Στην εκπομπή «Θέατρο για παιδιά», που επιμελείται και παρουσιάζει ο Δρ. Επιστημών της Αγωγής και Κριτικός Θεάτρου για παιδιά-Συγγραφέας, Θανάσης Καραγιάννης, στις 3/2/2010, θα «φιλοξενηθεί» η θεατρική παράσταση του θιάσου «ΑΒΑΝΤΙ» του έργου της Κέλλυς Σταμουλάκη,«Αναζητώντας τη Ραπουνζέλ», στο θέατρο «ΒΕΑΚΗ». Στη συζήτηση συμμετέχουν: η δραματουργός/σκηνοθέτρια Κέλλυ Σταμουλάκη και ο συνθέτης Λαυρέντης Μαχαιρίτσας.

Grimm και Grimm

«Grimm & Grimm»

σε θεατρική διασκευή παραμυθιών

Ξένιας Καλογεροπούλου

στο θέατρο «ΠΟΡΤΑ»

Η «ΜΙΚΡΗ ΠΟΡΤΑ», την οποία ίδρυσαν το 1972 η Ξένια Καλογεροπούλου και ο Γιάννης Φέρτης, συνεχίζει τις δραστηριότητές της και την προσφορά της στον παιδόκοσμο, ανεβάζοντας θεατρικές παραστάσεις για παιδιά, υψηλού αισθητικού επιπέδου. Η Ξένια Καλογεροπούλου λατρεύει τα παραμύθια. Τα διασκευάζει, λοιπόν, θεατρικά και στο θέατρό της ανεβαίνουν κάθε χρονιά θαυμάσιες θεατρικές παραστάσεις.

Δε θα κουραστώ ποτέ να γράφω ότι τα λαϊκά παραμύθια, τα δικά μας, αλλά και άλλων λαών, παρουσιάζουν πολύ ενδιαφέρον και έχουν μεγάλη αξία για την ανάπτυξη της προσωπικότητας των παιδιών της προσχολικής και σχολικής ηλικίας, της δημιουργικής φαντασίας τους κ.λπ. Ομως, τα παιδιά έχουν ανάγκη και από κοινωνική /ιδεολογική διαπαιδαγώγηση με θέματα από τη σύγχρονη πραγματικότητα, που θα τα ευαισθητοποιήσουν, θα τα προβληματίσουν, θα τα κοινωνικοποιήσουν, θα τα κινητοποιήσουν κ.ο.κ. Βέβαια, παρόμοια αντίληψη πρέπει να έχουν γονείς και εκπαιδευτικοί οι οποίοι δε θα οδηγούν τα παιδιά (ή τους μαθητές) τους μόνο σε θεατρικές παραστάσεις με παραμυθιακά θέματα - όσο ευχάριστα κι αν είναι και όσο και αν τα διαπαιδαγωγούν συναισθηματικά - αλλά θα τα πηγαίνουν και σε παραστάσεις με θέματα κοινωνικού /πολιτικού προβληματισμού, που θα δίνονται με έργα που διαθέτουν γλώσσα, ύφος και δομή κατάλληλα για τις προσλαμβάνουσες της κάθε ηλικίας. Και ακόμη να θέσω και ένα άλλο σοβαρό ζήτημα για τη γηγενή δραματολογική μας παραγωγή. Γιατί τόσες πολλές διασκευές; Μήπως και η κ. Καλογεροπούλου πρέπει - άλλωστε η εμπειρία, το ταλέντο και η ωριμότητά της το επιτρέπουν πλέον - να γράψει και να δώσει, ίσως, αξιόλογα αποκλειστικά δικά της θεατρικά κείμενα; Αλλά μήπως πρέπει και άλλοι σύγχρονοι δραματουργοί να επιχειρήσουν δικές τους πρωτότυπες δραματουργικές δουλειές; Νομίζω ότι είναι πλέον ο κατάλληλος χρόνος, μετά από μισόν αιώνα που στη χώρα μας αναπτύσσεται το Θέατρο για παιδιά, να επιχειρηθούν τέτοιου είδους πρωτοβουλίες και δραστηριότητες.

«Τι γλώσσα μιλάμε Αλμπερτ;»

Εδώ υπάρχει μεγάλη ποικιλία στις τεχνικές υποκριτικής και σκηνοθεσίας: σωματικό θέατρο, θεατρικό παιχνίδι, παντομίμα, αυτοσχεδιασμοί, πλούσια παιχνίδια φαντασίας και ηχητικά εφέ (ήχος τρεχούμενου νερού, βροχής, αέρα, κουκουβάγιας στο δάσος κ.ο.κ.), όλα δοσμένα με παιγνιώδη μορφή, κίνηση και αρκετό χιούμορ. Πολύ καλά και τα ευρήματα του γάμου με ζωντανή μουσική και τραγούδι, η βάρκα που πλέει στο νερό, ο τρόπος που κλάπηκαν οι τρεις τρίχες από το κεφάλι του Διαβόλου κ.ά. Εντυπωσιακή και πρωτότυπη είναι η απόδοση του χορού των έξι κύκνων, με θεατρικό ύφος, και όχι με το κλασικό μπαλέτο, σε μουσική Τσαϊκόφσκι από τη «Λίμνη των κύκνων», αλλά και το τράβηγμα φωτογραφιών με πάγωμα εικόνας (ακίνητοι ηθοποιοί σε φάση πόζας).

Τη ευφάνταστη και εντυπωσιακή, κατά σημεία, σκηνοθεσία έκανε με επιτυχία η Λίλο Μπάουρ, η οποία έχει ξανα-συνεργαστεί στο παρελθόν με την Ξένια Καλογεροπούλου, τα υπέροχα σκηνικά - κοστούμια ο Χρήστος Κωσταντέλλος (με κατασκευή της Δέσποινας Μακαρούνη και της Δήμητρας Καίσαρη) (με μετακινούμενα μικρά λειτουργικά σκηνικά, με μορφή ανοιχτού βιβλίου ή με ζωγραφισμένα ορθογώνια παραλληλεπίπεδα, που για κάθε σκηνή δείχνουν άλλη πλευρά τους, οι ήρωες φορούν άλλοτε καθημερινά ρούχα, άλλοτε κοστούμια εποχής και άλλοτε κοστούμια φτιαγμένα σύμφωνα με τις παραμυθιακές απαιτήσεις, όπως το ευρηματικό κοστούμι της Κόλασης κ.λπ.). Η χορογραφία της Ολιας Λυδάκη (έξυπνο το εύρημα με τον ποντιακό χορό) και οι φωτισμοί του Νίκου Βλασσόπουλου εναρμονισμένοι με τις απαιτήσεις της παράστασης.

Ολοι οι ηθοποιοί απέδωσαν θαυμάσια τους ρόλους τους: Μανώλης Λυδάκης, Αντώνης Μυριαγκός, Σοφία Πάσχου, Γιάννης Σαρακατσάνης, Μαίρη Λούση, Θοδωρής Σκυφτούλης (οι δυο προηγούμενοι πολύ καλοί στο: «Οι τρεις χρυσές τρίχες του Διαβόλου»), Εριφύλη Στεφανίδου, οι οποίοι σε κάθε παραμύθι παίζουν διαφορετικούς ρόλους, αλλάζουν συνεχώς ψυχοσύνθεση, ιδιοσυγκρασία και συμπεριφορά, γεγονός δύσκολο να συμβαίνει στην ίδια παράσταση.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΑΥΡΟΓΕΩΡΓΙΟΥ

«Τι γλώσσα μιλάμε Αλμπερτ;»

στο θέατρο «ΝΕΟΥ ΚΟΣΜΟΥ»

Το «Θέατρο Νέου Κόσμου» έχει δημιουργήσει από το 2003 την «Κινητή θεατρική σκηνή» και έχει δώσει περισσότερες από 1.000 παραστάσεις για παιδιά σε νοσοκομεία και ιδρύματα. Το θέατρο, λοιπόν, στην υπηρεσία της ψυχικής υγείας, της διασκέδασης και της ψυχαγωγίας των ασθενών παιδιών. Αρα, κι εδώ έχουμε εφαρμογή της κοινωνικής αποστολής της τέχνης, η οποία σπεύδει να βοηθήσει τον πάσχοντα συνάνθρωπο. Βέβαια, οι δραστηριότητες της «Κινητής θεατρικής σκηνής», όπως μας πληροφορεί ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, στο Πρόγραμμα της φετινής θεατρικής παράστασης, επεκτάθηκαν σε φυλακές, προσφυγικούς καταυλισμούς, ειδικά σχολεία, στις πυρόπληκτες περιοχές της Ηλείας και προγραμματίζεται να βγουν και εκτός Ελλάδας, «σε ευαίσθητες και εμπόλεμες περιοχές».

Η παρούσα παράσταση του έργου «Τι γλώσσα μιλάμε Αλμπερτ;» του Βασίλη Μαυρογεωργίου³, έχει υπόθεση, διαθέτει κείμενο⁴, αλλά επειδή έχει ως σκοπό να κατανοούνται όλα από τον θεατή όποιας ηλικίας και εθνικότητας, οι ηθοποιοί μιλούν ακαταλαβίστικα (αλαμπουρνέζικα). Τα παιδιά χαίρονται και ενθουσιάζονται με το παιχνίδι αυτό, που διαθέτει τεχνικές παντομίμας, σωματικού θεάτρου, αυτοσχεδιασμών και θεατρικού παιχνιδιού. Οι συναισθηματικές καταστάσεις των ηρώων αποδίδονται με υποδειγματικό τρόπο είτε με την έκφραση του προσώπου τους είτε με την κίνησή τους. Μερικές φορές οι ηθοποιοί φωνάζουν υπερβολικά, ενώ ο χώρος είναι μικρός. Ακούγονται λέξεις και φράσεις, με αστείο τρόπο, από την ιταλική, γερμανική, ρωσική, ελληνική και αμερικάνικη γλώσσα. Η σκηνοθετική ευρηματικότητα είναι ενδιαφέρουσα, αφού με απλά μέσα κατορθώνεται να αποδοθούν φυσικά και κοινωνικά φαινόμενα, ψυχικές καταστάσεις και δράσεις, αρκετά δύσκολες σκηνοθετικά και ασφαλώς και υποκριτικά. Η ευαισθησία του καλλιτέχνη /γλύπτη ήρωα /Αλμπερτ είναι εμφανής και σκορπά συγκίνηση.

Ικανοποιητική η σκηνοθεσία του Παντελή Δεντάκη, η επιμέλεια κίνησης της Σεσίλ Μικρούτσικου, πολύ καλά τα αφαιρετικά σκηνικά και τα λειτουργικά κοστούμια της Μαρίας Χανιωτάκη και ευχάριστη η μουσική του Κώστα Γάκη. Τους ρόλους απέδωσαν θαυμάσια, με κίνηση και μπρίο η Ντίνη Ρέντη, η Γιούλη Τσαγκαράκη και ο Σεραφείμ Ράδης. Η κατασκευή κοστουμιών έγινε από την Ελένη Μελισσάρη και την Σβετλάνα Τίτοβα και του σκηνικού /ειδικών κατασκευών από τον Νίκο Δεντάκη.

*******************************

1. Κατά την προηγούμενη θεατρική περίοδο η Ξένια Καλογεροπούλου, σε συνεργασία με τον Θωμά Μοσχόπουλο, διασκεύασαν τέσσερα ιταλικά παραμύθια και παρουσίασαν την παράσταση του έργου τους: «Παραμυθ...issimo». Βλ. κριτική μου στην εφ. «Ριζοσπάστης», 25.12.2008, σ. 23.

2. Και τα τέσσερα παραμύθια ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης θα τα βρει στο βιβλίο: Τα παραμύθια των Αδελφών Γκριμμ (μετάφραση: Μαρία Αγγελίδου), Α΄ τόμος, Εκδόσεις «Αγρα», Αθήνα 1994. Εχουν εκδοθεί άλλοι δύο τόμοι και συγκεντρωτικά περιέχονται σ' αυτούς 201 παραμύθια.

3. Εκτός από το Πρόγραμμα της παρούσας παράστασης, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να προμηθευτούν από το θέατρο και δύο ακόμη υπέροχα Προγράμματα από δύο προηγούμενες παραστάσεις: Σέργιου Γκάκα, Ακούς τη γιορτή; (σε σκηνοθεσία Βασίλη Μαυρογεωργίου) και Βασίλη Μαυρογεωργίου, Το βέλος που δεν πληγώνει (σε σκηνοθεσία του ίδιου).

4. Το θαυμάσιο κείμενο στο Πρόγραμμα της παράστασης υπογράφουν η Κατερίνα Λυπηρίδου και ο Παντελής Δεντάκης.