Πέρασαν 218 χρόνια απ' τη μεγάλη αστική επανάστασ στη Γαλλία (14/07/1789). Η γαλλική εξέγερση συνιστά ένα κεφάλαιο στη νεότερη ιστορία - σε διεθνή κλίμακα. Δημιούργησε μια βαθιά δημοκρατική ορθολογική σκέψη στην εξέλιξη της ανθρωπότητας. Στην ιστορική «Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου» μετά την κατάληψη του φεουδαρχικού φρουρίου της Βαστίλλης - βρήκαν καταφύγιο ιδεολογικό οι κατατρεγμένοι. Εστειλαν στο σκουπιδοτενεκέ της ιστορίας τους φεουδάρχες κι όλο το σινάφι που τους στήριζε (βασιλεία, Λουδοβίκων, ευγενείς, κληρικοί κλπ). Η ανακήρυξη της Γαλλικής Αστικής Δημοκρατίας απ' τον επαναστατημένο απλό λαό άφηνε μεγάλες ιστορικές παρακαταθήκες για τα επαναστατικά γεγονότα της Κομμούνας του Παρισιού (1871), της μεγάλης Οχτωβριανής Επανάστασης. Οι διαρκείς πολιτικές - κοινωνικές ανακατατάξεις μπόλιασαν όχι μόνο την Ευρώπη (Επανάσταση του 1821), αλλά όλο τον κόσμο...

Η Γαλλική Επανάσταση μπολιάστηκε από τους συγγραφείς Μοντεσκιέ, Βολταίρο, τον προστάτη των κατατρεγμένων Ρουσώ. Ο Μοντεσκιέ (1689 - 1755), με το γνωστό βιβλίο του, «Το πνεύμα των νόμων» (1748), άνοιγε νέους δρόμους για τα ατομικά δικαιώματα - τη διάκριση, το ύφος των νόμων. Ο Βολταίρος (1694 - 1778) τα 'βαλε με τον απολυταρχισμό. Οι απόψεις του για την ελευθερία της σκέψης - την ισότητα, τη δουλεία, τους πολέμους γίνανε οι βασικές αρχές της νέας κοινωνίας. Εδωσε το μέτρο της ελευθερίας του ατόμου - μέσα στο αστικό δημοκρατικό πολίτευμα: «Δεν είμαι σύμφωνος με τη γνώμη σου, αλλά είμαι έτοιμος να δώσω και τη ζωή μου, αν χρειαστεί, για να έχεις το δικαίωμα και την πολιτική δυνατότητα να την υποστηρίζεις». Δύο μνημειώδη έργα «Το κοινωνικό συμβόλαιο» (1743), «Η ανισότης των ανθρώπων» (1753) και ο Λόγος του Ρουσό (1712 - 1778) άγγιξαν τα πιο φτωχά, μεσαία στρώματα. Ο Κάρολος Μαρξ, σε γράμμα στον Σβάιτσερ, 24 του Γενάρη 1865, έγραφε: «Ο Ρουσό αρνήθηκε κάθε συμβιβασμό, έστω και φαινομενικό, με την κρατούσα κατάσταση». Εβαλε τα πρώτα σπέρματα της πάλης των τάξεων: «Ολοι οι αστοί της εποχής του διεκδικούν την ελευθερία! Τη βλέπουν όμως κυρίως σαν ελευθερία της τάξης τους, όχι του λαού...». Αποκάλυπτε με τα γραπτά του ότι ο απολυταρχισμός είναι αταίριαστος με τη θέληση του λαού. Ο Λόγος του είναι επαναστατικός. Διώκεται από τη γαιοκτημονική άρχουσα τάξη. Ο Ενγκελς είπε ότι «Η ανισότης των ανθρώπων» είναι το «διαμάντι της Διαλεκτικής». Ο Γκαίτε είπε ότι με τον Ρουσώ ανοίγει ο καινούριος κόσμος: «Σκοπός της κοινωνίας, είναι η κοινή ευτυχία».

Η Γαλλική Επανάσταση θεμελίωσε τα ατομικά δικαιώματα: α) Η κατοχύρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που κάθε εξουσία οφείλει να σεβαστεί. β) Η οργάνωση της πολιτικής κοινωνίας με τέτοιο τρόπο που να ευνοούνται η ελευθερία, η ισότητα. γ) Η διακυβέρνηση του λαού απ' τον ίδιο το λαό, δηλαδή της λαϊκής κυριαρχίας, έβαλαν τέλος στον απολυταρχισμό και το δεσποτισμό. Υπέρ των αδυνάτων τάχθηκαν στο πνεύμα της οι ρομαντικοί Σατωβριάνδος, Μισελέ, Λαμανέ, οι συγγραφείς Τολστόι, Πούσκιν, Γκαίτε, Ρομέν Ρολάν, Λουί Μπλαν, Καρλάιλ, ακολούθησαν, τα μηνύματά τους. Υπήρξε αποφασιστικός παράγοντας στην εξέλιξη των μεγάλων ιδεών του ορθολογισμού, των ανθρωπιστικών ρευμάτων. Αποτέλεσε τον πρόδρομο των μεγάλων κοινωνικών - δημοκρατικών απελευθερωτικών εξελίξεων για την εργατική τάξη, τους καταπιεσμένους λαούς, με κορυφαία τη Σοσιαλιστική Επανάσταση του 1917. Είναι ένας μεγάλος σταθμός στην Ιστορία της ανθρωπότητας. Υπήρξε η «ατμομηχανή» της Ιστορίας.