Συνεχίζουμε σήμερα τη δημοσίευση των υλικών της συζήτησης που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του Διημέρου, το οποίο διοργάνωσε η Κομματική Οργάνωση Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ στις 25 και 26 Νοέμβρη στο Βιοτεχνικό Επιμελητήριο της πόλης. Μια εκδήλωση προβληματισμού, στο πλαίσιο του κύκλου συζητήσεων για το Μαρξισμό στη σύγχρονη πραγματικότητα. Στο σημερινό μας φύλλο δημοσιεύουμε την εισήγηση του Γιώργου Τσιλιγκιρίδη, Λέκτορα του ΑΠΘ, για το ρόλο των υποδομών στη δημιουργία περιφερειακής αγοράς στη ΝΑ Ευρώπη.

Κατάμεστη ήταν η αίθουσα της Παλαιάς Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ, κατά τη διάρκεια των εργασιών του Διημέρου

»Από πολύ παλιά η Βαλκανική Χερσόνησος υπήρξε όχι μόνο γεωγραφική, αλλά και ιστορική ενότητα. Κατά τη μακραίωνη ιστορία της περιοχής τα σημερινά σύνορα που προσδιορίζουν τα σύγχρονα εθνικά κράτη εμφανίστηκαν μόλις πρόσφατα στην ιστορία. Κατά την Οθωμανική και παλαιότερα βυζαντινή εποχή ο χώρος ήταν κοινωνικά και οικονομικά ενιαίος.

Η σύγχρονη ιστορία επηρεάστηκε από οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που διαμορφώθηκαν από τα χρόνια της οθωμανικής κατάκτησης της περιοχής. Κατά την περίοδο παρακμής της η οθωμανική κυριαρχία αποτέλεσε ανασταλτικό παράγοντα για την ανάπτυξη καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής, την ανάπτυξη εθνικής συνείδησης και ανεξαρτησίας των λαών της.

Ο Γιώργος Τσιλιγκιρίδης

Πρέπει επίσης, να επισημάνουμε το γεγονός ότι στις Βαλκανικές χώρες υπάρχει αφ' ενός φτηνό, ειδικευμένο, εργατικό δυναμικό και αφ' ετέρου πλούσιοι φυσικοί πόροι και πρώτες ύλες στρατηγικής σημασίας.

Ετσι η ΝΑ Ευρώπη, από τον Εύξεινο Πόντο και το Αιγαίο έως την Αδριατική, συνιστά σημαντικό παγκόσμιο στρατηγικό και οικονομικό κόμβο.

»Για τον έλεγχο και εκμετάλλευση της περιοχή το μεγάλο κεφάλαιο αναπτύσσει δραστηριότητες υποταγής των χωρών της Βαλκανικής και ενσωμάτωσής τους στο διεθνή καπιταλιστικό καταμερισμό εργασίας με όρους πλήρους εξάρτησης. Ταυτόχρονα, προωθεί και την ενσωμάτωσή τους στους διεθνείς ιμπεριαλιστικούς μηχανισμούς επιβολής της νέας καπιταλιστικής τάξης πραγμάτων.

Για το μεγάλο κεφάλαιο δεν έχουν εξασφαλιστεί μέχρι στιγμής όλες οι απαραίτητες προϋποθέσεις ασφαλούς λειτουργίας, καθώς ο χώρος της ΝΑ Ευρώπης χαρακτηρίζεται ακόμη από πολιτική αστάθεια και ρευστότητα, μεγάλες οικονομικές διαφοροποιήσεις, ποικίλο νομικό καθεστώς. Τα προβλήματα αυτά επιτείνουν τα εμπόδια που δημιουργούν στο μεγάλο κεφάλαιο η χωρική, αλλά και η γλωσσική, η εθνολογική και θρησκευτική πολυδιάσπαση, όπως και το διαφορετικό οικονομικό και κοινωνικό παρελθόν της κάθε χώρας.

Σήμερα μπορούμε να πούμε ότι διανύουμε περίοδο προετοιμασίας, για να αποκτήσει η περιοχή όλα εκείνα τα απαραίτητα χαρακτηριστικά και προϋποθέσεις που ικανοποιούν ενιαία τις οικονομικές λειτουργίες του μεγάλου κεφαλαίου αλλά και τις συνθήκες ασφαλούς διακίνησης και πρόσβασής του μεταξύ Δύσης και Κεντρικής Ασίας.

Προηγήθηκε μια περίοδος έντονης αντιπαράθεσης των μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων για τον έλεγχο της περιοχής κατά την οποία περίοδο οι ΗΠΑ κάλυψαν το κενό της απουσίας τους από την περιοχή και της μειονεκτικής θέσης τους σε σχέση με το δυτικοευρωπαϊκό κεφάλαιο. Οι ΗΠΑ με μια σειρά ενέργειες, σημαντικότερες από τις οποίες ήταν οι στρατιωτικές επεμβάσεις στη Βοσνία και το Κόσσοβο, αλλά και άλλες ενέργειες, όπως το ξεκαθάρισμα προς την ελληνική κυβέρνηση προς τα πού θα πρέπει να είναι ο προσανατολισμός της, απέκτησαν το προβάδισμα και επιβάλλουν τους όρους για την ανασυγκρότηση της περιοχής και έχουν τον πρώτο λόγο στη διαμόρφωση των κανόνων, με τους οποίους η περιοχή θα λειτουργεί σαν ενιαίος οικονομικός χώρος.

Η ηγετική θέση των ΗΠΑ στα τεκταινόμενα της περιοχής ήρθε πανηγυρικά να αναγνωριστεί και με το «Σύμφωνο Σταθερότητας για τη ΝΑ Ευρώπη», που καθόρισε και τα «χωράφια» δράσης και το ρόλο του κάθε εμπλεκόμενου.

Οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται να εξασφαλιστεί ένα σταθερό πολιτικό και οικονομικό πλαίσιο στα Βαλκάνια, για να ανοίξει ο δρόμος σε μεγάλες διεθνείς επενδύσεις στην περιοχή. Η οικονομική τους πολιτική περνά μέσα από την «Πρωτοβουλία για τη συνεργασία στη ΝΑ Ευρώπη», γνωστή ως πρωτοβουλία SECI, η οποία ξεκίνησε επίσημα στις 6 Δεκεμβρίου 1996, με βασικό στόχο να καταστήσει την περιοχή περισσότερο ελκυστική για πραγματοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων. Κινητήρια δύναμη για τη δράση αυτή θεωρούνται οι επιχειρηματίες των Βαλκανίων. Στην πρωτοβουλία SECI συμμετέχουν οι χώρες: Αλβανία, ΠΓΔΜ, Βουλγαρία, Βοσνία - Ερζεγοβίνη, Ουγγαρία, Μολδαβία, Ελλάδα και Τουρκία. Χώρες υποστήριξης αποτελούν εκτός από τις ΗΠΑ, η Ιταλία, η Αυστρία και η Ελβετία. Στα πλαίσια της πρωτοβουλίας αυτής δρομολογήθηκαν προγράμματα για τις μεταφορές, τη χρηματοδότηση των ΜΜΕπ., τον εκσυγχρονισμό των υποδομών, τα δίκτυα φυσικού αερίου, τον τομέα του ηλεκτρισμού καθώς επίσης και στη συνεργασία μεταξύ των (11) χωρών - μελών.

Ειδικότερα τα θέματα, με τα οποία ασχολούνται οι ομάδες εργασίας του SECI, είναι:

* Παροχή διευκολύνσεων στη διακίνηση εμπορευμάτων μέσω των κοινών συνόρων των χωρών της ΝΑ Ευρώπης.

* Λήψη βραχυπρόθεσμων μέτρων για την αποσυμφόρηση βασικών εθνικών οδών και άλλων αξόνων, μέσω των οποίων διακινούνται εμπορεύματα με διεθνείς προορισμούς.

* Εκτέλεση προγραμμάτων έργων εκσυγχρονισμού του Δούναβη, που μπορεί να αποτελέσει σημαντικό μέσο για διακίνηση εμπορευμάτων μεταξύ Βόρειας και Μαύρης Θάλασσας.

* Εξασφάλιση ενεργειακής επάρκειας, μέσω των δικτύων της ΝΑ Ευρώπης.

* Διασύνδεση των δικτύων φυσικού αερίου, διαφοροποίηση της προσφοράς αερίου και βελτίωση των συνθηκών ασφαλείας για τα δίκτυα και τη διανομή καυσίμων.

* Στήριξη χρηματοοικονομικών πολιτικών, με σκοπό την ενίσχυση μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Στα πλαίσια των θεμάτων αυτών εξετάζονται και οι δυνατότητες εξεύρεσης κεφαλαίων για πραγματοποίηση επενδύσεων, με κεφάλαια που θα προέλθουν κυρίως από κρατικούς προϋπολογισμούς και από διεθνείς χρηματοοικονομικούς οργανισμούς. Ηδη έχει εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση για τη βελτίωση και τον εκσυγχρονισμό των μεθοριακών σταθμών των χωρών και η κατασκευή νέων.

»Λόγω της σπουδαιότητάς της, αλλά και της εγγύτητάς της, η περιοχή αποτελεί χώρο έντονου ενδιαφέροντος και δραστηριότητας και της ΕΕ, που ενδιαφέρεται για την επέκταση της δράσης της στην περιοχή της Μεσογείου και της Βόρειας Αφρικής. Η πολιτική της ΕΕ για τα Βαλκάνια στοχεύει στην ενσωμάτωση της περιοχής και υλοποιείται με την ανάπτυξη συνεργασιών με κάθε χώρα σε διαφορετική βάση, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες και τα προβλήματα που αυτή αντιμετωπίζει. Για το σκοπό αυτό υπάρχει μια σειρά ευρωπαϊκών δράσεων όπως:

* προγράμματα διακρατικής συνεργασίας για ενδυνάμωση των σχέσεων με την ΕΕ.

* Το πρόγραμμα Synergy για την ενέργεια.

* Προγράμματα χρηματοδότησης ΜΜΕπ. από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

* Χάραξη νέων οδών διακίνησης όπως η Εγνατία, ο 10ος οδικός και σιδηροδρομικός άξονα από Σάλτσμπουργκ προς Θεσσαλονίκη, σύνδεση Βαλτικής με τη Μεσόγειο.

»Για την άρση όλων εκείνων των περιορισμών που λειτουργούν ανασταλτικά στην ανάδειξη της ευρύτερης περιοχής της ΝΑ Ευρώπης σε Ενιαίο Χώρο Οικονομικής Δραστηριότητας υλοποιείται σειρά έργων υποδομής με σημαντικότερους τομείς τις μεταφορές, τις τελωνειακές αρχές, τα ενεργειακά δίκτυα. Επίσης άλλοι τομείς σημαντικής δραστηριότητας είναι οι τηλεπικοινωνίες, οι Τράπεζες κλπ.

Παράλληλα, με τα έργα υποδομών και για να εξασφαλιστεί ο έλεγχος και η απρόσκοπτη λειτουργία τους, καθώς και για να ισχυροποιηθεί η θέση του διεθνούς κεφαλαίου έναντι των λαών της περιοχής, αλλά και έναντι μελλοντικών ανταγωνισμών, δημιουργούνται και ενισχύονται και οι κατάλληλοι κατασταλτικοί μηχανισμοί, όπως η Βαλκανική Αστυνομία και η Βαλκανική Ταξιαρχία. Διευρύνεται το σύστημα των ΝΑΤΟικών βάσεων. Αναπτύσσονται ιδιότυπες σχέσεις συνεργασίας, όπως η ΝΑΤΟική «σύμπραξη για την ειρήνη» και η τακτική διεξαγωγή κοινών στρατιωτικών ασκήσεων και άλλων γυμνασίων.

»Η αποτελεσματική λειτουργία ενός σύγχρονου οικονομικού συστήματος συναρτάται άμεσα με την ύπαρξη ενός ολοκληρωμένου συστήματος μεταφορών. Η ΝΑ Ευρώπη αποτελεί έναν σημαντικό μεταφορικό κόμβο και για τις τρεις ηπείρους, που συναντώνται στα χερσαία και θαλάσσια σύνορά της. Για την περιοχή των Βαλκανίων τα γενικότερα ιμπεριαλιστικά σχέδια ιεραρχούν τα ακόλουθα έργα:

- Εκσυγχρονισμό των συστημάτων των αεροδρομίων της Αλβανίας, της FYROM, του Μαυροβουνίου και του Κοσσυφοπεδίου.

- Βελτίωση και αποκατάσταση των οδικών αξόνων στη Βόρεια Αλβανία, τη Βοσνία και το Κοσσυφοπέδιο.

- Αναβάθμιση του σιδηροδρομικού δικτύου όλων των χωρών της Βαλκανικής.

- Εκσυγχρονισμό και προώθηση της ιδιωτικοποίησης των τηλεπικοινωνιών στη FYROM, στο Μαυροβούνιο αλλά και στη Σερβία.

Μέχρι τώρα τα θέματα των μεταφορών και του εμπορίου οι χώρες της περιοχής τα αντιμετώπιζαν σε διμερή βάση. Γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με τους στόχους της αμερικανικής πρωτοβουλίας SECI. Η πρωτοβουλία αυτή στον τομέα των μεταφορών και εμπορίου στοχεύει να θεσμοθετήσει τη διεθνή συνεργασία, με στόχο τη βελτιστοποίηση της αποδοτικότητας των μεταφορών ως μέσου για την ανάπτυξη της οικονομικής διείσδυσης στην περιοχή. Η Ελλάδα συμμετέχει στην πρωτοβουλία SECI. Στο πλαίσιο της Ομάδας Εργασίας για τις Διευκολύνσεις στις Συνοριακές Διελεύσεις, την ευθύνη της οποίας έχει η Ελλάδα, αναπτύχθηκαν δραστηριότητες για βελτίωση των συνθηκών στις Μεταφορές και την ενδυνάμωση του εμπορίου στη βάση των αρχών φιλελευθεροποίησης της αγοράς. Αυτές αφορούσαν την υποδομή μεθοριακών σταθμών, την ίδρυση εθνικών επιτροπών διευκόλυνσης του εμπορίου, την απλοποίηση των τελωνειακών διαδικασιών, την υιοθέτηση κοινών αρχών σε επίπεδο πολιτικής στον τομέα των μεταφορών κλπ.

»Το Σεπτέμβρη πραγματοποιήθηκη στη Θεσσαλονίκη Διεθνής Υπουργική Διάσκεψη, με σκοπό τη δημιουργία περιφερειακής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στη ΝΑ Ευρώπη. Διακηρυγμένος στόχος της διάσκεψης ήταν η προώθηση των πολιτικών της ΕΕ στην περιοχή, με στόχους την προσαρμογή των εθνικών αγορών ενέργειας στις πολιτικές της ΕΕ και στην ανάπτυξη της περιφερειακής συνεργασίας στους τομείς των ενεργειακών διασυνδέσεων, με τη δημιουργία του κατάλληλου επενδυτικού περιβάλλοντος. Σύμφωνα με την εκτίμηση της ΕΕ, παρά τις δυσκολίες, η συγκρότηση και λειτουργία μιας ανταγωνιστικής περιφερειακής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας είναι εφικτή στο αμέσως προσεχές μέλλον.

Αλλες σημαντικές δραστηριότητες, που μέχρι στιγμής έχουν γίνει στα πλαίσια αυτής της κατεύθυνσης, είναι: Η δημιουργία του περιφερειακού ενεργειακού κέντρου των χωρών του Εύξεινου Πόντου στη Σόφια.

Η συγκρότηση της Balkan Energy Interconnection Task Force, που για πρώτη φορά έκανε την απογραφή των επενδυτικών προτάσεων κοινού ενδιαφέροντος των χωρών της περιοχής, στους τομείς των ενεργειακών διασυνδέσεων του ηλεκτρισμού, του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.

Η συμφωνία από το 1995 των χωρών της περιοχής να λειτουργούν τα ηλεκτρικά τους συστήματα με βάση τους κανόνες της UCTE. Μια σειρά από μελέτες του προγράμματος PHARE - MEP, που έδειξαν ότι το κόστος προσαρμογής και διασύνδεσης των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας της Αλβανίας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, με τα δίκτυα της υπόλοιπης Ευρώπης δεν είναι απαγορευτικό. Το πρόγραμμα PHARE - MEP με τίτλο «μελέτη για την ανάπτυξη μιας ανταγωνιστικής Βαλκανικής Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας», που βρίσκεται σε εξέλιξη. Το πρόγραμμα SYNERGY με τίτλο «ενεργειακές διασυνδέσεις στη ΝΑ Ευρώπη», που επίσης βρίσκεται σε εξέλιξη.

Δύο μήνες αργότερα θεμελιώθηκε ο αγωγός πετρελαίου που θα ενώνει το διυλιστήριο ΟΚΤΑ της ΠΓΔΜ με τη Θεσσαλονίκη. Το έργο αυτό σύμφωνα με τις δηλώσεις των αρμόδιων Ελλάδας και ΠΓΔΜ έχει τεράστια σημασία, γιατί ενισχύει τους οικονομικούς και πολιτικούς δεσμούς των δύο χωρών και αποτελεί βήμα προς την ευρωπαϊκή ενσωμάτωση της ΠΓΔΜ και πρόκειται να ενταχθεί στα ευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας.

Αλλα σχέδια για την ενεργειακή διασύνδεση των χωρών της περιοχής είναι: Η κατασκευή του πετρελαϊκού αγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολης, για την παράκαμψη των στενών των Δαρδανελλίων. Η κατασκευή του πετρελαϊκού αγωγού Μπουργκάς - Δυρραχίου για τη μεταφορά των πετρελαίων της Κασπίας στη Δύση. Η επέκταση του αγωγού Θεσσαλονίκης - Σκοπίων μέσω Κοσσυφοπεδίου μέχρι το Βελιγράδι. Η κατασκευή δικτύου αγωγών φυσικού αερίου σε Ελλάδα, ΠΓΔΜ, Αλβανία και Γιουγκοσλαβία.

Γίνονται, λοιπόν, ξεκάθαροι οι δύο στρατηγικοί στόχοι στον τομέα της ενέργειας για την περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Δηλαδή, η δημιουργία και ο έλεγχος περιφερειακής αγοράς ενέργειας και η συμπληρωματικότητα της αγοράς αυτής προς τους στρατηγικούς σχεδιασμούς της ΕΕ και τω ΗΠΑ, που έτσι διασφαλίζουν τα συμφέροντά τους από την Κασπία μέχρι την καρδιά της Ευρώπης.

»Για την εμπέδωση της τάξης και ασφάλειας των συμφερόντων τους στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, οι ΗΠΑ προωθούν τη δημιουργία μιας πολυεθνικής αστυνομικής δύναμης. Αφορμή αποτελεί η εγκληματικότητα που παρατηρείται στην περιοχή του Κοσσυφοπεδίου, ιδιαίτερα μετά τους ΝΑΤΟικούς βομβαρδισμούς. Κατ' αρχάς, η δύναμη αυτή θα δρα παράλληλα με την πολυεθνική στρατιωτική δύναμη, που έχει ήδη αναπτυχθεί στην περιοχή και η ελληνική κυβέρνηση θα αναλάβει την πρωτοβουλία διαμόρφωσης μιας κοινής πρότασης, με την Ιταλία για ενιαία πολιτική και δράση κατά του εγκλήματος στην περιοχή της Αδριατικής και του Κοσσυφοπεδίου. Ενώ θα υποβάλει στο συμβούλιο του TAMPERE και σχέδιο αντιμετώπισης της εγκληματικότητας στα Βαλκάνια.

Δεν είμαστε σε θέση, βέβαια, να προσδιορίσουμε με ακρίβεια το μέγεθος των δεσμεύσεων της χώρας και πολύ περισσότερο των υποχρεώσεων, που αναλαμβάνει για την ικανοποίηση των νέων αμερικάνικων πρωτοβουλιών. Το δεδομένο είναι ότι οι συνομιλίες στις ΗΠΑ στις αρχές Οκτώβρη, περιστράφηκαν κυρίως γύρω από την τρομοκρατία και τη «συνεργασία» της Ελληνικής Αστυνομίας, με τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες, οπότε το αναμενόμενο πρέπει να είναι η στενότερη πρόσδεση των ελληνικών υπηρεσιών ασφαλείας, στις αμερικανικές.

»Οπως αναφέρεται στην ιδρυτική σύμβαση, η «Βαλκανική Ταξιαρχία», δηλαδή η Πολυεθνική Ειρηνευτική Δύναμη Νοτιανατολικής Ευρώπης, θα είναι διαθέσιμη για επιχειρήσεις καθοδηγούμενες από το ΝΑΤΟ και τη ΔΕΕ. Δε γίνεται όμως καμία αναφορά στα επιχειρησιακά της όρια, ούτε και στο απαραβίαστο των συνόρων. Επίσης, δεν υπάρχει καμία μνεία για ύπαρξη σχετικής απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ ως προϋπόθεση για τη δραστηριοποίησή της.

Γίνεται φανερό ότι η σύστασή της εντάσσεται στη νέα στρατηγική του ΝΑΤΟ για πολεμικές επιχειρήσεις εκτός των ορίων δράσης του και στοχεύει στην ακόμη μεγαλύτερη επιβολή της νέας ιμπεριαλιστικής τάξης πραγμάτων στην περιοχή. Αποτελεί έναν πρώτο πυρήνα ΝΑΤΟικού στρατιωτικού κατασταλτικού μηχανισμού στα Βαλκάνια, που στοχεύει στην αντιμετώπιση «κρίσεων» στο όνομα του ΝΑΤΟ, στην επιρροή του πολιτικού συστήματος των χωρών της περιοχής, καθώς και σε επεμβάσεις στα εσωτερικά τους. Δε θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά, βέβαια, καθώς στην πραγματικότητα εχθρός του ΝΑΤΟ είναι οι ίδιοι οι λαοί, πέρα από σύνορα ή άλλους διαχωρισμούς. Ετσι το δόγμα περί «εσωτερικού εχθρού» διεθνοποιείται και αναβιώνει υπό ΝΑΤΟική έκδοση. Η πολυεθνική «Βαλκανική Ταξιαρχία» αποτελεί δύναμη με προορισμό να δράσει για την εφαρμογή των ΝΑΤΟικών διακηρύξεων περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καταπολέμησης της τρομοκρατίας, αλλά και προληπτικά για την αντιμετώπιση ενδεχόμενων κινδύνων και απειλών σε βάρος της νέας ιμπεριαλιστικής τάξης πραγμάτων στα Βαλκάνια και στην ευρύτερη περιοχή, είτε αυτοί οι κίνδυνοι προέρχονται από ομάδες ανθρώπων είτε από ολόκληρους λαούς και κράτη.

»Η ανάπτυξη αμερικανοΝΑΤΟικών στρατιωτικών δυνάμεων στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες της περιοχής μας, έχει ξεκινήσει από καιρό (ΠΓΔΜ, Αλβανία, Ουγγαρία, Πολωνία). Πρόσφατα αναφέρθηκε στον Τύπο ότι συζητήθηκαν οι όροι για εγκατάσταση αμερικάνικης βάσης στη Βορειοανατολική Βουλγαρία. Η μελλοντική εγκατάσταση βάσεων στη Βουλγαρία εντάσσεται στο αμερικανικό σχέδιο δημιουργίας «στρατιωτικού διαδρόμου» από τη Βοσνία - Κοσσυφοπέδιο μέχρι την περιοχή της Κασπίας θάλασσας μέσω Βουλγαρίας και Γεωργίας.

Αλλα δημοσιεύματα του βουλγάρικου Τύπου αναφέρουν ότι η αμερικανική πλευρά έχει ζητήσει έκταση 300 στρεμμάτων κοντά στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας, όπου το Πεντάγωνο σκοπεύει να εγκαταστήσει βάση δορυφορικής κατασκοπίας της Ρωσίας. Πρόσφατα η κυβέρνηση της Βουλγαρίας ενέκρινε τη σύμβαση πλαισίου μεταξύ του βουλγαρικού Επιτελείου και του αμερικανικού Πενταγώνου, για φιλοξενία και παραχώρηση διοικητικής μέριμνας σε στρατιωτικές δυνάμεις των ΗΠΑ, κατά τη διεξαγωγή κοινών ασκήσεων.

»Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί τη Βόρεια Ελλάδα σαν πύλη υποδοχής, αλλά και επιχειρηματικό ορμητήριο προς τα Βαλκάνια και την Κεντρική - Ανατολική Ευρώπη και προωθεί σειρά έργων, που τα περισσότερα βρίσκονται στη φάση της υλοποίησης. Τα έργα αυτά βέβαια γίνονται στα πλαίσια αποφάσεων οργάνων και με τη (συν)χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η πολιτική της κυβέρνησης στρέφεται κυρίως σε έργα υποδομής, που λειτουργούν συμπληρωματικά με τα έργα υποδομής, που δρομολογήθηκαν σε διακρατικό επίπεδο και διευκολύνουν την πρόσβαση στις γειτονικές βαλκανικές χώρες. Αναλυτικά μια σειρά έργα στην κατεύθυνση αυτή:

1. Το θεσμικό πλαίσιο άσκησης της επιχειρηματικής δραστηριότητας (παροχή κινήτρων) και την ενίσχυση των υποδομών:

* δημιουργία ΒΙΠΕ και ΒΙΟΠΑ

* δημιουργία διαμετακομιστικών κέντρων

* δημιουργία αποθηκευτικών χώρων, εκθεσιακών κέντρων κλπ..

2. Οι τηλεπικοινωνίες, με κύρια προτεραιότητα την ανάπτυξη ενός σύγχρονου, διεθνώς ανταγωνιστικού, τηλεπικοινωνιακού κόμβου με κέντρο τη Θεσσαλονίκη.

3. Οι υποδομές μεταφορών, με κύριες κατευθύνσεις:

* Επιτάχυνση της κατασκευής των διευρωπαϊκών αξόνων πρώτης προτεραιότητας ΠΑΘΕ και Εγνατία Οδός.

* Κατασκευή 7 καθέτων αξόνων από τις βαλκανικές χώρες προς την Εγνατία

* Σύνδεση Εγνατίας οδού με το λιμάνι του Δυρραχίου στην Αδριατική και το λιμάνι του Μπουργκάς στον Εύξεινο Πόντο

* Αναβάθμιση των λιμένων Ηγουμενίτσας, Θεσσαλονίκης, Καβάλας, Αλεξανδρούπολης

* Σιδηροδρομική σύνδεση Ελλάδας - Αλβανίας

* Σιδηροδρομική σύνδεση Αλεξανδρούπολης - Μπουργκάς

* Εργα εκσυγχρονισμού του σιδηροδρομικού άξονα Αθηνών - Θεσσαλονίκης

* Βελτίωση της γραμμής Θεσσαλονίκης - Αλεξανδρούπολης

* Ανάπτυξη σιδηροδρομικών αξόνων

* Λειτουργική αναβάθμιση των αεροδρομίων της Βόρειας Ελλάδας (Μακεδονίας, Αλεξανδούπολης, Καβάλας, Κοζάνης, Καστοριάς.

Επίσης σημαντικός είναι ο ρόλος των μεγάλων Ελληνικών δημόσιων επιχειρήσεων και Τραπεζών (ΔΕΗ, ΕΛΠΕ, ΟΤΕ), στη διαμόρφωση των απαραίτητων περιφερειακών δικτύων υποδομών στο χώρο της ΝΑ Ευρώπης.

»Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι έχει δρομολογηθεί και δημιουργηθεί η υλική υποδομή για Ενιαία Περιφερειακή Καπιταλιστική Αγορά στη ΝΑ Ευρώπη, που περιλαμβάνει μαζί με τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες της περιοχής και την Ελλάδα με την Τουρκία. Κύριο χαρακτηριστικό της είναι η πλήρη εξάρτησή της από τον ιμπεριαλισμό ιδίως των ΗΠΑ.

Αυτή η Ενιαία Περιφερειακή Αγορά δεν έχει καμία σχέση με την ανασυγκρότηση της Δυτ. Ευρώπης μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο από τις ΗΠΑ και το σχέδιο Μάρσαλ, που έγινε για τον έλεγχο της Δυτ. Ευρώπης και τον προσανατολισμό της ενάντια στην ΕΣΣΔ. Ούτε φαίνεται να έχει σχέση με τη δημιουργία των οικονομικών τίγρεων στην Ανατολική Ασία, που λειτουργούν περισσότερο σαν οικονομικό αντίβαρο προς την Ιαπωνία ή την Κίνα.

Μπορεί ορθότερα να χαρακτηριστεί σαν ένα σύγχρονο ή συλλογικό προτεκτοράτο, ανάλογο του χαρακτήρα των γεγονότων της σύγχρονης εποχής. Παράλληλα, όμως, με την Ενιαία Περιφερειακή Καπιταλιστική Αγορά και ανεξάρτητα από την ετοιμότητα του υποκειμενικού παράγοντα, στη ΝΑ Ευρώπη δημιουργείται και η υλική βάση για την ενιαία δράση των λαών της περιοχής. Γεγονός που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη από τα προοδευτικά κινήματα της περιοχής για την ανάπτυξη της κοινής δράσης τους.

Η ενίσχυση της στρατιωτικής ισχύος των ΗΠΑ στη ΝΑ Ευρώπη δημιουργεί συνθήκες για την πλήρη πολιτική, οικονομική και στρατιωτική υποταγή των κρατών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Παράλληλα, οδηγεί και στον έλεγχο της Ρωσίας, που περικυκλωμένη από μια αλυσίδα κρατών δορυφόρων των ΗΠΑ και υπό την οικονομική ομηρία του ΔΝΤ θα αδυνατεί να αντιδράσει.

Ο επιδιωκόμενος αυτός έλεγχος της Ρωσίας έρχεται μετά τον πλήρη έλεγχο των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή, που ήταν το πρώτο μέρος του γενικού στρατηγικού σχεδιασμού των ΗΠΑ για την απόλυτη παγκόσμια στρατιωτική και οικονομική κυριαρχία. Στη συνέχεια, θα μπορέσουν απερίσπαστοι να συγκεντρώσουν την προσοχή και τις δυνάμεις τους στον άξονα Ινδίας - Κίνας, ο οποίος σύμφωνα με πρόσφατες αναλύσεις αποτελεί το πρωταρχικό στόχο των ΗΠΑ για τον 21ο αιώνα.

Η ανάδειξη του Πακιστάν ως πυρηνική δύναμη και η επιβολή στρατιωτικής δικτατορίας μετά την αποτυχημένη σύρραξη με την Ινδία, η παρουσία των ΗΠΑ στο Ανατολικό Τιμόρ πίσω από την Αυστραλία, είναι γεγονότα που δείχνουν ότι ανάλογες διεργασίες ξεκίνησαν και σε αυτή την πλευρά του πλανήτη.

Τα παράτολμα αυτά σχέδια των ΗΠΑ δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα πετύχουν, γιατί πάντα υπάρχουν παράγοντες, που δεν υπακούουν αυτή την απλοϊκή λογική. Παράγοντες άγνωστοι και απρόβλεπτοι, αλλά κυρίως η συνειδητή δράση των κοινωνικών δυνάμεων, που αντιτάσσονται στα σχέδια αυτά».