Είναι αυτονόητο ότι η νεολαία, λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της, αποτελεί το τμήμα εκείνο του κοινωνικού σχηματισμού, στο οποίο προνομιακά απευθύνεται η κυρίαρχη ιδεολογία για την εμπέδωση πολιτικών, θρησκευτικών, πολιτιστικών και φιλοσοφικών αντιλήψεων τέτοιων που, ανάλογα με την ταξική της προέλευση και μελλοντική θέση στην παραγωγή, θα χρησιμεύουν για την εκπλήρωση από αυτήν των ρόλων εκμεταλλευτή - εκμεταλλευόμενου. Η σημασία αυτής της διαδικασίας για την αστική τάξη υποδηλώνεται από το γεγονός ότι η όξυνση των εκμεταλλευτικών σχέσεων ακολουθείται σχεδόν πάντοτε από την απαραίτητη ιδεολογική επιβολή.

Ιδιαίτερα σήμερα, σε συνθήκες αφόρητης οικονομικής πίεσης πάνω στις εργατικές - λαϊκές οικογένειες και γενικευμένης απαξίωσης μικρομεσαίων στρωμάτων που βρίσκονται υπό προλεταριοποίηση, κι ενώ ενισχύονται οι προϋποθέσεις για τη μετατροπή τους σ' ένα ανταγωνιστικό υποκείμενο και για την ίδια την πολιτική εξουσία της αστικής τάξης, η διαμόρφωση συνειδήσεων αποκτά βαρύνουσα σημασία.

Με βάση αυτήν την περιγραφή, είναι φανερό ότι η ενασχόληση με το ζήτημα της νεολαίας δεν μπορεί να είναι μία θεματική ενότητα που αφορά μόνο στους νέους ή κάποιους που ποικιλότροπα δραστηριοποιούνται γύρω της. Το ζήτημα της νεολαίας επιβάλλεται να εξεταστεί σαν αναβαθμισμένη προτεραιότητα, ενταγμένο στην προβληματική για την περαιτέρω οργανική σύνδεση αυτής με το εργατικό κίνημα, το ρόλο της στην προοπτική του Μετώπου και τη στρατηγική μετάβασης στο σοσιαλισμό. Κατά συνέπεια απαιτείται η συνδυασμένη ανάδειξη των ιδεολογικών ζητημάτων, της ολόπλευρης δραστηριοποίησης στο μαζικό κίνημα, και τελικά της συνειδητής ένταξης στην οργανωμένη πάλη.

Στο επίπεδο της ιδεολογίας, κεντρικός μοχλός χειραγώγησης είναι η εκπαιδευτική διαδικασία. Ηδη έχει αναλυθεί στις Θέσεις και στο μέχρι τώρα διάλογο η σχέση σχολείου - καπιταλιστικής παραγωγής - ιδεολογικής επικυριαρχίας. Το νέο στοιχείο που ανιχνεύεται σήμερα στην αστική ιδεολογία είναι ότι δεν αρκείται σε μία επίφαση δήθεν «ουδετεροποίησης» και «αποϊδεολογικοποίησης» του περιεχομένου των σπουδών, αλλά κάνει ένα βήμα πιο πέρα, ακολουθώντας πιστά τις διεργασίες στο κοινωνικό πεδίο. Π.χ. ο όρος «εργασιακός μεσαίωνας» που εύστοχα χαρακτηρίζει τις νέες εργασιακές σχέσεις βρίσκει το ανάλογό του στην εκπαιδευτική διαδικασία με την απροκάλυπτη προβολή σκοταδιστικών και αντιεπιστημονικών αντιλήψεων, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον εκ νέου κολασμό του Δαρβίνου.

Η τεκμηριωμένη κριτική και παρέμβαση στο γνωστικό αντικείμενο με αφετηρία τις αντιλήψεις του επιστημονικού σοσιαλισμού, του μαρξισμού, από μαθητές, σπουδαστές και καθηγητές, κρίνεται σήμερα αναγκαία και μπορεί να αποτελέσει την πρώτη «εκ του συστάδην» μάχη στον αγώνα για δημιουργική αμφισβήτηση και κριτική σκέψη. Οι εκπαιδευτικοί, οι μαθητές και οι φοιτητές που αγωνίζονται για τα καθημερινά προβλήματα, θα έχουν τη δυνατότητα, με αυξημένο κύρος, να διεγείρουν συνειδήσεις και να ανατρέψουν παραδοχές. Σ' αυτήν την κατεύθυνση, ανάμεσα στ' άλλα, θα ήταν χρήσιμη η ενθάρρυνση και στήριξη μικρών ή μεγαλύτερων εκδοτικών προσπαθειών στον εκπαιδευτικό χώρο με ανάλογο περιεχόμενο και θα αποτελούσε ένα επιπλέον κίνητρο για καθηγητές, μαθητές, διανοούμενους.

Παράλληλα, βαθιά επίδραση στην προσωπικότητα του νέου ανθρώπου ασκούν οι αντιλήψεις του ατομισμού. Οσο μάλιστα διευρύνονται οι κοινωνικές ανισότητες και ξεθωριάζει ο μύθος του «αυτοδημιούργητου» επιχειρηματία, κι όσο μένουν ανεκπλήρωτες οι ατομικές προσδοκίες, έστω και στη μικροαστική εκδοχή τους, τόσο προβάλλονται πρότυπα λαμπερά από τα ΜΜΕ και δημιουργούνται ακόμα πιο άπιαστα όνειρα. Η εξαγορά μιας υποτυπώδους αντανάκλασης από αυτόν τον λαμπερό κόσμο γίνεται πηγή κερδοφορίας, είτε όσον αφορά τα καταναλωτικά πρότυπα, είτε ακόμη το εμπόριο της ίδιας της ελπίδας. Η επέκταση της λογικής του ...τζόγου π.χ., πέρα από την οικονομική διάσταση και τη λειτουργία ολόκληρης «βιομηχανίας» γύρω από αυτόν διεισδύει εντυπωσιακά στη νεολαία και ήδη αγκαλιάζει και την προεφηβική ηλικία.

Με αυτά τα δεδομένα είναι φανερό ότι η πρόταση συλλογικής δράσης - κατ' αρχήν σε επίπεδο μαζικού κινήματος, και σε κύτταρα αυτού, στο συνδικάτο, στον σύλλογο, στις ομάδες πολιτιστικής δημιουργίας - θα πρέπει να απαντά στις ευαισθησίες των νέων με το πρόταγμα ενός ανώτερου πολιτισμού, μιας συνολικά διαφορετικής πρότασης ζωής. Η συνάντηση του νέου και της νέας με τη συλλογικότητα είναι μια κρίσιμη στιγμή που συνήθως καθορίζει την πορεία τους για πολλά χρόνια. Εδώ πρέπει να επισημάνουμε ένα πλεονέκτημα: Ενα έμφυτο και διαχρονικό στοιχείο των νέων ανθρώπων είναι η ανάγκη της συνεύρεσης. Τα στοιχεία του ατομισμού και της αποξένωσης είναι αποτέλεσμα της σημερινής κοινωνικής πραγματικότητας. Αυτό δε σημαίνει όμως ότι οι νέοι μπορούν να ανταποκριθούν άμεσα στις απαιτήσεις της οργανωμένης πάλης, με συνέχεια και συνέπεια.

Η διαδοχική προσέγγιση των νέων με μορφές συλλογικής δράσης, με επίκεντρο τα προβλήματα ή τα ενδιαφέροντά τους, σε τόπους συνάντησης, προβληματισμού και δημιουργίας, όπου θα αισθάνονται ότι διαχειρίζονται οι ίδιοι, και βέβαια αγωνιζόμενοι με τις υπόλοιπες συνιστώσες του κινήματος, είναι ασφαλέστερος τρόπος για τη σταδιακή ένταξη στην οργανωμένη πάλη και με έναν ολοένα σταθεροποιούμενο ιδεολογικοπολιτικό προσανατολισμό.

Επίσης, ο πολιτισμός και ο αθλητισμός είναι δύο βασικοί τομείς της νεανικής δραστηριότητας, που στο έδαφός τους μπορεί να συνδυαστεί ο διεκδικητικός αγώνας με μία πρόταση ζωής που απαντά στην αποχαυνωτική υποκουλτούρα και την εξάρτηση από κάθε είδους ουσίες. Μπροστά στη γιγάντωση της πλήρους εμπορευματοποίησης, της ποικιλόμορφης χειραγώγησης και των παρακμιακών ιδεολογημάτων, στέκουν αξίες, ιδέες και οράματα που έχουν συνεγείρει εκατομμύρια ανθρώπων σε όλο τον κόσμο. Με το μαζικό κίνημα, στην πόλη και στην ύπαιθρο, να υπερασπιστούμε, να διεκδικήσουμε, αλλά και να δημιουργήσουμε ζωτικούς χώρους, πρωτογενή κύτταρα έκφρασης και αγώνα. Να ενισχύσουμε τη συλλογική μας συνείδηση με τα μηνύματα και τις εμπειρίες των καλύτερων παραδόσεων του νεολαιίστικου κινήματος στη χώρα μας, που στα πιο πλατιά του φτερουγίσματα συναντήθηκε με την αναζωογονητική πνοή του λαϊκού πολιτισμού. Σε μια τέτοιου είδους αμοιβαία συνεισφορά ας αναζητήσουμε την ανάταση του νεολαιίστικου κινήματος και ακολούθως, την ανάδειξη νέων και περισσότερων πρωτοπόρων δυνάμεων. Εκεί η πολιτική διαπαιδαγώγηση μπορεί να βρει γόνιμο έδαφος και αστείρευτες δυνάμεις.

Η κατάληξη, βέβαια, μιας τέτοιας πορείας δεν μπορεί παρά να είναι μία ολοκληρωμένη ιδεολογικοπολιτική σχέση, που θα ενισχύει την εναλλακτική πρόταση εξουσίας, τη νέα προοπτική της κοινωνίας, το σοσιαλιστικό ιδεώδες. Γνωρίζουμε ότι οι ιδέες ζουν και ανανεώνονται μέσα από τους αγώνες. Και οι αγώνες για να καρποφορήσουν χρειάζονται οργάνωση. Αυτή η τριπλή συνεισφορά σε ιδέες, αγώνες και οργάνωση ορίζει ως αναντικατάστατο το ρόλο της πολιτικής νεολαίας και του Κόμματος που πρεσβεύει μια άλλη κοινωνική προοπτική.

Σήμερα η ενίσχυση και ισχυροποίηση του ΚΚΕ και της ΚΝΕ αποτελεί αναγκαία συνθήκη για τη χειραφέτηση της νέας γενιάς, για τη συγκρότηση του Μετώπου με τη συμμετοχή της, για τη σοσιαλιστική προοπτική.

Χρήστος Μαργανέλης

«Ιδιαίτερος στόχος της Συνδιάσκεψης είναι να κατανοηθεί από όλα τα καθοδηγητικά όργανα, ξεκινώντας από την ΚΕ έως την ΚΟΒ, ότι τα σύγχρονα προβλήματα της νεολαίας και του κινήματός της είναι ευθύνη πριν απ' όλα του Κόμματος».

Είναι, σύντροφοι, απ' όλους μας παραδεκτό πως η μεγάλη αλήθεια που μαρτυρά η θέση 1 στη σελίδα 4 των «Θέσεων της ΚΕ» περικλείει και τη μεγάλη αδυναμία που καλούμαστε να θεραπεύσουμε. Το γεγονός, δηλαδή, πως η αντιμετώπιση των προβλημάτων της νεολαίας και του κινήματός της - τουλάχιστον στην πράξη - δε φαίνονται να ανήκουν στην ευθύνη του Κόμματος, στη δικιά μας ευθύνη. Αυτό είναι το ζήτημα που πρέπει να αλλάξει. Και η αλλαγή αυτή πρέπει να εμφανιστεί πεντακάθαρη στην πράξη. Η πράξη θα δείξει αν πράγματι αλλάζουμε κάτι σ' αυτή την υπόθεση, αν ξεπερνάμε αυτή την αδυναμία μας ή αν - με την ευκαιρία της Συνδιάσκεψης - λέμε κάποια ωραία λόγια και μετά πάμε στον τομέα ευθύνης που είμαστε χρεωμένοι και συνεχίζουμε να κοροϊδεύουμε τους εαυτούς μας, πράττοντας μια από τα ίδια. Γι' αυτή την πράξη επιτρέψτε μου να παραθέσω ορισμένες σκέψεις:

1) Οι εξελίξεις στη «ΣΕΞ ΦΟΡΜ» είναι γνωστές. Ο «Ρ» καθημερινά ασχολείται με τα προβλήματα που ορθώθηκαν μπροστά στις 500 πάνω - κάτω εργαζόμενες και τον αγώνα που δίνουν για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Ανάμεσα σ' αυτές τις εργαζόμενες υπάρχουν και κάποιες - λίγες είναι η αλήθεια αλλά υπάρχουν - νέες εργάτριες. Πρέπει, λοιπόν, ή όχι το ρεπορτάζ της εφημερίδας να ψάξει και να αναδείξει τα δικά τους ειδικά προβλήματα; Τα όποια σχέδια κάνανε για το μέλλον τα νέα αυτά κορίτσια, στηριγμένα σ' αυτό το μεροκάματο, που τώρα βλέπουν να χάνεται;

Δεν αποτελεί δικαιολογία πως σε κάποιους κλάδους, π.χ. ιματισμός, κλωστοϋφαντουργία, με την πολυετή συρρίκνωση που υφίστανται, οι νέοι που έχουν απομείνει να εργάζονται είναι λίγοι. Σε άλλους κλάδους, π.χ. μέταλλο, είναι πολλοί. Το ζήτημα είναι τι προσανατολισμό έχουμε. Καλά κάνουμε, δηλαδή, και αναδείχνουμε την περίπτωση του εργάτη που, παίρνοντας το χαρτί της απόλυσης 5 χρόνια πριν βγει στη σύνταξη και με σακατεμένη την υγεία, συνειδητοποιεί πως δεν υπάρχει περίπτωση να ξαναβρεί δουλιά, για να συμπληρώσει τα ένσημα για τη σύνταξη και νιώθει το κόσμο να χάνεται από μπροστά του. Πρέπει όμως παράλληλα να προβάλουμε και την περίπτωση του νέου εργάτη που, μετά από δύο - τρία χρόνια δουλιά, βρίσκεται στο δρόμο και αναγκάζεται να κάνει κράτει - αν δεν τα ξεχάσει οριστικά - στα όποια όνειρά του για καμιά μηχανή να πηγαίνει βόλτα το κορίτσι του, για καμιά βδομάδα σε κανένα νησί το καλοκαίρι, για κανένα δικό του σπίτι - φυσικά με δάνειο από την τράπεζα - μπας και της βάλει και το στεφάνι, για ν' αλαφρύνει - και όχι να βαρύνει κι άλλο - το όποιο κουπί τραβάει.

2) Το συνδικάτο Οικοδόμων Αθήνας βρίσκεται σε εκλογική διαδικασία. Ο συνδυασμός των ταξικών δυνάμεων έγκαιρα έχει δώσει στη δημοσιότητα, με ένα καλαίσθητο δίφυλλο την εκλογική του διακήρυξη, μέσα στην οποία παραθέτει τις θέσεις του για τις διεκδικήσεις του κλάδου το επόμενο διάστημα. Ερώτημα - παρατήρηση: Πότε, αλήθεια, θα μπει σ' όλο τον κλάδο για διεκδίκηση το αίτημα για εξάωρη δουλιά με πλήρεις αποδοχές στους εργαζόμενους μαθητές - φοιτητές - σπουδαστές, αίτημα που σωστά προτείνεται στο συνεκτικό πλαίσιο πάλης για τα προβλήματα της νεολαίας, που υπάρχει στο δεύτερο μέρος των Θέσεων της ΚΕ; Και, φυσικά, η συγκεκριμένη παρατήρηση δεν αφορά μόνον στην παράταξη του συγκεκριμένου χώρου, ούτε εστιάζεται μόνον στο συγκεκριμένο αίτημα. Αν ψάξουμε στα αιτήματα που οι ταξικές δυνάμεις παλεύουν στην πράξη - είτε είναι πλειοψηφίες είτε μειοψηφίες στα συνδικάτα - και τα μελετήσουμε με πνεύμα αυτοκριτικής τότε θα συνειδητοποιήσουμε γιατί πράγματι η δουλιά μας πρέπει να υποστεί ριζικό αναπροσανατολισμό, για να βρεθούμε - στην πράξη και όχι στα λόγια - αρωγοί στους νέους εργαζόμενους και άνεργους και στα πραγματικά τους προβλήματα, δύναμη πάλης για τη λύση τους.

3) Η δύναμη του παραδείγματος που βάζουν οι Θέσεις της ΚΕ και που αφορά κάθε κομμουνιστή ατομικά, είναι ένα το κρατούμενο για να δέχεται ο νέος τον κομμουνιστή, να επιδιώκει την κουβέντα μαζί του, να του «ανοίγεται». Εχω τη γνώμη όμως πως το δύσκολο είναι να συμφωνήσουμε ποιο ακριβώς είναι το καλό παράδειγμα που πρέπει να δείχνει ένας κομμουνιστής. Δεν αναφέρομαι, βέβαια, στην αγωνιστική στάση απέναντι στον ταξικό αντίπαλο, που τη θεωρώ αυτονόητη. Αναφέρομαι σε κάποιες άλλες συμπεριφορές που πολλές φορές έλκουν ή απομακρύνουν οριστικά τον νέο από τον κομμουνιστή και συνακόλουθα τη δυνατότητα του κομμουνιστή να επηρεάσει θετικά τη συμπεριφορά του νέου.

- Τι παράδειγμα δίνει στους νέους και τις νέες ο κομμουνιστής που δεν αφήνει τη γυναίκα του να δραστηριοποιηθεί - όσο η ίδια μπορεί και οι ανάγκες απαιτούν - στο κίνημα και στο Κόμμα, γιατί «προέχουν οι δουλιές στο σπίτι και η οικογένεια» ή «γιατί δεν είναι αυτά για σένα», ίσως και γιατί ζηλεύει;

- Τι παράδειγμα δίνει ο κομμουνιστής, όταν λέει στο γιο του και την κόρη του να μην ανακατεύονται «γιατί προέχουν τα μαθήματα» ή γιατί «έχουν καιρό για τέτοια» ή γιατί «αρκετά έχει δώσει η οικογένεια στον αγώνα, δε χρειάζεται να μπλέξουν κι άλλοι» κλπ.;

- Τι παράδειγμα δίνει ο κομμουνιστής, όταν αντιμετωπίζει σαν ιδιοκτησία τα παιδιά του και δεν τα αφήνει να ξεδιπλώσουν τα ενδιαφέροντά τους να κοινωνικοποιηθούν στις παρέες με τους συνομήλικούς τους, να ερωτευτούν; Οταν τα περιορίζει από φόβο μην τυχόν και ξεστρατίσουν και χαλάσουν και χαθούν; Λες και βρήκε πουθενά γραμμένο πως οι περιορισμοί και η απόκρυψη της κοινωνικής πραγματικότητας και όχι η γνώση της και η κριτική αντιμετώπισή της θα κάνει το νέο και τη νέα δυνατούς να αντιμετωπίζουν με επιτυχία τις δυσκολίες της ζωής;

4) Το παράδειγμα, όμως, από μόνο του δε φτάνει. Για να υπάρξει αποτέλεσμα χρειάζεται να συνοδεύεται και από τη διάθεση κατανόησης για τα προβλήματα που απασχολούν το νέο - νέα, ανεξάρτητα αν συμφωνεί ο κομμουνιστής για τη βαρύτητα που δίνει στο πρόβλημα ο νέος. Διάθεση κατανόησης συνειδητή και εκφρασμένη στην πράξη και όχι προσποιητή και μένουσα στα λόγια.

Ας δούμε μια - δύο περιπτώσεις που, όσοι από μας τυχαίνει να βρίσκονται κοντά στους νέους, τις συναντούν και χρειάζεται να τις αντιμετωπίσουν.

- Συχνά ο νέος εμφανίζεται «πεσμένος». Ο λόγος - τις περισσότερες φορές, κατά την εκτίμηση του κομμουνιστή - δεν είναι τόσο σοβαρός ώστε να «ρίχνει» έτσι τον νέο. Ωστόσο ο νέος «πέφτει». Τι θα κάνουμε; Θα τον αποπάρουμε και θα τον επιτιμήσουμε, γιατί αφήνεται να «πέφτει» έτσι «χωρίς λόγο» ή από «κάποιες τέτοιες λεπτομέρειες» ή θα του φερθούμε ανάλογα, αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα με τη σοβαρότητα που επιβάλλει η κατάσταση που του έχει δημιουργήσει; Και όταν τον βρούμε «όρθιο» του κάνουμε και μια κουβέντα για το πώς οι νέοι πρέπει να αντέχουν τα όσα τους συμβαίνουν στη ζωή και πώς και με τι κριτήρια να τα αξιολογούν.

- Ο γιος, η κόρη, πώς «μας έχουν», στις σχέσεις τους με το άλλο φύλο, και στα προβλήματα που - έτσι κι αλλιώς - ανακύπτουν από αυτές;

- Με το ζόρι εξομολογητές; (πρέπει να τα ξέρω όλα, αν δεν τα πεις σε μένα πού θα τα πεις).

- Αρνητές; (δε θέλω να ξέρω τα αίσχη σου).

- Ουδέτερους; (δε μας αφοράν εμάς αυτά, δικά σου προβλήματα είναι, μάθε να τα λύνεις).

- Αδέκαστους κριτές; (εσύ φταις, καλά να τα πάθεις).

- 'Η φίλους και συμπαραστάτες, έτοιμους να ακούσουμε, να ακούσουμε και πάλι να ακούσουμε και να βρούμε τρόπους να φτιάξουμε τη διάθεσή του και... όλα τα άλλα έρχονται;

Ολες οι αναλύσεις των ειδικών επιστημόνων και άλλων συντρόφων που - σωστά - κόσμησαν τις στήλες του δημόσιου διαλόγου από τον «Ρ», συμβάλουν στο να γίνουν αποτελεσματικότερες οι όποιες προσπάθειές μας. Αν θα λάβουν χώρα, όμως, τέτοιες προσπάθειες είναι κυριολεκτικά και αποκλειστικά ευθύνη του καθενός μας. Η δικιά μας, η ατομική πράξη είναι τελικά αυτή που θα μετρήσει. Θα το αποφασίσουμε;

Βασίλης Αμπελογιάννης

ΚΟΒ «Ριζοσπάστη»

Διάβασα τις Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του Κόμματος για τα προβλήματα της νεολαίας.

Διαβάζω τα σημειώματα που στέλνονται στο «Ριζοσπάστη» από διάφορους συντρόφους. Ολων η προσπάθεια είναι με ποιον τρόπο θα βοηθηθεί η νεολαία ειδικά η ΚΝΕ να πλατύνει, να ζυμωθεί με τους νέους και τις νέες όπου υπάρχουν. Δεν ξέρω αν χρειάζεται ένα νεολαιίστικο ΠΑΜΕ και οι ΚΝίτες να γίνουν η ραχοκοκαλιά του κάτι παρόμοιο που έγινε με την ΟΚΝΕ, η οποία στελέχωσε κάποτε την ΕΠΟΝ, αλλά και να μη γίνει, πρέπει να βρεθούν τρόποι που θα βοηθήσουν την ΚΝΕ να μπει στην πλατιά μάζα της νεολαίας, να επιδράσει στον τρόπο που σκέπτεται, στον τρόπο που ζει κλπ. Να μελετηθεί ο κάθε χώρος στον οποίον βρίσκεται νεολαία, σχολείο, Πανεπιστήμιο, εργοστάσιο και σε άλλους χώρους δουλιάς, ακόμα στη συνοικία και στο χωριό. Ο κάθε χώρος θέλει και διαφορετική αντιμετώπιση και διαφορετικούς τρόπους επαφής. Π.χ. σε μια τάξη σχολείου ή Πανεπιστημίου μπορεί να δημιουργηθούν διάφοροι κύκλοι - λογοτεχνικοί - ποιητικοί, διοργάνωση εκδρομών, ομάδες θεάτρου, μουσικής, διοργάνωση φιλολογικής βραδιάς κλπ. Οι ΚΝίτες πρέπει να είναι πολύ καλά προετοιμασμένοι, γνώστες της επαναστατικής λογοτεχνίας, της μουσικής, της ποίησης, ιδεολογικά, γνώστες της επικαιρότητας και να ανοίγονται συζητήσεις, να διαβάζονται ανάλογα κείμενα, να θίγεται η επικαιρότητα, τα άμεσα προβλήματα της νεολαίας. Το κάθε τι πρέπει να είναι καλά επιλεγμένο και με σωστή χρησιμοποίηση. Επιλεγμένα τραγούδια, ποιήματα, ανέκδοτα κλπ. έτσι που να προσελκύουν τους νέους, να τους ενθουσιάζουν. Στις συνοικίες στους δήμους, στο χωριό μπορεί να χρησιμοποιηθούν πολλές μορφές παρόμοιες με τις παραπάνω. Για όλα αυτά χρειάζεται μεράκι, κόπος, χρόνος, πίστη, καλή μελέτη, οργάνωση και καλός προγραμματισμός. Με αγάπη και πίστη σ' αυτό, που κάνουμε μπορούν να γίνουν θαύματα. Η στεγνή επαφή με τους νέους, μπαίνοντας κατευθείαν στο θέμα δεν μπορεί να 'χει αποτέλεσμα. Ας μην περιμένουμε μόνο με απλές γνωριμίες και επαφές πολιτικού χαρακτήρα να κερδίσουμε τους νέους. Τον νεολαίο πρέπει να τον ξυπνήσεις, να τον ενθουσιάσεις, να τον εμπνεύσεις, να τον κάνεις να σε προσέξει, να μπεις στην ψυχολογία του. Δεν είναι απλή υπόθεση αυτό. Πρέπει να βρεις τρόπους να τον κάνεις να σκεφθεί, να διαμορφώσει αντιλήψεις, συνείδηση κλπ.

Να 'ρθουμε σε επαφή με το διανοητικό τους κόσμο να κινήσουμε το ενδιαφέρον τους για τα βασικά θέματα που αποτελούν την ουσία της ζωής τους. Αυτό θα γίνει όταν βοηθήσουμε να γνωριστούν με την επαναστατική λογοτεχνία, την ποίηση, τη μουσική σε συνδυασμό με τη γνώση των προβλημάτων τους και τον αγώνα για τη λύση τους.

Η προσέγγιση των παιδιών, των νέων γίνεται με διάφορους τρόπους, αλλά ο πιο ανώδυνος και αποτελεσματικός είναι η δημιουργία κύκλων πολιτιστικών, φιλολογικών, αθλητικών κλπ. Πάρα πολύ βοηθούν οι φιλολογικές βραδιές, που μπορεί να 'χουν χορό, συζήτηση, ένα επαναστατικό ποίημα, κείμενο, τραγούδι, γνωριμία, ζεστασιά.

Ο Νίκος Καραντηνός σ' ένα γραπτό του προς το «Ριζοσπάστη» μιλάει για λέσχες της ΚΝΕ. Θα 'ταν ευχής έργον να ανοίξει η ΚΝΕ λέσχες για να 'χει το στέκι της που θα τη βοηθήσει στη διοργάνωση πολλών δραστηριοτήτων. Ας μελετήσουμε και ας εκμεταλλευτούμε κάθε δυνατότητα γι' αυτό.

Είναι απαραίτητο η νεολαία μας και ιδιαίτερα η ΚΝΕ να κάνει κτήμα της την ιστορία της Εθνικής Αντίστασης, να γνωριστεί με τις μορφές πάλης του λαού μας σ' όλα τα μέτωπα και σ' όλες τις καταστάσεις.

Η ΚΝΕ πρέπει να εκμεταλλευτεί την πείρα των Αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης που βρίσκονται ακόμα στη ζωή με διάφορους τρόπους. Ακόμα οι νέοι μας πρέπει μαζικά να παίρνουν μέρος στις επετειακές εκδηλώσεις των αντιστασιακών, μόνο κερδισμένοι θα βγουν.

Το ζήτημα της εξάπλωσης των ναρκωτικών να γίνει πρόβλημα κάθε νέου και νέας, και ο αγώνας εναντίον τους μπορεί να πάρει πολλές μορφές και ποτέ να μην ξεχνιέται.

Να βρεθεί τρόπος όλα τα μέλη της ΚΝΕ να περάσουν από κάποια σεμινάρια, σχολές, ή όπως θα ονομαστούν αρκεί να βοηθήσουν στον ιδεολογικό εξοπλισμό τους και ο κάθε ΚΝίτης και ΚΝίτισσα να γίνει και ένα στέλεχος της νεολαίας.

Πιστεύω πως η ΚΝΕ θα τα καταφέρει και πως το ΚΚΕ σαν σύνολο θα τη βοηθήσει αποτελεσματικά και πολύπλευρα.

Φρόσω Κοττορού

Αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Αγωνιστών Φίλων της ΕΠΟΝ (ΠΕΑΦΕ)

Η αναγνώστρια Μαρία Κυριακίδου με σημείωμά της, το οποίο δημοσιεύτηκε πριν από κάποιες μέρες, μεταξύ άλλων έθετε πολύ εύστοχα και το σοβαρότατο ζήτημα ελλιπούς ιστορικής γνώσης από κάποια στελέχη της ΚΝΕ. Μάλιστα για την αντιμετώπιση του προβλήματος εύστοχα προτείνει τη διοργάνωση κύκλων ιστορικών μαθημάτων για τα στελέχη της ΚΝΕ.

Επειδή όμως το πρόβλημα ελλιπούς γνώσης της ιστορίας είναι πολύ έντονο σε μεγάλα τμήματα της νεολαίας και όχι μόνο σε κάποια τμήματα του στελεχικού δυναμικού της ΚΝΕ θα επεκτείνω λίγο περισσότερο τη σκέψη της αναγνώστριας, λέγοντας ότι πιστεύω πως είναι πια καιρός να ρίξουμε στη μάχη ενάντια στη λήθη της Ιστορίας και το «όπλο» του διαδικτύου. Να δημιουργηθεί δηλαδή μία ιστοσελίδα από την οποία ο χρήστης θα μπορεί να αντλεί τεκμηριωμένες πληροφορίες για όλη την ελληνική ιστορία. Ο δικτυακός αυτός τόπος να διατρέχει την περίοδο από το 1910 μέχρι σήμερα. Βέβαια, τώρα μπορεί κανείς από μία άποψη να αντιτείνει ότι αυτή η προσπάθεια θα είναι δύσκολη, χρονοβόρα και δαπανηρή. Από την άλλη πλευρά, όμως, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το διαδίκτυο είναι ένα μέσο του οποίου η χρήση είναι ευρύτατα διαδεδομένη στη σημερινή νεολαία. Οπως, μάλιστα, εύστοχα αναφέρει και ο Β. Λιόσης στο άρθρο του στο τέταρτο τεύχος της ΚΟΜΕΠ, με τίτλο «Σύγχρονες μέθοδοι χειραγώγησης της νεολαίας», οι νέες τεχνολογίες αποτελούν σήμερα ένα πολύ καλό εργαλείο που το σύστημα έχει στα χέρια του για τη χειραγώγηση της νεολαίας. Γιατί λοιπόν οι κομμουνιστές να μη συμβάλουν με τον τρόπο τους στην ύπαρξη μιας διαφορετικής νότας στο διαδίκτυο; Επειτα, δε θα πρέπει να διαφύγει της προσοχής μας ότι εκείνοι που ειδικά στην Ελλάδα συνέβαλαν τα μέγιστα στο γράψιμο της Ιστορίας της ήταν οι μακρόχρονοι ηρωικοί αγώνες των Ελλήνων, πάντοτε βέβαια με πρωτοπόρους τους κομμουνιστές. Επομένως, σ' αυτούς πέφτει τώρα και το μεγαλύτερο βάρος για τη διδασκαλία της στη σημερινή νεολαία. Επειτα, δεν αρκεί μόνο να γραφεί η Ιστορία. Το ζητούμενο είναι μέσα από τη συγγραφή να φωτίζεται η ιστορική αλήθεια. Αυτός ο παράγοντας μάλιστα αποκτά ιδιαίτερα μεγάλη σημασία στη σημερινή εποχή, κατά την οποία είναι ολοφάνερο ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μία γενικευμένη προσπάθεια παραχάραξης της ιστορικής αλήθειας. Μία τρίτη σημαντική παράμετρος του ζητήματος στην οποία θα ήθελα ν' αναφερθώ πριν κλείσω αυτή μου την παρέμβαση, είναι η ακόλουθη: Αν κάποιος θέλει να εκτιμήσει τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν από αυτή την προσπάθεια, δε θα πρέπει να παραβλέψει τις σημαντικές διευκολύνσεις που παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία, όπως είναι η αποθήκευση μεγάλου όγκου πληροφοριών σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, κάτι που διευκολύνει σημαντικά όσους αναζητούν τη γνώση, διότι μέσα από αυτούς μπορούν να την αναζητούν κατά τμήματα χωρίς ταυτόχρονα να απαιτείται η ύπαρξη τεράστιων χώρων αποθήκευσης κάτι που συμβαίνει στις περισσότερες των περιπτώσεων με τα κοινά βιβλία. Γιατί να μη γίνει λοιπόν μια τέτοια προσπάθεια, στην αρχή με τη μορφή μόνο γραπτού κειμένου και στη δεύτερη φάση της και με τη μορφή εκφώνησης ηχητικών αρχείων; Αυτό προκειμένου να διευκολύνονται και ομάδες του πληθυσμού που το έχουν ανάγκη όπως ολικά τυφλοί ή άτομα με μειωμένη όραση. Με όλα τα παραπάνω δεν επιδιώκεται σε καμία περίπτωση η υποβάθμιση της σημασίας που πάντα έχει η χρήση των βιβλίων. Αντίθετα, μάλιστα. Ολα όσα αναφέρθηκαν πριν έχουν και θα πρέπει πάντοτε να έχουν ως σκοπό να λειτουργήσουν μόνο και μόνο ως βοηθητικά και συμπληρωματικά μέσα και τίποτα άλλο πέραν αυτού.

Βάγιας Ευάγγελος

Φοιτητής ΝΟΠΕ ΑΠΘ

«Τραγουδάνε οι χτίστες / Να χτίζεις μη θαρρείς πούναι να τραγουδάς ένα τραγούδι /... Μέσα σε κάθε τούβλο μια καρδιά χτυπάει /. Κ' η οικοδομή ανεβαίνει και ψηλώνει /, ψηλώνει μες στον ιδρώτα και στο αίμα... / Το τελευταίο νικητήριο θα το σαλπίσεις εσύ / Εσύ θα νικήσεις. Εσύ αντέχεις στο διάβα του καιρού...»

(Ναζίμ Χικμέτ, απόδ. Γιάννη Ρίτσου)

- Κόντρα στο κράτος της πλουτοκρατίας: του Κεφαλαίου - Ιμπεριαλισμού - του ΝΑΤΟ - ΕΕ - των Αμερικάνων, πραγματοποιείται το Φεστιβάλ της ΚΝΕ. Η ιστορική διαδρομή των αγώνων του ΕΑΜ / ΕΛΑΣ, / της ΕΠΟΝ, οδηγεί στο συμπέρασμα: ότι η προβολή του άλλου δρόμου εξέλιξης της ελληνικής κοινωνίας, μπορεί στέρεα να εδραιωθεί: με την ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων. Ο αντιιμπεριαλιστικός αντιμονοπωλιακός αγώνας γίνεται καθημερινή πράξη, όταν συνδέεται με αγώνα ενάντια στον καπιταλισμό. Συμβάλλει η νεολαία σε ρήξεις γιατί ταρακουνάει τα θεμέλια της παγκοσμιοποιημένης καπιταλιστικής έκφρασης. Μπορεί με τη διαρκή παρουσία της η ΚΝΕ, να ανοίξει νέους δρόμους δράσης, οργάνωσης. Να αγκαλιάσει ευρύτερα στρώματα της νεολαίας μας που είναι εγκλωβισμένα στο «δικομματικό - τάνγκό». Να σταθεί δίπλα στις αποκλειόμενες ζώνες των ανέργων, ανασφάλιστων - ξένων εργατών. Να διαμορφώσουν σ' ευρύτερα στρώματα του κόσμου ότι η πάλη για το ψωμί, κατανοείται πιο καλά - όταν αναπτύσσεται οργανωμένη δράση. Ετσι, διαμορφώνεται η ταξική συνείδηση. Το κίνημα της νεολαίας μέσα απ' τις γραμμές της ΚΝΕ μπορεί να επιταχύνει τις διεργασίες υπέρ των λαϊκών συμφερόντων. Στα πλαίσια μιας λαϊκής εξουσίας / οικονομίας να αποκαλύψουμε ότι ο ιμπεριαλισμός είναι ισχυρός - δεν είναι όμως παντοδύναμος... σκοτώνει αλλά εξοντώνεται απ' τα λαϊκά κινήματα - την εργατική πάλη.

- Γι' αυτό τον κόσμο της αλληλεγγύης, της ειρήνης, του σοσιαλισμού παλεύει η ΚΝΕ! «Α, οι άνθρωποι, - δικοί μας άνθρωποι - αν ψεύδονται οι κεραίες / αν ψεύδεται η περιστροφή της γης / αν ψεύδονται και τα βιβλία / αν ψεύδονται οι αφίσες, τα/ ανακοινωθέντα / πάνω στην κολόνα / αν ψεύδονται και πάνου στην οθόνη / των κοριτσιών τα γυμνά πόδια / αν ψεύδεται κι η προσευχή / αν ψεύδεται και το νανούρισμα / αν ψεύδεται και τ' όνειρο / αν ψεύδεται στο καμπαρέ κι ο βιολιστής / αν ψεύδεται κι ο λόγος / αν ψεύδεται το χρώμα / αν ψεύδεται η φωνή / αν ψεύδεται κι αυτός που εκμεταλλεύεται τα χέρια σας / αν ψεύδονται όλοι κι όλα / εξόν από τα χέρια σας / είναι για νάναι υπάκουα σαν τον πηλό τα χέρια σας / νάναι τυφλά σαν τα σκοτάδια / νάναι κουτά σαν τα μαντρόσκυλα / για να μην εξεγείρονται τα χέρια σας / για να μην πάρει τέλος τούτη η αδικία / τ' όνειρο κάθε εμπόρου μέσα σε τούτονε τον κόσμο το θνητό / μέσα σε τούτονε τον κόσμο / που θάτανε τόσο όμορφα να ζούμε... (Ναζίμ Χικμέτ: «Για τα χέρια σας και την ψευτιά»). Είναι απόσπασμα των δύο κόσμων που συγκρούονται, του καπιταλισμού - Σοσιαλισμού. Αξίζει να παλεύουμε. Γι' αυτήν την αλήθεια των ταξικών αγώνων, που αποκαλύπτει το σάπιο σύστημα, αλλά και ταυτόχρονα μεγαλώνει την ιστορική γνώση της πραγματικότητας, η ΚΝΕ είναι ώριμη, να κατακλύσει. Να αξιοποιηθεί η πείρα της ώστε να αναπτυχθεί η φιλία των νέων, μεταξύ συνεργαζομένων / συναγωνιστών, όλων εκείνων που θαυμάζουν την ιστορική διαδρομή του Κομμουνιστικού Κόμματος. Και είναι αρκετοί: Εχουν ασπαστεί τη διαλεκτική τους, τις εμπειρίες, γνώσεις - διδάγματα του ΚΚΕ. Τις ιδέες του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού μετώπου πάλης διευρύνει η ΚΝΕ. Για να κτιστεί το μέτωπο συμμαχίας. Για την οριστική αποδέσμευση, την πολιτική ανεξαρτησία της Ελλάδας απ' την ιμπεριαλιστική τάξη πραγμάτων. Για μια παιδεία παλεύουν οι νεολαίοι της ΚΝΕ που να εξυπηρετεί τις λαϊκές ανάγκες. Που θα δυναμώνει τη συμμαχία των εργατών, φτωχών αγροτών. Που θα εξυπηρετεί τον άνθρωπο. Η ΚΝΕ μπορεί να διευρύνει τη δημοκρατική πληροφόρηση του λαού με τον Ριζοσπάστη στο χέρι, πόρτα πόρτα... Να διευρύνει τη λαϊκή αλληλεγγύη, με όραμα την αναγκαιότητα του σοσιαλισμού, με οδηγό τον μαρξισμό / λενινισμό, διεθνισμό.

Παναγιώτης Καραβασίλης