Ολα ξεκίνησαν το πρωί της Πέμπτης, όταν η ηλικιωμένη γυναίκα - που είχε υποστεί πριν από λίγο καιρό εγκεφαλικό επεισόδιο - παρουσίασε επιπλοκές στην υγεία της και οι συγγενείς της κάλεσαν στο ΕΚΑΒ προκειμένου να τη μεταφέρουν στο νοσοκομείο. Οπως αναφέρουν ωστόσο οι συγγενείς, η απάντηση που έλαβαν ήταν ότι δεν υπήρχε διαθέσιμο ασθενοφόρο.

Εντέλει, έσπευσε προσωπικό από το ίδιο το Κέντρο Υγείας Αβδήρων, το οποίο παρέλαβε την ηλικιωμένη γυναίκα για να υποβληθεί στις απαραίτητες εξετάσεις, υπό τον φόβο ότι περνούσε δεύτερο εγκεφαλικό επεισόδιο. Μετά την ολοκλήρωση των εξετάσεων και αφού διαπιστώθηκε πως η ασθενής έπρεπε να μεταφερθεί εκ νέου στο σπίτι, το ΕΚΑΒ ενημέρωσε τους συγγενείς ότι «δεν ήταν εφικτή η διάθεση ασθενοφόρου για την επιστροφή της στην οικία της», καθώς στην περιοχή βρισκόταν σε επιχειρησιακή ετοιμότητα μόνο ένα ασθενοφόρο για την αντιμετώπιση τυχόν επειγόντων περιστατικών.

Ως αποτέλεσμα ήταν η γυναίκα να «τοποθετηθεί» σε μια... πλαστική καρέκλα και να μεταφερθεί στο σπίτι της με ένα φορτηγάκι, το οποίο επιστράτευσαν οι συγγενείς.

Από τις κινητοποιήσεις ενάντια στη διάλυση των δημόσιων δομών Ψυχικής Υγείας

Μάλιστα, αναζητώντας και εδώ «σταθμάρχες» το κράτος, με εντολή της κυβέρνησης και των διορισμένων διοικήσεών της η Εισαγγελία Πρωτοδικών διέταξε τη διεξαγωγή προκαταρκτικής έρευνας «για ενέργειες ή παραλείψεις των υπαλλήλων στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο στο Δαφνί». Οι εισαγγελικές αρχές αναμένεται να εξετάσουν τη δικογραφία που έχει ήδη σχηματιστεί σε βάρος του 47χρονου δράστη και να διερευνηθεί μεταξύ άλλων αν βρισκόταν «σε σωστό καθεστώς νοσηλείας από το νοσηλευτικό προσωπικό».

Από την ΕΔΕ βέβαια «εξαιρούνται» οι ασυλικές συνθήκες νοσηλείας και οι επικίνδυνες συνθήκες εργασίας ως αποτέλεσμα της «ψυχιατρικής μεταρρύθμισης», η οποία στο όνομα της ψευδεπίγραφης «αποασυλοποίησης» επιδείνωσε και ελαχιστοποίησε την κρατική παροχή υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας. Ο στόχος σαφής: Να αποποιηθεί το κράτος την ευθύνη και το κόστος της νοσηλείας και αποκατάστασης των ψυχικά ασθενών και να τα μετακυλίσει στους ασθενείς και στις οικογένειές τους. Να διευρυνθεί το πεδίο της επιχειρηματικής δράσης και σε αυτόν τον ευαίσθητο τομέα, διοχετεύοντας «ζεστό» χρήμα στις ΜΚΟ που θα παρέχουν φτηνές, υποτυπώδεις υπηρεσίες Υγείας και θα πετούν ασθενείς στον δρόμο όταν δεν θα εξασφαλίζεται η κερδοφόρα λειτουργία τους, ή όταν θα λήγουν τα ευρωπαϊκά προγράμματα. Να επεκταθεί η λειτουργία των δημόσιων δομών Ψυχικής Υγείας με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, με φτηνούς, «ευέλικτους» εργαζόμενους και ασθενείς - πελάτες.

Αν κάτι λοιπόν επιδιώκεται να μείνει εκτός «κάδρου», είναι η τραγική κατάσταση που επικρατεί στα δημόσια ψυχιατρεία ή στις ψυχιατρικές κλινικές των γενικών νοσοκομείων. Το κλείσιμο των περισσότερων ειδικών ψυχιατρικών νοσοκομείων (ΨΝ Κέρκυρας, Χανίων κ.λπ.) στο πλαίσιο της «ψυχιατρικής μεταρρύθμισης» είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια εκατοντάδων κλινών. Από τα τρία εναπομείναντα ειδικά ψυχιατρικά νοσοκομεία (Δαφνί, Δρομοκαΐτειο και ΨΝ Θεσσαλονίκης), η κυβέρνηση το περασμένο καλοκαίρι έκλεισε τα δύο (ΨΝ Δαφνί και Θεσσαλονίκης), στα οποία διακομίζονται και καλούνται να εξυπηρετήσουν τις πιο βαριές περιπτώσεις ψυχιατρικών περιστατικών ολόκληρης της Ελλάδας.

Οι ελλείψεις σε προσωπικό και υποδομές είναι τεράστιες, και έχουν ως αποτέλεσμα τα όλο και περισσότερα περιστατικά που φτάνουν στα ειδικά ψυχιατρικά νοσοκομεία να μην μπορούν να εξυπηρετηθούν από τους ελάχιστους υγειονομικούς ανά βάρδια. Στις περισσότερες βάρδιες υπάρχουν μόλις δύο νοσηλευτές για δεκάδες ασθενείς, που δεν αρκούν να δώσουν νοσηλεία, να σιτίζουν και να φροντίζουν ασθενείς για την ατομική τους υγιεινή, να προσέχουν για να μην κάνει κανείς κακό στον εαυτό του ή σε άλλον νοσηλευόμενο, να συμβάλλουν στη θεραπευτική παρέμβαση. Πρόκειται συνολικά για συνθήκες εντελώς ακατάλληλες για νοσηλεία ψυχικά ασθενών, συνθήκες που υπονομεύουν τη φιλότιμη προσπάθεια του προσωπικού να βοηθήσει αυτούς τους ανθρώπους.

Η κατάσταση γίνεται ακόμα πιο εκρηκτική αν αναλογιστεί κανείς ότι έχουν αυξηθεί και τα περιστατικά «ακούσιας νοσηλείας» (το 70% - 75% επί του συνόλου των εισαγωγών στο ΨΝ Αθηνών Δαφνί, το 95% των εισαγωγών στην Ψυχιατρική κλινική του Γενικού Νοσοκομείου «Σισμανόγλειο» και το 65% των νοσηλειών στο ΨΝ Σταυρούπολης είναι ακούσιες νοσηλείες, που κατά τεκμήριο είναι πιο σοβαρές) και οι «ακαταλόγιστοι ασθενείς» του άρθρου 69.

Ο ασθενής που σκότωσε την 44χρονη νοσηλευόταν στο ΨΝΑ Δαφνί βάσει του άρθρου 69 του Ποινικού Κώδικα, στο οποίο αναφέρεται η «θεραπεία ατόμων που απαλλάσσονται από την ποινή λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής». Σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα, οι άνθρωποι αυτοί λόγω της σοβαρής νοσηρότητας των νοητικών τους λειτουργιών οδηγούνται στη διάπραξη αξιόποινων πράξεων, για τις οποίες όμως δεν έχουν επίγνωση, και μάλιστα η διάπραξη αξιόποινης πράξης αποδεικνύει ότι έχουν αυξημένη ανάγκη θεραπείας.

Οι δύο απόψεις που κυριάρχησαν τα τελευταία χρόνια είναι από τη μια εκείνη που θέλει τους «ακαταλόγιστους ασθενείς» ως «κρατούμενους - ασθενείς», άρα θα πρέπει να νοσηλεύονται στα ψυχιατρικά νοσοκομεία των φυλακών, και η άλλη ότι είναι «ασθενείς - κρατούμενοι» και συνεπώς θα πρέπει στα ψυχιατρικά νοσοκομεία όπου νοσηλεύονται να φρουρούνται από την αστυνομία. Και στις δύο περιπτώσεις παραγκωνίζονται η νόσος και η ολοκληρωμένη θεραπεία που απαιτείται.

Αν οι ασθενείς λάβουν συστηματική αγωγή και την ιατρική παρακολούθηση που απαιτείται, μειώνονται σημαντικά οι επιπτώσεις της νόσου, μπορούν να θεραπευτούν και να ενταχθούν στην κοινωνία. Για την ολόπλευρη θεραπευτική αντιμετώπιση αυτών των ασθενών χρειάζεται οι ψυχιατρικές μονάδες στις οποίες εισάγονται να είναι πλήρως στελεχωμένες με επαρκές, ειδικά εκπαιδευμένο ιατρικό, νοσηλευτικό, ακόμα και βοηθητικό προσωπικό, και εξειδικευμένη ομάδα αποτελούμενη από ψυχολόγους, εργοθεραπευτές και κοινωνικούς λειτουργούς. Μονάδες στις οποίες θα υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές (επάρκεια σε σύγχρονους θαλάμους) και σύγχρονος ιατροτεχνολογικός και ξενοδοχειακός εξοπλισμός, με κριτήριο τη θεραπεία των ασθενών. Ολα όσα δηλαδή αντιμετωπίζονται σαν «κόστος» από το αστικό κράτος και τις κυβερνήσεις.

«Αυτήν τη στιγμή το 46% των οργανικών θέσεων του νοσοκομείου παραμένουν κενές! Οι ελλείψεις σε ιατρονοσηλευτικό προσωπικό είναι τεράστιες, για 83 θέσεις ειδικών ψυχιάτρων υπηρετούν μόνο 46 και αυτοί για 967 νοσηλευόμενους ημερησίως κατά μέσο όρο», σημειώνει ο Ενιαίος Σύλλογος Εργαζομένων ΨΝΑ Δαφνί.

Και αναδεικνύει ότι την ίδια στιγμή, στην Ψυχιατρική κλινική όπου συνέβη το τραγικό γεγονός, έως τον Σεπτέμβρη του 2024 υπήρχαν μόνο δύο ψυχίατροι, ενώ από το καλοκαίρι του 2024 δεν υπάρχει κανένας ψυχολόγος και η μία κοινωνική λειτουργός αντιστοιχεί για 31 ασθενείς που εναλλάσσονται κάθε τρεις μέρες που εφημερεύει το πρώην ΨΝΑ.

Το Σωματείο υπογραμμίζει: «Το τραγικό αυτό γεγονός αναδεικνύει με τον πλέον δραματικό τρόπο τις απαράδεκτες συνθήκες που επικρατούν στις δημόσιες ψυχιατρικές δομές της χώρας μας. Η νοσηλεία περισσότερων ασθενών από τις προβλεπόμενες κλίνες, αφού για την κάθε ψυχιατρική κλινική προβλέπονται 25 κλίνες και τώρα και οι 9 ψυχιατρικές κλινικές έχουν 6 επιπλέον ράντζα η καθεμία, η υποστελέχωση του προσωπικού όλων των ειδικοτήτων, η υπερεφημέρευση και η εξουθένωση των εργαζομένων λόγω των συνεχών βαρδιών με το ελάχιστο δυνατό προσωπικό, με προσωπικό με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, με προσωπικό από τα προγράμματα 55 - 67 του ΟΑΕΔ, δημιουργούν ένα επισφαλές για τους ασθενείς και τους εργαζόμενους περιβάλλον, που σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπει εξατομικευμένο θεραπευτικό πλάνο για τις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε ασθενούς βάσει της ψυχικής του δυσκολίας.

Στις ίδιες ψυχιατρικές κλινικές νοσηλεύονται άνθρωποι, και όχι τρόφιμοι όπως αποκαλούνται, 16 - 90 ετών, νοσηλεύονται άνθρωποι από όλο το φάσμα της ψυχοπαθολογίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται».

Υπενθυμίζοντας τις αλλεπάλληλες καταγγελίες και κινητοποιήσεις του Σωματείου για τις απαράδεκτες συνθήκες που επικρατούν, υπογραμμίζει ότι «δεν μας δινόταν βήμα από πουθενά, ενώ αντιθέτως τώρα η συζήτηση επικεντρώνεται στο να βρεθούν αποδιοπομπαίοι τράγοι, να βρεθούν οι καινούριοι "σταθμάρχες", στιγματοποιώντας την ψυχική νόσο και αφήνοντας στην άκρη την υποβάθμιση και διάλυση της δημόσιας Ψυχικής Υγείας, που εμείς οι υγειονομικοί και οι ασθενείς μας βιώνουμε καθημερινά».

«Πού ήταν το υπουργείο Υγείας και οι αρμόδιοι όταν εμείς οι υγειονομικοί παλεύαμε για να μη γίνει το ΨΝΑ αποθήκη ψυχών, όταν παλεύαμε να μην υποβαθμιστεί και να συνεχίσει να λειτουργεί ως Νοσοκομείο. Οταν φωνάζαμε ότι στο ΨΝΑ δεν υπάρχει ούτε καρδιολόγος για ανθρώπους που λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή που επιβάλλει την καρδιολογική εκτίμηση, όταν στοιβάζονται άνθρωποι κλινοστατισμένοι στα ΤΕΠ, γιατί δεν υπάρχουν κλίνες στις δημόσιες δομές Ψυχικής Υγείας!

Οταν διεκδικούσαμε και διεκδικούμε οι ακούσιοι ασθενείς να μη μεταφέρονται με την αστυνομία, που όταν δεν υπάρχουν κλίνες επιστρέφουν με χειροπέδες πίσω στα κρατητήρια και το υπουργείο Υγείας δεν εφαρμόζει ούτε τον νόμο τους για ύπαρξη κρατικών κινητών μονάδων με εξειδικευμένο και εκπαιδευμένο προσωπικό».

Το Σωματείο δίνει απάντηση και στην κυβερνητική προπαγάνδα που στηρίζεται στις ανακαινίσεις με χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ. Και θέτει το ερώτημα «αν πράγματι οι ανακαινίσεις πληρούν όλα τα κριτήρια ασφάλειας ασθενών και εργαζομένων, αφού οι καθρέφτες έπρεπε να είναι άθραυστοι και δεν ήταν, ή στους τοίχους πολλών κλινικών περιμετρικά έχουν τοποθετηθεί μεταλλικά καλύμματα που στις άκρες τους είναι αιχμηρά και φυσικά επίφοβα, αφού νοσηλεύονται για παράδειγμα ασθενείς με ενεργό αυτοκτονικό ιδεασμό».

«Τους λέμε ότι δεν θα επιτρέψουμε κανείς συνάδελφός μας να γίνει ο νέος "σταθμάρχης"! Ενοχη είναι η πολιτική της ΕΕ και όλων των κυβερνήσεων», ξεκαθαρίζει το Σωματείο, δηλώνοντας τη συμμετοχή του στη μεγάλη πανεργατική πανελλαδική απεργία στις 28 Φλεβάρη, «γιατί δεν θα επιτρέψουμε νέα Τέμπη».