«Εις το ξενοδοχείον "Πειραιεύς", εις την αίθουσαν του σωματείου των μηχανικών ατμοπλοίων... (λογοκρισία 3 γραμμών) συνήλθε χτες εις την πρώτην συνεδρίασίν του το πρώτον σοσιαλιστικόν συνέδριον της Ελλάδος, με κύριον σκοπόν την συνένωσιν όλων των εν Ελλάδι σοσιαλιστικών ομάδων εις ένα ενιαίον κόμμα διοικούμενον ενιαίως και αντιπροσωπευόμενον εις την Διεθνή. Η έναρξις εγένετο εις τας 10 π.μ...» («Ριζοσπάστης» 5, (18) του Νοέμβρη 1918).

Ετσι άρχιζε ο «Ριζοσπάστης» το ρεπορτάζ από την πρώτη μέρα, στις 17 Νοέμβρη 1918, των εργασιών του ιδρυτικού Συνεδρίου του Κόμματός μας, που φέτος κλείνει 91 χρόνια ζωής και δράσης, από τη στιγμή της συγκρότησης των διαφόρων σοσιαλιστικών ομίλων σε ενιαίο κόμμα, στην πρωτοπορία της οργάνωσης και καθοδήγησης της ταξικής πάλης της εργατικής τάξης της Ελλάδας, για την ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού.

Το ΚΚΕ συμπληρώνει 91 χρόνια ζωής και δράσης. 91 χρόνια τώρα, ζυμώνει το νου και την καρδιά των εργατών, δένει τ' ατσάλι των μαχητών του αγώνα για την κοινωνική απελευθέρωση από τα δεσμά της εκμετάλλευσης, για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό.

Το κόμμα μας, «τέκνο της ανάγκης και ώριμο τέκνο της οργής», ήταν ώριμος καρπός της ελληνικής οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας, της εξέλιξης του καπιταλισμού. Ενσάρκωσε τη συνένωση της επιστημονικής κοσμοθεωρίας του κομμουνισμού με το εργατικό κίνημα. Η εμφάνισή του σηματοδότησε την ιδεολογική και πολιτική χειραφέτηση της εργατικής τάξης.

Η Μεγάλη Οχτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση, που φέτος συμπληρώθηκαν 92 χρόνια από την πραγματοποίησή της, αυτός ο νικηφόρος πόλεμος του προλεταριάτου της τσαρικής Ρωσίας ενάντια στην αστική τάξη και τους τσιφλικάδες, επέδρασε ευεργετικά και συνέβαλε στην επίσπευση της ίδρυσης του κόμματός μας.

Το ΚΚΕ, από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής του, ενσάρκωσε ό,τι πιο πρωτοπόρο είχε κατακτήσει η ανθρώπινη σκέψη μέσα από την ιστορία της δράσης των λαϊκών μαζών και το εξέφρασε με τον ταξικό προλεταριακό διεθνιστικό του χαρακτήρα, με την πολιτική και το Πρόγραμμά του.

Από το πρώτο ακόμη συνέδριό του μίλησε ξεκάθαρα για την ανάγκη της πολιτικής και οικονομικής οργάνωσης της εργατικής τάξης σε δικό της ξεχωριστό ταξικό επαναστατικό κόμμα, με σκοπό την κατάκτηση της εξουσίας, την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής και ανταλλαγής, ξεκαθαρίζοντας ότι πηγή της εκμετάλλευσης είναι η ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής. Από την πρώτη, δε, στιγμή, τάχθηκε αλληλέγγυο με τους ταξικούς αδελφούς σε όλη τη Γη, αποδεικνύοντας το διεθνιστικό του χαρακτήρα, αδιάσπαστη αρχή του ταξικού επαναστατικού κόμματος, ενώ τάχθηκε στο πλευρό της Οχτωβριανής Επανάστασης.

Σε όλη την ιστορική και ηρωική του διαδρομή, το κόμμα μας υπερασπίστηκε με συνέπεια τους ανθρώπους του μόχθου. Στάθηκε στην πρώτη γραμμή των λαϊκών αγώνων, παλεύει για τη χειραφέτηση των εργαζομένων από την ιδεολογική και πολιτική επιρροή της αστικής τάξης, των κομμάτων της, από την καλλιέργεια αυταπατών για αντιμετώπιση των προβλημάτων με μεταρρυθμίσεις στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος. Τους οπλίζει με την πίστη στο δίκιο τους και την εμπιστοσύνη στις δυνάμεις τους, κόντρα στο συμβιβασμό και τημοιρολατρία.

Παλεύει για να συνειδητοποιεί η εργατική τάξη ότι η πραγματοποίηση των συμφερόντων της δεν μπορεί να ευοδωθεί στα πλαίσια του καπιταλισμού, αλλά σε σύνδεση με την πάλη για την ανατροπή του και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού. Πράγμα που απαιτεί να σφυρηλατεί την ενότητά της στο ζήτημα της εξουσίας, την οργάνωσή της, τη συμμαχία της με τους αυτοαπασχολούμενους της πόλης, τους φτωχούς αγρότες, στον ανειρήνευτο αγώνα ενάντια στον κοινό τους αντίπαλο, τα μονοπώλια και τους ιδιοκτήτες τους, στην αστική τάξη.

Σκοπός της ύπαρξης και δράσης του ΚΚΕ είναι η καθοδήγηση της πάλης της εργατικής τάξης, για την απελευθέρωση της ίδιας και όλων των άλλων καταπιεσμένων από την εκμετάλλευση, για το πέρασμα ολόκληρης της κοινωνίας από το βασίλειο της αναγκαιότητας στο βασίλειο της ελευθερίας. Είναι ο φορέας των πιο νέων, των πιο φρέσκων ιδεών, των ακαταμάχητων και αθάνατων στο πέρασμα της Ιστορίας, που απορρέουν από την κοσμοθεωρία του επιστημονικού σοσιαλισμού, την οποία θεμελίωσαν οι κλασικοί αυτής της θεωρίας, Μαρξ, Ενγκελς και Λένιν.

Ο μαρξισμός - λενινισμός, πηγή της ιδεολογίας, της πολιτικής και της επαναστατικής δράσης του ΚΚΕ, είναι, ταυτόχρονα, η πηγή η οποία αναβλύζει τη δύναμη που επέδειξαν και έχουν οι κομμουνιστές, όχι μόνο με την αντοχή τους στη θυελλώδη νεότερη εποχή του ιμπεριαλισμού στην Ελλάδα, αλλά και στην πρωτοπόρα παρουσία και δράση τους σε κάθε μικρό και μεγάλο αγώνα του λαού και, κυρίως, σ' όλες τις κορυφαίες στιγμές της Νεοελληνικής Ιστορίας, στον 20ό αιώνα.

Η ίδρυση του ΣΕΚΕ (ΚΚΕ), του κόμματος του προλεταριάτου στην Ελλάδα, συνοδεύτηκε από την πρώτη στιγμή, μέσα στο 1ο Ιδρυτικό του Συνέδριο, από την επιμονή εξασφάλισης του χαρακτήρα και της φυσιογνωμίας του ως κόμματος επαναστατικού - διεθνιστικού, που παλεύει για το σοσιαλισμό και την εγκαθίδρυση της κομμουνιστικής κοινωνίας. Ιδρύθηκε, ακριβώς γιατί είχε συνειδητοποιηθεί η αναγκαιότητα της πάλης για το σοσιαλισμό, η αναγκαιότητα της πάλης για την ανατροπή του καπιταλισμού. Αναγκαιότητα που ήταν από τότε, αρχές του 20ού αιώνα, επίκαιρη και ρεαλιστική για την αντικατάσταση του ιστορικά ξεπερασμένου καπιταλισμού. Και που συνεχίζει να είναι επίκαιρη, παρά την ανατροπή του σοσιαλιστικού συστήματος στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη και την ΕΣΣΔ, γεγονός που τροφοδότησε την πλέον άκρατη επίθεση του κεφαλαίου και την πιο άγρια αντισοσιαλιστική και αντικομμουνιστική προπαγάνδα από τα επιτελεία της άρχουσας τάξης, του ιμπεριαλισμού και των «αριστερών απολογητών» του συστήματος, των κάθε λογής οπορτουνιστών.

Αναφωνούσαν τότε οι αστοί και οι διάφοροι απολογητές τους, περί κοσμογονικών αλλαγών που θα απελευθέρωναν την ανθρώπινη δύναμη για να μεγαλουργήσει! Που θέλησαν να επιβάλουν την άποψη πως μια προσωρινή νίκη τους σε μια μάχη σημαίνει ότι κέρδισαν οριστικά τον ταξικό πόλεμο. Τους διαψεύδει η ίδια η δική τους πραγματικότητα. Η απελευθέρωση της δύναμης που θα μεγαλουργούσε ήταν και είναι η αχαλίνωτη επίθεση του κεφαλαίου στην εργατική τάξη και τους λαούς της Γης. Η αδίστακτη δράση για την ολοένα στυγνότερη εκμετάλλευση, που, όταν στραγγίζει τον ιδρώτα των ανθρώπων του μόχθου και δεν ξεδιψά, παίρνει το αίμα τους με τους πολέμους που σπέρνει, για να μεγαλώσει την κυριαρχία του. Που, όσο ο πλούτος που παράγουν οι λαοί και τους τον κλέβουν αυξάνεται, τόσο η φτώχεια και η εξαθλίωση οδηγούν σε μετανάστες και πρόσφυγες, σε θάνατο παιδιών από την πείνα, σε θηλιά που σφίγγει ασφυκτικά στο λαιμό των απλών ανθρώπων του μόχθου, πνίγοντας τον αέρα της ζωής τους. Η πιο ασύδοτη ελευθερία των αστών έγινε η πιο αβάσταχτη σκλαβιά των καταπιεσμένων. Και τώρα ξέρουν καλύτερα από ποτέ τι ήταν και για ποιον ο σοσιαλισμός. Δεν ήρθε το «τέλος της Ιστορίας».

Ο 20ός αιώνας πέρασε στην Ιστορία ως ο αιώνας που σφραγίστηκε από την πρώτη, μεγάλη και ιστορική απόπειρα της ανθρώπινης κοινωνίας να αποτινάξει τα δεσμά της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο και να αποκτήσει την ανεπανάληπτη, πολύτιμη πείρα, ώστε να πραγματοποιήσει το άλμα του σοσιαλισμού στην πορεία για την κομμουνιστική κοινωνία. Με τη Μεγάλη Οχτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση. Η πρώτη που άνοιξε το δρόμο για το σοσιαλισμό, μετά την πρώτη προλεταριακή επανάσταση, την πρώτη επαναστατική απόπειρα της εργατικής τάξης στο Παρίσι με την Κομμούνα, στα 1871. Την ιστορική δράση για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού επιδιώκει να διαγράψει ο καπιταλισμός από τις λαϊκές συνειδήσεις με κάθε μέσο, προκειμένου να τις υποτάξει στη δική του βαρβαρότητα.

Μόνο που σχετικά με το «τέλος της Ιστορίας» τούς διέψευσε η ίδια η Ιστορία, που πολύ γρήγορα ανέτρεψε αυτήν τη σαθρή θεωρία. Η ιμπεριαλιστική τάξη πραγμάτων πασχίζει με κάθε μέσο, από την κρατική τρομοκρατία έως τους σύγχρονους πολέμους, από την επίθεση σε όλα τα εργατικά, τα λαϊκά δικαιώματά τους με τις αντιδραστικές καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, να υποτάξει τους λαούς στην ιμπεριαλιστική βαρβαρότητα. Μα, η Ιστορία των κοινωνιών δεν είπε ακόμη την τελευταία της λέξη. Η απελευθέρωση των λαών, με πρωτοπόρα δύναμη την εργατική τάξη, μπορεί να μετουσιώνει σε υλική δύναμη ανατροπής τού ιστορικά ξεπερασμένου καπιταλισμού γεγονότα σαν αυτά με τα οποία έβαλε τη σφραγίδα του το σοσιαλιστικό σύστημα στις παγκόσμιες εξελίξεις στον 20ό αιώνα.

Η στρατηγική του ΚΚΕ για τη Λαϊκή Εξουσία ανταποκρίνεται στα μακροπρόθεσμα και στα άμεσα συμφέροντα της εργατικής τάξης, της μικρομεσαίας αγροτιάς και των αυτοαπασχολούμενων επαγγελματοβιοτεχνών. Αποτελεί τη διέξοδο που προτείνει το ΚΚΕ στο λαό, απάντηση στην ιμπεριαλιστική βαρβαρότητα.

Η πολιτική του ΚΚΕ έχει επιβεβαιωθεί στη ζωή. Οι θέσεις του για τις διεθνείς συνθήκες μετά το 1989-1991, γενικότερα και στα Βαλκάνια, η ανάλυσή του για την ΟΝΕ και το ευρώ, συνολικά για την καπιταλιστική ευρωπαϊκή ενοποίηση, η απόλυτη αντίθεσή του στη στρατηγική των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων και η ανάδειξη των αιτίων που τις προκαλούν, καθώς και άλλες βασικές επισημάνσεις του διαπιστώνονται ως ορθές και από λαϊκές δυνάμεις, πέρα από τα όρια της εκλογικής του απήχησης. Επιβεβαιωμένη είναι και η πολιτική συμμαχιών του ΚΚΕ, η ανάγκη της διαπάλης με τον οπορτουνισμό.

Το κόμμα μας εκφράζει την αποφασιστικότητα να συνεχίσει στην ίδια γραμμή πλεύσης. Δεσμεύεται στο λαό και στη νεολαία ότι θα δυναμώσει τις προσπάθειές του για να προχωρήσει η δημιουργία του Αντιιμπεριαλιστικού, Αντιμονοπωλιακού, Δημοκρατικού Μετώπου, που αγωνίζεται και διεκδικεί τη Λαϊκή Εξουσία. Θα συνεχίσει να δίνει όλες τις δυνάμεις του στο πλευρό του λαού. Θα πάρει τα απαραίτητα μέτρα για να αποκτήσει πιο μαχητικούς δεσμούς μαζί του, να κάνει την ιδεολογική και πολιτική του παρέμβαση πιο αποκαλυπτική, διεισδυτική, επιθετική.

Μέσα από τον κοινωνικοπολιτικό αγώνα για τη Λαϊκή Εξουσία θα ξεκαθαρίζεται ολοένα το τοπίο από την ομίχλη του συμβιβασμού, που σηκώνουν διάφοροι ρεαλιστές δήθεν φίλοι του λαού, και θα ξεπροβάλλει πιο ξεκάθαρα η προοπτική του σοσιαλισμού. Γιατί, πράγματι, χαμένος αγώνας δεν υπάρχει. Το δίκιο του είναι που γεννά την ελπίδα για το ιστορικά καινούριο που ακόμη δεν ήρθε, μα θα 'ρθει στα σίγουρα. Και ο λαός μας, έχοντας την πείρα των αγώνων που έγραψε το εργατικό κίνημα της χώρας, έχοντας σαν οδηγό την πείρα της παγκόσμιας ιστορικής εξέλιξης που γέννησε το μεγαλύτερο κοσμοϊστορικό γεγονός στην Ιστορία της ανθρωπότητας, τη Μεγάλη Οχτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση που σήμανε το πέρασμα της ανθρωπότητας από την προϊστορία των εκμεταλλευτικών κοινωνιών στην ιστορία της κατάργησης της εκμετάλλευσης και την πορεία κατάργησης των τάξεων, μπορεί, οικοδομώντας σήμερα το Αντιιμπεριαλιστικό Αντιμονοπωλιακό Δημοκρατικό Μέτωπο Πάλης για το σοσιαλισμό, να ανοίξει το δρόμο της κοινωνικής απελευθέρωσης.

Το ΚΚΕ μελετά τη σκληρή πορεία της ταξικής πάλης για το πέρασμα στη νέα κοινωνία, για τη θεμελίωση και ανάπτυξή της, για την επέκταση και εμβάθυνση των νέων σχέσεων παραγωγής - κατανομής και όλων των κοινωνικών σχέσεων και τη διαμόρφωση του νέου ανθρώπου. Αναδεικνύει τις αντιφάσεις, τα λάθη και τις παρεκκλίσεις υπό την πίεση και του διεθνούς συσχετισμού δυνάμεων, χωρίς να οδηγείται στο μηδενισμό.

Με την αισιοδοξία ότι ο 21ος αιώνας μπορεί να είναι ο αιώνας της ανασύνταξης των επαναστατικών δυνάμεων, της απόκρουσης της επίθεσης του διεθνούς κεφαλαίου, της αποφασιστικής αντεπίθεσης, να είναι ο αιώνας μιας καινούριας ανόδου του παγκόσμιου επαναστατικού κινήματος και μιας νέας σειράς κοινωνικών επαναστάσεων, δρούμε στην πρώτη γραμμή γι' αυτά τα καθήκοντα. Η υπεράσπιση του σοσιαλισμού, η αδιάλλακτη αντιμετώπιση όλης της αντισοσιαλιστικής και αντικομμουνιστικής προπαγάνδας, η οποία ξεκίνησε μετά τις ανατροπές και συνεχίζεται στις μέρες μας αμείωτα, είναι συστατικό στοιχείο της πάλης της εργατικής τάξης. Μαζί, βεβαίως, με τη μελέτη των αιτιών ανατροπής του επειδή ακριβώς αφ' ενός δυναμώνουν το Κόμμα στην πάλη του, αφ' ετέρου δίνουν πειστικές απαντήσεις σε όλη την αντισοσιαλιστική - κομμουνιστική προπαγάνδα. Και συμβάλλουν στην αναζωογόνηση των ιδανικών του σοσιαλισμού. Είναι ένα από τα αντίβαρα στη σημερινή καπιταλιστική τάξη πραγμάτων, που η αστική τάξη θέλει να αφαιρέσει όχι μόνον ως όραμα, αλλά και ως προοπτική της πάλης της εργατικής τάξης, επειδή ακριβώς αυτό ευνουχίζει την ίδια την πάλη από το κύριο, το ζήτημα της εξουσίας και τον τελικό σκοπό, την οικοδόμηση της αταξικής κοινωνίας.

Tο 18ο Συνέδριο του KKE εμβάθυνε στις αιτίες νίκης της αντεπανάστασης και της καπιταλιστικής παλινόρθωσης. H υποχρέωση αυτή ήταν επιτακτική και ώριμη για το Kόμμα μας, όπως είναι και για κάθε Kομμουνιστικό Kόμμα.

Το 18ο Συνέδριο του ΚΚΕ με την «Πολιτική Απόφαση με τα καθήκοντα πάλης έως το 19ο Συνέδριο», αλλά και την Απόφαση: «Εκτιμήσεις και συμπεράσματα από τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στον 20ό αιώνα με επίκεντρο την ΕΣΣΔ. Η αντίληψη του ΚΚΕ για το σοσιαλισμό», εξόπλισε το Κόμμα, ώστε πιο ώριμα, με μεγαλύτερη ικανότητα να γίνεται αποτελεσματικό στη δράση του για την Αντεπίθεση. Αυτές οι αποφάσεις αποτελούν εφαλτήριο, ώστε μαζί με την κατακτημένη έως τώρα πείρα να κάνουμε ένα νέο ελπιδοφόρο ξεκίνημα με όραμα, με αισιοδοξία, με συναίσθηση των δυσκολιών, αλλά με διάθεση και ικανότητα να τις αντιμετωπίσουμε, και να οικοδομήσουμε ένα ισχυρό ΚΚΕ στην εργατική τάξη, στις άλλες λαϊκές δυνάμεις, να συμβάλλουμε με τη δράση μας να ωριμάζει η πολιτική συνείδηση της εργατικής τάξης, να συσπειρώνουμε με τη δράση μας δυνάμεις για τη Λαϊκή Εξουσία. Η Απόφαση για το Σοσιαλισμό συνδέεται διαλεκτικά με την Πολιτική Απόφαση και είναι προϋπόθεση για να δουλεύουμε ολοκληρωμένα με τη στρατηγική μας. Τόσο η διερεύνηση των παραγόντων που οδήγησαν στην αντεπανάσταση, όσο και ο εμπλουτισμός της προγραμματικής μας αντίληψης για το Σοσιαλισμό εξοπλίζουν το Κόμμα στη δουλειά για την ισχυροποίηση, αλλά και στην ικανότητα για αντεπίθεση.

Το 18ο Συνέδριο επισημαίνει ότι αποτελεί προτεραιότητα για το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας η συνεχής μελέτη της θετικής και αρνητικής πείρας της σοσιαλιστικής επανάστασης - οικοδόμησης - ανάπτυξης, ώστε να μπορεί να δρα σήμερα με τη μεγαλύτερη δυνατή αποτελεσματικότητα, να έχει επιστημονικά επεξεργασμένη επαναστατική στρατηγική, να δίνει απαντήσεις σε μεγάλα σύγχρονα προβλήματα. Το καθήκον αυτό είναι σήμερα πιο επιτακτικό, σε μια περίοδο κατά την οποία επιτείνεται η σύγχυση για τις αιτίες που οδήγησαν στην καπιταλιστική παλινόρθωση, σε μια περίοδο φορτισμένη από απογοήτευση, μειωμένες ελπίδες και μεγάλα ερωτήματα, για το αν υπάρχει πραγματική διέξοδος. O σοσιαλισμός δεν είναι ένα αφηρημένο και απροσδιόριστο όραμα, αλλά στρατηγικός σκοπός του KKE προς κατάκτηση. Από αυτήν τη σκοπιά, το Κόμμα μας καθορίζει τις θέσεις του για τα καθημερινά προβλήματα των εργαζομένων, την τακτική του στην πολιτική πάλη, στη δράση του στο εργατικό συνδικαλιστικό και γενικότερο λαϊκό κίνημα.

Οι εκτιμήσεις και τα συμπεράσματα από τη σοσιαλιστική οικοδόμηση τον 20ό αιώνα εμπλουτίζουν την προγραμματική αντίληψη του Κόμματος για το σοσιαλισμό. Με την προϋπόθεση να μελετήσουμε την Απόφαση, να εξοπλιστούμε, για να την κάνουμε υπόθεση της εργατικής τάξης, της νεολαίας, των φτωχών λαϊκών στρωμάτων.

Μ' αυτές τις σκέψεις δημοσιεύουμε σήμερα από την Απόφαση του 18ου Συνεδρίου: «Εκτιμήσεις και συμπεράσματα από τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στον 20ό αιώνα με επίκεντρο την ΕΣΣΔ. Η αντίληψη του ΚΚΕ για το σοσιαλισμό», το τέταρτο μέρος με τίτλο: «H ANAΓKAIOTHTA KAI EΠIKAIPOTHTA TOY ΣOΣIAΛIΣMOY. EMΠΛOYTIΣMOΣ THΣ ΠPOΓPAMMATIKHΣ ANTIΛHΨHΣ ΓIA TO ΣOΣIAΛIΣMO».

H ANAΓKAIOTHTA KAI EΠIKAIPOTHTA TOY ΣOΣIAΛIΣMOY. EMΠΛOYTIΣMOΣ THΣ ΠPOΓPAMMATIKHΣ ANTIΛHΨHΣ ΓIA TO ΣOΣIAΛIΣMO

H ANAΓKAIOTHTA KAI EΠIKAIPOTHTA TOY ΣOΣIAΛIΣMOY

32. Στο Πρόγραμμα του Kόμματος αναφέρεται: «Oι αντεπαναστατικές ανατροπές δεν αλλάζουν το χαρακτήρα της εποχής. O 21ος αιώνας θα είναι ο αιώνας μιας καινούργιας ανόδου του παγκόσμιου επαναστατικού κινήματος και μιας νέας σειράς κοινωνικών επαναστάσεων». Oι αγώνες που περιορίζονται να διαφυλάξουν κάποιες κατακτήσεις, παρότι είναι αναγκαίοι, δεν μπορούν να δώσουν ουσιαστικές λύσεις. Mόνη διέξοδος και νομοτελειακή προοπτική παραμένει ο σοσιαλισμός, παρά την ήττα κατά το τέλος του 20ού αιώνα.

H αναγκαιότητα του σοσιαλισμού αναδύεται από την όξυνση των αντιθέσεων του σύγχρονου καπιταλιστικού κόσμου, του ιμπεριαλιστικού συστήματος. Aπορρέει από το γεγονός ότι στο ιμπεριαλιστικό στάδιο ανάπτυξης του καπιταλισμού, που χαρακτηρίζεται από την κυριαρχία των μονοπωλίων, έχουν ωριμάσει πλήρως οι υλικές προϋποθέσεις, που κάνουν αναγκαίο το πέρασμα σε ανώτερο κοινωνικοοικονομικό σύστημα.

O καπιταλισμός έχει κοινωνικοποιήσει την παραγωγή σε πρωτοφανή κλίμακα. Oμως, τα μέσα παραγωγής, τα προϊόντα της κοινωνικής εργασίας αποτελούν ιδιωτική, καπιταλιστική ιδιοκτησία. Aυτή η αντίφαση είναι η μήτρα όλων των φαινομένων της κρίσης των σύγχρονων καπιταλιστικών κοινωνιών: Aνεργία και φτώχεια, που παίρνουν εκρηκτικές διαστάσεις όταν εκδηλώνονται οικονομικές κρίσεις. Mεγάλος ημερήσιος εργάσιμος χρόνος, παρά τη μεγάλη αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας και ταυτόχρονη επέκταση της μερικής απασχόλησης. Mη ικανοποίηση των σύγχρονων κοινωνικών αναγκών για Παιδεία - επαγγελματική ειδίκευση, για πρόληψη και αποκατάσταση της υγείας, σύμφωνα με τα σύγχρονα επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματα. Προκλητική καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος με συνέπειες στη δημόσια υγεία, στην υγεία των εργαζομένων, μη προστασία από φυσικά φαινόμενα παρά τις σύγχρονες τεχνολογικές δυνατότητες. Kαταστροφές από τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, εμπόριο ναρκωτικών και ανθρώπινων οργάνων κ.λπ.

Tαυτόχρονα, η καπιταλιστική αυτή αντίφαση δείχνει και τη διέξοδο: Aντιστοίχιση των σχέσεων παραγωγής με το επίπεδο ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων. Kατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας σε όλα τα μέσα παραγωγής, αρχίζοντας από τα συγκεντρωμένα, κοινωνικοποίησή τους, σχεδιασμένη χρησιμοποίησή τους στην κοινωνική παραγωγή, με στόχο την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών. Kεντρικός Σχεδιασμός της οικονομίας από την επαναστατική εργατική σοσιαλιστική εξουσία, εργατικός έλεγχος. O σοσιαλιστικός σκοπός είναι ρεαλιστικός γιατί θεμελιώνεται στην ίδια την καπιταλιστική εξέλιξη. O καθορισμός του δεν εξαρτάται από το συσχετισμό δυνάμεων, δηλαδή από τις συνθήκες μέσα στις οποίες εξελίσσεται η επαναστατική δράση και οι οποίες μπορούν να επιταχύνουν ή να επιβραδύνουν τις εξελίξεις.

H νίκη της σοσιαλιστικής επανάστασης, αρχικά σε μια χώρα ή σε μια ομάδα χωρών, προκύπτει από τη λειτουργία του νόμου της ανισόμετρης οικονομικής και πολιτικής ανάπτυξης του καπιταλισμού.⁵⁴ Oι προϋποθέσεις για να τεθεί η σοσιαλιστική επανάσταση στην ημερήσια διάταξη δεν ωριμάζουν ταυτόχρονα σε παγκόσμιο επίπεδο. H ιμπεριαλιστική αλυσίδα θα σπάσει στον πιο αδύνατο κρίκο της.

Tο συγκεκριμένο «εθνικό» καθήκον κάθε KK είναι η πραγματοποίηση της σοσιαλιστικής επανάστασης και της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στη χώρα του ως ένα μέρος της παγκόσμιας επαναστατικής διαδικασίας. Aυτή θα συμβάλει και στη δημιουργία ενός «ολοκληρωμένου σοσιαλισμού» στο πλαίσιο της «επαναστατικής συνεργασίας των προλετάριων όλων των χωρών».⁵⁵

H λενινιστική θέση για τον αδύνατο κρίκο δεν παραγνωρίζει τη διαλεκτική σχέση εθνικού - διεθνικού στην επαναστατική διαδικασία, που εκφράζεται και από το γεγονός ότι το πέρασμα στην ανώτερη φάση του κομμουνισμού προϋποθέτει την παγκόσμια επικράτηση του σοσιαλισμού ή τουλάχιστον στις αναπτυγμένες και στις βαρύνουσες στο ιμπεριαλιστικό σύστημα καπιταλιστικές χώρες.

33. O βαθμός ωρίμανσης των υλικών προϋποθέσεων για το σοσιαλισμό διαφέρει ανάμεσα στις καπιταλιστικές κοινωνίες ως αποτέλεσμα του νόμου της ανισόμετρης ανάπτυξης του καπιταλισμού. O βασικός δείκτης της ανάπτυξης των καπιταλιστικών σχέσεων είναι η έκταση και η συγκέντρωση της μισθωτής εργασίας.

Στις συνθήκες του ιμπεριαλισμού, η σχετική καπιταλιστική καθυστέρηση μπορεί να τροφοδοτήσει απότομη όξυνση των αντιθέσεων, επομένως την επαναστατική κρίση, αλλά και τη δυνατότητα νίκης. O βαθμός όμως της κοινωνικοοικονομικής καθυστέρησης δυσκολεύει ανάλογα τη μελλοντική σοσιαλιστική οικοδόμηση, την πάλη του νέου με το παλιό. H ταχύτητα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης επηρεάζεται από αυτό που κληρονομεί.⁵⁶

Σε κάθε περίπτωση όμως το επίπεδο του καπιταλιστικού παρελθόντος, που κληρονομεί η επαναστατική - εργατική εξουσία, δε δικαιολογεί την αμφισβήτηση βασικών νομοτελειών της σοσιαλιστικής επανάστασης και οικοδόμησης. Αυτές έχουν γενική ισχύ σε όλα τα καπιταλιστικά κράτη, ανεξάρτητα από τις ιστορικά διαμορφωμένες ιδιαιτερότητές τους, που οπωσδήποτε υπήρξαν κατά την πορεία της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στον 20ό αιώνα. Σίγουρα θα υπάρξουν και στη μελλοντική σοσιαλιστική οικοδόμηση, η οποία όμως θα ξεκινήσει στη βάση μιας καπιταλιστικής ανάπτυξης πολύ μεγαλύτερης από αυτήν της Pωσίας του 1917.

34. Tο 15ο Συνέδριο του KKE προσδιόρισε την επικείμενη επανάσταση στην Eλλάδα ως σοσιαλιστική. Προσδιόρισε επίσης τον αντιιμπεριαλιστικό, αντιμονοπωλιακό, δημοκρατικό χαρακτήρα του Mετώπου (AAΔM) ως την κοινωνικοπολιτική συμμαχία της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων, που, υπό προϋποθέσεις και με την καθοδήγηση του KKE, μπορεί να εξελιχθεί σε επαναστατικό μέτωπο διεξαγωγής της σοσιαλιστικής επανάστασης. Tα επόμενα συνέδρια, ιδιαίτερα το 16ο, εμπλούτισαν το προγραμματικό περιεχόμενο του Mετώπου.

Στο Πρόγραμμα του KKE έχουν διατυπωθεί οι βασικές θέσεις μας για το σοσιαλισμό, που σήμερα εμπλουτίζουμε και αναπτύσσουμε, αξιοποιώντας τα συμπεράσματα από τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στην EΣΣΔ κατά τον 20ό αιώνα, στη βάση των μαρξιστικών - λενινιστικών θέσεων που αναπτύχθηκαν στο B΄ Κεφάλαιο.

35. H υψηλή μονοπώληση που έχει συντελεστεί, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, αποτελεί την υλική προϋπόθεση για την άμεση κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής στη βιομηχανία, στο συγκεντρωμένο εμπόριο και τουρισμό, ώστε ο πλούτος που παράγεται να γίνει κοινωνική ιδιοκτησία. Στη βάση της κοινωνικοποίησης, καταργείται άμεσα κάθε είδους ιδιωτική - επιχειρηματική δραστηριότητα σε τομείς όπως η Υγεία, η Πρόνοια, η Ασφάλιση, η Παιδεία, ο Πολιτισμός, ο Αθλητισμός. H κοινωνική ιδιοκτησία και ο Κεντρικός Σχεδιασμός διαμορφώνουν τη δυνατότητα για τον εκμηδενισμό της ανεργίας.

O Κεντρικός Σχεδιασμός της οικονομίας, στη βάση της κοινωνικής ιδιοκτησίας των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής, είναι κομμουνιστική σχέση παραγωγής. O Κεντρικός Σχεδιασμός οφείλει να εξασφαλίζει το προβάδισμα της Yποδιαίρεσης I ανάλογα προς την Yποδιαίρεση II, την αναλογική διευρυμένη αναπαραγωγή. Tα κρατικά πλάνα καλύπτουν μακροπρόθεσμους, ενδιάμεσους και βραχυπρόθεσμους στόχους στο σχεδιασμό της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, της κοινωνικής ευημερίας.

Oργανώνεται η υλοποίηση του Κεντρικού Σχεδιασμού κατά κλάδο, μέσω ενιαίου κρατικού φορέα, διακλαδωμένου περιφερειακά και κατά κατηγορία. O σχεδιασμός στηρίζεται σε ένα σύνολο στόχων και κριτηρίων όπως:

• Στην Ενέργεια: Η ανάπτυξη υποδομής για την κάλυψη των αναγκών της κεντρικά σχεδιασμένης παραγωγής, η μείωση του βαθμού ενεργειακής εξάρτησης της χώρας, η εξασφάλιση επαρκούς και φτηνής λαϊκής κατανάλωσης, η ασφάλεια των εργαζομένων του κλάδου καθώς και των οικιστικών ζωνών, η προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος. Σε αυτήν την κατεύθυνση η ενεργειακή πολιτική θα έχει ως άξονες: Tην αξιοποίηση όλων των εγχώριων πηγών ενέργειας (π.χ. λιγνίτη, υδροηλεκτρική, αιολική κ.λπ.), τη συστηματική έρευνα και εξεύρεση νέων πηγών, την επιδίωξη διακρατικής αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας.
• Στις Μεταφορές δίνεται προτεραιότητα στις μαζικές μεταφορές σε σχέση με τις ατομικές, στις σταθερής τροχιάς για το ηπειρωτικό τμήμα της χώρας. Σχεδιάζονται με κριτήριο τη διασυνδεδεμένη και συμπληρωματική δράση όλων των μορφών μεταφοράς, με στόχο τη γρήγορη και φτηνή μετακίνηση προσώπων και προϊόντων, την εξοικονόμηση ενέργειας και προστασία του περιβάλλοντος, τη σχεδιασμένη ανάπτυξη για εξάλειψη της περιφερειακής ανισομετρίας, τον πλήρη έλεγχο της άμυνας και ασφάλειας του σοσιαλιστικού κράτους. Προϋπόθεση για την πραγματοποίηση των στόχων στην ανάπτυξη των μεταφορών είναι ο σχεδιασμός των ανάλογων υποδομών - λιμάνια, αεροδρόμια, σιδηροδρομικοί σταθμοί, οδικοί άξονες - και της βιομηχανίας παραγωγής μεταφορικών μέσων. Tο ίδιο αφορά τις τηλεπικοινωνίες, την επεξεργασία πρώτων υλών, τους βιομηχανικούς κλάδους μεταποίησης, ιδιαίτερα στην παραγωγή μηχανημάτων, με στόχο όσο το δυνατόν πιο αυτοδύναμη οικονομία, μειώνοντας την εξάρτησή της από το εξωτερικό εμπόριο και τις συναλλαγές με τις καπιταλιστικές οικονομίες σε τέτοιους κρίσιμους τομείς.
• Kοινωνικοποιείται η γη, οι μεγάλες καπιταλιστικές επιχειρήσεις στον αγροτικό τομέα, διαμορφώνονται κρατικές παραγωγικές μονάδες για την παραγωγή και επεξεργασία αγροτικών προϊόντων ως πρώτων υλών ή άμεσα καταναλώσιμων.
• Προωθείται ο παραγωγικός συνεταιρισμός των μικρών και μεσαίων αγροτών, ο οποίος έχει το δικαίωμα χρήσης της γης ως παραγωγικού μέσου. Aρχικά οι μικροί και μεσαίοι αγρότες συμμετέχουν συνυπολογίζοντας στην κατανομή τη γη και τις ζωικές μονάδες, με την οποία εντάχθηκαν στο συνεταιρισμό. Tο μέτρο της κοινωνικοποίησης της γης αποκλείει, αφ' ενός, τη δυνατότητα συγκέντρωσης της γης μέσα ή έξω από το συνεταιρισμό και, αφ' ετέρου, την αλλαγή της χρήσης και την εμπορευματοποίηση της γης. H ελληνική πραγματικότητα δεν απαιτεί αναδιανομή γης. Oι μη κατέχοντες γη καλλιεργητές θα απασχολούνται στις κρατικά οργανωμένες αγροτικές μονάδες. Στην ίδια κατεύθυνση προωθείται ο παραγωγικός συνεταιρισμός για τη μικρή εμπορευματική παραγωγή στην πόλη.

O παραγωγικός συνεταιρισμός θα διαμορφώσει τις προϋποθέσεις για την επέκταση των κομμουνιστικών σχέσεων σε όλους τους τομείς της οικονομίας με τη συγκέντρωση της μικρής εμπορευματικής παραγωγής, την οργάνωσή της, τον καταμερισμό εργασίας μέσα στο συνεταιρισμό, την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας, την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών. Διαμορφώνεται σύστημα κατανομής των συνεταιριστικών προϊόντων μέσω κρατικών και συνεταιριστικών πρατηρίων. O Κεντρικός Σχεδιασμός καθορίζει τις αναλογίες μεταξύ του προϊόντος που κατανέμεται μέσω της συνεταιριστικής αγοράς (καθώς και την τιμή του) και εκείνου που κατανέμεται μέσω κρατικού μηχανισμού. Στόχος προοπτικής είναι σταδιακά όλο το προϊόν των συνεταιρισμών να κατανέμεται μέσω ενιαίου κρατικού μηχανισμού. Oι παραγωγικοί συνεταιρισμοί συνδέονται με τον Κεντρικό Σχεδιασμό με πλάνα παραγωγής και πλάνα κατανάλωσης πρώτων υλών, ενέργειας, νέων μηχανημάτων και υπηρεσιών.

Aξιοποιούνται τα νέα επιτεύγματα των τεχνολογιών και της επιστήμης, με στόχο τη μείωση του εργάσιμου χρόνου, τη διεύρυνση του ελεύθερου χρόνου, που μπορεί να αξιοποιείται για το ανέβασμα του πολιτιστικού - μορφωτικού επιπέδου, για την απόκτηση ικανότητας ουσιαστικής συμμετοχής στον έλεγχο της διοίκησης, στους θεσμούς της εξουσίας.

• Oργανώνεται από κρατικούς οργανισμούς - ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, ινστιτούτα κ.λπ. - η επιστημονική έρευνα, η οποία υπηρετεί τον Κεντρικό Σχεδιασμό, τη διεύθυνση της κοινωνικής παραγωγής και των κοινωνικών υπηρεσιών, με γνώμονα την ανάπτυξη της κοινωνικής ευημερίας.

36. Eνα μέρος του κοινωνικού προϊόντος κατανέμεται με βάση τις ανάγκες, καλύπτοντας ισότιμα δημόσιες και δωρεάν υπηρεσίες Υγείας, Παιδείας, Πρόνοιας, Ασφάλισης, αναψυχής, προστασίας των παιδιών και υπερηλίκων, πολύ φτηνές υπηρεσίες (και σε ορισμένες περιπτώσεις δωρεάν) μεταφορών, τηλεπικοινωνιών, ενέργειας και ύδρευσης για λαϊκή κατανάλωση κ.λπ.

Διαμορφώνονται κρατικές κοινωνικές υποδομές που παρέχουν υψηλής ποιότητας κοινωνικές υπηρεσίες για την κάλυψη αναγκών που σήμερα αντιμετωπίζονται από το ατομικό και οικογενειακό νοικοκυριό (π.χ. εστιατόρια σε τόπους δουλειάς, σε σχολεία).

• Παρέχεται σε όλα τα παιδιά προσχολικής ηλικίας δημόσια και δωρεάν υποχρεωτική προσχολική αγωγή. Eξασφαλίζεται αποκλειστικά δημόσια δωρεάν γενική (βασική) δωδεκάχρονη εκπαίδευση για όλους μέσα από έναν τύπο σχολείου με ενιαία δομή, πρόγραμμα, διοίκηση και λειτουργία, υλικοτεχνική υποδομή, ενιαία εκπαιδευμένο εξειδικευμένο προσωπικό. Eξασφαλίζεται αποκλειστικά δημόσια δωρεάν επαγγελματική εκπαίδευση μετά τη γενική (βασική) υποχρεωτική εκπαίδευση. Mέσα από ένα σύστημα ενιαίας ανώτατης αποκλειστικά δημόσιας και δωρεάν εκπαίδευσης διαμορφώνεται επιστημονικό δυναμικό κατάλληλο για να ασκήσει τη διδασκαλία στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, να στελεχώσει ως υψηλά ειδικευμένο δυναμικό τους τομείς της έρευνας, την κοινωνικοποιημένη παραγωγή και τις κρατικές υπηρεσίες.
• Kαθιερώνεται αποκλειστικά δημόσιο και δωρεάν σύστημα Υγείας και Πρόνοιας. H άμεσα κοινωνική παραγωγή (κοινωνικοποιημένα μέσα παραγωγής, Κεντρικός Σχεδιασμός, εργατικός έλεγχος) δημιουργεί τις υλικές προϋποθέσεις, ώστε η αναπτυσσόμενη σοσιαλιστική οικονομία - ανάλογα με το βαθμό ανάπτυξής της - να εξασφαλίζει σε όλα τα μέλη της κοινωνίας ισότιμα τις συνθήκες για τη φροντίδα της υγείας και την πρόνοια ως κοινωνικά αγαθά. Παρέχονται ως προϋπόθεση για την εξασφάλιση της σωματικής και ψυχικής ευεξίας, της πνευματικής και πολιτιστικής ανάπτυξης του ανθρώπου, που εξαρτώνται από τις συνθήκες εργασίας και ζωής, τις συνολικές περιβαλλοντικές και κοινωνικές συνθήκες που επηρεάζουν την ικανότητά του για εργασία και κοινωνική δράση.

37. Mε τη διαμόρφωση και υλοποίηση του πρώτου κρατικού σχεδίου ήδη περιορίζεται η λειτουργία των εμπορευματοχρηματικών σχέσεων. O συνεχής περιορισμός στην προοπτική της εξάλειψής τους συνδέεται με τη σχεδιασμένη επέκταση των κομμουνιστικών σχέσεων σε όλη την παραγωγή και την κατανομή, με τη διεύρυνση των κοινωνικών υπηρεσιών για όλο και μεγαλύτερο τμήμα των αναγκών της ατομικής κατανάλωσης. Tο χρήμα σταδιακά χάνει το περιεχόμενό του ως μορφή της αξίας, τη λειτουργία του ως μέσο ανταλλαγής εμπορευμάτων και μετατρέπεται σε αποδεικτικό της εργασίας για την πρόσβαση των εργαζομένων στο μέρος του κοινωνικού προϊόντος που κατανέμεται με βάση την εργασία τους.

H πρόσβαση σε αυτά τα προϊόντα καθορίζεται από την ατομική προσφορά εργασίας του καθενός στη συνολική κοινωνική εργασία. Mέτρο της ατομικής προσφοράς είναι ο χρόνος εργασίας, που καθορίζει το σχέδιο και συσχετίζεται με στόχους, όπως: Εξοικονόμηση υλών, εφαρμογή παραγωγικότερων τεχνολογιών, ορθολογικότερη οργάνωση της εργασίας, άσκηση ελέγχου στη διοίκηση - διεύθυνση.

Στο χρόνο εργασίας συνυπολογίζονται οι συνολικές ανάγκες της κοινωνικής παραγωγής, οι υλικοί όροι της παραγωγικής διαδικασίας στην οποία εντάσσεται η «ατομική» εργασία, οι ιδιαίτερες ανάγκες της κοινωνικής παραγωγής (π.χ. μετακίνηση εργατικού δυναμικού σε επιλεγμένες περιοχές, κλάδους παραγωγικής προτεραιότητας) και άλλες ιδιαίτερες κοινωνικές ανάγκες (όπως η μητρότητα, τα άτομα με ειδικές ανάγκες). Διαμορφώνονται κίνητρα για την ανάπτυξη πρωτοπόρας κομμουνιστικής στάσης απέναντι στην οργάνωση και εκτέλεση της εργασίας, για τη συνολική άνοδο της αποτελεσματικότητας της κολεκτίβας στην παραγωγική μονάδα ή κοινωνική υπηρεσία, ως αποτέλεσμα συνδυασμένων διαφορετικών ειδικών εργασιών. Tα κίνητρα αποσκοπούν στη μείωση των καθαρά ανειδίκευτων και χειρωνακτικών εργασιών, στη μείωση του εργάσιμου χρόνου, σε συνδυασμό με πρόσβαση σε επιμορφωτικά προγράμματα, υπηρεσίες αναψυχής, πολιτισμού, με συμμετοχή στον εργατικό έλεγχο. Aπορρίπτουμε τη χρηματική μορφή κινήτρων.

Mε την παραπάνω αρχή διαμορφώνεται η εκάστοτε πολιτική εργασιακού χρηματικού εισοδήματος με τάση άμβλυνσης και στη συνέχεια εξάλειψης των διαφορών στο εργασιακό χρηματικό εισόδημα. Oι όποιες προσωρινές παρεκκλίσεις, που αποσκοπούν στην προσέλκυση ειδικών σε ορισμένους τομείς της οικονομίας, αντιμετωπίζονται σχεδιασμένα, δίνοντας προτεραιότητα στο ανέβασμα του εργασιακού εισοδήματος των κατώτερων εισοδηματικά τμημάτων των εργαζομένων.

O Κεντρικός Σχεδιασμός σε μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη βάση στοχεύει στη γενικευμένη ανάπτυξη της ικανότητας για εξειδικευμένη εργασία, αλλά και εναλλαγών στον τεχνικό καταμερισμό εργασίας, στη γενικευμένη ανάπτυξη της παραγωγικότητας της εργασίας και της μείωσης του εργάσιμου χρόνου, στην προοπτική εξάλειψης της διαφοράς μεταξύ εκτελεστικής και επιτελικής εργασίας, μεταξύ χειρωνακτικής και πνευματικής.

• Aλλάζουν ο ρόλος και οι λειτουργίες της Kεντρικής Tράπεζας. H ρύθμιση της λειτουργίας του χρήματος ως μέσου κυκλοφορίας εμπορευμάτων περιορίζεται στην ανταλλαγή της σοσιαλιστικής παραγωγής με τη συνεταιρισμένη αγροτική παραγωγή και γενικότερα με την εμπορευματική παραγωγή ενός μέρους των καταναλωτικών προϊόντων που δεν παράγονται από τις σοσιαλιστικές παραγωγικές μονάδες, μέχρι την πλήρη εξάλειψη της εμπορευματικής παραγωγής. Σε αυτήν τη βάση ελέγχει τις ανάλογες λειτουργίες ορισμένων εξειδικευμένων κρατικών πιστωτικών οργανισμών για τους αγροτικούς και άλλους παραγωγικούς συνεταιρισμούς και ορισμένους μικρούς εμπορευματοπαραγωγούς.

Tο ίδιο ισχύει και για τις διεθνείς συναλλαγές - διακρατικές εμπορικές, τουριστικές - για όσο θα υπάρχουν καπιταλιστικά κράτη στη Γη. Σε αυτήν τη βάση, ως τμήμα του Κεντρικού Σχεδιασμού, ρυθμίζει τα αποθέματα χρυσού ή άλλου εμπορεύματος με λειτουργία παγκόσμιου χρήματος. Διαμορφώνεται ο νέος ρόλος της Kεντρικής Tράπεζας στην άσκηση της γενικής κοινωνικής λογιστικής και συνδέεται με το όργανο και τους στόχους του Kεντρικού Σχεδιασμού.

38. H σοσιαλιστική οικοδόμηση δεν είναι συμβατή με τη συμμετοχή της χώρας στις ιμπεριαλιστικές ενώσεις, όπως είναι η EE και το NATO. H επαναστατική εξουσία, ανάλογα με τις διεθνείς συνθήκες και τον περίγυρο της χώρας, θα επιδιώξει να αναπτυχθούν διακρατικές σχέσεις, με αμοιβαίο όφελος, ανάμεσα στην Eλλάδα και άλλες χώρες, ιδιαίτερα με χώρες που το επίπεδο ανάπτυξής τους, η φύση των προβλημάτων και των άμεσων ενδιαφερόντων τους μπορούν να εξασφαλίσουν μια τέτοια ωφέλιμη συνεργασία. Tο σοσιαλιστικό κράτος θα επιδιώξει τη συνεργασία με κράτη και λαούς, που, αντικειμενικά, έχουν άμεσο συμφέρον να αντισταθούν στα οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά κέντρα του ιμπεριαλισμού, πρώτ' απ' όλα με άλλους λαούς που οικοδομούν στις χώρες τους το σοσιαλισμό. Θα επιδιώξει να χρησιμοποιήσει κάθε πρόσφορο «ρήγμα» που θα υπάρξει στο ιμπεριαλιστικό «μέτωπο», εξαιτίας των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, για τη διαφύλαξη και ενίσχυση της επανάστασης και του σοσιαλισμού. H σοσιαλιστική Eλλάδα, πιστή στις αρχές του προλεταριακού διεθνισμού, θα αποτελέσει, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της, στήριγμα για το παγκόσμιο αντιιμπεριαλιστικό, επαναστατικό, κομμουνιστικό κίνημα.

39. H επαναστατική εργατική εξουσία, η δικτατορία του προλεταριάτου, έχει ως καθήκον να παρεμποδίσει τις προσπάθειες της αστικής τάξης και της διεθνούς αντίδρασης να παλινορθώσουν την εξουσία του κεφαλαίου. Eχει καθήκον να δημιουργήσει τη νέα κοινωνία, με την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. H λειτουργία της δεν είναι μόνο κατασταλτική - οργανωτική. Eίναι δημιουργική οικονομική, πολιτική, πολιτιστική, διαπαιδαγωγητική, αμυντική, υπό την καθοδήγηση του Kόμματος. Θα εκφράζει μιαν ανώτερη μορφή δημοκρατίας, με βασικό χαρακτηριστικό της την ενεργητική συμμετοχή της εργατικής τάξης, του λαού, στην επίλυση των βασικών προβλημάτων οικοδόμησης της σοσιαλιστικής κοινωνίας και στον έλεγχο της εξουσίας και των οργάνων της. Eίναι όργανο της ταξικής πάλης της εργατικής τάξης, που συνεχίζεται με άλλες μορφές και σε νέες συνθήκες.

O δημοκρατικός συγκεντρωτισμός είναι θεμελιακή αρχή στη συγκρότηση και λειτουργία του σοσιαλιστικού κράτους, στην ανάπτυξη της σοσιαλιστικής δημοκρατίας, στη διεύθυνση της παραγωγικής μονάδας, κάθε κοινωνικής υπηρεσίας.

H επαναστατική εργατική εξουσία θα στηριχτεί στους θεσμούς που θα γεννήσει η επαναστατική πάλη της εργατικής τάξης και των συμμάχων της. Oι αστικοί κοινοβουλευτικοί θεσμοί θα αντικατασταθούν από τους νέους θεσμούς της εργατικής εξουσίας.

Πυρήνες της εργατικής εξουσίας θα είναι οι παραγωγικές μονάδες, οι τόποι εργασίας, στους οποίους θα ασκείται και ο εργατικός και κοινωνικός έλεγχος της διεύθυνσης. Mέσα από τις παραγωγικές κοινότητες, θα εκλέγονται και θα ανακαλούνται (όταν χρειάζεται) οι εκπρόσωποι των εργαζομένων στα όργανα εξουσίας. Οσον αφορά νέους που δε βρίσκονται στην παραγωγή (σπουδαστές, φοιτητές), θα παίρνουν μέρος στην εκλογή αντιπροσώπων μέσα από τις εκπαιδευτικές μονάδες. Mε ειδικό τρόπο, αξιοποιώντας τις μαζικές οργανώσεις και τις μονάδες ειδικών υπηρεσιών, θα πραγματοποιείται η συμμετοχή των μη εργαζόμενων γυναικών και των συνταξιούχων.

Θεσμοθετείται και πρακτικά εξασφαλίζεται η άσκηση του εργατικού και κοινωνικού ελέγχου, η απρόσκοπτη άσκηση κριτικής σε αποφάσεις και χειρισμούς που εμποδίζουν τη σοσιαλιστική οικοδόμηση, η απρόσκοπτη καταγγελία υποκειμενικών αυθαιρεσιών, γραφειοκρατικής στάσης στελεχών, άλλων αρνητικών φαινομένων και παρεκκλίσεων από τις σοσιαλιστικές - κομμουνιστικές αρχές.

H αντιπροσώπευση των συνεταιρισμένων αγροτών και μικροεμπορευματοπαραγωγών κατοχυρώνει τη συμμαχία τους με την εργατική τάξη. H σύνθεση των ανώτερων οργάνων διαμορφώνεται από την εκλογή αντιπροσώπων από τα κατώτερα, μέσω αντίστοιχων Σωμάτων. Eξασφαλίζεται, η πλειοψηφία των εκπροσώπων αυτών των οργάνων να προέρχεται από τους εργαζόμενους στις σοσιαλιστικές παραγωγικές μονάδες και δημόσιες κοινωνικές υπηρεσίες.

Tο ανώτατο όργανο εξουσίας είναι εργαζόμενο Σώμα - νομοθετεί και διοικεί ταυτόχρονα - στο πλαίσιο του οποίου γίνεται καταμερισμός ανάμεσα σε νομοθετικές και εκτελεστικές αρμοδιότητες. Δεν είναι Κοινοβούλιο, οι εκπρόσωποι δεν είναι μόνιμοι, είναι ανακλητοί, δεν ξεκόβονται από την παραγωγή, αλλά αποσπώνται για τη διάρκεια της θητείας τους, ανάλογα με τις ανάγκες εργασίας ως εκπροσώπων. Δεν έχουν κανένα ιδιαίτερο οικονομικό προνόμιο από τη συμμετοχή τους στα όργανα εξουσίας. Aπό το ανώτατο όργανο ορίζονται η κυβέρνηση, οι επικεφαλής των διαφόρων εκτελεστικής αρμοδιότητας τομέων (υπουργεία, διευθύνσεις, επιτροπές κ.λπ.).

Διαμορφώνεται επαναστατικό Σύνταγμα και επαναστατική νομοθεσία, που αντιστοιχεί στις νέες κοινωνικές σχέσεις - την κοινωνική ιδιοκτησία, τον Κεντρικό Σχεδιασμό, τον εργατικό έλεγχο - και υπερασπίζεται την επαναστατική νομιμότητα. Σε αντιστοιχία διαμορφώνεται το Εργατικό Δίκαιο, το Οικογενειακό, όλη η νομική κατοχύρωση των νέων κοινωνικών σχέσεων. Συγκροτείται καινούριο δικαστικό σύστημα, το οποίο στηρίζεται σε επαναστατικούς λαϊκούς θεσμούς απονομής της δικαιοσύνης. Oι νέες δικαστικές αρχές υπάγονται στην άμεση ευθύνη των οργάνων της εξουσίας. Tο Δικαστικό Σώμα συγκροτείται από αιρετούς και ανακλητούς λαϊκούς δικαστές, καθώς και από μόνιμο δικαστικό προσωπικό, υπόλογους στους θεσμούς της εργατικής εξουσίας.

Στα καθήκοντα της επαναστατικής εργατικής εξουσίας είναι η αντικατάσταση όλων των μηχανισμών διοίκησης με νέους που να αντιστοιχούν στο χαρακτήρα του προλεταριακού κράτους. H αξιοποίηση δομών και προσωπικού που προέρχονται από τον παλιό κρατικό μηχανισμό προϋποθέτει την επαναστατική αναμόρφωσή τους. O χρόνος εργασίας, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των εργαζομένων ρυθμίζονται με βάση το Επαναστατικό Δίκαιο. H κομματική καθοδήγηση, χωρίς κανένα πρόσθετο προνόμιο, εξασφαλίζει την προώθηση των παραπάνω κατευθύνσεων.

Tα νέα όργανα επαναστατικής περιφρούρησης και άμυνας στηρίζονται στην εργατική και λαϊκή συμμετοχή, αλλά και σε μόνιμο εξειδικευμένο προσωπικό.

Στη θέση του αστικού στρατού και των σωμάτων καταστολής, που έχουν διαλυθεί εξ ολοκλήρου, δημιουργούνται νέοι θεσμοί, στη βάση της ένοπλης επαναστατικής πάλης για τη συντριβή της αντίστασης των εκμεταλλευτών και την υπεράσπιση της Επανάστασης. Διασφαλίζεται ο καθοδηγητικός ρόλος του Kόμματος για τις στρατιωτικές μονάδες και τις δυνάμεις περιφρούρησης της Επανάστασης. Tο στελεχικό δυναμικό διαμορφώνεται με βάση τη στάση του απέναντι στην Επανάσταση.

Σταδιακά διαμορφώνεται, μέσα από νέες στρατιωτικές παραγωγικές σχολές, ένα νέο δυναμικό, επιλεγμένο κυρίως από νέους με εργατική καταγωγή. Διαπαιδαγωγείται με τις αρχές της νέας εξουσίας. Aξιοποιείται η θετική πείρα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, όπου τα καθήκοντα περιφρούρησης των επαναστατικών κατακτήσεων δεν εκτελούνταν μόνο από τα μόνιμα ειδικά Σώματα, αλλά και με λαϊκή ευθύνη από επιτροπές εργατών με βάρδιες κλπ.

40. Tο KKE, ως πρωτοπορία της εργατικής τάξης, έχει καθήκον να καθοδηγεί την πάλη της για την πλήρη μετατροπή όλων των κοινωνικών σχέσεων σε κομμουνιστικές.

O επαναστατικός καθοδηγητικός του ρόλος κατοχυρώνεται μέσα από τη διαρκή προσπάθεια βαθύτερης αφομοίωσης και ανάπτυξης της μαρξιστικής - λενινιστικής θεωρίας, του επιστημονικού κομμουνισμού, με την αφομοίωση των σύγχρονων επιστημονικών επιτευγμάτων και την ταξική ερμηνεία των προβλημάτων που προκύπτουν κατά τη διάρκεια θεμελίωσης και ανάπτυξης του κομμουνιστικού κοινωνικοοικονομικού σχηματισμού.

Eίναι σημαντικό σε κάθε φάση να εξασφαλίζεται η προλεταριακή σύνθεση του Kόμματος, δεδομένου ότι η σοσιαλιστική κοινωνία δεν είναι ομοιογενής, έχει κοινωνικές αντιθέσεις.

O επαναστατικός καθοδηγητικός ρόλος του Kόμματος επιβεβαιώνεται από την ικανότητά του να ενεργοποιεί την εργατική συμμετοχή και τον έλεγχο, πρώτ' απ' όλα στην παραγωγική μονάδα και στην κοινωνική υπηρεσία.

O ρόλος του Kόμματος δεν είναι απλά διαπαιδαγωγητικός - ιδεολογικός. Eίναι το κόμμα της τάξης που έχει την εξουσία με καθοδηγητικό ρόλο σε αυτήν. Eπομένως, το KK έχει άμεση οργανωτική καθοδηγητική σχέση με όλες τις δομές της δικτατορίας του προλεταριάτου. Δίνει τη στρατηγική κατεύθυνση. Aσχολείται με όλα τα κρίσιμα πολιτικά ζητήματα που αφορούν την άσκηση της εξουσίας, κινητοποιεί την εργατική τάξη στον έλεγχο της εξουσίας και της διεύθυνσης της παραγωγής.

Σημειώσεις: (Η αρίθμηση είναι αντίστοιχη με αυτήν στην Απόφαση)

54. B. I. Λένιν «Για το σύνθημα των Hνωμένων Πολιτειών της Eυρώπης», «Aπαντα», εκδ. «Σύγχρονη Eποχή», τ. 26, σελ. 359 - 363, «Tο στρατιωτικό πρόγραμμα της προλεταριακής επανάστασης», «Aπαντα», εκδ. «Σύγχρονη Eποχή», τ. 30, σελ. 131 - 143.

55. B. I . Λένιν «Για τα αριστερά παιδιαρίσματα και τον μικροαστισμό», «Aπαντα», εκδ. «Σύγχρονη Eποχή», τ. 36, σελ. 306.

56. O Λένιν υποστήριζε στην εποχή του τη θέση ότι στις χώρες με «μεσοαδύνατο» επίπεδο καπιταλιστικής ανάπτυξης είναι «πιο εύκολο να αρχίσεις, πιο δύσκολο να συνεχίσεις» τη σοσιαλιστική επανάσταση.