Με Νεοελληνική Λογοτεχνία θεωρητικής και Μαθηματικά θετικής και τεχνολογικής κατεύθυνσης συνεχίστηκαν χτες οι πανελλαδικές εξετάσεις για τη Γ΄ Λυκείου, ενώ οι μαθητές της Β΄ τάξης εξετάστηκαν στην Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία. Οι εξετάσεις συνεχίζονται αύριο Σάββατο και για τις δύο τάξεις, με Λατινικά θεωρητικής και Μαθηματικά θετικής και τεχνολογικής κατεύθυνσης για τη Β' Λυκείου και Φυσική γενικής παιδείας για τη Γ' τάξη.

Ακολουθούν τα θέματα στα οποία εξετάστηκαν χτες οι μαθητές.

Α'. ΚΕΙΜΕΝΟ

Γεώργιος Βιζυηνός, Το αμάρτημα της μητρός μου (απόσπασμα).

Οταν επανήλθαν να καθίσω πλησίον της, έτρεμον τα γόνατα μου εξ αορίστου αλλ' ισχυρού τίνος φόβου.

Η μήτηρ μου εκρέμασε την κεφαλήν, ως κατάδικος, όστις ίσταται ενώπιον του κριτού του με την συναίσθησιν τρομερού τίνος εγκλήματος.

-- Το θυμάσαι το Αννιώ μας; με ηρώτησε μετά τινας στιγμάς πληκτικής σιωπής.

-- Μάλιστα, μητέρα! Πώς δεν το θυμούμαι! Ηταν η μόνη μας αδελφή, κ' εξεψύχησεν εμπρός στα μάτια μου.

-- Ναι! με είπεν, αναστενάξασα βαθέως, αλλά δεν ήτο το μόνο μου κορίτσι! Εσύ είσαι τέσσαρα χρόνια μικρότερος από το Χρηστάκη. Ενα χρόνο κατόπι του έκαμα την πρώτη μου θυγατέρα.

Ηταν τότε κοντά, που επαντρολογιέτο ο Φώτης ο Μυλωνάς. Ο μακαρίτης ο πατέρας σου παράργησε το γάμο τους, ως που ν' αποσαραντήσω εγώ, για να τους στεφανώσουμε μαζί. Ηθελε να με βγάλη και μένα στον κόσμο, για να χαρώ σαν πανδρευμένη, αφού κορίτσι δεν μ' άφηκεν η γιαγιά σου να χαρώ.

Το πρωί τους στεφανώσαμε, και το βράδυ ήταν οι καλεσμένοι στο σπίτι τους και έπαιζαν τα βιολιά, και έτρωγεν ο κόσμος μέσα στην αυλή, κι εγύρνα η κανάτα με το κρασί από χέρι σε χέρι. Και έκαμεν ο πατέρας σου κέφι, σαν διασκεδαστικός που ήταν ο μακαρίτης, και μ' έρριψε το μανδήλι του, να σηκωθώ να χορέψουμε. Σαν τον έβλεπα να χορεύη, μου άνοιγεν η καρδιά μου, και σαν νέα που ήμουνε, αγαπούσα κ' εγώ το χορό. Κ' εχορέψαμε λοιπόν κ' εχόρεψαν και οι άλλοι καταπόδι μας. Μα εμείς εχορέψαμε και καλύτερα και πολύτερα.

Σαν εκοντέψανε τα μεσάνυχτα, επήρα τον πατέρα σου παράμερα και τον είπα Ανδρα, εγώ έχω παιδί στην κούνια και δεν μπορώ πια να μείνω. Το παιδί πεινά εγώ εσπάργωσα. Πώς να βυζάξω μεσ' στον κόσμο και με το καλό μου το φόρεμα! Μείνε συ, αν θέλης να διασκέδασης ακόμα. Εγώ θα πάρω το μωρό να πάγω στο σπίτι.

-- Ε, καλά, γυναίκα! είπεν ο σχωρεμένος, και μ' επαπάρισε πα στον ώμο. Ελα, χόρεψε κι αυτό το χορό μαζί μου, και ύστερα πηγαίνουμε κ' οι δύο. Το κρασί άρχισε να με χτυπά στο κεφάλι, και αφορμή γυρεύω κι εγώ να φύγω.

Σαν εξεχορέψαμε κ' εκείνο το χορό, επήραμε τη στράτα.

Ο γαμβρός έστειλε τα παιχνίδια και μας εξεπροβόδησαν ως το μισό το δρόμο. Μα είχαμε ακόμη πολύ ως το σπίτι. Γιατί ο γάμος έγινε στον Καρσιμαχαλά. Ο δούλος επήγαινε μπροστά με το φανάρι. Ο πατέρας σου εσήκωνε το παιδί, και βαστούσε και μένα από το χέρι.

-- Κουράσθης, βλέπω, γυναίκα!

-- Ναι, Μιχαλιό. Κουράσθηκα.

-- Αιντε βάλ' ακόμα κομμάτι δύναμι, ως που να φθάσουμε στο σπίτι, θα στρώσω τα στρώματα μοναχός μου. Εμετάνοιωσα που σ' έβαλα κ' εχόρεψες τόσο πολύ.

-- Δεν πειράζει, άνδρα, του είπα. Το έκαμα για το χατήρι σου. Αύριο ξεκουράζουμαι πάλι.

Ετσι ήρθαμε στο σπίτι. Εγώ εφάσκιωσα κ' εβύζαξα το παιδί, κ' εκείνος έστρωσε. Ο Χρηστάκης εκοιμάτο μαζί με την Βενετία, που την αφήκα να τον φυλάγη. Σε λίγο επλαγιάσαμε και μεις. Εκεί, μέσα στον ύπνο μου, μ' εφάνηκε πως έκλαψε το παιδί. Το καϋμένο!, είπα, δεν έφαγε σήμερα χορταστικά. Και ακούμβησα στην κούνια του να το βυζάξω. Μα ήμουν πολύ κουρασμένη και δεν μπορούσα να κρατηθώ. Το έβγαλα λοιπόν, και το έβαλα κοντά μου, μεσ' το στρώμα, και του έδωσα τη ρόγα στο στόμα του. Εκεί με ξαναπήρεν ο ύπνος.

Δεν ηξεύρω πόσην ώρα ήθελεν ως το πουρνό. Μα σαν έννοιωσα να χαράζη - ας το βάλω, είπα, το παιδί στον τόπο του.

Μα κει που πήγα να το σηκώσω, τι να διω! Το παιδί δεν εσάλευε!

Εξύπνησα τον πατέρα σου το ξεφασκιώσαμε, το ζεστάναμε, του ετρίψαμε το μυτούδι του, τίποτε! - Ηταν απεθαμένο!

-- Το πλάκωσες, γυναίκα, το παιδί μου! -- είπεν ο πατέρας σου, και τον επήραν τα δάκρυα. Τότε άρχισα εγώ να κλαίγω στα δυνατά και να ξεφωνίζω. Μα ο πατέρας σου έβαλε το χέρι του στο στόμα μου και - Σους! με είπε. Τι φωνάζεις έτσι, βρε βώδι; - Αυτό με το είπε. Θεός σχωρέσ' τόνε. Τρία χρόνια είχαμε πανδρευμένοι, κακό λόγο δεν με είπε. Κ' εκείνη τη στιγμή με το είπε. - Ε; Τι φωνάζεις έτσι; Θέλεις να ξεσηκώσης τη γειτονιά, να πη ο κόσμος πως εμέθυσες κ' επλάκωσες το παιδί σου;

Και είχε δίκηο, που ν' αγιάσουν τα χώματα που κοίτεται! Γιατί, αν το μάθαινεν ο κόσμος, έπρεπε να σχίσω τη γη να έμβω μέσα από το κακό μου.

Αλλά, τι τα θέλεις! Η αμαρτία είναι αμαρτία. Σαν το εθάψαμε το παιδί, κ' εγυρίσαμεν από την εκκλησία, τότε άρχισε το θρήνος το μεγάλο. Τότε πια δεν έκλαιγα κρυφά. - Είσαι νέα, και θα κάμης κι άλλα, μ' έλεγαν. Ως τόσον ο καιρός περνούσε, και ο Θεός δεν μας έδιδε τίποτε. Να! έλεγα μέσα μου. Ο Θεός με τιμωρεί, γιατί δεν εστάθηκα άξια να προφυλάξω το παιδί που μ' έδωκε! Και εντρεπόμουνα τον κόσμο, και εφοβούμην τον πατέρα σου. Γιατί κ' εκείνος όλο τον πρώτο χρόνο έκαμνε τάχα τον αλύπητο και μ' επαρηγορούσε, για να με δώση θάρρος. Υστερα όμως άρχισε να γίνεται σιγανός και συλλογισμένος.

Β'. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1. Από πού αντλεί το αφηγηματικό υλικό του ο Γεώργιος Βιζυηνός και πώς το αξιοποιεί; (Μονάδες 9) Να αναφέρετε τρία σημεία του παραπάνω κειμένου, τα οποία τεκμηριώνουν τη θέση σας (Μονάδες 6).

Μονάδες 15

2. Να αναφέρετε, με παραδείγματα μέσα από το παραπάνω κείμενο, πέντε από τα βασικά χαρακτηριστικά της διηγηματογραφίας του Βιζυηνού.

Μονάδες 20

3. «Ο Βιζυηνός έχει την ικανότητα να διαγράφει αυθυπόστατους ανθρώπινους τύπους, επιμένοντας πολύ στη λεπτομερειακή απόδοση των ψυχικών καταστάσεων. Οι ήρωες του ιδωμένοι με αγάπη, έχουν μια ειδική ευαισθησία, είναι ήρωες παθητικοί». (Γιώργος Παγανός, Η Νεοελληνική Πεζογραφία, τ. Α', Κώδικας, Θεσσαλονίκη 1999). Να επαληθεύσετε την παραπάνω άποψη με στοιχεία από το απόσπασμα του Γ. Βιζυηνού.

Μονάδες 20

4. «- Το πλάκωσες, γυναίκα, το παιδί μου! - είπεν ο πατέρας σου, και τον επήραν τα δάκρυα. Τότε άρχισα εγώ να κλαίγω στα δυνατά και να ξεφωνίζω. Μα ο πατέρας σου έβαλε το χέρι του στο στόμα μου και - Σους! με είπε. Τι φωνάζεις έτσι, βρε βώδι; - Αυτό με το είπε. Θεός σχωρέσ' τόνε. Τρία χρόνια είχαμε πανδρευμένοι, κακό λόγο δεν με είπε. Κ' εκείνη τη στιγμή με το είπε. - Ε; Τι φωνάζεις έτσι; θέλεις να ξεσηκώσης τη γειτονιά, να πη ο κόσμος πως εμέθυσες κ' επλάκωσες το παιδί σου;».

Να σχολιάσετε σε δύο παραγράφους (130-150 λέξεις) τη στάση του πατέρα, όπως αυτή προκύπτει από το παραπάνω απόσπασμα.

Μονάδες 25

5. Να γίνει συγκριτικός σχολιασμός του αποσπάσματος από «Το αμάρτημα της μητρός μου» του Γ. Βιζυηνού με το παρακάτω απόσπασμα από την «Αναφορά στον Γκρέκο» του Νίκου Καζαντζάκη όσον αφορά στη θέση της γυναίκας.

Μονάδες 20

Νίκος Καζαντζάκης, Αναφορά στον Γκρέκο, (απόσπασμα).

Μονάχα μια φορά θυμούμαι τη μητέρα μου να λάμπει παράξενα το μάτι της, να γελάει και να χαίρεται, σαν όταν θα 'ταν ανύπαντρη ή αρραβωνιασμένη. Πρωτομαγιά, είχαμε πάει σ' ένα χωριό, στη Φόδελε, γεμάτο νερά και περβόλια πορτοκαλιές, να κάμει ο πατέρας μου μια βάφτιση. Οπόταν, άξαφνα, σφοδρή νεροποντή ξέσπασε, γίνηκε ο ουρανός νερό κι άδειασε απάνω στη γης, κι αυτή κακάριζε, άνοιγε και δέχουνταν τ' αρσενικά νερά βαθιά στον κόρφο της. Είχαν μαζευτεί οι προύχοντες του χωριού, με τις γυναίκες τους και τις κόρες, στο μεγάλον οντά του κουμπάρου, η βροχή κι οι αστραπές έμπαιναν από τις χαραμάδες της πόρτας και των παραθυριών, ο αέρας μύριζε πορτοκάλι και χώμα. Και μπαινόβγαιναν τα τραταρίσματα, τα κρασιά, τα ρακιά κι οι μεζέδες, πήρε να βραδιάζει, άναψαν τα λυχνάρια, οι άντρες ήρθαν στο κέφι, οι γυναίκες οι χαμοβλεπούσες σήκωσαν τα μάτια κι άρχισαν να κακαρίζουν σαν τις πέρδικεςκι όξω από το σπίτι μούγκριζε ακόμα ο Θεός, πλήθαιναν οι βροντές, τα στενά δρομάκια του χωριού είχαν γίνει ποτάμια, κατρακυλούσαν οι πέτρες και χαχάριζαν, είχε γίνει ο Θεός νεροποντή κι αγκάλιαζε, πότιζε, κάρπιζε τη γης.

Κι ο κύρης στράφηκε στη μάνα μου, πρώτη φορά είδα να την κοιτάζει με τρυφεράδα, κι η φωνή του πρώτη φορά είχε γλυκάνει:

-- Μαργή, της είπε, τραγούδηξε.

Της έδινε την άδεια, μπροστά σε τόσους άντρες, να τραγουδήσει κι εγώ σηκώθηκα ανταρεμένος. δεν ξέρω γιατί, είχα θυμώσει έκαμα να τρέξω στη μάνα μου, σα να 'θελα να την προστατέψω μα ο κύρης με άγγιξε με το δάχτυλό του στον ώμο και με κάθισε κάτω. Κι η μάνα μου φάνηκε αγνώριστη, γυάλιζε το πρόσωπό της, σα να το αγκάλιαζαν όλες οι βροχές κι οι αστραπές, σήκωσε το λαιμό, και θυμούμαι τα μακριά κορακάτα μαλλιά της λύθηκαν ξαφνικά, της σκέπασαν τις πλάτες και κατέβηκαν ως τα γοφιά της. Κι άρχισε... τι φωνή ήταν εκείνη, βαθιά, γλυκιά, λίγο βραχνή, όλο πάθος μεσόκλεισε τα μάτια της κατά τον κύρη και τραγούδησε μια μαντινάδα. Δε θα την ξεχάσω ποτέ τη μαντινάδα αυτή^. τότε δεν κατάλαβα γιατί την είπε, για ποιον την είπε^. αργότερα, σα μεγάλωσα, κατάλαβα. Τραγουδούσε με τη γλυκιά, γεμάτη συγκρατημένο πάθος φωνή της και κοίταζε τον πατέρα:

θαμάζουμαι όταν περπατείς πώς δεν ανθούν οι ρούγες

και πώς δε γίνεσαι αϊτός με τις χρυσές φτερούγες!

Γύρισα πέρα τα μάτια, να μη βλέπω τον κύρη, να μη βλέπω τη μάνα, πήγα στο παραθύρι κι ακούμπησα το κούτελό μου στο τζάμι κι έβλεπα τη βροχή να πέφτει και να τρώει τα χώματα.

Επανεκλέχτηκε πρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών ο καθηγητής Ανδρέας Καραμάνος, που στις χθεσινές εκλογές στο ίδρυμα συγκέντρωσε 159 ψήφους σε σύνολο 321 ψηφισάντων εκλεκτόρων. Αντιπρυτάνεις εκλέχτηκαν οι αναπληρωτές καθηγητές Λεωνίδας Λουλούδης και Μανόλης Σταυρακάκης. Το «αντίπαλο» υποψήφιο σχήμα του καθηγητή Χ. Ολύμπιου συγκέντρωσε 132 ψήφους, ενώ υπήρχαν 24 λευκά και 6 άκυρα ψηφοδέλτια.

Στα πλαίσια της προετοιμασίας του 29ου Φεστιβάλ ΚΝΕ - «ΟΔΗΓΗΤΗ», οι οργανώσεις ΑΕΙ και ΤΕΙ Θεσσαλονίκης της ΚΝΕ πραγματοποιούν εκδήλωση - συνάντηση νέων καλλιτεχνών και ερασιτεχνικών σχημάτων του ΑΠΘ - ΠΑΜΑΚ - ΤΕΙΘ, το Σάββατο 31 Μάη, στις 5 μ.μ. στην αίθουσα Α31, ΣΘΕ του ΑΠΘ.

«Το Φεστιβάλ ΚΝΕ - "ΟΔΗΓΗΤΗ"», επισημαίνει η οργανωτική επιτροπή της συνάντησης «είναι μαζικός χώρος έκφρασης και ανάδειξης νέων δημιουργών του πολιτισμού μας. Επιδιώκουμε, μέσα από τον μοναδικό αυτό θεσμό της νεολαίας, να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να προβληθεί η συλλογική ερασιτεχνική δημιουργία».

Η ΚΝΕ θεωρεί ότι μπορεί να δοθεί διέξοδος στις ανησυχίες και τις ανάγκες της νεολαίας, μπορούν να εκφραστούν τα όνειρα και οι διεκδικήσεις της νέας γενιάς για μια ζωή πιο όμορφη και δημιουργική ενάντια στη βαρβαρότητα της παγκόσμιας νέας τάξης του ιμπεριαλισμού.

Τα οικονομικά συμφέροντα που δημιουργούν πολέμους είναι τα ίδια που έχουν απλώσει τα πλοκάμια τους και στο χώρο της τέχνης και του πολιτισμού... σκοτώνουν τη δημιουργία όπως σκοτώνουν τους ανθρώπους.

Η ΚΝΕ για μια ακόμα χρονιά δίνει βήμα σε όσους αντιστέκονται στους νόμους της αγοράς που θέλουν την τέχνη και τον καλλιτέχνη εμπορεύματα...

«Δημιουργούμε τον άλλο πολιτισμό», υπογραμμίζει το έντυπο της ΚΝΕ για την εκδήλωση, «τον εκφραστή των πανανθρώπινων αξιών, που στην εποχή μας εκπροσωπεί η εργατική τάξη...».

Σημαντική ήταν η άνοδος της Πανσπουδαστικής Κίνησης Συνεργασίας στις εκλογές του φοιτητικού συλλόγου εστιακών φοιτητών στη Φοιτητική Εστία Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΦΕΕΜΠ) που πραγματοποιήθηκαν προχθές. Η ΠΚΣ έλαβε 51 ψήφους (ποσοστό 22,37%) ανέβηκε κατά 22 ψήφους σε σχέση με πέρσι, αναδείχτηκε δεύτερη δύναμη, από τρίτη που ήταν, και κατέλαβε δυο έδρες στο ΔΣ, από μία που είχε.

Στις εκλογές ψήφισαν 229 οικότροφοι φοιτητές, υπήρχε 1 άκυρο και 4 λευκά ψηφοδέλτια και οι υπόλοιπες παρατάξεις έλαβαν: Αριστερή Ενωτική Πρωτοβουλία (ΕΑΑΚ) 87 ψήφους και 3 έδρες, ΠΑΣΠ 48 ψήφους και 2 έδρες, Ενωση Φοιτητών Εστίας 23 ψήφους και 1 έδρα, Αγωνιστικές Κινήσεις 14 ψήφους και 1 έδρα και Εθνική Φοιτητική Αναγέννηση 1 ψήφο. Η ΠΑΣΠ και η παράταξη των ΕΑΑΚ σημείωσαν πτώση σε σχέση με πέρσι, οι Αγωνιστικές Κινήσεις είχαν άνοδο, ενώ οι άλλες δυο παρατάξεις εμφανίστηκαν για πρώτη φορά φέτος.

Τα μέλη και οι φίλοι της ΠΚΣ διοργανώνουν απόψε το βράδυ πάρτι στην εστία για να γιορτάσουν την επιτυχία τους, ενώ από την ερχόμενη βδομάδα θα επιδιώξουν την πραγματοποίηση Γενικής Συνέλευσης για να συζητήσουν την αγωνιστική δράση τους μπροστά στις κινητοποιήσεις του Ιούνη στη Θεσσαλονίκη.

Τη διαμαρτυρία της για τη στάση της ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας απέναντι στα προβλήματα των εκπαιδευτικών, εκφράζει, με ανακοίνωσή της, η ΟΛΜΕ, αναφερόμενη στα αποτελέσματα της πρόσφατης συνάντησης του Διοικητικού Συμβουλίου της Ομοσπονδίας των εκπαιδευτικών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης με τον υπουργό Παιδείας. Κατά τη συνάντηση, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 19 Μάη, ανάμεσα σε άλλα, τέθηκε από την πλευρά της ΟΛΜΕ το θέμα της άρνησης του υπουργείου να επικυρώσει τα αποτελέσματα για τους αιρετούς στα Κεντρικά Υπηρεσιακά Συμβούλια εδώ και τρεις μήνες. Η ΟΛΜΕ κάνει λόγο για προσπάθεια από πλευράς του υπουργείου να ανατρέψει τα εκλογικά αποτελέσματα με αυθαίρετες και εξωθεσμικές μεθοδεύσεις. Η ΟΛΜΕ έθεσε για μια ακόμα φορά το αίτημα για ουσιαστικές αυξήσεις στις αποδοχές των καθηγητών και διαμαρτυρήθηκε για το χαμηλό επίπεδο αμοιβών για τις πανελλαδικές εξετάσεις, οι οποίες επιπλέον καθυστερούν να καταβληθούν.

Σε ό,τι αφορά στη στάση της ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας, η ΟΛΜΕ σημειώνει ότι «ο υπουργός Παιδείας, εκφράζοντας την αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης, αρνήθηκε να ικανοποιήσει κάθε αίτημα που του υποβλήθηκε. Η απάντηση των καθηγητών θα είναι η μεγαλύτερη αγωνιστική συσπείρωση στις ΕΛΜΕ και την ΟΛΜΕ και η διεκδίκηση των αιτημάτων τους», καταλήγει η ανακοίνωση του ΔΣ της ΟΛΜΕ.