Τετάρτη 10 Μάρτη 2010
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ
Αρχαίο και σύγχρονο ελληνικό έργο
Παραστάσεις στο «Θέατρο Νέου Κόσμου»

«Το στραβόξυλο»
«Το στραβόξυλο»
Εχοντας στο ενεργητικό του την περσινή, ενδιαφέρουσα παράσταση, με τις «Τρωάδες» του Ευριπίδη στο Εθνικό Θέατρο Αλβανίας, ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος ανέβασε στο θέατρό του αυτή την οικουμενικώς επίκαιρη αντιπολεμική τραγωδία, στηρίζοντας το εγχείρημά του με ένα ισχυρό «ατού». Τη βαθύτατα ποιητικού αισθήματος, αληθινά μοντέρνου ποιητικού μέτρου και ρυθμού και ταυτόχρονα νοηματικά καίριας και άμεσης γλώσσας, μετάφραση του Παντελή Μπουκάλα. Μετάφραση που υπηρετεί θαυμαστά το συνταρακτικής αλήθειας ρεαλισμό του Ευριπίδη. Ρεαλισμός που θα ήταν ωμότατος, αν ο Ευριπίδης μπορούσε να παραβεί τον «κανόνα» του αρχαίου θεάτρου που «απαγόρευε» την επί σκηνής αναπαράσταση φονικών πράξεων, αν δηλαδή παρίστανε επί σκηνής τη θανάτωση των σκλαβωμένων Τρώων από τους νικητές Ελληνες. Ρεαλιστής ο Ευριπίδης θεωρούσε τον κάθε μορφής επεκτατισμό ανθρώπων βούληση και πράξη και όχι «θεών». Κι επειδή η θρησκευτική τύφλωση της αρχαιότητας καταδίκαζε τη διαλεκτική αλήθεια, ο μεγαλοφυής Ευριπίδης ελίχθηκε δραματουργικά. Διατήρησε - βάσει του μύθου - τους εμπλεκόμενους με τον Τρωικό Πόλεμο «θεούς», αλλά με σφόδρα ειρωνεία τους ενανθρώπισε, παραδίδοντας στη χλεύη των «ξυπνών» θεατών της εποχής του όλες τις σχετικές με τον Τρωικό Πόλεμο, «θεϊκές» βουλήσεις. «Βουλήσεις» μάλιστα αντιφατικές, με τους «θεούς» άλλοτε σύμμαχους, άλλοτε αντίμαχους, άλλοτε υποστηρικτές, άλλοτε τιμωρούς των κατακτητών, αναλόγως των μελλοντικών βουλήσεων της ισχυρότερης δύναμης. Ανάλογοι του Ποσειδώνα και της Αθηνάς είναι οι «θεοί» που βούλονται τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους των καιρών μας. Ο σκηνοθέτης, με καθοριστικό παράγοντα τη μετάφραση, αλλά και πιστεύοντας ο ίδιος στην επικαιρικότητα της ευριπιδικής τραγωδίας, με τη συμβολή του αφαιρετικά συμβολικού σκηνικού και των σύγχρονων κοστουμιών (Αγγελος Μέντης), τους ζοφώδεις φωτισμούς (Σάκης Μπιρμπίλης), την εκφραστική κινησιολογία (Αγγελική Στελλάτου), τις εξαιρετικά αισθαντικές μουσικές, και τα μελισμένα με παραδοσιακά ελληνικά θρηνητικά ακούσματα Χορικά (Τάκης Φαραζής), έστησε μια παράσταση λιτή, που και με τις συνολικά καλές ερμηνείες μεταδίδει το κάλλος και το ρεαλισμό του λόγου. Κυρίαρχη η ερμηνεία της Λυδίας Κονιόρδου, η οποία με την πολύπειρη «σοφία» και τεχνική των εκφραστικών μέσων της και το δυναμικό αίσθημά της, ενσαρκώνει μια Εκάβη σαν γνώριμη, τεράστιας αξιοπρέπειας και στη συντριβή της, σκλαβωμένη και χαροκαμένη μάνα. Σημαντική, βαθιά αισθαντική και εκφραστική σε όλα τα μέσα της είναι η ερμηνεία της Μαρίας Κίτσου (Κασσάνδρα). Ενδιαφέρουσα είναι η ερμηνεία του Γιάννη Τσορτέκη, που πλάθει το Ταλθύβιο σα διχασμένο, συνειδησιακά ταλαντευόμενο «όργανο» του κατακτητή. Αξιες αναφοράς είναι οι ερμηνείες και των Μαρίας Καλλιμάνη, Ιωάννας Κανελλοπούλου, Μιχάλη Οικονόμου, Αμαλίας Τσεκούρα.

«Λιοντάρια»
«Λιοντάρια»
Στον «κάτω χώρο» του «Θεάτρου του Νέου Κόσμου», παρουσιάζεται μια ελκυστική θεματικά, κειμενικά, υποκριτικά, μουσικά και εικαστικά (παρά την απέριττη σκηνογραφική και ενδυματολογική όψη της) παράσταση, με τίτλο «Αδάμ και Εύα - Γράμματα από τη Γη». Δημιουργός της είναι ο ηθοποιός Παντελής Δεντάκης. Αντλώντας από τα βιβλία του - σπουδαίου «μάστορα» του κοινωνικού ρεαλισμού, αλλά ευφάνταστου σαρκαστή των κάθε λογής σκοταδιστικών και καθυστερημένων κοινωνικών αντιλήψεων - Μαρκ Τουαίην «Το ημερολόγιο του Αδάμ και της Εύας» και «Γράμματα από τη Γη», ο Παντελής Δεντάκης συνέθεσε ένα κειμενικό «παιχνίδι» που σαρκάζει τη «θεόθεν» δημιουργία του κόσμου και υμνεί τον έρωτα, την αγάπη, τη συντροφικότητα, την ανάγκη του ανθρώπου να κατανοήσει τα φυσικά φαινόμενα, την υλική υπόσταση του πλανήτη Γη και του σύμπαντος. Με αφανή «οδηγό» έναν εξορισμένο στη Γη ανθρώπινο «Σατανά», η Εύα εμφανίζεται στον κήπο της Εδέμ, όπου περιφέρεται μόνος, σαν αγρίμι, ο Αδάμ. Αγνωστοι μεταξύ ο Αδάμ και η Εύα, για να επιζήσουν και να συνυπάρξουν πρέπει να μάθουν τον γύρω τους κόσμο, τρώγοντας τον «απαγορευμένο καρπό» του «δέντρου της γνώσης». Δυο πλάσματα που «ανακαλύπτοντας» το σώμα, το νου και την ψυχή τους, τον έρωτα, την αγάπη, τη γέννηση παιδιών και τη δύναμη της συνύπαρξης και αλληλεγγύης αυτοεξανθρωπίζονται και εξανθρωπίζουν τον κόσμο. Τη χιουμοριστικά παιγνιώδη σύνθεση του κειμένου μεγεθύνουν, ομόψυχα, η σκηνοθεσία, η μουσική (Σταύρος Γασπαρινάτος), η κινησιολογία (Σεσίλ Μικρούτσικου), οι φωτισμοί (Χρήστος Τσαμπάς) και προπαντός οι ερμηνείες. Με νεανική θηλυκή χάρη και πανέξυπνη «αφέλεια» υποδύεται την Εύα η Κατερίνα Λυπηρίδου, με αντίποδα τον συμπαθέστατα «μπουφόνικο» Αδάμ του Δαβίδ Μαλτέζε. Μελαγχολικά αμφίσημος ο «Σατανάς» της Κωνσταντίνας Τάκαλου.

«Τρωάδες»
«Τρωάδες»
Στην κεντρική σκηνή του θεάτρου παρουσιάζεται το νέο έργο των Βασίλη Μαυρογεωργίου - Κώστα Γάκη «Λιοντάρια», με σκηνοθεσία των ίδιων και μουσική του δεύτερου. Ταλαντούχοι και οι δύο καλλιτέχνες, εμπνεύσθηκαν το έργο τους από ένα πραγματικό γεγονός. Από μια ιδιαίτερη «παράπλευρη απώλεια» που προκάλεσε ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός κατά του Ιράκ, κατά το βομβαρδισμό της Βαγδάτης, τον Απρίλη του 2003. Βομβαρδισμός που κατέστρεψε και το Ζωολογικό Κήπο, με αποτέλεσμα τέσσερα λιοντάρια τρομαγμένα από τις βόμβες να βρεθούν στην πόλη και να πυροβοληθούν από Αμερικανούς στρατιώτες. Με ευαισθησία, φαντασία, χιούμορ και παιχνιδιάρικη διάθεση, το έργο αλληγορεί για τη ζωή και το θάνατο, την «ευλογία» της ειρήνης και την «κατάρα» του πολέμου και εμμέσως καταδικάζει τον πόλεμο. Αφορά όμως στην επιφάνεια, στα επιφαινόμενα του πολέμου, στις καταστροφές που προκαλεί, όχι όμως και στα αίτια και τους υπαιτίους του. Γι' αυτό και κυρίως απευθύνεται στα παιδιά, μικρά και μεγαλύτερα, που σίγουρα έχουν να διδαχθούν από το έργο, να συγκινηθούν και να γελάσουν με την παράσταση και τις «παιγνιώδεις», μιμικές μεταμορφώσεις σε διάφορους «ρόλους» - ζώα των ηθοποιών: Γιώργου Παπαγεωργίου, Κατερίνας Μαυρογεώρη, Μαρία Φιλίνη, Ακη Φιλιού.

«Το στραβόξυλο» στο «Γκλόρια»

«Αδάμ και Εύα» - «Γράμματα από τη Γη»
«Αδάμ και Εύα» - «Γράμματα από τη Γη»
Αριστοτέχνης της κωμωδίας ηθών, χαρακτήρων και καταστάσεων, ο Δημήτρης Ψαθάς, παραμονές του πολέμου έγραψε το «Στραβόξυλο» (πρωτοπαίχθηκε το 1940). Μια κωμωδία που παίχθηκε από εξαιρετικούς κωμικούς στο θέατρο και στον κινηματογράφο και η οποία ηθογραφεί την μικροαστική εμπορική τάξη, με τις αντιλήψεις, τις συμπεριφορές, τα χούγια, τα καλά και ανάποδα της καθημερινότητάς της, σε μια γειτονιά της Αθήνας. Επίκεντρο της μυθοπλοκής του Ψαθά, ο λαϊκής καταγωγής καταστηματάρχης παπουτσιών, Νικολάκης Μαρουλής. Ενας άνθρωπος τίμιος, ηθικός, αφελής, καλός οικογενειάρχης, βαθύτατα καλόψυχος, αλλά νευρικός και γκρινιάρης με όλους και με όλα. Γκρινιάζει για να γκρινιάξει. Δεύτερη φύση του η γκρίνια. Με τη γυναίκα του, την κόρη του, την υπηρέτρια, τους θορύβους της γειτονιάς, τον συνεταίρο του που γίνεται και γαμπρός του, τον «φιλομαθή» αλλά θεόχαζο υπάλληλο του μαγαζιού του, με τα αντικείμενα. Σ' αυτή την κωμωδία στράφηκε ο πηγαίου κωμικού ταλέντου Δημήτρης Πιατάς. Χαρισματικός κωμικός ο Πιατάς, σοβαρός, αγέλαστος (κατέχει τη γνώση και την τέχνη ότι οι κωμικοί ρόλοι πρέπει να παίζονται πολύ σοβαρά), με νεύρο που εκτινάσσει την κωμικότητα του λόγου, της κίνησης, της έκφρασης του προσώπου και των ματιών του, καταθέτει μια ερμηνεία που στέκεται ισάξια με εκείνες των παλιότερων μεγάλων ερμηνευτών του ρόλου. «Μάστορας» στη σκηνοθεσία της παλιάς κωμωδίας ο Κώστας Τσιάνος, χωρίς να παρέμβει στο κείμενο, μέσω των σκηνικών και κοστουμιών (Αγγελος Μέντης), το «εκσυγχρόνισε» κάπως, μεταφέροντάς το μια δεκαετία αργότερα, παρεμβάλλοντας και τραγούδια της δεκαετίας του 1950 (δικής του επιλογής). Γοργόρυθμη, με αίσθηση του χιούμορ, πολύ γελαστική η σκηνοθεσία του ανέδειξε με αδρές γραμμές τους χαρακτήρες και των άλλων προσώπων, αλλά και τις κωμικές καταστάσεις. Καλές ερμηνείες καταθέτουν οι Κώστας Φλοκατούλας και Νικολέτα Βλαβιανού. Γόνιμοι υποκριτικά και οι: Γεωργία Καλλέργη, Γρηγόρης Σταμούλης, Αντιγόνη Δρακουλάκη, Ελένη Καρακάση, Λουκία Στεργίου, Γεννάδιος Πάτσης. Καλή η κινησιολογική δουλειά του Φωκά Ευαγγελινού.


ΘΥΜΕΛΗ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ