ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ - ΕΥΡΩΖΩΝΗ - ΔΝΤ
«Πολεμικό» χρονοδιάγραμμα στο φόντο ανησυχιών για την παγκόσμια οικονομία
Σάββατο 21 Απρίλη 2018 - Κυριακή 22 Απρίλη 2018

«Οι καλές οικονομικά εποχές δεν θα διαρκέσουν για πάντα. Οι δείκτες επιχειρηματικού και καταναλωτικού κλίματος έχουν αρχίσει να υποχωρούν, αν και παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. Η κορυφή, όσον αφορά τους ρυθμούς ανάπτυξης, είναι πιθανότατα πίσω μας, όχι μόνο στην Ευρωζώνη αλλά και στις περισσότερες αναπτυγμένες οικονομίες».

Αυτό επισήμανε ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), Kλ. Ρέγκλινγκ, στο πλαίσιο της ετήσιας συνόδου του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας που ολοκληρώνεται την 22/4 στην Ουάσιγκτον. Σε ανάλογες επισημάνσεις προχώρησε και η πλευρά του ΔΝΤ, ενώ οι εκθέσεις και οι αναλύσεις των ιμπεριαλιστικών οργανισμών και των αστικών επιτελείων εντοπίζουν μια σειρά από «καθοδικούς κινδύνους», με φόντο βέβαια και τους οξυμένους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς. Στο πλαίσιο της συνόδου του ΔΝΤ, ο Κλ. Ρέγκλινγκ έκανε λόγο για την «απειλή του προστατευτισμού» σε ό,τι αφορά τις ροές του παγκόσμιου εμπορίου, τους γεωπολιτικούς κινδύνους, την «ωρίμανση του αναπτυξιακού κύκλου σε όλες τις αναπτυγμένες οικονομίες, περιλαμβανομένης και της Ευρωζώνης», την «πολιτική αβεβαιότητα» αναφορικά με την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ κ.ά.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο ιμπεριαλιστικός οργανισμός «προειδοποιεί» λέγοντας: «Η ενίσχυση των "δημοσιονομικών μαξιλαριών" στην ανάκαμψη θα δημιουργήσει τα περιθώρια δημοσιονομικής στήριξης σε μία μελλοντική καθοδική φάση της οικονομίας και δεν θα αφήσει τις δημοσιονομικές αδυναμίες να γίνουν πηγή προβλημάτων, εάν επιδεινωθούν οι χρηματοπιστωτικές συνθήκες».

Σε αυτό το σκηνικό ο ΣΕΒ, στο μηνιαίο δελτίο με τίτλο «Να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα για να αποφευχθεί ένας νέος κύκλος αβεβαιότητας!», χαρακτηριστικά τονίζει: «Τυχόν καθυστερήσεις θα έχουν δυσμενείς επιπτώσεις όσον αφορά την ομαλή έξοδο στις αγορές και, κατ' επέκταση, τη διαφύλαξη της εμπιστοσύνης στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Η ανάγκη για εξάλειψη της αβεβαιότητας στην άσκηση οικονομικής πολιτικής τους επόμενους μήνες ενισχύεται ακόμη περισσότερο και από την περιρρέουσα διεθνή πολιτική και οικονομική αστάθεια». Οι εγχώριοι βιομήχανοι συνεχίζουν να διαβλέπουν ρυθμούς ανάκαμψης για το 2018, που όμως συνοδεύονται από «αστερίσκους» και «αβεβαιότητες». Οπως λένε, «ο κίνδυνος εμφάνισης ενός νέου κύκλου αβεβαιότητας είναι υπαρκτός, όσο παραμένουν ασαφείς οι συνθήκες μεταμνημονιακής επιτήρησης και, ενδεχομένως, της ελάφρυνσης του χρέους».

Διεργασίες ενόψει του νέου εποπτικού πλαισίου

Με επίκεντρο άλλωστε την ετήσια Σύνοδο του ΔΝΤ, συνεχίζονται οι διεργασίες και τα παζάρια αναφορικά με το υπό διαμόρφωση σχέδιο της αντιλαϊκής πολιτικής για την περίοδο μετά τον Αύγουστο του 2018, καθώς επίσης και για το ζήτημα της διαχείρισης του ελληνικού κρατικού χρέους.

Οι «εκκρεμότητες» αυτές συζητήθηκαν και στο λεγόμενο Washington Group, που απαρτίζεται από το κουαρτέτο (Κομισιόν, ΕΚΤ, ESM, ΔΝΤ) καθώς και από υπουργούς Οικονομικών των «ισχυρών» καπιταλιστικών οικονομιών της Ευρωζώνης (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία κ.ά.). Σε αυτό το επίπεδο θα συζητηθεί το συνολικό «πακέτο», το οποίο βέβαια, πέρα και πάνω από τις αντιθέσεις και τους ανταγωνισμούς, έχει «κοινό παρονομαστή» την κλιμάκωση της αντιλαϊκής πολιτικής σε ορίζοντα δεκαετιών, μέχρι και το 2060. Το «παρών» στη σύνοδο του ΔΝΤ (χωρίς βέβαια συμμετοχή στο Washington Group) δίνει ο υπουργός Οικονομικών, Ευ. Τσακαλώτος.

Επόμενος σταθμός είναι η συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ, στις 27 Απρίλη στη Σόφια της Βουλγαρίας, όπου ο Ευ. Τσακαλώτος θα παρουσιάσει το λεγόμενο «αναπτυξιακό σχέδιο», που προετοιμάζει η κυβέρνηση με στόχο την προσέλκυση νέων κερδοφόρων επενδύσεων.

Ανοιχτό παραμένει και το ζήτημα της «κεφαλαιακής επάρκειας» των εγχώριων τραπεζικών ομίλων, εν αναμονή των αποτελεσμάτων των διαγνωστικών ελέγχων (stress tests), που θα ανακοινωθούν από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, στις 5 Μάη.

Σύμφωνα με πληροφορίες, τα υψηλόβαθμα κλιμάκια του κουαρτέτου θα επανέλθουν στην Αθήνα μετά την πρώτη βδομάδα του Μάη.

Καθοριστική χαρακτηρίζεται, από τους «θεσμούς» και ειδικά από το ΔΝΤ, η ανακοίνωση από τη στατιστική υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ), στις 4 Ιούνη, αναφορικά με τα προσωρινά στοιχεία για την εξέλιξη του ΑΕΠ το α' τρίμηνο του 2018. Τα εν λόγω στοιχεία θα προσμετρηθούν στις εκτιμήσεις για τυχόν δημοσιονομικά «κενά» στον κρατικό προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς.

Συμπληρώνουν το αντιλαϊκό πακέτο

Στο μεταξύ, το ΔΝΤ χαμήλωσε τον πήχη ως προς τους αναμενόμενους ρυθμούς ανάκαμψης του παραγόμενου ΑΕΠ στην ελληνική οικονομία, ανοίγοντας τη συζήτηση αναφορικά με το χρονοδιάγραμμα για την επιβολή των προνομοθετημένων αντιλαϊκών μέτρων της λεγόμενης «μεταμνημονικής» περιόδου.

Η έκθεση του ΔΝΤ για τις «Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές» (World Economic Outlook) «βλέπει» ρυθμό ανάκαμψης μόλις στο 2% για το 2018 (από 2,6% στην προηγούμενη έκθεση, του Οκτώβρη) και μάλιστα με φθίνουσα πορεία, στο 1,8% για το 2019, όπου και σταματά ο χρονικός ορίζοντας των προβλέψεων που περιλαμβάνονται στην έκθεση. Να σημειωθεί ότι η προηγούμενη έκθεση του ιμπεριαλιστικού οργανισμού «έβλεπε» ρυθμούς περαιτέρω «εξασθένισης» στην οικονομική δραστηριότητα στην περιοχή του 1% για τη μετέπειτα περίοδο μέχρι το 2022. Την ίδια ώρα, οι νεότερες εκτιμήσεις του ΔΝΤ εμφανίζονται αρκετά χαμηλότερα από τις «Εαρινές Προβλέψεις» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2,5%), που με τη σειρά της επίσης αναμένεται να προχωρήσει σε «αναθεώρηση» σε αντίστοιχη κατεύθυνση.

Την ίδια ώρα, το ΔΝΤ «βλέπει» σημαντικές «αποκλίσεις» και γύρω από το στόχο για τα «πρωτογενή πλεονάσματα» στον κρατικό προϋπολογισμό του 2018, σε μια εξέλιξη που επίσης οξύνει τα αντιλαϊκά αντανακλαστικά.

Το «πλεόνασμα» για τη φετινή χρονιά εμφανίζεται στο 2,9% του ΑΕΠ, αρκετά χαμηλότερα από τον αντιλαϊκό στόχο που έχει «κλειδώσει» στο 3,5% από φέτος και για τα επόμενα χρόνια. Η «διαφορά» αυτή «μεταφράζεται» σε ποσό πάνω από 1 δισ. ευρώ, που βέβαια στο πλαίσιο των αντιλαϊκών παζαριών που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, αλλά και σύμφωνα με τη σχετική «ρήτρα» στο «συμπληρωματικό μνημόνιο» με την πλευρά της Ευρωζώνης θα καλυφθεί με παρεμβάσεις όπως είναι η εμπροσθοβαρής κατακρεούργηση του αφορολόγητου ορίου, η «ελάφρυνση» των δόσεων για την αποπληρωμή του κρατικού χρέους, είτε μέσω κάποιου συνδυασμού των αντιλαϊκών παραμέτρων που βρίσκονται στο τραπέζι.

Την ίδια ώρα, τα «πρωτογενή πλεονάσματα» στον κρατικό προϋπολογισμό για το 2019 εμφανίζονται εντός των στόχων, στο 3,5% του ΑΕΠ, όπως προβλέπονται στη συμφωνία της κυβέρνησης με την πλευρά της Ευρωζώνης. Στην έκθεση δεν διευκρινίζεται με ποιο μείγμα αντιλαϊκών μέτρων θα επιτευχθεί ο στόχος για το 2019, όμως, όπως όλα δείχνουν, στην «πρόβλεψη» αυτή έχει ενσωματωθεί και το μέτρο της περαιτέρω κατακρεούργησης του αφορολόγητου ορίου (καταρχάς προβλέπεται για το 2020).

Να σημειωθεί ότι η διόγκωση της φοροληστείας απέναντι στο λαό από τη μείωση του αφορολόγητου προβλέπεται να αποδίδει στα κρατικά ταμεία ποσά ύψους πάνω από 1 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση, ενώ σε κάθε περίπτωση για το «καλωσόρισμα» της «επόμενης μέρας», από το 2019 ξεκινά και η περαιτέρω διάλυση των συντάξεων. Με αυτές τις αντιλαϊκές προδιαγραφές, τα ματωμένα πλεονάσματα της περιόδου 2019 - 2022 προβλέπονται στο 3,5%. Η αντιλαϊκή «κοπτοραπτική» έχει συνέχεια στο 2023, για το οποίο το ΔΝΤ «προβλέπει» χαμηλότερο «πλεόνασμα», στο 1,5%, την ώρα που η πλευρά της Ευρωζώνης βάζει στόχο της τάξης του 2% από το 2023 μέχρι το 2060.

Συνολικά, άλλωστε, οι απαιτήσεις για τα πλεονάσματα και τα κάθε είδους «μαξιλάρια ασφαλείας» για τους επιχειρηματικούς ομίλους, οι βασικοί άξονες του «αναπτυξιακού σχεδίου» που μαζί με τους πάνω από 600 μνημονιακούς νόμους σηματοδοτούν την ένταση της εκμετάλλευσης ως όρο για την προσέλκυση επενδύσεων, το «πλαίσιο εποπτείας» εντός της ΕΕ, όπως και τα «μαύρα σύννεφα» που μαζεύονται στον ορίζοντα της διεθνούς καπιταλιστικής οικονομίας ξεσκεπάζουν τα κυβερνητικά παραμύθια περί «τέλους των μνημονίων».