Η Εταιρεία Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων 1940-1974 (ΕΔΙΑ), σε συνεργασία με το Σύνδεσμο Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων 1967-1974 ΣΦΕΑ, εγκαινίασαν στο χώρο του ΕΑΤ - ΕΣΑ, στο πάρκο Ελευθερίας, την έκθεση «Η Αντιδικτατορική Αντίσταση 1967-1974». Παρουσιάζεται πλούσιο και πρωτότυπο υλικό όλων των αντιδικτατορικών οργανώσεων, φωτογραφίες, παράνομος Τύπος, τυπογραφικοί μηχανισμοί και σπάνια έγγραφα. Η έκθεση λειτουργεί 11 πμ-2μμ και 5-7μμ, εκτός Κυριακής.

Την Παρασκευή 18 Μαΐου, ημέρα των Μουσείων, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης (Νεοφύτου Δούκα 4), οργανώνει, με ελεύθερη είσοδο, τις παρακάτω ξεναγήσεις: Ξενάγηση στη Συλλογή Αρχαίας Ελληνικής Τέχνης του Μουσείου από τον επιμελητή του Μουσείου, αρχαιολόγο Δημήτρη Πλάντζο (11πμ-12μ). Ξενάγηση στην έκθεση: «Η πόλη κάτω από την πόλη. Ευρήματα από τις ανασκαφές του Μητροπολιτικού Σιδηροδρόμου των Αθηνών» από το διευθυντή του Μουσείου Νικόλαο Σταμπολίδη (12μ-1μμ). Ξενάγηση στη Συλλογή Κυκλαδικής Τέχνης του Μουσείου από την επιμελήτρια και αρχαιολόγο Μαρία Τόλη.

Τα έργα παρουσιάζουν το χρόνο να χαράζει ιερογλυφικούς χαρακτήρες πάνω στην πέτρα και τον άνεμο, τη θάλασσα και το κύμα να εισορμούν πάνω της και να τη σμιλεύουν. Τα μάτια του θεατή βλέπουν την άφωνη αγωνία της να αναταθεί μέσα στο φως της μνήμης. Αλλοτε, η πέτρα κραυγάζει, παρατηρώντας τον κόσμο με πελώρια εκφραστικά μάτια, άλλοτε χορεύει χαρούμενα με σηκωμένα πέπλα που ανεμίζουν κι άλλοτε ψιθυρίζει στην άκρη της θάλασσας. Οι μύθοι που τη συνοδεύουν τής δίνουν ψυχή. Η ανθρώπινη φαντασία μεταμορφώνεται σε έμψυχη οντότητα, όπως οι πέτρες του αρχαίου μύθου του Δευκαλίωνα και της Πύρρας, που έδωσαν συνέχεια στην ύπαρξη του ανθρώπινου γένους.

«Ενας θεατός ή και αθέατος κόσμος γίνεται αφετηρία έμπνευσης, φτάνει μονάχα να τον προσέξεις», λέει η Ρ. Ανούση. «Μαζί με την πέτρα ταξιδεύει η σκέψη χρόνια τώρα και θα ταξιδεύει πάντα, αφού μπορεί να ανακαλύπτει μυστηριακές εικόνες που έχει γράψει πάνω της ο χρόνος. Πολλά στοιχεία δένονται σε μια υπερρεαλιστική οπτική. Ονειρα, οράματα, πραγματικότητα και μύθοι, συνυπάρχουν. Μαζί με την πέτρα ταξίδεψα και ταξιδεύω».

Η Ρένα Ανούση, μια δημιουργική και γόνιμη παρουσία στη χαρακτική, τη ζωγραφική, αλλά και την εκπαίδευση, έχει επιλέξει μέσα από την τέχνη της την εξιδανίκευση της ρεαλιστικής όψης της ζωής, χωρίς, ωστόσο, την υπέρβαση της ωραιοποίησης. Σ' αυτήν την αρχή της δημιουργίας της ο θεατής της έκθεσης θα αναζητήσει την ερμηνεία για τον τρόπο που η καλλιτέχνης είδε και απέδωσε τα σχήματα της πέτρας, προβάλλοντας τις μορφές πίσω στο χρόνο το μυθικό, απ' όπου έρχονται και όπου ανήκουν. Η δημιουργός έχει συνειδητοποιήσει την επιλογή της σε ένα αδιαμόρφωτο υλικό που της παρέχει τις αφαιρετικές προϋποθέσεις για την ανάδειξη προσεγγίσεων μυθολογικών οραμάτων. Μορφές, οπτασίες, μύθοι γεννιούνται. «Πλούτωνας και Περσεφόνη», «Πλειάδες», «Αμφιτρίτη», «Εκάβη», «Νηρηίδα», «Αίολος», «Πανδώρα», «Ρόδη, κόρη του Ποσειδώνα», «Το τραγούδι του Ορφέα» είναι μερικοί από τους τίτλους των έργων της έκθεσης.

Σημειώνουμε ότι τη βραδιά των εγκαινίων θα παρουσιαστεί και το νέο βιβλίο της ζωγράφου με τίτλο «Πέτρα και Μύθος». Οπως αναφέρει η ζωγράφος και λαογράφος Ντιάνα Αντωνακάτου, η οποία θα το προλογίσει μαζί με τον χαράκτη Βαρθολομαίο Παπαδαντωνάκη, «Μέσα σε αρμονικές της κάθε σελίδας ενορχηστρώσεις των χρωματικών φόντων, παρουσιάζονται οι πέτρες της Ανούση, συγκομιδή της από διάφορα μέρη της Ελλάδας. Εκεί μέσα από τον ασύμμετρο όγκο της πέτρας, αναδύεται για την απροετοίμαστη οπτική μας συνείδηση, μια συναρπαστική παρουσία, μια μορφή σαν οπτασία, άπιαστη και συγκεκριμένη, δεκτική μιας οποιασδήποτε μεταμόρφωσης που θα της επέβαλε η ιδιαιτερότητα της προσωπικής μας σύλληψης. Φυσικά, εγχάρακτο ή εξώγλυφο το σχήμα αυτό θα μπορούσε να μείνει αναποκάλυπτο, αν η διόραση του καλλιτέχνη δε συνελάμβανε ένα γεωλογικό παιχνίδι, ένα έργο τέχνης της φύσης».

Εργο του Β. Παπαγιάννη

• Τη Δευτέρα (8μ.μ.) εγκαινιάζεται στις αίθουσες τέχνης «Επίπεδα» (Δεινοκράτους 6), έκθεση ζωγραφικής του Βαγγέλη Παπαγιάννη. Είναι η τελευταία δουλιά του καλλιτέχνη, στην οποία βλέπουμε μια μετακίνηση του καλλιτέχνη από το πεδίο της αφηρημένης τέχνης σε μια καθαρά ανθρωποκεντρικού χαρακτήρα ζωγραφική. Παρουσιάζονται μια σειρά από φανταστικές προσωπογραφίες που εκφράζουν τον προβληματισμό του ζωγράφου σε σχέση με την παρουσία του ανθρώπου στη σύγχρονη κοινωνία. Μορφές έντονα παραμορφωμένες που έχουν αποδοθεί με έναν κατ' εξοχήν εξπρεσιονιστικό τρόπο, προβληματίζουν και σοκάρουν το θεατή, χωρίς να τον απωθούν. Οπως σημειώνει ο Στέλιος Λυδάκης: «Η χρωματικότητα με το φωβιστικό και έντονα εξπρεσιονιστικό της χαρακτήρα είναι συμβολική και ερμηνευτική ενός αλλοιωμένου ψυχισμού. Γι' αυτό οι μορφές του Β. Παπαγιάννη αποτελούν ταυτόχρονα μια ερμηνεία, αλλά και μια κριτική της κοινωνικής πραγματικότητας. Ο ανθρωποκεντρισμός, άλλωστε, καταδείχνει τους στόχους του ζωγράφου, ο οποίος απαλλάσσεται από τα στενά πλαίσια καθαρά μορφολογικών αναζητήσεων και υπεισέρχεται στο χώρο βαθύτερων προβληματισμών». Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 25 Μαΐου.

• Δημιουργία του Β. Τάγκαλου

  Δύο νέοι καλλιτέχνες, η Μάγδα Αποστόλου και ο Αλέξης Βλάχος, καταθέτουν, για πρώτη φορά σε ατομική έκθεση, τις εικαστικές τους δημιουργίες, στην έκθεση που εγκαινιάζεται στις 2 Μαΐου στην αίθουσα τέχνης «Μετόπη» (Ερεχθείου και Καλλισπέρη 27). Πρόκειται για αέναες φόρμες ανθρώπινων μορφών και αντικειμένων που φιλοτεχνήθηκαν με έντονα χρώματα. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 23 Μαΐου.