αφορμές να αναδειχθούν πολλές πλευρές ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και παζαριών.

Ενδεικτική των διεργασιών είναι και η δήλωση που έκανε ο πρόεδρος του ισλαμιστικού «Κόμματος Ευτυχίας» (SP), Τεμέλ Καραμολάογλου, εκφράζοντας επιθυμία να συναντηθεί με τον πρώην Πρόεδρο της χώρας (και συνιδρυτή του ΑΚΡ) Αμπντουλάχ Γκιουλ, «όταν εμφανιστεί ευκαιρία». Τα σχετικά ρεπορτάζ εμφανίζουν το SP διαθέσιμο να στηρίξει μια υποψηφιότητα Γκιουλ για την προεδρία.

Ταυτόχρονα, η λεγόμενη Εκλογική Επιτροπή δεν έχει ανακοινώσει τον κατάλογο των κομμάτων που θα πάρουν μέρος στις εκλογές, ενώ ήδη υπάρχουν πληροφορίες για αποκλεισμό κομμάτων μη αρεστών στην κυβέρνηση Ερντογάν.