Από τις 6 του Οκτώβρη και για 45 παραστάσεις επαναλαμβάνεται, στον «Τεχνοχώρο», από την «Ομάδα Θέαμα», το έργο του Μπερνάρ Μαρί Κολτές «Ρομπέρτο Τσούκο». Η μετάφραση είναι του Δημήτρη Δημητριάδη, η σκηνοθεσία του Γιάννη Κακλέα, τα σκηνικά του Γιώργου Γαβαλά, τα κοστούμια της Χριστίνας Κωστέα, κινησιολογία Βάλιας Παπαχρήστου - Φώτη Νικολάου και μουσική επιμέλεια Ιάκωβου Δρόσου. Παίζουν: Αννα Μακράκη, Γιάννης Μαυριτσάκης, Λεωνίδας Κακούρης, Τζωρτζίνα Κουκουδάκη, Κατερίνα Λυπηρίδου, Φρόσω Λύτρα κ. ά.

Ο Ρομπέρτο Τσούκο είναι ένα έργο για τον έρωτα και το θάνατο και ταυτόχρονα αποτελεί μια τοιχογραφία της σύγχρονης εποχής μέσα από τα μάτια ενός ποιητή. Αφορμή για τη συγγραφή του έργου υπήρξαν κάποιες προκηρύξεις της Γαλλικής Αστυνομίας, με τις οποίες καταζητούνταν ο Ρομπέρτο Τσούκο για μια σειρά παραβάσεων και φόνων που διέπραξε στην Ιταλία, την Ελβετία και τη Γαλλία.

Το Εθνικό Θέατρο συμμετέχοντας στο εθνικό πένθος μετά το τραγικό δυστύχημα με το πλοίο «Σαμίνα», αναβάλλει τις προγραμματισμένες παραστάσεις στο Παιδικό Στέκι από σήμερα μέχρι και την Κυριακή 8 Οκτώβρη.

Σκηνή του «Πλούτου» από το ΚΘΒΕ

Αν και «κατόπιν εορτής» (ας όψονται οι λιγοστές βδομάδες του καλοκαιριού που δε... χωρούν τόσο μεγάλο αριθμό παραστάσεων), η στήλη ολοκληρώνει την αναφορά της σε παραστάσεις αρχαίου δράματος στα πλαίσια του φετινού «Ελληνικού Φεστιβάλ» (Επίδαυρος, Ηρώδειο), με την άξια επαίνων παράσταση του αριστοφανικού «Πλούτου» από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Αξια επαίνων, ακριβώς επειδή κατάφερε να «διαβάσει» μια πολύ «ζόρικη» θεματολογικά, πολύσημη και αμφίσημη, πικρότατης ειρωνείας κωμωδία, η οποία, εξαιτίας των σημερινών, ευρωενωσιακών κοινωνικo - οικονομικών δεδομένων, φαντάζει -πολλαπλάσια από οποιαδήποτε άλλη εποχή- ουτοπική, όχι μόνο με καθάρια ματιά, με εύστοχα επίκαιρη και στέρεη άποψη, αλλά και με ευρηματικότητα, φαντασία, πληθωρικό χιούμορ και καλές ερμηνείες.

Το ποιοτικό και ταυτόχρονα ευφρόσυνο σκηνικό αποτέλεσμα δεν έπεσε από τον ουρανό... Ηταν η συνισταμένη δημιουργικότατων συντελεστών. Και καθώς εν αρχή ην ο λόγος, η καλή αρχή έγινε με την, παιγνιώδη γλωσσικώς, μετάφραση. Ο Γιάννης Βαρβέρης, μεταφραστικά, ήταν σε μεγάλα κέφια. Χωρίς ασέβεια, παραχαράξεις του πρωτοτύπου, εκσυγχρονιστικούς λεκτικούς βαρβαρισμούς, ανέδειξε τη διαχρονικότητα, αλλά και την επικαιρότητα αυτής της αριστοφανικής σύλληψης. Κατόρθωσε να δείξει πόσο πολύ σύγχρονο είναι, ειδικά αυτό το έργο, πόσο πολύ αφορά όλες ανεξαιρέτως τις κοινωνικές τάξεις, πλάθοντας με εύστροφο, ευφυές, ειρωνικό και λογοπαικτικό χιούμορ μια γλώσσα που έκανε... πολύπλευρο παιχνίδι. Παιχνίδι με την καθαρευουσιάνικη γλώσσα, με τη χρηματιστηριακή ορολογία, με την αφτιασίδωτη γλώσσα του λαού, με ιδιωματικό, ακόμα και με της αργκό λεξιλόγιο. Η σκηνοθετική ιδέα του Διαγόρα Χρονόπουλου να επικαιροποιήσει τον «Πλούτο» με άμεση αναφορά στα νεοπλουτίστικα «τζάκια», στον εκτραχηλισμένο, αχαλίνωτο, επιδημικών διαστάσεων, χρηματιστηριακό «βίο» και «πολιτισμό» της «εκσυγχρονιστικής» Ελλάδας, στην ένταξή της στην ΟΝΕ και στη μακρόχρονη πενία που επιφυλάσσει στους αγρότες και στα φτωχά στρώματα των πόλεων, όχι μόνο ήταν εύστοχη, αλλά και ευδοκίμησε, στηριγμένη από τη γόνιμη δημιουργία όλων των συντελεστών της. Από το -ευφυέστατα ευρηματικό, θεαματικό παρότι αφαιρετικό- σκηνικό (ηλεκτρονικός και επιδαπέδιος πίνακας του ΧΑΑ) και τα κοστούμια (χαρακτηριστικά των γιάπηδων της χρηματιστηριακής αγοράς) του Γιώργου Ζιάκα, με άπλετους φωτισμούς του Λευτέρη Παυλόπουλου. Από τη σαρκαστικά «μοντέρνων» ρυθμών και ηχοχρωμάτων μουσική του Δημήτρη Παπαδημητρίου, καλοδιδαγμένη από τον Νίκο Βουδούρη. Από τη νευρώδη, εκφραστική, «καλοκουρδισμένη» χορογραφία του Κωνσταντίνου Ρήγου.

Κάθε καλή σκηνοθετική σύλληψη, όταν σχεδιάζεται και στις λεπτoμέρειές της, οδηγεί και τους ηθοποιούς, λίγο ως πολύ, σε ερμηνείες αξιόλογες έως εξαιρετικές, που μάλιστα να τη στηρίζουν. Και εδώ επέτυχε ο σκηνοθέτης, επιλέγοντας και καλούς ηθοποιούς, αξιοποιώντας τις υποκριτικές δυνατότητες και ιδιαιτερότητές τους και διεγείροντας το υποκριτικό κέφι όλων. Ο Γεράσιμος Γεννατάς, με την αεικίνητη σωματικά και φωνητικά κλοουνερί του έπλασε ένα χαριτωμένο και πανέξυπνο Καρίωνα. Ο Χρεμύλος του Τάσου Περζικιανίδη είχε λαϊκότητα, αμεσότητα και χιουμοριστικό νεύρο. Ο Εύης Γαβριηλίδης με λεπτό σατιρικό χιούμορ, ερμήνευσε τον τυφλό και μετά θεραπευμένο Πλούτο, προσδίδοντάς του στην αρχή «θεϊκή» αφέλεια και μετά μια κομψευόμενη, κοσμοπολίτικη «ευγένεια». Η Ανίτα Σαντοριναίου, ηθοποιός με πολύ δυνατά, νευρώδη εκφραστικά μέσα έπλασε μια πολύ ενδιαφέρουσα εκδοχή της Πενίας. Πολύ καλοί ήταν και οι Γιώργος Τσιδίμης, Θόδωρος Συριώτης, Δημήτρης Καρέλλης, Αντώνης Λουδάρος, Κατερίνα Σαγιά, Γιάννης Τσάτσαρης, Φαίη Ξυλά, αλλά και όλα τα μέλη του Χορού.

Οι ερμηνείες που αξίζουν ιδιαίτερης μνείας, οι απολαυστικότερες της παράστασης, ήταν του Θέμη Μάνεση (Συκοφάντης) και του Κώστα Σαντά. Ο Θέμης Μάνεσης έχει κωδικοποιήσει με εκπληκτικό τρόπο και συμπυκνώσει με νουμερίστικη μαεστρία τους λαϊκούς τύπους που προσομοιάζουν με τον ψευτόμαγκα του θεάτρου σκιών, τον Σταύρακα. Ο Κώστας Σαντάς, με διαβολεμένο χιούμορ, με δραστικά γκροτέσκες γραμμές (στην κίνηση, τη φωνή, την έκφραση του προσώπου), ερμήνευσε τη σεξομανή γραία.

Η παράσταση ανεβάστηκε σε μετάφραση Κ. Χ. Μύρη, σκηνοθεσία Θανάση Παπαγεωργίου, μουσική Νίκου Ξυδάκη, σκηνικά - κοστούμια Λίλης Πεζανού. Εκτός από την Λήδα Πρωτοψάλτη παίζουν επίσης: Γιώργος Χατζηγεωργίου, Εύα Καμινάρη, Θανάσης Παπαγεωργίου, Δημήτρης Ιωακειμίδης, Νίκη Χαντζίδου, Δημήτρης Καϊκής, Παύλος Ορκόπουλος. Κορυφαίες: Ελένη Κουλουριώτη, Μίνα Λαμπροπούλου, Αριέττα Μουτούση, Ειρήνη Ράπτη, Ευδοκία Σουβατζή.

Η πρώτη παράσταση της «Εκάβης» δόθηκε στο θέατρο «Στοά» στις 5/11/1999 και παίχτηκε μέχρι τις 23/4/2000, πραγματοποιώντας 121 παραστάσεις, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά σε παράσταση αρχαίας τραγωδίας. Κριτικοί και θεατές τίμησαν την επιλογή του Θανάση Παπαγεωργίου και των συνεργατών του να ανεβάσουν τραγωδία σε κλειστό χώρο. Επίσης, καθώς φέτος η Λήδα Πρωτοψάλτη, βασικό στέλεχος της «Στοάς», κλείνει 40 χρόνια στο θέατρο, όλη η χρονιά είναι αφιερωμένη στη σπουδαία ηθοποιό.

Το Φεστιβάλ Θεάτρου Κούκλας και Σκιών να καταδείξει πως οι παραδοσιακές τέχνες με τη χρήση νέων Τεχνικών και την αφιέρωση νέων καλλιτεχνών στο είδος, ταξιδεύουν στις ίδιες θάλασσες της έκφρασης με καινούρια «καράβια» στη διάθεση. Και επιπλέον ότι τα σύνορα μεταξύ διαφορετικών Τεχνών έχουν αρχίσει να παραμερίζονται, αφού στις σύγχρονες παραστάσεις του μοντέρνου Θεάτρου Σκιών και Μαριονέτας εντάσσονται και διαφορετικές τέχνες και τεχνικές όπως ο μίμος, η παντομίμα, ο χορός κ.ά.

Το θέατρο αυτό είναι το ίδιο εύγλωττο με το αντίστοιχο «ομιλούν», αλλά περισσότερο υπαινικτικό, προσεγγίζοντας τα ίδια κλασικά και σύγχρονα θέματα όπως π.χ. η διακύβευση της ανθρώπινης ελευθερίας, όπως θα παρουσιαστεί στο έργο του Γκόγκολ «Ο μανδύας» από το θέατρο «Κρέντο».

Ειδικά στο φετινό Φεστιβάλ ευφάνταστες παραστάσεις που αναδεικνύουν το θέατρο της «σιωπής», το θέατρο χωρίς λόγια, το «Βουβό» όπου ο ηθοποιός περιγράφει τη σημασία και την ένταση της σιωπής. Ολες οι παραστάσεις διακρίνονται για το χιούμορ, τη φαντασία, την πρωτοτυπία.