Ολόκληρη ανακοίνωση έχει ως εξής:

«Η κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ με την ψήφιση του 3ου Μνημονίου και του προϋπολογισμού έρχεται να ισοπεδώσει ό,τι είχε μείνει όρθιο από δικαιώματα και κατακτήσεις των λαϊκών στρωμάτων. Τα μέτρα γονατίζουν τις οικογένειές μας, φέρνουν κι άλλες μειώσεις στους μισθούς και τις συντάξεις, χιλιάδες απολύσεις στο δημόσιο τομέα, κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων και της αποζημίωσης, δουλειά 13 ώρες τη μέρα, καταργείται το 5ήμερο, η σύνταξη πάει στα 67, ξεπούλημα όλων των κοινωνικών υπηρεσιών και του δημόσιου πλούτου. Η νέα γενιά που προέρχεται από τα φτωχά λαϊκά στρώματα παραδέρνει ανάμεσα στις συμπληγάδες της ανεργίας και της φτώχειας.

Κυβέρνηση - τρόικα - πλουτοκρατία τσακίζουν τις σπουδές και το μέλλον για τα παιδιά των εργατών και λαϊκών στρωμάτων. Πλάι σε αυτά η πολιτική των κυβερνήσεων του κεφαλαίου οδηγεί σε συνεχή υποβάθμιση τα ΤΕΙ με σκοπό να επιταχυνθεί η ιδιωτικοποίηση της λειτουργίας τους, να προσαρμοστούν στις ανάγκες της καπιταλιστικής οικονομίας και της στρατηγικής της ΕΕ, που σήμερα βρίσκεται σε βαθιά κρίση, πράγμα που σημαίνει ακόμα και να καταργήσουν μια σειρά από τμήματα και σχολές. Τρανή απόδειξη των διαθέσεών τους είναι η σημερινή τραγική κατάσταση:

• Mε τη συνεχή μείωση των προϋπολογισμών, -53% τα τελευταία 2 χρόνια.
• Με τα κενά σε έκτακτο εκπαιδευτικό προσωπικό, τη μείωσή του κατά 70% τα τελευταία 2 χρόνια.
• Με τις τεράστιες ελλείψεις σε υλικοτεχνική υποδομή, με τους σπουδαστές να βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη για αναλώσιμα και εργαστηριακό εξοπλισμό.
• Με τις αίθουσες διδασκαλίας που δε χωράνε οι σπουδαστές αλλά συνεχίζουν αυτή την άθλια κατάσταση με την προσδοκία ότι ο σπουδαστές θα εγκαταλείψουν!
• Με τις λίστες αναμονής στα εργαστήρια, που αριθμούν εκατοντάδες σπουδαστές σε κάθε ίδρυμα. Σε συνδυασμό με τα μονά - ζυγά εξάμηνα οδηγούν ως και να χαθεί ένα έτος για το σπουδαστή.
• Με την ανυπαρξία εστιών για τους σπουδαστές των ΤΕΙ, ενώ οι ήδη υπάρχουσες εστίες των πανεπιστημίων οδηγούνται στο κλείσιμο και την ιδιωτικοποίηση.
• Με την πρακτική άσκηση να είναι στο «αέρα» για πολλές ειδικότητες, και όπου αυτή γίνεται να είναι κακοπληρωμένη και άσχετη πολλές φορές με το αντικείμενό τους.

Δεν είναι τυχαίο ότι από το Σεπτέμβρη κυβέρνηση και διοικήσεις σκύλιασαν για να γίνουν οι εκλογές για τα Συμβούλια Διοίκησης, για να μπουν άνθρωποι των επιχειρήσεων στα ιδρύματα, να προχωρήσει με πιο γρήγορα βήματα η ιδιωτικοποίηση. Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά. Μέλη των Συμβουλίων Διοίκησης είναι στα ΤΕΙ: ο πρόεδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου, ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά! Τέτοια «κοράκια» των επιχειρήσεων ετοιμάζονται να φέρουν σε όλα τα ΤΕΙ.

Με τον προϋπολογισμό που ψηφίστηκε για το 2013 οδηγούν την κατάσταση στο απροχώρητο. Αν αυτά εφαρμοστούν χιλιάδες σπουδαστές θα οδηγηθούν να παρατήσουν τις σπουδές τους, εκατοντάδες έκτακτοι εκπαιδευτικοί και εργαζόμενοι θα βρεθούν άνεργοι. Τα μέτρα προβλέπουν:

• Νέα δραστική μείωση του προϋπολογισμού 50%. Δηλαδή, πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη των σπουδαστών. Σίτιση τέλος! Συγγράμματα τέλος!
• Απόλυση του 90% των εκτάκτων καθηγητών! Δηλαδή, να σταματήσει να διδάσκεται το 2/3 των μαθημάτων! Τεράστιες λίστες αναμονής σε κάθε εργαστήριο.
• Με την εφεδρεία και τις απολύσεις, εκατοντάδες εργαζόμενοι των ΤΕΙ θα πεταχτούν στο δρόμο.
• Ενταξη της περιουσίας των ιδρυμάτων στο ταμείο αποκρατικοποιήσεων με σκοπό το ξεπούλημά της σε ιδιώτες. Ηδη η ΑΣΠΑΙΤΕ έχει πάρει σειρά.
• Ολα τα παραπάνω έρχονται να δέσουν με τις συγχωνεύσεις τμημάτων με βάση το σχέδιο «Αθηνά». Δηλαδή, χιλιάδες σπουδαστές και εργαζόμενοι να πεταχτούν έξω.
• Ισοτίμηση των πτυχίων των κολεγίων με των ΤΕΙ, που θα σημαίνει ότι οι απόφοιτοι θα γίνουν ακόμα πιο φτηνό εργατικό δυναμικό για τις επιχειρήσεις, τα ΤΕΙ θα μετατραπούν σε ΙΕΚ.

Απέναντι σε αυτή την κατάσταση το ερώτημα που πρέπει να βάλει στο επίκεντρο κάθε σπουδαστής, κάθε εργαζόμενος είναι: τι κίνημα χρειάζεται για να ανατρέψουμε αυτή την πολιτική. Δεν έχουμε ανάγκη από ένα κίνημα γεμάτο θολούρα με απουσία οργάνωσης, συστημικό. Δεν έχουμε ανάγκη από ένα κίνημα πλήρως προσαρμοσμένο στις βασικές κατευθυντήριες γραμμές του κεφαλαίου με θεό την ανταγωνιστικότητα, κίνημα που θα παλεύει για την αλλαγή διαχείρισης του συστήματος. Δεν έχουμε ανάγκη από ένα κίνημα που θα τα «διπλώνει». Θέλουμε κίνημα με συνέπεια που θα βάζει εμπόδια, θα καθυστερεί τα κυβερνητικά μέτρα, θα παλεύει για άμεσα μέτρα ανακούφισης του λαού και των παιδιών του, που θα παλεύει για την ικανοποίηση των σύγχρονων λαϊκών αναγκών, για την ανατροπή της αντιλαϊκής πολιτικής, που θα στοχεύει στην κοινή δράση, στη συμμαχία του εργατικού κινήματος με το κίνημα της νεολαίας και των σπουδαστών.

Οι δυνάμεις του ΜΑΣ στα ΤΕΙ απευθύνουν κάλεσμα σε όλους τους σπουδαστές, εργαζόμενους και καθηγητές. Σε όλους τους συλλόγους σπουδαστών, εργαζομένων και καθηγητών για μεγάλα συλλαλητήρια σε όλη την Ελλάδα στις 12 του Δεκέμβρη. Να γίνει αυτό απαρχή για μια νέα κλιμάκωση των αγώνων. Να γίνει το συλλαλητήριο αφετηρία για να οργανωθούμε καλύτερα σε κάθε χώρο. Να συμβάλει ώστε να μπουν στη άκρη οι συμβιβασμένες πλειοψηφίες των ΔΑΠ-ΠΑΣΠ που τόσα χρόνια στήριζαν με χέρια και με πόδια την εφαρμογή της αντιλαϊκής πολιτικής μέσα στα ΤΕΙ.

Να προσπεράσουμε όσους μας καλούν σε έναν αγώνα για την κυβερνητική αλλαγή, δηλαδή να επιλέξουμε ανάμεσα στο ποιος θα μας ξεζουμίζει και θα μας εκμεταλλεύεται καλύτερα. Είναι χαρακτηριστικό ότι μεγαλοστελέχη του ΣΥΡΙΖΑ όπως ο Σταθάκης και ο Θεοτοκάς είναι υποψήφιοι και εκλέγονται στα Συμβούλια Διοίκησης των ιδρυμάτων!

Αποκαλύπτουμε το καπέλο του Ανεξάρτητου που φοράνε οι πιο εξαρτημένοι από τα αφεντικά και τα κόμματά τους! Είναι τα χτεσινά παιδιά του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ που σήμερα προβάλλουν ως σημαία ευκαιρίας το «έξω τα κόμματα και οι παρατάξεις». Το νέο καπέλο δείχνει τα παλιά μυαλά, σήμερα στη σχολή και αύριο στη δουλειά.

Μόνο με μια τέτοια κατεύθυνση μπορούμε να εμποδίσουμε την εφαρμογή της βάρβαρης αντιλαϊκής πολιτικής. Να γίνει πλατιά συζήτηση παντού, σε όλους τους Συλλόγους, σε όλα τα εξάμηνα και τα έτη. Γενικές συνελεύσεις που θα οργανώνουν και όχι να είναι μαζέματα εκτόνωσης. Να είναι καθολική η συμμετοχή. Τα ΤΕΙ να βγουν στους δρόμους σε κάθε πόλη της Ελλάδας, όπου υπάρχει ΤΕΙ. Να στείλουμε μήνυμα στη συγκυβέρνηση ότι η επιδρομή εξαθλίωσης των ΤΕΙ δε θα περάσει!

12 Δεκέμβρη σπουδαστές, εργαζόμενοι και καθηγητές στους δρόμους! Μπλόκο στα μέτρα που κλείνουν τα ΤΕΙ! Απαιτούμε:

• Τώρα επαρκής χρηματοδότηση των ΤΕΙ από τον κρατικό προϋπολογισμό στο ύψος των αναγκών.
• Επιστροφή των αποθεματικών που «κουρεύτηκαν». Ούτε σκέψη για ξεπούλημα της περιουσίας των ιδρυμάτων!
• ΟΥΤΕ ΣΚΕΨΗ ΓΙΑ ΔΙΔΑΚΤΡΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΩΝ ΔΩΡΕΑΝ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑΤΩΝ!
• Ούτε ευρώ για σίτιση - μετακίνηση - βιβλία - αναλώσιμα! Τώρα να δοθεί λύση στο πρόβλημα της στέγασης! Να δημοσιευτεί και να αξιοποιηθεί η περιουσία των ιδρυμάτων, δημόσια κτήρια για τη δημιουργία νέων εστιών στην ευθύνη του κράτους χωρίς επιχειρήσεις, ιδιώτες, νοίκια. Για τους σπουδαστές που έκαναν αίτηση και δεν πήραν δωμάτιο να νοικιαστούν δωμάτια σε ξενοδοχεία άμεσα. Μηνιαίο επίδομα ενοικίου σε όσους σπουδάζουν μακριά από τις πόλεις τους και δεν τους δέχτηκαν στις εστίες.
• Οχι στις λίστες αναμονής στα εργαστήρια και τις θεωρίες. Πρόσληψη μόνιμου εκπαιδευτικού προσωπικού με πλήρη δικαιώματα, που να καλύπτει όλο το πρόγραμμα σπουδών.
• Καμιά μορφή ιδιωτικοποίησης. Εξω οι επιχειρήσεις και οι manager από τα ΤΕΙ.
• Καμιά αναγνώριση κολεγίων και ιδιωτικών μαγαζιών της παιδείας.
• Κατάργηση του νόμου πλαίσιο, καμιά εφαρμογή του. Κανείς φοιτητής στα συμβούλια διοίκησης.
• Μέτρα στήριξης των εργαζόμενων φοιτητών. Μέτρα στήριξης των ανέργων.
• Πρακτική άσκηση με ευθύνη των ιδρυμάτων, στο αντικείμενο σπουδών με επιβλέπων καθηγητή στην πράξη. Αμοιβή των σπουδαστών με βάση τις συμβάσεις των κλάδων. Να πληρωθούν τώρα όλοι οι πρακτικάριοι που είναι απλήρωτοι.
• Καμιά απόλυση προσωπικού. Να παρθούν πίσω οι απολύσεις-εφεδρεία των διοικητικών υπαλλήλων. Καμία μείωση των μισθών των εργαζομένων και των καθηγητών.
• Κανείς σπουδαστής, εργαζόμενος, καθηγητής να μην πεταχτεί στο δρόμο με τις συγχωνεύσεις και καταργήσεις σχολών και τμημάτων. Οι σπουδαστές να βοηθηθούν να τελειώσουν τη σχολή στην οποία μπήκαν, στην πόλη στην οποία μπήκαν».

Ηδη έχουν προγραμματιστεί κινητοποιήσεις και άλλες πρωτοβουλίες, για τις 12 Δεκέμβρη, στις παρακάτω πόλεις:

Αθήνα: Συλλαλητήριο στην Ομόνοια στις 12 το μεσημέρι.

Πάτρα: Συλλαλητήριο στις 7 μ.μ. στα Ψηλά Αλώνια και συναυλία στο ΤΕΙ Πάτρας.

Λάρισα: Συλλαλητήριο με δυνάμεις του ΠΑΜΕ στο Εργατικό Κέντρο Λάρισας, στις 10 το πρωί, στην κεντρική πλατεία της πόλης.

Γιάννενα: Συνέντευξη Τύπου και κινητοποιήσεις για τις Εστίες.

Πύργος: Κινητοποίηση στη Λέσχη Σίτισης.

Κοζάνη: Συλλαλητήριο στις 5 το απόγευμα στον πεζόδρομο και νωρίτερα, στη 1 το μεσημέρι, στον πρόεδρο του ΤΕΙ.

Φλώρινα: Παράσταση διαμαρτυρίας στη 1 το μεσημέρι στην προϊσταμένη των τμημάτων.

Καστοριά: Συλλαλητήριο στις 2 το μεσημέρι στην κεντρική πλατεία.

Γρεβενά: Εξόρμηση στο ΤΕΙ.

Πτολεμαΐδα: Παράσταση διαμαρτυρίας στον πρόεδρο.

Στιγμιότυπο από την εκδήλωση

Ποια είναι η σημασία, ποια είναι η επικαιρότητα ενός θέματος που θέτει ζήτημα διαμόρφωσης της προσωπικότητας και διαπαιδαγώγησης όταν ο λαός αντιμετωπίζει πρόβλημα επιβίωσης, όταν στα σχολεία πυκνώνουν τα φαινόμενα υποσιτισμού, όταν στα σπίτια της λαϊκής οικογένειας δεν υπάρχει ρεύμα για να διαβάσουν τα παιδιά της, όταν δεν υπάρχει θέρμανση στα σχολεία και στα σπίτια. Πόσο επίκαιρη μπορεί να είναι μια συζήτηση για το ρόλο του εκπαιδευτικού στη διαπαιδαγώγηση, όταν σε κάθε σπίτι υπάρχει και ένας άνεργος;

Σε αυτό το ερώτημα, ας μην απαντήσουμε εμείς αλλά ο ταξικός αντίπαλος:

Δεν υπάρχει επίσημο κρατικό κείμενο, νόμοι, προεδρικά διατάγματα, υπουργικές αποφάσεις που να μην αναφέρονται στο ρόλο του εκπαιδευτικού και στη σημασία του στην ιδεολογική παρέμβαση. Είναι τυχαία άραγε τα θέματα των Πανελλαδικών Εξετάσεων τα τελευταία δύο χρόνια; Το θέμα στην έκθεση για τη διά βίου μάθηση το 2010, τα θέματα της Ιστορίας με τον τρανταχτό αντικομμουνισμό για το ρόλο της ΕΣΣΔ στο Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο το 2011;

Δεν υπάρχει ευρωενωσιακό κείμενο ή κείμενο του ΟΟΣΑ που να μην ασχολείται με το περιεχόμενο της εκπαιδευτικής διαδικασίας και ειδικά με την πολιτική διάστασή της όπως ιδιότητα του πολίτη της ΕΕ, ολοκληρωτικά καθεστώτα. Με αυτήν την έννοια, η αστική τάξη, το κράτος της και οι διεθνείς οργανισμοί στους οποίους συμμετέχει έχουν σε πρώτο πλάνο το πρόβλημα της «διαπαιδαγώγησης» του αυριανού εργατικού δυναμικού, του αυριανού πολίτη με τις αντιδραστικές αξίες της, και ακόμα παραπέρα με την ενεργητική αποδοχή και συμμετοχή για την προώθηση της πολιτικής του κεφαλαίου σε κάθε επίπεδο.

Το ζήτημα της ιδεολογικής παρέμβασης της αστικής τάξης στο περιεχόμενο της σχολικής γνώσης, συνολικότερα της εκπαιδευτικής διαδικασίας, αποκτά ολοένα και μεγαλύτερο βάρος και σημασία. Προφανώς πάντα και έτσι και τώρα, πυρήνας της ιδεολογικής λειτουργίας του σχολείου είναι η αιτιολόγηση της αιωνιότητας των αστικών εκμεταλλευτικών σχέσεων, η εξύμνηση της αστικής δημοκρατίας, η αστική αντίληψη για την ελευθερία όπου τα νέα παιδιά μαθαίνουν ότι η ελευθερία τους σταματά εκεί που αρχίζει του άλλου, δηλαδή να βλέπουν τον άλλο άνθρωπο ως εμπόδιο, η αποθέωση της τυπικής ισότητας και η απόκρυψη της ταξικής φύσης της εκμετάλλευσης.

Το σχετικά νέο στοιχείο, ωστόσο, είναι ότι στις αναγκαίες οκτώ ικανότητες για τη διά βίου μάθηση υπάρχει σχετική αυτοτέλεια της ιδεολογικής παρέμβασης (π.χ. κοινωνικές ικανότητες και ικανότητες που σχετίζονται με την ιδιότητα του πολίτη, πρωτοβουλία και επιχειρηματικότητα και πολιτισμική συνείδηση και έκφραση). Επισημαίνουμε, για παράδειγμα, την περίπτωση της επιχειρηματικότητας, όπου οι αυριανοί εργαζόμενοι θα πρέπει να κατανοήσουν ότι πρέπει να ζουν μέσα στο ρίσκο, να γνωρίσουν τον τρόπο «λειτουργίας της οικονομίας και των ευκαιριών και προκλήσεων που αντιμετωπίζει ένας εργοδότης ή ένας οργανισμός». Ως προς την ιδιότητα του πολίτη σημασία έχει ότι η περιγραφή της ικανότητας δεν αφορά απλά την αποδοχή των αξιών της ΕΕ αλλά και στον τρόπο «που εφαρμόζονται από διάφορους φορείς και θεσμούς». Σε αυτή την κατεύθυνση εντάσσονται οι δράσεις εθελοντισμού, φιλανθρωπίας, όχι μόνο μέσω των μαθημάτων και των σχολικών βιβλίων αλλά και μέσω «δράσεων» και «βιωματικών μαθήσεων», με κοινό στόχο την εμπέδωση της ατομικής ευθύνης, της κοινωνικής συναίνεσης, της ταξικής ειρήνης.

Τέλος, ιδιαίτερη στόχευση έχει ο αντικομμουνισμός, ο οποίος είναι κεντρική κρατική πολιτική, ο οποίος μεθοδεύεται και σε ευρωενωσιακό επίπεδο. Αιχμές αυτής της εκστρατείας είναι η διαστρέβλωση της Ιστορίας, ιδιαίτερα γύρω από το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, το ρόλο της ΕΣΣΔ, η εξίσωση φασισμού - κομμουνισμού, ιδιαίτερα η καταδίκη της επαναστατικής βίας και η ταύτισή της με την τρομοκρατία και τον εξτρεμισμό.

Αν λοιπόν θέλουμε να δώσουμε απάντηση από τη σκοπιά της επαναστατικής πρωτοπορίας της εργατικής τάξης, του Κομμουνιστικού Κόμματος είναι η εξής: οι ιδεολογικοί όροι με τους οποίους η νεολαία μπαίνει στο στίβο της ταξικής πάλης μπορούν να γίνουν τελικά - ανάλογα με το επίπεδο και την ποιότητα επίδρασης της κομμουνιστικής ιδεολογίας στην παιδική και νεανική συνείδηση - υλικά εμπόδια ή μαζικοί επιταχυντές της ιστορίας, της πάλης για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.

Ας δούμε τι υποστήριζε ο Σοβιετικός παιδαγωγός Αντον Μακάρενκο για τη διαπαιδαγώγηση: «Διαπαιδαγωγώ σημαίνει μαθαίνω κάποιον πώς να ζει», και επίσης «η διαπαιδαγώγηση είναι έκφραση του πολιτικού πιστεύω του παιδαγωγού».

Θα αναρωτηθεί κανείς: γιατί μετά από μια ανάλυση για την προσωπικότητα να πάμε κατευθείαν σε ζητήματα πολιτικής; Χρειάζεται κάθε συζήτηση για τη διαπαιδαγώγηση να κλείνει σε όλες τις πτώσεις την ταξική πάλη;

Και ναι και όχι! Οχι, αν η συζήτηση διεξάγεται έχοντας δεδομένο ότι αυτή η κοινωνία, η καπιταλιστική κοινωνία, είναι ο καλύτερος υπαρκτός κόσμος αν και άδικος. Ναι όμως, αν θεωρείς ότι η καπιταλιστική εκμετάλλευση ούτε είναι ούτε θα είναι ο τελευταίος σταθμός στην ιστορία της ανθρωπότητας και ότι από σήμερα ο κομμουνιστής πρέπει να δουλεύει σε κάθε επίπεδο, σε κάθε χώρο για να προετοιμάζει συνειδήσεις στην κατεύθυνση της ρήξης με τον καπιταλισμό.

Θέλω, λοιπόν, να επιστήσω την προσοχή στο εξής: Η επιστήμη γενικά, αλλά και οι ανθρωπιστικές επιστήμες ειδικότερα, δεν είναι ένα σώμα ουδέτερων αρχών και πορισμάτων που έπειτα ο κάθε επιστήμονας, ανάλογα με την ιδεολογική του τοποθέτηση, εμπλουτίζει. Οπως πολύ σωστά έγραφε ο Δημήτρης Γληνός, κομμουνιστής παιδαγωγός, προς τους φοιτητές και μελλοντικούς επιστήμονες της εποχής του: Επιστήμονας χωρίς γενική επιστημονική κοσμοθεωρία είναι ένας απλός δεξιοτέχνης, ένας επαγγελματίας [...]

Αρα, η σύνθεση του επιστημονικού τρόπου να βλέπεις και να αναλύεις τα φαινόμενα με την πολιτική θέση ότι ο κόσμος αυτός πρέπει και μπορεί να αλλάξει, δημιουργεί τη βάση για μια ανώτερου τύπου επαναστατική επιστημονική κοσμοθεωρία, η οποία εκφράζεται και μέσα από το ειδικό περιεχόμενο κάθε επιστήμης. Αρα ο επαναστάτης επιστήμονας, αυτός που είναι ταγμένος στην υπόθεση της απελευθέρωσης της εργατικής τάξης από την εκμετάλλευση, του ανθρώπου από το μόχθο, πρέπει να είναι και καλύτερος επιστήμονας από αυτόν που αποδέχεται ως έχει την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων.

Ας θυμηθούμε τα λόγια του Λένιν στην Κομμουνιστική Ενωση Νεολαίας: Κομμουνιστής μπορείς να γίνεις μόνο, όταν πλουτίσεις τη μνήμη σου με τη γνώση όλου του πλούτου που επεξεργάστηκε η ανθρωπότητα[...]

Πρέπει όχι μόνο να αφομοιώσετε αυτές τις γνώσεις, αλλά να τις αφομοιώσετε έτσι, που να μπορείτε να τις εξετάζετε κριτικά, για να μην παραφορτώνετε το μυαλό σας με άχρηστη σαβούρα, αλλά να το πλουτίζετε με τη γνώση όλων των γεγονότων, που όποιος δεν τα ξέρει δεν μπορεί να είναι σύγχρονος μορφωμένος άνθρωπος.

Για την ιδεολογική λειτουργία του σχολείου ισχύει απόλυτα η διαπίστωση των Μαρξ και Ενγκελς στη Γερμανική Ιδεολογία:

«Οι ιδέες της κυρίαρχης τάξης είναι σε κάθε εποχή οι κυρίαρχες ιδέες. Με άλλα λόγια, η τάξη που είναι η κυρίαρχη υλική δύναμη της κοινωνίας, είναι ταυτόχρονα η κυρίαρχη πνευματική της δύναμη[...]Οι κυρίαρχες ιδέες δεν είναι τίποτε άλλο από την ιδεατή έκφραση των κυρίαρχων υλικών σχέσεων, είναι οι κυρίαρχες υλικές σχέσεις που συλλαμβάνονται σαν ιδέες, άρα είναι η έκφραση των σχέσεων που κάνουν μια τάξη κυρίαρχη, επομένως οι ιδέες της κυριαρχίας της».

Μα καλά, θα πει κάποιος - υπάρχει κανείς που υποστηρίζει ότι οι ιδέες της κυρίαρχης τάξης είναι οι κυρίαρχες και αυτό εκφράζεται και στο σχολικό περιεχόμενο; Αν και μπορεί να μοιάζει ακαδημαϊκό αυτό το ερώτημα, θεωρούμε ότι πρέπει να μας απασχολήσει αυτό το ζήτημα, διότι η απάντηση σε αυτό καθορίζει σημαντικά την κατεύθυνση της πάλης μέσα στην εκπαίδευση και ταυτόχρονα θωρακίζει το κομμουνιστικό κίνημα από την οπορτουνιστική επιρροή και από πιέσεις και βαρίδια που δυσχεραίνουν το βάθεμα της πάλης απέναντι στην αστική ιδεολογία μέσα στο σχολείο. Αυτή η αντίληψη δεν αρνείται τη σχέση των ιδεολογικών μηχανισμών με την πολιτική, με την πάλη των τάξεων ακόμα και με την οικονομία. Αντίθετα, ξεκαθαρίζει ότι οι ιδεολογικοί μηχανισμοί δεν είναι ουδέτεροι αλλά έχουν άμεση σχέση με την κρατική εξουσία. Αυτό όμως που αρνείται είναι η ουσία των ιδεολογικών μηχανισμών ως κρίκων στον ενιαίο πολιτικό μηχανισμό επιβολής της θέλησης της αστικής τάξης, του κράτους.

Η θέση αυτή εδράζεται στην άποψη περί «παιδαγωγικής ελευθερίας και αυτονομίας» που απολυτοποιεί τη «δυνατότητα» του εκπαιδευτικού - σε σύγκρουση με το σύστημα - να επιλέγει παιδαγωγικές και διδακτικές μεθόδους και επιμέρους γνωστικά αντικείμενα. Είναι τελικά έκφραση της απόσπασης της οικονομίας από την πολιτική και την εκπαίδευση.

Στην εκπαίδευση, αυτή η άποψη έχει ιδιαίτερη απήχηση και επιδρά στον πολιτικό προσανατολισμό του κινήματος με την ενισχυμένη επιρροή των οπορτουνιστικών ρευμάτων, εκφράζεται όμως και στην καθημερινή εκπαιδευτική λειτουργία. Σε κάθε περίπτωση, αποδεικνύεται ότι η «παιδαγωγική ελευθερία» είναι ένα φύλλο συκής για να κρυφτεί η υποταγή στην αστική νομιμότητα.

Στο αστικό εκπαιδευτικό σύστημα, η σχετική «παιδαγωγική ελευθερία» είναι αποτέλεσμα συνειδητής επιλογής του εκπαιδευτικού να συγκρουσθεί με την αστική ιδεολογία, να στρατευθεί σε ριζοσπαστική κατεύθυνση στο κίνημα όχι μόνο των εκπαιδευτικών αλλά και των μαθητών, των γονιών, στις διεκδικήσεις συνολικά του εργατικού κινήματος για τη λαϊκή παιδεία.

Διαχρονικά, το ΚΚΕ έδωσε αντιπαράθεση με αστικά και μικροαστικά ρεύματα γύρω από το ζήτημα της σχέσης παιδείας - οικονομίας.

Το ΚΚΕ από τη δημιουργία του, κατανοεί και διακηρύσσει ότι η κατάκτηση κάθε κοινωνικού δικαιώματος, όπως και της παιδείας, είναι υπόθεση της ταξικής πάλης και επομένως ριζική αναγέννηση της παιδείας δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί παρά μόνο μέσα και μαζί με τη σοσιαλιστική ανασυγκρότηση της κοινωνίας. Ο Δ. Γληνός, τρανταχτό παράδειγμα αυτής της εξέλιξης, διατύπωσε το 1927 στην πολύκροτη Διακήρυξη του Εκπαιδευτικού Ομίλου - ενός από τα σημαντικότερα σωματεία εκπαιδευτικού προβληματισμού, όπου συμμετείχαν και οι κομμουνιστές - ότι «το ιδανικό της σωστής παιδείας μόνο σε μια σοσιαλιστικά οργανωμένη κοινωνία μπορεί να πραγματοποιηθεί».

Μέσα από τα σπλάχνα του ΚΚΕ βγήκαν οι σπουδαίοι εκείνοι παιδαγωγοί που, έχοντας ξεκάθαρη τη σχέση οικονομίας - παιδείας δούλεψαν επαναστατικά μέσα στο αστικό σχολείο, δηλαδή χωρίς συμβιβασμούς, υποχωρήσεις και ταλαντεύσεις. Από την πλευρά των κομμουνιστών και κάθε πρωτοπόρου εκπαιδευτικού χρειάζεται γνώση της ιστορικής κίνησης του καπιταλισμού αλλά και αγωνιστική ριζοσπαστική στάση για να διαχωρίσει τη γνώση από τα ιδεολογήματα της αστικής χειραγώγησης, για να λειτουργήσει ως εκπαιδευτικός του λαϊκού κινήματος σε σύγκρουση με το χαρακτήρα του εκπαιδευτικού συστήματος, του κρατικού ιδεολογικού μηχανισμού. Στο παρελθόν υπήρξαν τέτοιες πρωτοπορίες, στη δεκαετία του μεσοπολέμου, αλλά και αργότερα, που ανάδειξαν εκπαιδευτικούς στο κίνημα, που δέχθηκαν διώξεις (απολύσεις, εξορίες, κ.τ.λ.) αλλά έμειναν στην ιστορία για το παιδαγωγικό-εκπαιδευτικό έργο και τους αγώνες τους.

Τελικά, το εκπαιδευτικό σύστημα είτε θα υπηρετεί την αστική εξουσία είτε την εργατική. Μέσος δρόμος δεν υπάρχει.

Αρα και σήμερα και πάντα, αυτό που επιβεβαιώνει στη ζωή την αλήθεια της επαναστατικής πράξης και θεωρίας δεν είναι γενικά και αόριστα οι «αντικαπιταλιστικές διακηρύξεις», αλλά η σύγκρουση με το αστικό σύστημα στο σύνολό του, η ανάδειξη των δύο δρόμων στην οικονομία, στην πολιτική, στην Παιδεία και στην ιδεολογία.

Πώς, λοιπόν, θα εκφραστεί ο ρόλος του παιδαγωγού στη διαμόρφωση της νεανικής προσωπικότητας από τη σκοπιά της κομμουνιστικής ιδεολογίας, της κομμουνιστικής ηθικής;

1) Πρώτα απ' όλα χρειάζεται να γίνει κατανοητός από όσο το δυνατόν περισσότερους εκπαιδευτικούς ο ρόλος που τους έχει αναθέσει η κυρίαρχη τάξη, να συμβάλλουν δηλαδή στην αναπαραγωγή της αστικής ιδεολογίας μέσω της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Οτι αντικειμενικά αποτελούν μέρος του ιδεολογικού μηχανισμού του κράτους.

2)Η προσπάθεια του κομμουνιστή εκπαιδευτικού, στα πλαίσια της κομματικής πολιτικής δράσης, είναι ανάγκη να επικεντρώνεται στην ουσιαστική προετοιμασία του για κάθε μάθημα χωριστά, έτσι ώστε να προσφέρει κοσμοθεωρητική βάση στη μελέτη της ύλης, δηλαδή τις βάσεις της επιστημονικής μεθοδολογίας. Οφείλει να είναι μπροστάρης των αγώνων. Και για να είναι, πρέπει να ξεχωρίζει καθημερινά με την προσωπικότητα και τη στάση του στο σχολείο.

Ξανατονίζουμε! Ο μαρξισμός δεν είναι απλά μια ιδεολογία ανάμεσα σε άλλες αλλά μια επιστημονική κοσμοθεωρία και ιδεολογία. Δεν πρόκειται εδώ για τη διδασκαλία μιας άλλης άποψης στο όνομα του πλουραλισμού, αλλά για την επιστημονική προσέγγιση της πραγματικότητας.

Η επισήμανση του αστικού χαρακτήρα του σχολείου δε μπορεί να ορθώνει εμπόδια στη δράση για να ξεκολλήσουν λειτουργίες των εκπαιδευτικών ως κρατικών υπαλλήλων, αντίθετα πρέπει να προσδιορίζει ότι τα σύνθετα καθήκοντα έχουν να κάνουν και με το ατομικό επίπεδο μέσα στην τάξη και ολοκληρώνεται με αντίστοιχη στάση στο συλλογικό επίπεδο και στο μαζικό κίνημα, με ανάλογη γραμμή συνολικής απειθαρχίας, ανυπακοής και ρήξης με την πολιτική των μονοπωλίων. Το γεγονός ότι δεν μπορεί να υπάρξει το σχολείο ως «σοσιαλιστική νησίδα» δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να οργανώνεται η ιδεολογική παρέμβαση των κομμουνιστών εκπαιδευτικών με τέτοιο τρόπο ώστε να προετοιμάζεται με καλύτερους όρους η ταξική πάλη.

3) Ο ρόλος του εκπαιδευτικού πρέπει να αναμετριέται καθημερινά, μέσα στην τάξη, στο αμφιθέατρο, με όλες τις δυσκολίες που υπάρχουν.

Με την αποστροφή στο αστικό σχολείο, με τη συνολική απαξίωση της ορθολογικής γνώσης, το πνεύμα του ωφελιμισμού το οποίο άλλωστε αναπαράγεται από τις ίδιες της συνθήκες ζωής της λαϊκής οικογένειας.

Επειδή η προσωπικότητα δεν είναι μόνο νόηση αλλά και βούληση και συναίσθημα. Επειδή οι δρόμοι διαμόρφωσης της προσωπικότητας είναι σύνθετοι, ακολουθούν όχι μία αλλά πολλές πορείες, αφορούν το αισθητικό κριτήριο, την ηθική, τον τρόπο ζωής αλλά και τη γνώση, ο κομμουνιστής παιδαγωγός δεν μπορεί παρά να ακολουθεί τη φράση του Μαρξ το 1865, «τίποτε το ανθρώπινο δεν μου είναι ξένο».

Ας δούμε τι έλεγε πάνω σε αυτό ο Μιχαήλ Καλίνιν, στέλεχος του Κόμματος των Μπολσεβίκων προς τους δασκάλους:

«Αγωγή σημαίνει να επιδράσουμε στις φυσικοσωματικές και ηθικές ιδιότητες του μαθητή, ν' ασκήσουμε επίδραση προς μια καθορισμένη κατεύθυνση μέσα στα δέκα χρόνια της φοίτησης, δηλαδή να τον διαμορφώσουμε σαν ανθρώπινο πλάσμα. Το τρομερά δύσκολο σ' αυτή την υπόθεση είναι πως ο δάσκαλος βρίσκεται κατά κάποιο τρόπο σ' ένα λαβύρινθο από καθρέφτες, όπου τον παρατηρούν τα κοφτερά, δεκτικά μάτια εκατοντάδων παιδιών, μάτια που είναι εκπληκτικά γρήγορα στο να παρατηρούν και τις θετικές και τις αρνητικές πλευρές του δασκάλου. Η αγωγή των μαθητών αρχίζει με τη διαγωγή του δασκάλου στην τάξη, με τη στάση του απέναντι στους μαθητές. Κι αυτό κάνει την αγωγή ένα εξαιρετικά δύσκολο πρόβλημα. Λέγοντας αυτά δε θέλω σε καμιά περίπτωση να παραβλέψω την ανάγκη να δώσουμε στα παιδιά μια καλή μόρφωση[...] Η διαπαιδαγωγητική δουλειά όμως, στην πλατιά έννοια του όρου, πολύ συχνά διαφεύγει της προσοχής των δασκάλων, μα είναι αυτή ακριβώς η δουλειά που έχει τόσο πολύ μεγάλη σημασία για τη διαμόρφωση του χαρακτήρα και του ήθους των παιδιών. Πολλοί δάσκαλοι ξεχνάνε ότι πρέπει να είναι παιδαγωγοί, και ένας παιδαγωγός, είναι αρχιτέκτονας των ανθρώπινων ψυχών. Βέβαια, για να μπορέσει κανείς να επιδράσει πάνω στους μαθητές προς τη ζητούμενη κατεύθυνση, πρέπει να έχει και τις κατάλληλες ικανότητες. Αλλά κι αυτό δε φτάνει. Ο δάσκαλος, για να μπορεί ν' ασκήσει μια ορισμένη επιρροή, πρέπει ο ίδιος να είναι ένας ανώτερα «παιδευμένος» και - ας το πω ανοιχτά - ένας ανώτερα διαπαιδαγωγημένος άνθρωπος».

Μελετάμε, αξιοποιούμε τον Κομματικό Τύπο, τα «Θέματα Παιδείας», εκδόσεις όπως για τη διαπαιδαγώγηση του νέου ανθρώπου ή το «Παιδαγωγικό Ποίημα» και τα διαλεχτά παιδαγωγικά έργα του Μακάρενκο, οργανώνουμε εκδηλώσεις, συζητήσεις άρθρων τους. Επιδιώκουμε να μπολιάζεται η συνείδηση του σημερινού και αυριανού παιδαγωγού με τη μαρξιστική επιστήμη. Επιμένουμε, ώστε να εκφράζεται στην καθημερινή επιστημονική επαγγελματική δράση του παιδαγωγού η ανωτερότητα, η υπεροχή της διαλεκτικής υλιστικής αντίληψης σε όλα τα επιστημονικά και γνωστικά αντικείμενα, σε όλους τους κλάδους της επιστήμης.

Εχουμε επίγνωση των δυσκολιών, της σύνθετης και περίπλοκης κατάστασης στη συνείδηση των σημερινών και αυριανών παιδαγωγών. Γνωρίζουμε τις αντιξοότητες, το φόρτο εργασίας που βαραίνει την καθημερινή δράση μας, το τρεχαλητό, το κυνήγι ημερομηνιών, καθηκόντων, κ.ά.

Ομως χρειάζεται να γίνει επίσης κατανοητό ότι στους χώρους της εκπαίδευσης, η διαπάλη δεν αφορά μόνο τους όρους πώλησης της εργατικής δύναμης, αλλά αφορά και το περιεχόμενο της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Από αυτήν την άποψη, είναι καθήκον για τον κομμουνιστή παιδαγωγό να ακουμπά και ζητήματα που ίσως δεν είναι της τρέχουσας επικαιρότητας αλλά επιδρούν πολλαπλάσια στους δρόμους διαμόρφωσης της προσωπικότητας.

Χωρίς αναβολές, χωρίς καθυστερήσεις, πρέπει να αντιστοιχήσουμε το επίπεδο της ιδεολογικής μας παρέμβασης στο ύψος των περιστάσεων. Χρειάζεται να πάρουμε μέτρα προκειμένου και ο διαπαιδαγωγητής να διαπαιδαγωγηθεί!