Νωρίτερα, στις 27/7/2011, καθιερώθηκαν τα «Κλειστά Ενοποιημένα Νοσήλια» (ΚΕΝ), που αποτελούν το νέο τρόπο τιμολόγησης και αποζημίωσης από τα ασφαλιστικά ταμεία των δημόσιων νοσοκομείων και των συμβεβλημένων ιδιωτικών με τον ΕΟΠΥΥ.

Στον «κανονισμό» και στα ΚΕΝ αντανακλάται η πολιτική των αστικών κυβερνήσεων του κεφαλαίου και της ΕΕ, που έχει σχεδιαστεί και υλοποιείται εδώ και χρόνια και τώρα λόγω οικονομικής κρίσης επιταχύνεται προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα και η μελλοντική κερδοφορία των μονοπωλίων.

Αυτή η πολιτική υλοποιείται μέσω:

• Της μείωσης της κρατικής χρηματοδότησης, που αυξάνει τη δυνατότητα ενίσχυσης των επιχειρηματιών σε χρήμα αλλά και σε παντός είδους άλλα κίνητρα (φοροαπαλλαγές, φοροελαφρύνσεις κ.λπ.).
• Της μείωσης του «μη μισθολογικού κόστους», στο οποίο ανήκει η Υγεία - Πρόνοια, που μειώνει την τιμή της εργατικής δύναμης και διαμορφώνει ακόμα πιο φτηνούς εργαζόμενους για το κεφάλαιο και τα μονοπώλια.

Στις δημόσιες και ιδιωτικές μονάδες Υγείας που έχουν συμβληθεί με τον ΕΟΠΥΥ η αποζημίωση γίνεται από τον ασφαλιστικό φορέα σύμφωνα με το νέο τρόπο τιμολόγησης που ονομάζεται «Κλειστά Ενοποιημένα Νοσήλια» (ΚΕΝ), ο οποίος καθορίζεται από το είδος της ιατρικής πράξης - θεραπείας - νόσου, σε συνδυασμό με προκαθορισμένες μέρες νοσηλείας για κάθε είδος. Ουσιαστικά, αυτός ο τρόπος της τιμολόγησης προσομοιάζει με προσφορά «πακέτου» υπηρεσιών έναντι συγκεκριμένης αμοιβής για κάθε περίπτωση. Είναι αντίστοιχο με αυτό που διεκδικούν οι ιατρικοί σύλλογοι, δηλαδή για αμοιβές «κατά πράξη και περίπτωση» στους συμβεβλημένους αυτοαπασχολούμενους γιατρούς με τον ΕΟΠΥΥ.

Ορισμένα παραδείγματα:

Εχει μια αξία να παρακολουθήσουμε την εξέλιξη της τιμής των Ημερήσιων Κλειστών Νοσηλίων. Πρόκειται - όπως θα δούμε - για διαχρονική συστηματική αύξησή τους, που λειτούργησε ως μηχανισμός αφαίμαξης των υποχρηματοδοτούμενων ασφαλιστικών ταμείων και των ασθενών.

Συγκεκριμένα:

1. ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΙΜΗΣ ΝΟΣΗΛΙΩΝ 1992/1993.

Παίρνουμε ως βάση σύγκρισης το 1992 επί κυβέρνησης ΝΔ. Η τιμή του νοσηλίου στη Γ' θέση ήταν 8,33 ευρώ και στην Α' θέση ήταν 17,77 ευρώ και στους τρείς τομείς (Παθολογικό, Χειρουργικό, Ψυχιατρικό).

2. ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΙΜΗΣ ΝΟΣΗΛΙΩΝ 1998/1993.

Το 1998 καθιερώθηκε διαφορετικό νοσήλιο σε κάθε τομέα και προστέθηκε η θέση «πολυτελείας».

Στον Παθολογικό τομέα στη Γ' θέση το νοσήλιο έγινε 58,7 ευρώ (αύξηση 128%) και στην Α' θέση το νοσήλιο έγινε 102,7 ευρώ (αύξηση 132%).

Στο Χειρουργικό τομέα στη Γ' θέση το νοσήλιο έγινε 73,3 ευρώ (αύξηση 160%) και στην Α' θέση το νοσήλιο έγινε 127,6 ευρώ (αύξηση 164%).

Στον Ψυχιατρικό τομέα στη Γ' θέση το νοσήλιο έγινε 39,6 ευρώ (μείωση 14%) και στην Α' θέση το νοσήλιο έγινε 70,4 ευρώ (μείωση 9,5%).

3. ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΙΜΗΣ ΝΟΣΗΛΙΩΝ 2011/1998.

Με τις αυξήσεις σήμερα (2011) οι τιμές των Ημερήσιων Κλειστών Νοσηλίων για τη Γ' και Α' θέση διαμορφώνονται ως εξής:

Στον Παθολογικό τομέα στη Γ' θέση το νοσήλιο έγινε 60 ευρώ (αύξηση 2,2%) και στην Α' θέση το νοσήλιο έγινε 110 ευρώ (αύξηση 7,1%).

Στο Χειρουργικό τομέα στη Γ' θέση το νοσήλιο έγινε 75 ευρώ (αύξηση 2,3%) και στην Α' θέση το νοσήλιο έγινε 130 ευρώ (αύξηση 1,8%).

Στον Ψυχιατρικό τομέα στη Γ' θέση το νοσήλιο έγινε 40 ευρώ (αύξηση 1%) και στην Α' θέση το νοσήλιο έγινε 72 ευρώ (αύξηση 2,2%).

Η διαχρονική αύξηση των νοσηλίων την περίοδο 1992 - 2011 είναι μεγαλύτερη πάντα στη Γ' θέση, όπου κατά κύριο λόγο πηγαίνει η πλειοψηφία των λαϊκών στρωμάτων.

Ορισμένα παραδείγματα:

Με το παλιό νοσήλιο (ημερήσιο κλειστό νοσήλιο) ο καταρράκτης κόστιζε 260 ευρώ, και τώρα με τα ΚΕΝ κοστίζει 592 ευρώ (αύξηση 227%). Για το εγκεφαλικό πλήρωναν με το παλιό νοσήλιο 1.261 ευρώ (για 17 μέρες), με τα ΚΕΝ πληρώνουν για 17 μέρες νοσηλείας 3.460 ευρώ (αύξηση 274%).

Το παλιό νοσήλιο για Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) στο Δημόσιο ήταν 187,82 ευρώ τη μέρα και για τη Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ) στο Δημόσιο ήταν 93,92 ευρώ, για όσες μέρες χρειαζόταν να παραμείνει ο ασθενής σε ΜΕΘ ή ΜΑΦ.

Με τα ΚΕΝ, τα Ταμεία πληρώνουν για ΜΕΘ στο Δημόσιο για τις δύο πρώτες μέρες 800 ευρώ τη μέρα (αύξηση 426%), από την 3η έως και τη 19η μέρα 550 ευρώ τη μέρα (293%) και από την 20ή μέρα και πάνω το ποσό γίνεται 400 ευρώ ημερησίως (αύξηση 213%).

Με το νέο κανονισμό παροχών Υγείας, αυξάνονται οι πληρωμές των ασθενών, των αναπήρων, των χρονίως πασχόντων. Υπάρχουν σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στις γυναίκες και στα παιδιά.

Ας δούμε μερικά παραδείγματα:

1) Καθορίζεται συμμετοχή 15% όλων των ασφαλισμένων για εξετάσεις που πραγματοποιούνται σε εργαστήρια του ιδιωτικού τομέα, που είναι συμβεβλημένα με τον ΕΟΠΠΥ. Μέχρι τώρα δεν πλήρωναν οι άμεσα ασφαλισμένοι του ΟΠΑΔ, του ΟΓΑ και του ΙΚΑ. Μόνο οι ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ πλήρωναν συμμετοχή 25%. Με δεδομένο τον ανεπαρκή εξοπλισμό του δημόσιου τομέα Υγείας και του ΕΟΠΥΥ σε σύγχρονη τεχνολογία και την ελλιπή στελέχωση, οι ασθενείς θα εξαναγκάζονται να πηγαίνουν στον ιδιωτικό τομέα. Η τάση αυτή θα ενισχυθεί με την αναμενόμενη συρρίκνωση του δημόσιου τομέα Υγείας. Πρόκειται για μεγάλη οικονομική επιβάρυνση των ασθενών και ταυτόχρονα παραπέρα ενίσχυση του ιδιωτικού επιχειρηματικού τομέα με ρευστό χρήμα.

2) Προβλέπεται συμμετοχή 10% των ασφαλισμένων για δαπάνες ειδών ειδικής διατροφής, που έχουν ανάγκη ασθενείς που πάσχουν από βαριές ασθένειες, όπως πάσχοντες από το σύνδρομο Crohon, κυστική ίνωση, καρκινοπαθείς, τα ελλιποβαρή βρέφη και τα πρόωρα ή όσα έχουν αλλεργία στο γάλα αγελάδας κ.λπ.

3) Γίνονται περικοπές στη χρήση αποκλειστικής νοσοκόμας. Με τον «κανονισμό» σε όλα τα Ταμεία θα δικαιολογούνται αποκλειστικές μόνο στα δημόσια νοσοκομεία για οχτώ (8) νύχτες και θα αποζημιώνονται την καθημερινή νύχτα με 32 ευρώ και τις Κυριακές και αργίες με 40 ευρώ.

Ο ΟΠΑΔ δικαιολογούσε 25 νύχτες και η αποζημίωση για νύχτα καθημερινής ήταν 54,22 ευρώ και για αργίες - Κυριακές 86,22 ευρώ.

Ο ΟΑΕΕ δικαιολογούσε 5 νύχτες για τους μη συνταξιούχους και 8 νύχτες για τους συνταξιούχους. Η αποζημίωση για νύχτα καθημερινής ήταν 24,59 ευρώ και για αργίες - Κυριακές 34,43 ευρώ.

Το ΙΚΑ δικαιολογούσε 8 νύχτες και η αποζημίωση για νύχτα καθημερινής ήταν 32 ευρώ και για αργίες - Κυριακές 40 ευρώ.

Ο ΟΓΑ δικαιολογούσε 8 νύχτες και η αποζημίωση για νύχτα καθημερινής και για αργίες - Κυριακές ήταν 40 ευρώ.

Με τον «κανονισμό» ζημιώνονται επιπλέον σε σχέση με τις προηγούμενες παροχές οι ασφαλισμένοι του ΟΠΑΔ και του ΟΓΑ. Στην πράξη όλοι οι ασφαλισμένοι εξαναγκάζονται να πληρώνουν όλη τη δαπάνη των επιπλέον νυχτερινών που κατά κανόνα χρειάζονται βαριά περιστατικά και επιπλέον τη χρήση αποκλειστικής νοσοκόμας σε πρωινή και απογευματινή βάρδια, που δεν αποζημιώνονται καθόλου από τα ασφαλιστικά ταμεία.

Οι τιμές που αποζημιώνει ο ΕΟΠΥΥ απέχουν από τις αμοιβές που πληρώνονται οι αποκλειστικές νοσοκόμες. Οι παντρεμένες αμείβονται με 77,66 ευρώ μεικτά την καθημερινή και οι άγαμες με 70,60 ευρώ μεικτά. Για τη νύχτα Κυριακής και αργίας αμείβονται με 117,24 ευρώ μεικτά οι παντρεμένες και με 106,66 ευρώ μεικτά οι ανύπαντρες. Πρόκειται για υπηρεσίες που θα έπρεπε να καλύπτονται από το νοσηλευτικό προσωπικό των δημόσιων νοσοκομείων και όχι να πληρώνουν οι ασθενείς. Η ανάγκη για αποκλειστική νοσοκόμα είναι αποτέλεσμα των τεράστιων ελλείψεων νοσηλευτών/νοσηλευτριών στα δημόσια νοσοκομεία. Το πρόβλημα θα οξυνθεί ακόμα περισσότερο με το πάγωμα των προσλήψεων και τις συνταξιοδοτήσεις. Οι ασθενείς που έχουν ανάγκη από αυξημένη νοσηλευτική φροντίδα θα υποχρεωθούν πολύ περισσότερο απ' ό,τι γινόταν μέχρι σήμερα να προστρέχουν σε υπηρεσίες των αποκλειστικών νοσοκόμων, με επιβάρυνση των ίδιων και των Ταμείων. Οι άνεργοι και οι ανασφάλιστοι δεν καλύπτονται από το Ταμείο γι' αυτές τις δαπάνες και γενικά οι φτωχές λαϊκές οικογένειες δε θα μπορούν να πληρώνουν και αυτές τις δαπάνες, με αποτέλεσμα να επιβαρύνονται γι' αυτές τις υπηρεσίες κυρίως οι γυναίκες.

4) Μειώνεται το πλαφόν αποζημίωσης από τα ασφαλιστικά ταμεία για την αγορά αναπηρικών αμαξιδίων, με αποτέλεσμα οι ασφαλισμένοι να πληρώνουν μεγαλύτερο μέρος της δαπάνης από πριν ή να πληρώνουν για πρώτη φορά μέρος της δαπάνης.

Σύμφωνα με τον «κανονισμό», ο ΕΟΠΥΥ θα καλύπτει: α) Για απλό αμαξίδιο 161 ευρώ, β) για ελαφρύ 900 ευρώ, γ) για ειδικό 445 ευρώ, δ) για παιδικό 871 ευρώ, δ) για ηλεκτρικό 1.925 ευρώ, ε) για ηλεκτρικό ενισχυμένο 2.905 ευρώ. Η αντικατάστασή του θα γίνεται κάθε 4 ή 5 χρόνια, λόγω ολοκληρωτικής φθοράς. Αυτό σημαίνει ότι αν το καρότσι δεν έχει καταστραφεί μπορεί να μην αποζημιώνεται η αντικατάστασή του. Για τα παιδιά μέχρι 16 ετών η αντικατάσταση επιτρέπεται κάθε 4 χρόνια. Για το κάθισμα η αντικατάσταση δικαιολογείται κάθε δύο χρόνια. Οι τιμές στην αγορά κυμαίνονται για ένα απλό καρότσι από 159 έως 260 ευρώ περίπου. Για ένα καρότσι ελαφρού τύπου, που κατά κανόνα χρησιμοποιείται, οι τιμές είναι από 265 ευρώ έως 4.000 ευρώ. Ενα ηλεκτρικό καρότσι κοστίζει γύρω στα 4.000 - 5.900 ευρώ. Δηλαδή, ο ΕΟΠΥΥ θα δικαιολογεί μία μέση δαπάνη. Ο ανάπηρος για να εξασφαλίσει ένα σύγχρονο αμαξίδιο θα πληρώνει μεγάλο μέρος των δαπανών.

5) Προβλέπεται συμμετοχή 10% όλων των ασφαλισμένων σε διάφορα διαγνωστικά σκευάσματα απεικονιστικών εξετάσεων (σκιαγραφικά).

6) Συμμετοχή 25% σε αναλώσιμο υγειονομικό υλικό, όταν η αγορά δε γίνεται από τις φαρμακαποθήκες του ΕΟΠΥΥ. Μέχρι στιγμής δε λειτουργούν φαρμακαποθήκες του ΕΟΠΥΥ.

7) Συμμετοχή 10% των χρονίως πασχόντων για την αγορά συσκευών έκχυσης φαρμάκων.

8) Καθιερώνεται πλαφόν σε επιθέματα που έχουν ανάγκη ασθενείς που είναι κλινήρεις. Ο ΕΟΠΥΥ θα καλύπτει μέχρι 300 ευρώ το μήνα. Οι ασθενείς θα εξαναγκάζονται ή να αγοράζουν επιθέματα κακής ποιότητας για να είναι πιο φθηνά ή να πληρώνουν από την τσέπη τους τις επιπλέον ποσότητες που έχουν ανάγκη. Στον ΟΠΑΔ δεν υπήρχε πλαφόν. Ο ΟΓΑ δικαιολογούσε μέχρι 400 ευρώ. Ο ΟΑΕΕ είχε επιβάλει συμμετοχή 25% στους ασφαλισμένους και αυτή η συμμετοχή ίσχυε για όλες τις πρόσθετες παροχές. Εξαιρούσε μόνο τους νεφροπαθείς που έκαναν περιτοναϊκή κάθαρση, τους παραπληγικούς, τετραπληγικούς, διαβητικούς, καρκινοπαθείς και πάσχοντες από μεσογειακή αναιμία.

9) Μειώνεται η αποζημίωση από τα ασφαλιστικά ταμεία για την αγορά καθετήρων μιας χρήσεως για αυτοκαθετηριασμούς που έχουν ανάγκη οι παραπληγικοί και τετραπληγικοί. Ο ΕΟΠΥΥ βάζει πλαφόν 540 ευρώ το μήνα. Το ΙΚΑ κάλυπτε το σύνολο των δαπανών όπως και ο ΟΑΕΕ και ο ΟΠΑΔ. Ο ΟΓΑ είχε πλαφόν 540 ευρώ. Κατά μέσο όρο ένας ανάπηρος πληρώνει το μήνα 576 ευρώ, χωρίς να παίρνουμε υπόψη μας αν υπάρχει συχνοουρία λόγω ουρολοίμωξης, αυξημένης κατανάλωσης υγρών κ.λπ.

10) Περικόπτονται τα επιδόματα λουτροθεραπείας. Από 400 - 1.600 ευρώ, που ίσχυε σε κάποια Ταμεία, θα περιοριστούν στο ύψος των 200 ευρώ. Το επίδομα αεροθεραπείας μειώνεται από 500 ευρώ στα 200 ευρώ. Αυστηροποιούνται τα κριτήρια για να είναι κάποιος δικαιούχος αυτών των επιδομάτων.

11) Μειώνονται τα χρηματικά ποσά για έξοδα μετακίνησης των νεφροπαθών. Για τους νεφροπαθείς, καθορίζονται μέχρι 400 ευρώ το μήνα, ανεξάρτητα από την απόσταση που πρέπει να διανύσουν από το σπίτι τους μέχρι τη νοσηλευτική μονάδα. Αυτό σημαίνει ότι για μετακίνηση 25 - 165 χιλιομέτρων θα πληρώσουν από την τσέπη τους από 761 έως 3.347 ευρώ κάθε μήνα για ταξί. Προβλέπονται και κάποιες εξαιρέσεις για τους νεφροπαθείς, που κατοικούν σε απομακρυσμένες περιοχές και δεν υπάρχει κοντά στον τόπο κατοικίας τους κέντρο αιμοκάθαρσης. Στους ασθενείς αυτούς δικαιολογείται ταξί με βάση τη χιλιομετρική απόσταση.

12) Μειώνονται η αποζημίωση και ο αριθμός των φυσιοθεραπειών. Π.χ. σε περιπτώσεις εγκεφαλικών ή σε περιπτώσεις περιστατικών που βρίσκονται μετά την οξεία φάση, όπως είναι ένας πολυτραυματίας μετά τη χειρουργική του αντιμετώπιση, το ΙΚΑ δικαιολογούσε 20 - 25 ανά είδος φυσιοθεραπευτικών πράξεων το μήνα και μέχρι δύο χρόνια που αντιστοιχούσαν σε δαπάνη 280 - 300 ευρώ το μήνα. Τώρα ο νέος «κανονισμός» θα αποζημιώνει όχι ξεχωριστά τη κάθε φυσιοθεραπευτική πράξη, αλλά αριθμό «συνεδριών» οι οποίες περιέχουν αριθμό φυσιοθεραπευτικών πράξεων. Δικαιολογεί 10 συνεδρίες το μήνα και για διάστημα 6 ή 12 μηνών ανάλογα τη βαρύτητα του περιστατικού και αποζημιώνει με 20 ευρώ τη συνεδρία. Δηλαδή, θα αποζημιώνει 200 ευρώ το μήνα (80 - 100 ευρώ λιγότερο). Ουσιαστικά με αυτόν τον τρόπο ο ΕΟΠΥΥ καθιερώνει χαμηλότερο πλαφόν αποζημίωσης, που σημαίνει ότι οι ασθενείς ή θα πληρώσουν συμπληρωματικά ποσά για τις αναγκαίες φυσιοθεραπείες ή θα εξαναγκαστούν σε λιγότερες και υποβαθμισμένες. Ενας πολυτραυματίας ή ένα εγκεφαλικό περιστατικό, όμως, μπορεί να έχει ανάγκη για φυσιοθεραπείες που διαρκούν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από αυτό που δικαιολογεί ο κανονισμός του ΕΟΠΥΥ. Επίσης, μπορεί να απαιτείται οι φυσιοθεραπείες να γίνονται σε καθημερινή βάση και όχι 10 φορές το μήνα, δηλαδή κάθε 3 μέρες, όπως προβλέπει ο κανονισμός του ΕΟΠΥΥ.

Σε περιπτώσεις χρόνιων περιστατικών, όπως είναι η «δυστονία», ο ανάπηρος χρειάζεται μέρα παρά μέρα ή και κάθε μέρα φυσιοθεραπεία. Το ΙΚΑ, αν ο ασθενής ήταν μέχρι 18 ετών, δικαιολογούσε για όλο το χρόνο 300 συνεδρίες στις οποίες συμπεριλαμβάνονταν κάθε είδους φυσιοθεραπευτικών πράξεων. Από 18 χρόνων και πάνω δικαιολογούσε 150 συνεδρίες. Τώρα ο ΕΟΠΥΥ δικαιολογεί για δύο φορές το χρόνο από 12 συνεδρίες, δηλαδή 24 συνεδρίες.

13) Καταργείται το «επίδομα τοκετού» όταν ο τοκετός γίνεται στο δημόσιο και στα συμβεβλημένα με τον ΕΟΠΥΥ ιδιωτικά νοσοκομεία για τις ασφαλισμένες των ΟΠΑΔ - ΙΚΑ - ΟΑΕΕ - ΟΓΑ. Θα καταβάλλεται μόνο στις ασφαλισμένες που επιλέγουν νοσηλευτική μονάδα του ιδιωτικού τομέα, δηλαδή ιδιωτική μονάδα που δεν είναι συμβεβλημένη με τον ΕΟΠΥΥ. Το ύψος του είναι 900 ευρώ, αλλά οι ασφαλισμένες θα πρέπει να πληρώσουν το λιγότερο 3.500 ευρώ που κοστίζει κατ' ελάχιστο ένας τοκετός στον ιδιωτικό τομέα. Με το προηγούμενο καθεστώς οι ασφαλισμένες όλων των Ταμείων λάμβαναν «επίδομα τοκετού», ανεξάρτητα από το ίδρυμα στο οποίο επέλεγαν να γεννήσουν. Για παράδειγμα, στην περίπτωση φυσιολογικού τοκετού στο δημόσιο τομέα, τα νοσοκομεία εισέπρατταν 235 ευρώ από την ασφαλισμένη και της έμεναν 765 ευρώ (1.000 - 235) αν αυτή ήταν ασφαλισμένη στο ΙΚΑ ή στον ΟΠΑΔ, 215 ευρώ (450 - 235) αν ήταν στον ΟΓΑ και 565 ευρώ (800 - 235) αν ήταν στον ΟΑΕΕ. Οι ασφαλισμένες πλέον χάνουν αυτά τα ποσά. Ουσιαστικά οι ασφαλισμένες και τα ασφαλιστικά ταμεία καλούνται να πληρώσουν τις αυξημένες τιμές με τις οποίες τα εμπορευματοποιημένα δημόσια νοσοκομεία πωλούν τις υπηρεσίες τους.

Η κυβέρνηση, ψευδεπίγραφα, επικαλείται ότι «εξασφαλίζει την ισότιμη πρόσβαση όλου του πληθυσμού σε ενιαίο σύστημα παροχής υπηρεσιών Υγείας, που έχει σκοπό την πρόληψη, διατήρηση, προαγωγή της υγείας».

Η πρόληψη, η διατήρηση και η προαγωγή της υγείας των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων έχει άμεση σχέση με το βιοτικό επίπεδο του λαού, με τις συνθήκες εργασίας, κατοικίας, με τις περιβαλλοντικές συνθήκες κ.λπ. Με όλους εκείνους, δηλαδή, τους παράγοντες, που καθημερινά όλο και περισσότερο επιδεινώνονται ως συνέπεια της αντιλαϊκής πολιτικής και της έντασης της εκμετάλλευσης. Πολύ περισσότερο στις σημερινές συνθήκες που, με δικαιολογία την κρίση, μειώνονται δραστικά οι μισθοί και οι συντάξεις, αυξάνεται ο αριθμός των εργαζομένων με ελαστικές σχέσεις εργασίας ή εργάζονται σε χώρους εργασίας με υποτυπώδη ή και καθόλου μέτρα υγείας και ασφάλειας. Αυξάνεται επίσης ο αριθμός των ανέργων και των ανασφάλιστων με σοβαρές επιπτώσεις στο βιοτικό επίπεδο και στην υγεία συνολικά της οικογένειάς τους, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να αγοράσουν ακόμα και τα αναγκαία εμβόλια για τα παιδιά τους και να μένουν εκτεθειμένα σε πολύ σοβαρές ασθένειες. Η πρόληψη δεν μπορεί να περιορίζεται στον προσυμπτωματικό έλεγχο για ορισμένες ασθένειες. Αλλά και αυτός ο έλεγχος είναι ανεπαρκής και περιορισμένος.

Σε ορισμένες περιπτώσεις με το νέο κανονισμό γίνονται περικοπές. Π.χ. ο ΟΠΑΔ δικαιολογούσε τις δαπάνες για εξετάσεις πάνω από μια ηλικία που αφορούσαν στην πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του μαστού, του καρκίνου του προστάτη και του παχέος εντέρου σε ετήσια βάση. Τώρα ο κανονισμός του ΕΟΠΥΥ βάζει πλαφόν και ανεβάζει τα προηγούμενα όρια ηλικίας. Π.χ., πριν δικαιολογούσε μια μαστογραφία το χρόνο για γυναίκες πάνω από 40 χρόνων ή 30 χρόνων αν ανήκαν σε ομάδες υψηλού κινδύνου. Τώρα δικαιολογεί ανά δύο χρόνια μαστογραφία για γυναίκες άνω των 40 - 50 ετών, μία μαστογραφία το χρόνο άνω των 50 ετών και μία μαστογραφία το χρόνο για γυναίκες άνω των 35 ετών αν ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου.

Την εξέταση PSA, που αφορά στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη, ο ΟΠΑΔ δικαιολογούσε μία φορά το χρόνο. Τώρα μπαίνουν ηλικιακά και χρονικά όρια. Π.χ., για άνδρες άνω των 50 χρόνων δικαιολογείται ανά δύο χρόνια, ενώ για τους άνδρες άνω των 60 χρόνων ανά έτος. Οι περιορισμοί αυτοί είναι επικίνδυνοι για την υγεία, διότι η εξέταση που είναι απαραίτητη για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο για τους άνδρες μετά την ηλικία των 50 χρόνων και όχι κάθε δύο χρόνια.

Για τον προληπτικό έλεγχο που αφορά στον καρκίνο του παχέος εντέρου, ο ΟΠΑΔ δικαιολογούσε εξετάσεις μια φορά το χρόνο. Τώρα δικαιολογεί κάθε δύο χρόνια για ηλικίες 50 - 70 ετών εξέταση αιμοσφαιρίνης αίματος, κοπράνων και κολονοσκόπηση ανά πέντε χρόνια για ηλικίες άνω των 50 ετών.

Το test Παπανικολάου, για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, χορηγούνταν δωρεάν από τα δημόσια νοσοκομεία σε όλες τις γυναίκες ανεξάρτητα αν ήταν ασφαλισμένες ή όχι. Τώρα τα νοσοκομεία την εξέταση αυτή τη χρεώνουν στα ασφαλιστικά ταμεία. Αυτό σημαίνει ότι οι ανασφάλιστες γυναίκες και οι άνεργες θα πρέπει να πληρώνουν για να κάνουν την απαραίτητη αυτή εξέταση ή θα περιμένουν να εξεταστούν στα πλαίσια της δράσης κάποιας ΜΚΟ.

Με το νέο κανονισμό, οι ασθενείς καλύπτονται για επίσκεψη και για συνταγογράφηση φαρμάκων μόνο στους συμβεβλημένους γιατρούς. Στον ΟΠΑΔ οι ασφαλισμένοι είχαν το δικαίωμα να επισκέπτονται και να συνταγογραφούν φάρμακα και στους μη συμβεβλημένους. Σε αυτή την περίπτωση πλήρωναν όλο το ποσό της επίσκεψης και τους επιστρεφόταν το ποσό που δικαιολογούσε ο ΟΠΑΔ εκ των υστέρων. Αν λάβουμε υπόψη μας ότι τα Κέντρα Υγείας, τα πολυιατρεία και τα δημόσια νοσοκομεία έχουν τεράστιες ελλείψεις γιατρών και με τον ΕΟΠΥΥ θα συμβληθεί μόνο ένας μικρός αριθμός γιατρών (15.000), αυτό θα έχει αποτέλεσμα οι ασθενείς να δυσκολεύονται να βρουν γιατρό πολύ περισσότερο απ' ό,τι είχαν μέχρι σήμερα και να μεγαλώνουν οι λίστες αναμονής.

Απάντηση σε αυτό το πρόβλημα δεν είναι να επανέλθουμε στο προηγούμενο καθεστώς με επίσκεψη και στους μη συμβεβλημένους γιατρούς, όπως ζητάνε οι Ιατρικοί Σύλλογοι. Η λύση είναι να αναπτυχθούν πανελλαδικά δημόσια Κέντρα Υγείας. Να ενταχθούν σε αυτά καθώς και στα πολυιατρεία οι αυτοαπασχολούμενοι γιατροί με σχέση εργασίας μόνιμης, πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, με καλούς μισθούς και όρους εργασίας.

Αυτό που ενδιαφέρει την κυβέρνηση δεν είναι να μειωθούν γενικά οι φαρμακευτικές δαπάνες, (δηλ. και αυτά που πληρώνει ο ασθενής) αλλά συγκεκριμένα οι κρατικές δαπάνες, που αφορούν κυρίως τη χρηματοδότηση των νοσοκομείων και των ασφαλιστικών Ταμείων.

Πρόκειται για μέτρα που είναι ενταγμένα στη συνολικότερη αντιλαϊκή πολιτική για μείωση του λεγόμενου μη μισθολογικού κόστους, που υπηρετεί τη μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης. Στην περίοδο της κρίσης, η μείωση των κρατικών δαπανών στο φάρμακο υπηρετεί το συνολικότερο συμφέρον του κεφαλαίου, να αντιμετωπιστούν τα κρατικά ελλείμματα και χρέη για να εξασφαλιστούν περισσότεροι κρατικοί πόροι προκειμένου να στηριχθεί συνολικά η ανταγωνιστικότητα του κεφαλαίου και όχι ξεχωριστά η ανταγωνιστικότητα κάποιου συγκεκριμένου κλάδου της οικονομίας για να ξεκινήσει η ανάκαμψη με ένα νέο κύκλο αύξησης των κερδών.

1. Εκατοντάδες φάρμακα (περίπου 1.300 φαρμακευτικά σκευάσματα) βγήκαν από τη λίστα, εξαιρέθηκαν δηλαδή από την κάλυψη των ασφαλιστικών ταμείων και οι ασθενείς αντί να πληρώνουν το 25% ή το 10% της συμμετοχής τους, πληρώνουν τώρα, το 100% της τιμής του φαρμάκου. Π.χ. εξαιρέθηκαν όλα τα χάπια και σιρόπια που είναι αντιπυρετικά, αναλγητικά, αντιβηχικά. Ολα τα κολλύρια για επιπεφυκίτιδες και για την ξηροφθαλμία. Ολες οι αλοιφές που έχουν αντιφλεγμονώδη δράση. Ολα τα φάρμακα για τις αιμορροΐδες, για τον επιχείλιο έρπητα, αυτά που έχουν αντιόξινη δράση και τα ευρέως χρησιμοποιούμενα φάρμακα για την οστεοαρθρίτιδα. Πρόκειται για φάρμακα ευρείας κατανάλωσης. Σε ένα μεγάλο αριθμό από αυτά τα φάρμακα, που εξαιρέθηκαν της ασφαλιστικής κάλυψης, έγιναν μεγάλες ανατιμήσεις. Πρόκειται για φάρμακα, που έχουν μεγάλη κυκλοφορία. Π.χ. ασπιρίνη 10,8%, «Joverax» 23,7%, «Panadol» 10,8%, «Maalox» 13,1%, «Lonarid» 13,1%, κλπ.

Συνολικά για τα φάρμακα, που έπαψαν να αποζημιώνουν τα ασφαλιστικά ταμεία, οι ασθενείς επιβαρύνθηκαν το 2011 με 132 εκατ. ευρώ (μέσω της αρνητικής λίστας) και με 20,9 εκατ. ευρώ (μέσω των μη συνταγογραφουμένων φαρμάκων).

Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι με τα μέτρα αυτά οι ασφαλισμένοι, οι άνεργοι, οι ανασφάλιστοι και οι οικογένειές τους πληρώνουν καθημερινά όλο και περισσότερα χρήματα για την αγορά φαρμάκων που έχουν ανάγκη σε συνθήκες μάλιστα που επιδεινώνεται δραματικά το βιοτικό τους επίπεδο. Μειώνονται δραστικά οι μισθοί και οι συντάξεις, αυξάνονται οι άνεργοι, οι εργαζόμενοι με μερική ή ευκαιριακή απασχόληση, οι μικροεπαγγελματίες και οι φτωχοί αγρότες, που αδυνατούν να πληρώσουν τις ασφαλιστικές εισφορές τους και μένουν πρακτικά ανασφάλιστοι. Πολλοί απ' αυτούς αναγκάζονται να μην πάνε στο γιατρό γιατί δεν έχουν λεφτά να πληρώσουν και να αγοράσουν τα φάρμακα από το φαρμακείο. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, ο ένας στους τέσσερις αγοράζει τα φάρμακα, χωρίς συνταγή γιατρού. Ο αριθμός αυτός των ασθενών όλο και αυξάνεται. Αλλοι ασθενείς υποχρεώνονται να διακόψουν τη θεραπεία τους ή να παίρνουν λιγότερα φάρμακα ή να ζητάνε από τους φαρμακοποιούς φθηνότερα φάρμακα γιατί δεν έχουν χρήματα. Πολλοί άνεργοι και ανασφάλιστοι και κυρίως οικονομικοί μετανάστες, δεν μπορούν να κάνουν ούτε εμβόλια στα παιδιά τους γιατί πρέπει να τα αγοράσουν. Η κάθε δόση ενός εμβολίου κοστίζει περίπου 120 ευρώ και χρειάζεται να γίνουν τρεις δόσεις.

Το συμπέρασμα, που προκύπτει είναι ότι τα μέτρα της κυβέρνησης μπορεί να μειώνουν τη φαρμακευτική δαπάνη των Ταμείων, αλλά επιβαρύνουν οικονομικά τους εργαζόμενους και ταυτόχρονα έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία τους.

Από τις μειώσεις στις τιμές σε ορισμένα φάρμακα (γιατί πολλά αλλά έχουν αυξηθεί) που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, αυτός που βασικά ωφελήθηκε είναι το ίδιο το κράτος, γιατί οι ασφαλισμένοι συνεχίζουν να πληρώνουν (και σ' αυτά που μειώθηκαν και σε αυτά που αυξήθηκαν) τη συμμετοχή τους που είναι 25% ή 10% ανάλογα με την πάθηση, ενώ οι κρατικές δαπάνες που αφορούν τη χρηματοδότηση των ασφαλιστικών ταμείων συνεχώς μειώνονται.

Με τα φαρμακευτικά πρωτόκολλα σε συνδυασμό με τα θεραπευτικά εισάγεται ένας ακόμα περιορισμός στη δυνατότητα συνταγογράφησης φαρμάκων. Εάν κάποιο φάρμακο κατά την κρίση του γιατρού ενδείκνυται για την πάθηση του ασθενή, αλλά δεν εντάσσεται στα θεραπευτικά και φαρμακευτικά πρωτόκολλα, τότε θα καλείται ο ασθενής να το πληρώσει εξολοκλήρου.

Τα νοσοκομεία υποχρεώνονται να αγοράζουν συγκεκριμένο ποσοστό αντιγράφων φαρμάκων και να τα χορηγούν στους ασθενείς. Τα φάρμακα αυτά είναι φθηνότερα κατά 27% από τα πρωτότυπα. Μέχρι το τέλος το 2011 πρέπει το 30% των συνταγογραφουμένων φαρμάκων στα νοσοκομεία, να είναι αντίγραφα. Από το μέτρο αυτό μπορεί να προκύψει μείωση στα λειτουργικά έξοδα των νοσοκομείων. Αυτό όμως δε σημαίνει μείωση των νοσηλίων, με τα οποία επιβαρύνονται τα Ταμεία. Αντίθετα μάλιστα. Εχουν αυξηθεί το τελευταίο διάστημα με την εφαρμογή των Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλειών (ΚΕΝ).

Την ίδια υποχρέωση έχουν και οι συμβεβλημένοι γιατροί με τον ΕΟΠΥΥ, δηλαδή υποχρεώνονται να συνταγογραφούν ένα ποσοστό αντιγράφων φαρμάκων προκειμένου να συγκρατούνται οι φαρμακευτικές δαπάνες του Ταμείου. Ετσι περιορίζεται η δυνατότητα των γιατρών να συνταγογραφήσουν φάρμακα με βάση το επιστημονικό τους κριτήριο, παίρνοντας υπόψη τους τις πιθανές παρενέργειες που μπορεί να υπάρξουν σε ορισμένες περιπτώσεις στους ασθενείς και τη θεραπευτική αποτελεσματικότητα που μπορεί να έχει σε κάποιες άλλες. Συνεπώς δημιουργούνται δυσκολίες να περιοριστούν όσο είναι δυνατόν, οι όποιες αρνητικές συνέπειες μπορεί να υπάρξουν από τη φαρμακευτική αγωγή ανεξάρτητα ασφαλώς αν πρόκειται για αντίγραφα ή πρωτότυπα φάρμακα. Αυτό έχει επιπτώσεις στην υγεία των ασθενών.

Η κυβέρνηση έχει αρχίσει να κάνει δημόσιους διεθνείς διαγωνισμούς για την προμήθεια φαρμάκων για τα δημόσια νοσοκομεία, με στόχο να μειώσει τις κρατικές δαπάνες.

Για παράδειγμα, σε έναν από τους διαγωνισμούς η κυβέρνηση είχε προβλέψει για συγκεκριμένη δραστική ουσία δαπάνη ύψους 9.937.480,79 ευρώ. Κατοχυρώθηκε όμως εταιρεία, που προσέφερε για τη συγκεκριμένη ουσία 420.000 ευρώ, δηλαδή χαμηλότερη δαπάνη κατά 92% της προβλεφθείσας. Παρόμοια αποτελέσματα είχε και στους επόμενους 2 διαγωνισμούς που έκανε.

Αυτά αξιοποιήθηκαν από την κυβέρνηση και προβλήθηκαν ως μεγάλη επιτυχία.

Η πραγματικότητα όμως είναι διαφορετική. Στις προδιαγραφές της προκήρυξης η προβλεπόμενη δαπάνη αντιστοιχούσε σε προμήθεια πρωτότυπου φαρμάκου που είναι ακριβότερο ενώ κατοχυρώθηκε φάρμακο που είναι αντίγραφο και πολύ φθηνότερο. Ετσι εξηγείται η μεγάλη μείωση της δαπάνης.

Εξάλλου, και η όποια μείωση της τιμής στην προμήθεια των φαρμάκων επιτευχθεί, αυτή κατά 100% θα αφορά τη μείωση του λειτουργικού κόστους των δημόσιων νοσοκομείων για να εξασφαλίσουν περισσότερα έσοδα και κέρδη. Δηλαδή, τα ασφαλιστικά ταμεία και οι ασθενείς δε θα καρπωθούν από τη μειωμένη αυτή τιμή, αντίθετα θα πληρώνουν τις τεράστιες αυξήσεις που επιβλήθηκαν με το νέο τρόπο υπολογισμού των νοσηλίων (ΚΕΝ).

Για την υποχρέωση των Φαρμακοβαμηχανιών να πουλάνε φάρμακα στα δημόσια νοσοκομεία και στα Ταμεία με εκπτώσεις. Οι όποιες εκπτώσεις προκύψουν αφορούν το όφελος του νοσοκομείου επιχείρηση που ενδιαφέρεται να έχει μειωμένο κόστος λειτουργίας και όχι το όφελος των Ταμείων και των ασθενών. Δηλαδή, η έκπτωση δε μετακυλίεται ως έκπτωση στο Κλειστό Ενοποιημένο Νοσήλιο (ΚΕΝ) που πληρώνουν Ταμεία και ασθενείς.

Για την επιστροφή στα ασφαλιστικά Ταμεία (Rebate), ενός μέρους από τις εισπράξεις των φαρμακοβιομηχάνων. Εάν οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις έχουν εντάξει στη λίστα συνταγογραφούμενων φαρμάκων, φάρμακα με υψηλότερη τιμή από αυτή που αποζημιώνει το ασφαλιστικό ταμείο, τότε στο τέλος του χρόνου η φαρμακοβιομηχανία οφείλει να επιστρέψει τη διαφορά αυτή στο Ταμείο. Οι ασφαλισμένοι πληρώνουν το φάρμακο με βάση την αυξημένη τιμή, όμως από την επιστροφή δεν παίρνουν τίποτα. Πρακτικά οι ασφαλισμένοι πληρώνουν ένα μεγάλο μέρος του Rebate που πρέπει να επιστρέψει ο φαρμακοβιομήχανος στα Ταμεία, εάν βέβαια το επιστρέψει. Μέχρι το Νοέμβριο του 2011 έπρεπε να επιστραφούν 262 εκατ. ευρώ. Αυτό δεν έχει γίνει ακόμα.

Μέχρι πρότινος τα φάρμακα αυτά χορηγούνταν δωρεάν από τα νοσοκομεία με κρατική δαπάνη. Τώρα, στο όνομα της εξυπηρέτησης των ασθενών (δυνατότητα πώλησης σε πολλά σημεία), οι ασθενείς αγοράζουν μεν το φάρμακο με μηδενική συμμετοχή, αλλά τη δαπάνη την πληρώνει το ασφαλιστικό Ταμείο και όχι το κράτος. Από το γεγονός αυτό έχουν σοβαρή οικονομική επίπτωση οι μικροί φαρμακοποιοί γιατί πληρώνουν μετρητοίς μεγάλα ποσά στους φαρμακοβιομήχανους για την αγορά των ακριβών αυτών φαρμάκων και η αποζημίωσή τους από τα ασφαλιστικά Ταμεία γίνεται με πολύμηνη καθυστέρηση.

Τελευταία η κυβέρνηση αναπτύσσει την επιχειρηματολογία ότι η συμμετοχή των ασφαλισμένων στη φαρμακευτική δαπάνη των Ταμείων είναι χαμηλή. Για να τεκμηριώσει αυτό, παρουσιάστηκε μάλιστα μελέτη του ΕΟΦ που δείχνει ότι: η συμμετοχή των ασφαλισμένων στο κόστος των φαρμάκων στο ΙΚΑ, το 2009 ήταν 13%, το 2010 11% και το 2011 8%.

Τα ασφαλιστικά ταμεία με την κρατική υποχρηματοδότηση, την αύξηση των ανέργων, τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών των εργοδοτών, την εισφοροδιαφυγή, την εισφοροκλοπή, το «κούρεμα» κλπ. οδηγούνται στη χρεοκοπία. Θα εξαναγκαστούν να προχωρήσουν σε νέες περικοπές και σε αύξηση των εισφορών. Για να δικαιολογηθεί η νέα επιβάρυνση των ασφαλισμένων, των άνεργων και ανασφάλιστων και των οικογενειών τους, αναπτύσσεται αυτή η επιχειρηματολογία.

Οι νέες επιβαρύνσεις των ασφαλισμένων σχεδιάζεται να γίνουν μέσω της διαμόρφωσης νέων κριτηρίων που θα συμμετέχουν οι ασφαλισμένοι στη φαρμακευτική δαπάνη.

Συζητιέται τα κριτήρια αυτά να είναι:

α) Εισοδηματικά.

β) Η συμμετοχή του ασφαλισμένου να αυξάνεται ανάλογα με το ύψος της τιμής του φαρμάκου.

γ) Η συμμετοχή να γίνεται ανάλογα με το φάρμακο που αφορά άμεσα την κύρια ασθένειά του και να μην καλύπτεται ασφαλιστικά για τα υπόλοιπα φάρμακα που πιθανά θα πρέπει να πάρει για συνοδά προβλήματα υγείας της κύριας ασθένειας. Π.χ. να υπάρχει μηδενική συμμετοχή για αντικαρκινικά φάρμακα, αλλά να πληρώνει εξολοκλήρου τα φάρμακα (σήμερα πληρώνει 25% συμμετοχή) που είναι γαστροπροστατευτικά.

δ) Για τη συνταγογράφηση αντιγράφων φαρμάκων ο ασθενής να πληρώνει μικρότερο ποσοστό συμμετοχής και αντίστροφα, δηλαδή να πληρώνει μεγαλύτερο ποσοστό για τα πρωτότυπα φάρμακα. Παραλλαγή αυτού του τρόπου είναι και η συζήτηση για να αποζημιώνει το Ταμείο στο ύψος μιας τιμής αναφοράς όπως λέγεται και ο ασφαλισμένος να πληρώνει το 25% αυτής της τιμής και επιπρόσθετα όλη τη διαφορά αν πάρει ένα ακριβότερο φάρμακο από την τιμή αναφοράς.

Το ζήτημα από τη σκοπιά των αναγκών των εργαζομένων και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, δεν είναι αν είναι χαμηλή η συμμετοχή ή όχι, αλλά αν πρέπει να υπάρχει ή όχι συμμετοχή.

Για παράδειγμα: Στους άνεργους και στους ανασφάλιστους ένα μεγάλο μέρος είναι οι νέοι και οι γυναίκες των εργατικών και λαϊκών οικογενειών. Ενα τμήμα από αυτούς είναι παιδιά που έχουν τελειώσει τις σπουδές τους ή μόλις έχουν τελειώσει το στρατιωτικό τους και δεν μπορούν ούτε οι γονείς να τα ασφαλίσουν ούτε και έχουν βρει δουλειά. Σε αυτές τις περιπτώσεις η κατάσταση είναι δραματική γιατί πρέπει να πληρώσουν το 100% της φαρμακευτικής δαπάνης και τα βιβλιάρια πρόνοιας δίνονται όλο και με πιο αυστηρά κριτήρια και θα αυστηροποιηθούν ακόμα περισσότερο.

Οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα είναι αυτοί που παράγουν το πλούτο. Τα έσοδα των Ταμείων κυρίως προέρχονται από τις εισφορές των ασφαλισμένων. Ακόμα και οι εισφορές των εργοδοτών, είναι μέρος από την υπεραξία που βγάζουν από τους εργαζόμενους. Το κράτος υποχρηματοδοτεί τα ασφαλιστικά ταμεία. Δεν πληρώνει ούτε καν τις υποχρεώσεις του που έχει στα πλαίσια της τριμερούς χρηματοδότησης. Τα ταμεία τα έχουν ρημάξει οι εργοδότες και το κράτος τους. Αυτοί τα οδηγούν στη χρεοκοπία. Αρα οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα έχουν δικαίωμα να έχουν δωρεάν φάρμακα με κρατική χρηματοδότηση, μέσα από το δημόσιο σύστημα Υγείας.