Παραδομένοι στα χέρια των ΜΚΟ βρίσκονται οι πρόσφυγες και μετανάστες στους χώρους του Ατυπου Κέντρου Φιλοξενίας του Ελληνικού. Με το Δανέζικο Συμβούλιο Προσφύγων να έχει υπό την εποπτεία του σχεδόν τα πάντα, οι άνθρωποι αυτοί εξακολουθούν να πιστεύουν και να ελπίζουν στη συνέχιση του ταξιδιού τους προς τις χώρες προορισμού τους ή στην απόκτηση ασύλου.

Η παντελής απουσία κρατικών δομών έχει οδηγήσει - με ευθύνη της κυβέρνησης - στο να έχει αναδειχθεί η συγκεκριμένη ΜΚΟ (DCR) ως εκείνη που έχει την ευθύνη για όλα. Από την εκπαίδευση των παιδιών που ζουν ακόμα και σήμερα στους παλιούς διαδρόμους του Ελληνικού, μέσα σε αντίσκηνα, κρυμμένα από τα μάτια των άλλων προσφύγων με κουβέρτες, μέχρι τη μηνιαία προμήθεια των ανθρώπων αυτών με είδη υγιεινής. Από το φαγητό μέχρι τη διαχείριση όλων των ειδών πρώτης ανάγκης, που μαζεύτηκε από το υστέρημα απλών εργαζομένων.

Ετσι, το Δανέζικο Συμβούλιο, με τις ευλογίες της κυβέρνησης, έχει υπό τον έλεγχό του και τα τρία «κομμάτια» του Ελληνικού. Τις Αφίξεις και τα γήπεδα «μπέιζμπολ» και «χόκεϊ». Και στα τρία παρέχει σχεδόν τα πάντα, έχοντας να την συνεπικουρούν σειρά άλλων ΜΚΟ όπως: GRC (Ελληνικό Συμβούλιο Προσφύγων), «Δίκτυο για το παιδί», «Γιατροί του Κόσμου», «Εμφασις», «Βαβέλ», «Save the children» και «MSF - MDM».

Στη διάρκεια του επιτόπιου ρεπορτάζ, συναντάμε κάποιες διαρροές νερού μέσα στο κτίριο του παλιού αεροδρομίου, τις Αφίξεις. Ρωτάμε την «συντονίστρια» αν τα αιτήματα που θέτουν στο υπουργείο για διάφορα θέματα, όπως αυτό, ικανοποιούνται. «Βεβαίως» απαντά και στο πιο συγκεκριμένο παράδειγμα, για το ποιος θα ασχοληθεί π.χ. με αυτές τις διαρροές, μας απαντά πως θα ασχοληθεί η DRC, «σε συνεννόηση με την εταιρεία "Ελληνικό ΑΕ" φυσικά». Οταν, μάλιστα, ρωτήσαμε σε ποια έκταση φτάνει η κάλυψη των αναγκών από το υπουργείο, απάντηση δεν πήραμε.

Οπως μας ενημέρωσε η «συντονίστρια» του «χόκεϊ», «είμαστε σε διαδικασία εκκένωσης. Εχουμε σταματήσει να δεχόμαστε νέο πληθυσμό. Δεν ξέρουμε πότε θα ξεκινήσει η διαδικασία μετακίνησης των προσφύγων, αλλά το Ελληνικό θα αδειάσει». Αυτό, άλλωστε, είχε δηλώσει παλαιότερα και ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννης Μουζάλας, δίνοντας μάλιστα και χρονικό περιθώριο, στα μέσα του Ιούνη δηλαδή.

Οι περίπου 360 πρόσφυγες στο «μπέιζμπολ», οι 660 στο «χόκεϊ» και οι 700 των Αφίξεων απλά περιμένουν το πότε θα μετακινηθούν σε άλλες δομές, ώστε να προχωρήσει με γοργούς ρυθμούς η «αξιοποίηση». Για τους πρώτους, η κατάσταση παραμένει τραγική. Σε σκηνές ακόμα και σήμερα, καθώς ο χώρος που μένουν δεν έχει κτίρια. Πέρασαν ένα δύσκολο καλοκαίρι και τώρα ζουν έναν ακόμα δυσκολότερο χειμώνα. Παρά το γεγονός πως μένουν στις πολυδιαφημιζόμενες σκηνές «πολικού» τύπου, ακόμα κι αυτές δεν μπορούν να τους ζεστάνουν όταν η εξωτερική θερμοκρασία έφτανε τους -1 βαθμούς Κελσίου. Εξακολουθούν, λοιπόν, να δοκιμάζονται σε ακραίες καταστάσεις, με περισσότερους από 40 βαθμούς το καλοκαίρι, κάτω από τον καυτό ήλιο, και πολικό κρύο αυτές τις μέρες.

Ολοι όσοι διαμένουν σε αυτούς τους χώρους, έχουν το «δικαίωμα» να αρρωστήσουν μέχρι τις 8 το βράδυ. Μετά θα πρέπει να περιμένουν το ασθενοφόρο να τους παραλάβει, καθώς δεν υπάρχουν γιατροί (πάντα μιλώντας για ΜΚΟ) στους χώρους. Η Αστυνομία απούσα από όλη την εγκατάσταση, με ένα φυλάκιο στη μέση του Κέντρου.

Για όλα αυτά, η κυβέρνηση θριαμβολογεί πως προσφέρει τα πάντα στους πρόσφυγες και πως η κατάσταση είναι διαχειρίσιμη...

Σε ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη» για τις συνθήκες εργασίας των εργαζομένων στους χώρους αυτούς, καταγράφονται τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, άμεσα συνδεδεμένα και με τις συνθήκες λειτουργίας των «hot spots», που σε καμία περίπτωση δεν πληρούν τη στοιχειώδη αξιοπρεπή διαβίωση, ενώ έχουν αφεθεί στα χέρια των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ).

Ενα σημαντικό κομμάτι των εργαζομένων στους χώρους αυτούς έχει προσληφθεί μέσα από το πρόγραμμα κοινωφελούς εργασίας του ΟΑΕΔ, άλλοι έχουν προσληφθεί μέσω ΑΣΕΠ και άλλοι εργάζονται σε Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ). Οι δε 8μηνίτες, κάτω από τον τίτλο των... γενικών καθηκόντων με τον οποίο προσελήφθησαν και με το μισθό των 495 ευρώ, σε πολλές περιπτώσεις αναγκάζονται να κάνουν τα πάντα, ανάλογα με τις ελλείψεις που παρουσιάζονται κάθε φορά. Και μάλιστα σε συνθήκες που δεν πληρούνται τα απαραίτητα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας, όπως ατομικά μέσα προστασίας (κατάλληλα γάντια, φόρμες εργασίας) και χωρίς τα αναγκαία μέσα και εργαλεία που χρειάζονται ειδικότητες όπως ηλεκτρολόγοι ή τεχνίτες.

Την κατάσταση επιδεινώνει η δράση των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ) που δρουν στους καταυλισμούς, οι οποίες έχοντας αποκτήσει το «πάνω χέρι», συμπεριφέρονται στους εργαζόμενους σαν υφισταμένους τους, δίνοντάς τους εντολές για το τι θα κάνουν.

Χαρακτηριστικά, η Επιτροπή Αγώνα των εργαζομένων στο «hot spot» στη Μόρια της Λέσβου έχει καταγγείλει τις απαράδεκτες συμπεριφορές του εκάστοτε «υπευθύνου», τις οποίες καλούνταν να αντιμετωπίσουν, με την απειλή της μη καταβολής του ημερομισθίου. Στον εν λόγω χώρο εργάζονται περίπου 1.500 άτομα σε 24ωρη βάση, με τρεις βάρδιες τη μέρα. Οι περίπου 1.000 εργάζονται μέσω ΜΚΟ. Η συντριπτική πλειοψηφία των υπολοίπων έχουν προσληφθεί μέσω του προγράμματος κοινωφελούς εργασίας, ενώ είναι κάποιοι μόνιμοι εργαζόμενοι του δήμου. Το έργο τους, σε πολλές περιπτώσεις, παρεμποδίζουν οι ΜΚΟ, οι οποίες, με την ενθάρρυνση και της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, έχουν το μεγαλύτερο «κουμάντο» στο χώρο.

Οι περισσότεροι αναγκάζονται να δουλεύουν χωρίς μέσα ατομικής προστασίας, σε μια δομή που επικρατούν άθλιες συνθήκες, αφού, ανάμεσα σε άλλα, η συντριπτική πλειοψηφία των προσφύγων - μεταναστών ζουν σε σκηνές, χωρίς θέρμανση, οι τουαλέτες δεν επαρκούν, ενώ τα υδραυλικά σε πολλές περιπτώσεις δεν λειτουργούν. Επίσης, δεν έχουν ληφθεί μέτρα πρόληψης, αφού οι εργαζόμενοι δεν έχουν εμβολιαστεί. Τις δε μέρες του χιονιά που έπληξε το νησί, το πρόβλημα ήταν ιδιαίτερα έντονο, καθώς δεν είχαν τα απαραίτητα γάντια, μάσκες, παπούτσια, φόρμες, παρότι το έχουν ζητήσει από το δήμο. Πρόβλημα υπάρχει και με τη μετακίνησή τους στο hot spot, καθώς οι εργαζόμενοι έχουν ζητήσει τη δωρεάν μετακίνησή τους.

Αντίστοιχα είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και οι εργαζόμενοι στο «hot spot» στο Βαθύ της Σάμου. Η έλλειψη ενός στεγασμένου χώρου για να μπορέσουν έστω για λίγο κάπου να σταθούν, φάνηκε καθαρά τις μέρες της βαρυχειμωνιάς. Και στο συγκεκριμένο χώρο κουμάντο κάνουν οι ΜΚΟ (συνολικά στο νησί δραστηριοποιούνται 9 τέτοιες οργανώσεις), οι οποίες δίνουν εντολές και στους εργαζόμενους που έχουν προσληφθεί μέσω του κοινωφελούς προγράμματος εργασίας. Τέτοιοι εργαζόμενοι που είχαν προσληφθεί ως κοινωνικοί λειτουργοί τέθηκαν στη διάθεση των ΜΚΟ. Οι ίδιοι κάνουν λόγο για αντίξοες συνθήκες δουλειάς, που σχετίζονται όχι μόνο με την κατάργηση των εργασιακών τους δικαιωμάτων που σηματοδοτούν τέτοια προγράμματα τύπου κοινωφελούς εργασίας (με μισθό φτώχειας, χωρίς επίδομα αδείας, δώρο Χριστουγέννων, πληρωμή υπερωριών κ.λπ.) και την έλλειψη συνθηκών υγιεινής και ασφάλειας, αλλά και με τις συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων, οι οποίοι στοιβάζονται στο «hot spot» της Σάμου χωρίς ζεστό νερό, καλό φαγητό, θέρμανση, ευάλωτοι στις καιρικές συνθήκες.

Στοιχείο αυτής της μάχης που ξεχώρισε το τελευταίο διάστημα, είναι η δράση για να ενταχθούν ομαλά τα προσφυγόπουλα στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η μεγάλη κινητοποίηση, τόσο για να εκφραστεί η έμπρακτη αλληλεγγύη στα παιδιά που ξεριζώθηκαν από τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, όσο και για να ορθωθεί τείχος στις κραυγές ρατσισμού και ξενοφοβίας των φασιστοειδών, συνέβαλε να γίνουν υπόθεση πλήθους εργαζομένων τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες και τα παιδιά τους. Συνέβαλε να γίνει κατανοητό ότι το να καθίσουν στα σχολικά θρανία μερικές δεκάδες ανήλικα παιδιά δεν είναι κάτι που αφορά στενά μερικούς γονείς και δασκάλους. Είναι θέμα που αφορά όλη την εργατική τάξη, που πρέπει να οργανωθεί και να παλέψει μαζί με τα θύματα των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων ενάντια στην κοινή αιτία του πολέμου, της προσφυγιάς, της μετανάστευσης, της φτώχειας και της εξαθλίωσης. Πρόκειται πραγματικά για ταξική αναμέτρηση των εργαζομένων με το κεφάλαιο και την εξουσία του, με την κυβέρνηση και τους συμμάχους της, που αναδεικνύει ότι αυτοί δεν είναι υπεύθυνοι μόνο για τους πολέμους και τον εγκλωβισμό των προσφύγων. Είναι υπεύθυνοι και γιατί με τους χειρισμούς τους, τη λειψή ενημέρωση γονέων και δασκάλων, στρώνουν το «βούτυρο στο ψωμί» της φασιστικής προπαγάνδας.

Αυτή η δράση έχει ιδιαίτερη σημασία, αφού είναι γεγονός ότι η κατάσταση δυσκολεύει μέρα με τη μέρα, κυρίως στα νησιά. Οσο περισσότερο ξεκαθαρίζεται ότι οι πρόσφυγες είναι εγκλωβισμένοι και θα μείνουν για πολύ καιρό σε αυτούς τους καταυλισμούς, τόσο εμφανίζονται πιο πυκνά αντιδραστικές λογικές. Λογικές που στην ουσία τροφοδοτούνται από την πολιτική ΕΕ - κυβέρνησης, που κρατά εγκλωβισμένους αυτούς τους ανθρώπους, αλλά και από φασιστοειδή και εμφανιζόμενους ως «αγανακτισμένοι κάτοικοι» που επιχειρούν να χύσουν το ρατσιστικό τους δηλητήριο, πατώντας πάνω σε μια αντικειμενική κατάσταση.

Η πολύμορφη δράση που ξεδιπλώνεται σε τόπους δουλειάς και συνοικίες αφήνει πολύτιμη παρακαταθήκη, καθώς απαντά επιθετικά στο κύμα αδιαφορίας, συντηρητισμού, έως και μίσους απέναντι σε δυστυχισμένους ανθρώπους, που γίνεται συστηματική προσπάθεια να εξαπλωθεί στην εργατική τάξη. Σε αυτό πρωτοστατούν φανερά και υπόγεια φασίστες, μέλη της εγκληματικής νεοναζιστικής Χρυσής Αυγής και άλλων παρόμοιων ομάδων, εκπληρώνοντας το καθήκον τους. Σαν μαντρόσκυλα του κεφαλαίου δίνουν «τα ρέστα» τους στην προσπάθεια να προστατέψουν την αστική τάξη και την εξουσία της, δείχνοντας στο λαό ως «ενόχους» για τη δυστυχία του τους ξεριζωμένους και τα μωρά παιδιά τους.

Συγκεντρώσεις σε γειτονιές, περιοδείες σε τόπους δουλειάς, εξορμήσεις, συσκέψεις, παρεμβάσεις στην κυβέρνηση και την τοπική διοίκηση περιλαμβάνονταν, ανάμεσα σε άλλα, στην πολύμορφη δράση μαζικών φορέων τις προηγούμενες μέρες γύρω από το Προσφυγικό.

Το πρωί του προηγούμενου Σαββάτου, η μαζική συγκέντρωση στο Πέραμα από το Εργατικό Κέντρο Πειραιά, το Συνδικάτο Μετάλλου Αττικής, την Ενωση Γονέων Περάματος, Συλλόγους Δασκάλων, Λαϊκές Επιτροπές απ' όλο τον Πειραιά και άλλους μαζικούς φορείς, αποτέλεσε την κορύφωση μιας πλούσιας δραστηριότητας αλληλεγγύης και διεκδίκησης για τους πρόσφυγες και τα παιδιά τους. Ολη αυτή η δράση που ξεδιπλώνεται εδώ και μήνες, ήταν που ακύρωσε την προσπάθεια των νεοναζί να σπείρουν το φασιστικό τους δηλητήριο στο σχολείο του Ν. Ικονίου Περάματος, με τις εικόνες του υπόδικου βουλευτή Λαγού να χάνει την ψυχραιμία του επειδή εκδιώχθηκε από γονείς, δασκάλους και μαθητές να δείχνουν τη δύναμη της γνήσιας ταξικής αλληλεγγύης του μαζικού κινήματος κόντρα στους φασίστες.

Μάλιστα, πριν τη συγκέντρωση, στελέχη των συνδικάτων του Πειραιά βρέθηκαν σε εργοστάσια, στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη, σε μεγάλα εμπορικά καταστήματα, καλώντας την εργατική τάξη να δώσει το «παρών» και να διαδηλώσει την αλληλεγγύη της στα προσφυγόπουλα και το τσάκισμα της Χρυσής Αυγής.

Σε συνέχεια αυτής της προσπάθειας στο Πέραμα, το απόγευμα της Πέμπτης 26/1 πραγματοποιήθηκε σύσκεψη με πρωτοβουλία του Συνδικάτου Μετάλλου Αττικής, για την ενίσχυση της δράσης για το δικαίωμα στη μόρφωση και την ένταση της κοινής πάλης Ελλήνων εργαζομένων, προσφύγων και μεταναστών. Στο κάλεσμα ανταποκρίθηκαν μια σειρά κλαδικών σωματείων του Πειραιά, Σύλλογοι Εκπαιδευτικών, η Ενωση Συλλόγων Γονέων Περάματος, οργανώσεις γυναικών και πολλοί ακόμα μαζικοί φορείς, που αποφάσισαν τη συλλογή γραφικής ύλης για τα 25 προσφυγόπουλα που θα πάνε στο Δημοτικό Σχολείο του Ικονίου. Μάλιστα, για την πρώτη μέρα που τα παιδιά θα έρθουν στο σχολείο, τα σωματεία και όλοι οι φορείς θα καλέσουν εργαζόμενους, γονείς, το λαό του Περάματος σε συγκέντρωση υποδοχής, ενώ οι εκπαιδευτικοί, με απόφαση των ΔΣ των Συλλόγων τους, θα κάνουν τρίωρη στάση εργασίας.

Συγκέντρωση για την ομαλή ένταξη των προσφυγόπουλων στα σχολεία πραγματοποιήθηκε και στο Περιστέρι το απόγευμα της Πέμπτης 26 Γενάρη, ενώ μία μέρα πριν, η Λαϊκή Επιτροπή Αγώνα της πόλης διοργάνωσε σύσκεψη με φορείς για την οργάνωση της υποδοχής των προσφυγόπουλων, αλλά και για τη διεκδίκηση της ανακούφισης των χιλιάδων εγκλωβισμένων. Οι πρωτοβουλίες αυτές, η άμεση και αποφασιστική παρέμβαση της Λαϊκής Επιτροπής, μαζί με την καθημερινή εξόρμηση ενημέρωσης και κινητοποίησης έξω από σχολεία, στη βιομηχανική ζώνη, στα εμπορομάγαζα και αλλού, συνέβαλλε στο να μη βρει έδαφος η φασιστική προπαγάνδα. Η συγκέντρωση της Πέμπτης μάλιστα κατέληξε στο Δημαρχείο, όπου συνεδρίαζε το Δημοτικό Συμβούλιο, απαίτησε και πέτυχε την ομόφωνη υιοθέτηση ψηφίσματος στήριξης στα προσφυγόπουλα.

Ανάλογη παρέμβαση πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 25/1 και στην Παιανία από φορείς της πόλης, όταν το Δημοτικό Συμβούλιο συζητούσε τη στάση του απέναντι σε προσφυγόπουλα (πολλά από τα οποία ασυνόδευτα) που φιλοξενούνται στη δομή «Περιβολάκι», μετά από αντιδράσεις κατοίκων με αφορμή μικροσυμπλοκές. Οι παρεμβάσεις φορέων της πόλης ανέδειξαν την ουσία του προβλήματος και τις ευθύνες της κυβέρνησης, καθώς φιλοξενούνται στην ίδια δομή παιδιά διαφορετικών εθνοτήτων και μάλιστα με αντιπαλότητα μεταξύ τους. Η μαζική παρουσία, το πλαίσιο πάλης, η συγκροτημένη παρέμβαση των φορέων που στηρίζουν τα προσφυγόπουλα και διεκδικούν τη στήριξή τους, τους ακύρωσε την προσπάθεια να στηθεί σκηνικό «αγανακτισμένων κατοίκων», που υποδαυλίζεται από φασιστοειδή, «πατώντας» σε υπαρκτά προβλήματα.

Από τις παρεμβάσεις στήριξης των προσφυγόπουλων δεν λείπουν και οι μαθητές, που υποδέχονται τους νέους συμμαθητές τους αγκαλιάζοντάς τους στο νέο τους ξεκίνημα. Τόσο το Συντονιστικό Αγώνα Σχολείων Πειραιά, όσο και η Συντονιστική Επιτροπή Μαθητών Αθήνας από την πρώτη στιγμή κάλεσαν τους συμμαθητές τους να πρωτοστατήσουν στη θερμή υποδοχή των νέων συμμαθητών τους. Ηδη, συγκεντρώνουν γραφική ύλη, αλλά παίρνουν και άλλες πρωτοβουλίες, όπως διοργάνωση εκθέσεων καλλιτεχνικής δημιουργίας για την προσφυγιά, ενάντια στον πόλεμο και το φασισμό. Το δικό τους μερίδιο αναλαμβάνουν επίσης οι φοιτητές και οι σπουδαστές. Επιτροπές Αγώνα και φοιτητικοί - σπουδαστικοί σύλλογοι, ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα του Μετώπου Αγώνα Σπουδαστών, οργανώνουν την έμπρακτη αλληλεγγύη τους με συλλογή σχολικών ειδών, ενώ δεν λείπουν κι άλλες ενδιαφέρουσες πρωτοβουλίες, όπως εκδηλώσεις δημιουργικής απασχόλησης για τα προσφυγόπουλα μέσα στους καταυλισμούς από φοιτητές παιδαγωγικών σχολών.