Τετάρτη 14 Δεκέμβρη 2011
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ
Κλασικό και σύγχρονο ξένο έργο
«Περικλής» από το Εθνικό Θέατρο

 «Ο χορός του θανάτου»
«Ο χορός του θανάτου»
Η ομορφιά της απλότητας, η ουσία της αφαιρετικότητας, η χαρά της ατομικής και συλλογικής συμβολής στο σκηνικό παίγνιο, η συνύφανση κωμικού και δραματικού, η αίσθηση του χιούμορ, η ελευθερία της ηθοποιίας και των μεταμφιέσεων αναβλύζουν στην παράσταση του άπαιχτου μέχρι τώρα «Περικλή» του Σαίξπηρ, σε ποιητική, αλλά και γλωσσικής αμεσότητας μετάφραση του Διονύση Καψάλη και σκηνοθεσία του Γιάννη Χουβαρδά, προσφέροντας ποιοτική θεατρική απόλαυση. Στη χωρίς σκηνικά - άγρια λιτότητα γαρ - Κεντρική Σκηνή, με κοστούμια ή κομμάτια κοστουμιών, αντλημένα από το βεστιάριο, που επέλεξε και συνδύασε η Ιωάννα Τσάμη, με τους ευφάνταστους φωτισμούς του Λευτέρη Παυλόπουλου να «σκηνογραφούν» τα πολλά και περίπλοκα χωρο-χρονικά επίπεδα της σαιξπηρικής μυθοπλοκής, χωρίς μουσική, με το λόγο και τις ερμηνείες όλων των ηθοποιών να «παράγουν» μουσική, η σκηνοθεσία του Γ. Χουβαρδά αποτελεί υψηλού καλλιτεχνικού γούστου, απέριττα γοητευτική «ανάγνωση» αυτού του σαιξπηρικού έργου. Ο «Περικλής» ηχεί σαν οργιαστικής φαντασίας, με απίστευτες, απίθανες καταστάσεις, «παραμύθι». Αξίζει, όμως, να αφουγκραστεί κανείς πιο προσεκτικά αυτό το παράδοξο σαιξπηρικό «παραμύθι», γιατί ουσιαστικά αλληγορεί, μελαγχολικά, αλλά με χιούμορ και αισιοδοξία, για το «άγνωστο» κι όλα τα απρόσμενα της ζωής. Για τη «μοίρα», τις «οδυσσειακές» περιπλανήσεις του ανθρώπου, σε άλλες στεριές και θάλασσες. Τις προσμίξεις ανθρώπων, λαών και πολιτισμών. Τη διαιώνιση της ανθρώπινης ζωής. Το κακό και το καλό. Την πάλη και την τελική νίκη του καλού επί του κακού, της ηθικής επί της ανηθικότητας, της αλήθειας επί του ψέματος. Και τη δύναμη της αγάπης. Η σκηνοθεσία ενέπνευσε, αλλά και εμπιστεύθηκε την πείρα, το υποκριτικό ένστικτο, τη μεταμορφωτική ικανότητα των ηθοποιών, επιβεβαιώνοντας ότι το θέατρο είναι, προπάντων, τέχνη του ηθοποιού. Απόδειξη περί αυτού η υπέροχη, κωμικά χυμώδης και παιγνιώδης ερμηνεία του Μανώλη Μαυροματάκη, ο μεταμορφωτικός οίστρος του Μηνά Χατζησάββα (σε πολλούς μικρούς ρόλους) και το «σπιρτώδες» χιούμορ της Λυδίας Φωτοπούλου. Αξιες επαίνου είναι οι πολύ καλές ερμηνείες και όλων των άλλων ηθοποιών (αλφαβητικά): Κώστας Βασαρδάνης, Γιάννης Βογιατζής, Γιώργος Γλάστρας, Στεφανία Γουλιώτη, Γιώργος Κοτανίδης, Χρήστος Λούλης, Βασίλης Παπαγεωργίου, Δημήτρης Πιατάς, Μαρία Σκουλά.

«Ο χορός του θανάτου» στο «Αλμα»

«Ο Ιβάν και τα σκυλιά»
«Ο Ιβάν και τα σκυλιά»
Το διαχρονικής, κλασικής δραματουργικής αξίας, βιωματικής «αφετηρίας», μέγιστης ρεαλιστικής και ψυχογραφικής δύναμης έργο του Στρίντμπεργκ «Ο χορός του θανάτου» θα διεκτραγωδεί πάντα τη φθαρτότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, του έρωτα και των ελπίδων της νεότητας, των σχέσεων μεταξύ των ανθρώπων (μεταξύ συζύγων, γονιών - παιδιών, φίλων, συναδέλφων). Η ζωή του Στρίντμπεργκ βασανίστηκε από τη διάψευση του έρωτα, από τη μοιχεία, τη ζήλια, το συζυγικό αλληλοσπαραγμό, τη δηλητηρίαση της πατρικής του αγάπης, το χωρισμό, την εγκατάλειψη, το φόβο της μοναξιάς στα γεράματα και του μοναχικού θανάτου. «Χορός» συναισθηματικού, ψυχολογικού και φυσικού θανάτου είναι η συμβίωση του μεσήλικα, φτωχού λοχαγού Εδγαρ και της γυναίκας του Αλίς (η Αλίς υπήρξε ηθοποιός στα νιάτα της, όπως και μια από τις συζύγους του Στρίντμπεργκ), στο ανήλιαγο, απομακρυσμένο από την πόλη και τους ανθρώπους της, στρατιωτικό κάστρο όπου για πολλά χρόνια ζουν. Η στερημένη και οικονομικά καθημερινότητά τους, χωρίς τα παιδιά τους (η Αλίς τα απομάκρυνε από τον πατέρα τους), δεν είναι ζωή, αλλά μια ολέθρια συνήθεια, ένας καθημερινός «θάνατος». «Θάνατος» που κλιμακώνεται με την αιφνίδια επίσκεψη του παλιού φίλου τους, Κουρτ, νεανικού φλερτ της Αλίς, χωρισμένου, επίσης πατέρα δυο παιδιών που η γυναίκα του τα απομάκρυνε από αυτόν, με τον οποίο ξαναφλερτάρει η Αλίς, επιδιώκοντας να φύγει μαζί του, εγκαταλείποντας τον άντρα της. Μάταια, όμως. Ο Κουρτ την αποκρούει, αφήνοντας την Αλίς, μόνη, να συνεχίσει το «χορό» του θανάτου του άντρα της και της ίδιας. Το έργο, σε μετάφραση του Ιωάννη Χρυσάφη, με επιβλητικό σκηνικό του Απόστολου Βέττα, κοστούμια εποχής του Γιάννη Μετζικώφ, ατμοσφαιρικούς φωτισμούς του Νίκου Καβουκίδη και μουσική της Αννας Στερεοπούλου, υπηρετείται από τη ρεαλιστική σκηνοθεσία της Ιωάννας Μιχαλακοπούλου και τις λιτές, καίριες ερμηνείες του Γιώργου Μιχαλακόπουλου και της Κατερίνας Μαραγκού. Αξιόλογη είναι και η ερμηνεία του Νίκου Αλεξίου.

«Ο Ιβάν και τα σκυλιά» στο «Προσκήνιο»

«Περικλής»
«Περικλής»
Διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης. Εξουσιαστής ο αλήστου μνήμης Γιέλτσιν. Η καλπάζουσα παλινόρθωση του καπιταλισμού και μαφιόζοι «ισοπεδώνουν» όλα όσα δημιούργησε και πρόσφερε στον περήφανο λαό της Ρωσίας και στους άλλους λαούς των πρώην Σοβιετικών Δημοκρατιών ο σοσιαλισμός. Ο διαμελισμός της Σοβιετικής Ενωσης επέφερε και το διαμελισμό όλων των κοινωνικολαϊκών θεσμών, φορέων και υποδομών. Διάλυση και καταπάτηση όλων των αξιών, κατακτήσεων και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Διάλυση και καταρράκωση και των οικογενειών. Παλινόρθωση της πείνας, της εξαθλίωσης, του αλκοολισμού, κάθε μορφής εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Επικράτηση του «ο θάνατός σου η ζωή μου». Ο «λώρος» μεταξύ κοινωνίας - πολιτών κόπηκε βάναυσα. Ακόμα και ο «λώρος» γονιών - παιδιών. Σε ένα πραγματικό πρόσωπο, ένα τετράχρονο αγόρι, τον Ιβάν, το δράμα του οποίου είδε το φως της δημοσιότητας όταν ενηλικιώθηκε, αναφέρεται ο συνταρακτικός μονόλογος - έργο ντοκουμέντο - της Αγγλίδας συγγραφέα Χάτι Νέιλορ «Ο Ιβάν και τα σκυλιά». Εποχή Γιέλτσιν. Ο αλκοολισμός, η απώλεια της δουλειάς τους, η πείνα, η εξαθλίωση «οδηγεί» το βάναυσο πατέρα και την άβουλη μάνα του μικρούλη Ιβάν να εγκαταλείψουν το παιδί τους στο δρόμο. Περιπλανώμενο επί μερόνυχτα στην αχανή Μόσχα, πεινασμένο, ψάχνοντας στα σκουπίδια για κάτι φαγώσιμο που όταν βρει του το αρπάζουν «συμμορίες» αμέτρητων άλλων πεινασμένων παιδιών, έντρομο από τη διάχυτη βία των μαφιόζων που χρησιμοποιούν και παιδιά στις βρωμοδουλειές τους για ένα κομμάτι ψωμί, τους ανθρώπους που αλληλοδέρνονται, σέρνονται και κοιμούνται στους δρόμους, θα συντροφευθεί και θα επιζήσει χάρη σε μερικά σκυλιά, που μαζί του αναζητούν πεταμένη σε δρόμους και κάδους τροφή και μια γωνιά για να απαγκιάζουν μαζί του. Τα σκυλιά έγιναν οι φύλακες του μικρού παιδιού, το προστάτεψαν από διάφορους κινδύνους, μέχρι την ημέρα που με τη μεσολάβηση ενός σερβιτόρου, που έδινε λίγη τροφή στο πεινασμένο παιδί, ο Ιβάν βρέθηκε σε ίδρυμα, όπου έζησε μερικά χρόνια. Πρόωρα μεγαλωμένος, ο Ιβάν διηγείται τα φοβερά βιώματά του, με πόνο, βαθύτατη οργή, αλλά και αξιοπρέπεια, προσπαθώντας να εξηγήσει τα «γιατί» και «διότι», αλλά και να υπερβεί τις «πληγές» του. Το κείμενο αισθαντικά σκηνοθετημένο από τον Γιώργο Οικονόμου, με άμεση γλωσσικά μετάφραση του Γιώργου Καλαμαντή, απέριττο σκηνικό του Κώστα Βελινόπουλου, με ατμοσφαιρικούς φωτισμούς του Γιάννη Δαλακουράκη που υπογραμμίζουν το ψυχολογικό άλγος του βασανισμένου Ιβάν, με ένα αρμόζον στον ψυχισμό του προσώπου τραγούδι του Νίκου Πορτοκάλογλου (ηχογραφημένη εκτέλεση του τραγουδιού από την Νίνα Καλούτσα), ερμηνεύεται με απλότητα, εσωτερική αλήθεια, χωρίς υποκριτικά τερτίπια και μελοδραματισμούς, με εξαιρετική - έμφυτη, αλλά και καλλιεργημένη - ψυχοσωματική εκφραστικότητα από τον Αρη Σερβετάλη.


ΘΥΜΕΛΗ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ