Ο υποκειμενικός παράγοντας πάντα παίζει ενεργητικό ρόλο στη διαμόρφωση της αντικειμενικής πραγματικότητας σαν οργανικό συστατικό του, είτε αυθόρμητα, είτε έχοντας κατανοήσει τους νόμους και τις νομοτέλειες της αντικειμενικής εξέλιξης, χωρίς να είναι σε θέση να τους αλλάξει, να τους καταργήσει. Γενικότερα ο όποιος υποκειμενικός παράγοντας παίζει καθοριστικό ρόλο μόνο και μόνο όταν ωριμάσουν οι αντικειμενικές προϋποθέσεις σαν καταλύτης επίλυσης των αντιθέσεων.

Η δικτατορία του προλεταριάτου παίζει πολύ πιο ενεργητικό ρόλο στη διαμόρφωση νέων κοινωνικοοικονομικών σχέσεων, διότι οι σχέσεις αυτές δε δημιουργούνται στα πλαίσια του καπιταλισμού και πρέπει να τις οικοδομήσει συνειδητά στο βαθμό που είναι ώριμες οι προϋποθέσεις. Εχοντας μονοσήμαντο χαρακτήρα παίρνει διάφορες μορφές, συμμαχεί με τη φτωχή αγροτιά, μικροαστικά και μεσαία στρώματα ανάλογα με την κοινωνική δομή της συγκεκριμένης χώρας, τους συσχετισμούς των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων. Η οποιαδήποτε συμμαχία σημαίνει συμβιβασμό, μοίρασμα της εξουσίας με προσωρινές υποχωρήσεις.

Μόνο η διαλεκτική προσέγγιση μπορεί να δώσει ακριβείς ιστορικά, επιστημονικά απαντήσεις. Η εξέταση της οποιασδήποτε πραγματικότητας της κοινωνίας, ταξικής ή μη, σαν μιας ενότητας αντιθέτων που η εσωτερική πάλη τους είναι ο κινητήριος μοχλός της ανάπτυξής της. Ανάπτυξης με ποιοτικά άλματα, αφού προηγηθεί η συσσώρευση κρίσιμης ποσότητας αλλαγών, ανάπτυξη ελικοειδούς μορφής που «επιστρέφει» συνέχεια σε μια ανώτερη ενότητα και εσωτερική διαπάλη των αντιθέτων, διατηρώντας στοιχεία της προηγούμενης. Η πάλη των αντιθέτων είναι απόλυτη, η ενότητά τους σχετική, αυτή είναι και η πηγή της αέναης κίνησης της ύλης σ' οποιαδήποτε μορφή της.

Είναι λάθος να απλουστεύουμε την εικόνα του σοσιαλισμού, απολυτοποιώντας το ρόλο του υποκειμενικού παράγοντα και επιβάλλοντας «επαναστατικά» τις δύο μορφές ιδιοκτησίας, κοινωνική σε κρατική μορφή και συνεταιριστική.

Η επιστημονικά αλήθεια σαν μια απεικόνιση είναι σε εξέλιξη όπως και η πραγματικότητα που απεικονίζει. Η ουσία της όποιας πραγματικότητας έχει πολλά επίπεδα και η πληρέστερη γνώση της απαιτεί συγκεκριμένα ιστορικά στοιχεία, εμπειρία σοσιαλιστικής οικοδόμησης, «για να μάθεις να κολυμπάς πρέπει να μπεις στο νερό», έλεγε ο Λένιν στα Φιλοσοφικά τετράδια. Ο Λένιν έχοντας την ιστορική εμπειρία και γνώση του μονοπωλιακού ιμπεριαλιστικού σταδίου του καπιταλισμού και νικηφόρας σοσιαλιστικής επανάστασης και μετάβασης προς το σοσιαλισμό εμπλούτισε την επιστημονική απόλυτη αλήθεια του διαλεκτικού (του μόνου επιστημονικού) σοσιαλισμού. Πίστευε στη γρήγορη επαναστατική εξέλιξη στη Ρωσία και σ' όλο τον κόσμο, αλλά έκανε σοβαρότατη διορθωτική παρέμβαση με τη Νέα Οικονομική Πολιτική (ΝΕΠ) και άλλες θέσεις του, σε διαμάχη με τις απόψεις του «στρατιωτικού κομμουνισμού», υποστηρικτής των οποίων αρχικά ήταν και ο Στάλιν, που θεωρούσε απόλυτα αντίστοιχες τις παραγωγικές δυνάμεις με τις παραγωγικές σχέσεις στο σοσιαλισμό, δεν έφτασε στο ύψος της διαλεκτικής υλιστικής αντίληψης που βαθύτατα κατείχε ο Λένιν. Η εργατική τάξη, το προλεταριάτο, όντας ικανό να κατακτήσει την εξουσία, δεν μπορεί βουλησιαρχικά να ανεβάσει το επίπεδο των παραγωγικών δυνάμεων στον απαιτούμενο βαθμό, ώστε να εφαρμόσει άμεσα τις σοσιαλιστικές σχέσεις παραγωγής σ' όλη την οικονομία. Οσο ισχυρό και να είναι το υποκείμενο δεν μπορεί να υπερβεί τις οικονομικές δυνατότητες. Πάμπολλα τα ιστορικά παραδείγματα αποτυχημένης εφαρμογής της κομμούνας, δεν επιστρέφουμε στην κοινωνική ιδιοκτησία της πρωτόγονης κοινότητας, έχουμε ανέβει σε ασύγκριτα υψηλότερο, αν και «παράλληλο» στην έλικα της εξέλιξης, επίπεδο πάλης και ενότητας των αντιθέτων της σύγχρονης κοινωνικής πραγματικότητας. Αναγκαία ιστορικό αποδείχτηκε και η άρνηση των δελτίων και το πέρασμα στη χρήση του χρήματος, εξάλλου τα δελτία δε σταμάτησαν τις εμπορευματικές σχέσεις, τις κατέβασαν όμως σε αντιπαραγωγικότατο επίπεδο. Γνωστές και οι ιστορικά επιβεβλημένες θέσεις του Στάλιν στο θέμα αυτό.

Η οικοδόμηση του σοσιαλισμού σε μη αναπτυγμένες οικονομικά χώρες απέδειξε η ιστορία ότι δε γίνεται με τη μετατροπή τους σε κομμούνα, αλλά με την εσωτερική τους στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό εμπορευματική ανάπτυξη, με τη στήριξη πολιτική και οικονομική της διεθνούς δικτατορίας του προλεταριάτου που τους έδωσε την ιστορική δυνατότητα της εξέλιξης σε σοσιαλιστική κατεύθυνση και όχι άμεσης εφαρμογής σοσιαλιστικών σχέσεων παραγωγής.

Μόνο με την ολόπλευρη ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, χρησιμοποιώντας όλα τα ιστορικά μέσα, νέα πρωτόγνωρα και παλαιά, τους μηχανισμούς των «εμπορευματικών» σχέσεων, θα οδηγηθούμε στην άμεση ικανοποίηση βασικών αναγκών, ξεπερνώντας τις «εμπορευματικές» σχέσεις. Οχι στη μεικτή οικονομία. Χωρίς οικονομική εξουσία, άρα την κατοχή των βασικών συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής, δε νοείται δικτατορία του προλεταριάτου. Οχι όμως και στην υπερεπαναστατική βιασύνη της γρήγορης κρατικοποίησης και συνεταιριστικοποίησης όλης της οικονομίας. Αυτό οδηγεί σε επιβραδυμένη οικονομική ανάπτυξη σε σχέση με τις πραγματικές δυνατότητες. Αντί να οδηγήσει μέσω της οικονομικής ανάπτυξης στην εξάλειψη των μη κυρίαρχων ατομικών ιδιοκτησιακών σχέσεων τις καταργεί, παραμένει όμως η πραγματική ανάγκη τους. Ποτέ δε θα εξαλειφθεί η ανάγκη της ατομικής και μικροομαδικής δραστηριότητας, άρα το ζητούμενο δεν είναι να την καταργήσουμε, αλλά να αλλάξουμε το κοινωνικό της χαρακτήρα στηριζόμενοι στην οικονομική ανάπτυξη. Με συνεπή εισαγωγή, στο βαθμό που το επιτρέπουν οι παραγωγικές δυνατότητες, σχέσεων άμεσης ικανοποίησης των αναγκών οδηγούμαστε και στην αλλαγή του χαρακτήρα της όποιας ατομικής, μικροομαδικής δραστηριότητας. Είναι γνωστές οι καθυστερήσεις στην επιστημονική, οικονομική, κοινωνική εξέλιξη που προέκυψαν από την απολυτοποίηση κάποιων απόψεων που ντύθηκαν με το μανδύα της απόλυτα εννοούμενης επίσημης γραμμής, χωρίς τη δυνατότητα έκφρασης και εφαρμογής στην πράξη διαφορετικών επιλογών. Ο δημοκρατικός συγκεντρωτισμός στη διαλεκτική του εφαρμογή προϋποθέτει αναγκαία τη διαφορετική άποψη μέσα στο κόμμα και πολύ περισσότερο μέσα στο κοινωνικό σύνολο. Η μονολιθικότητα στο χαρακτήρα είναι θέμα αρχής, αλλά όχι η απολυτοποίηση της όποιας θέσης, μάλιστα με την επιδίωξη της ομοφωνίας σ' όλες τις απόψεις και αποφάσεις. Τα πάντα εξελίσσονται στη βάση της πάλης των αντιθέτων, η όποια ενότητα είναι σχετική και δεν πρέπει να απολυτοποιείται, αυτό αφορά και το κόμμα και την κοινωνία και τη γνώση... Η απολυτοποίηση της μονολιθικότητας και της ομοφωνίας οδηγεί στην κατάργηση του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού και μπορεί να οδηγήσει στην αλλαγή του χαρακτήρα της εξουσίας και του κοινωνικοοικονομικού σχηματισμού, όπως έδειξε η ιστορία.

Αυτή η προσέγγιση βοηθά στην ανάπτυξη της σοσιαλιστικής δημοκρατίας, τη μη ποινικοποίηση απόψεων και δραστηριοτήτων που φαινομενικά και μόνο εξαλείφονται. Η παραβίαση της σοσιαλιστικής δημοκρατίας, το τεχνητό ξεπέρασμα κοινωνικών δομών, στοιχείων αναγκαίων στο δοσμένο επίπεδο ανάπτυξης, η τεχνητή πολιτική, ιδεολογική ομογενοποίηση της κοινωνίας πέτυχε το αντίθετο αποτέλεσμα. Η απολυτοποίηση, το ξέκομμα από την πραγματικότητα καταχώνιασε τις ταξικά εχθρικές δυνάμεις, δημιούργησε ψευδή εφησυχασμό. Ο μικροαστισμός που θεωρούσε ο Λένιν σαν το πιο σοβαρό πρόβλημα, μετά την αλλοτρίωση της αστικής τάξης, δεν εξαλείφτηκε παρά τις όποιες φιλότιμες προσπάθειες, εκφραζόταν ευρύτατα με παράνομο και μη τρόπο. Η δήθεν ταξική ομοιογένεια οδήγησε στις λανθασμένες αποφάσεις ως προς τον τρόπο εκλογής των σοβιέτ, στην ανιστόρητη, αντιεπιστημονική θέση περί παλλαϊκού κράτους, στη μη ανάπτυξη της ταξικής πάλης.

Ο αριστερός και δεξιός οπορτουνισμός πάνε πάντα μαζί. Από τη μια υπερεπαναστατικά, βιαστική «σοσιαλιστική» οικοδόμηση, από την άλλη καθυστέρηση σε ώριμα μέτρα εισαγωγής σχέσεων άμεσης ικανοποίησης των αναγκών που θα δυνάμωναν την πραγματική ομοιογένεια και θα ικανοποιούσαν τους εργαζόμενους. Από τη μια τεχνητή ιδεολογική μονολιθικότητα, πολιτική ομοιογένεια, από την άλλη ενίσχυση των γραφειοκρατικών φαινομένων με προνόμια για τη νομενκλατούρα, υπερβολή στην εφαρμογή της αρχής της μονοπρόσωπης διοίκησης των επιχειρήσεων, που ξεπέρασε κατά πολύ τη διοικητική επιχειρησιακή της αναγκαιότητα και έγινε κυρίαρχο στοιχείο λήψης αποφάσεων, που θα έπρεπε να είναι συλλογικές.

Ο κεντρικός σχεδιασμός που διαλεκτικά εφαρμοζόμενος στη βάση του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού είναι αναγκαία μορφή οργάνωσης, όχι όμως και ικανή, για την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής, την έκφραση και εφαρμογή της προλεταριακής, της συλλογικής και στην εξέλιξη του συνόλου της κοινωνίας βούλησης, βαφτίζεται σαν η βασική σχέση παραγωγής που ορίζει το σοσιαλιστικό χαρακτήρα της οικονομίας. Αυτό πηγαίνει γάντι με τη δικαιολόγηση του υπερτροφικού συγκεντρωτισμού, του φορμαλισμού, των φαινομένων θεοποίησης, προσωπολατρίας των ηγετών, των κομματικών και κρατικών ηγεσιών, μηχανισμών, των όποιων απόψεών τους.

Η σοσιαλιστική δημοκρατία που ο Λένιν θεωρούσε βασικό στοιχείο για το χαρακτηρισμό μιας κοινωνίας σοσιαλιστικής με το σαφή προλεταριακό, ιστορικά, χαρακτήρα της δίνει τη δυνατότητα περάσματος στην αυτοδιευθυνόμενη κοινωνία που και αυτό είναι ανάγκη του κάθε ανθρώπου να ορίζει από κοινού με όλους την τύχη του.

Οι Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για το επικείμενο 18ο Συνέδριο, χωρίς υπερβολή, αποτελούν στο σύνολό τους κείμενο αξιόλογο επεξεργασμένο από μαρξιστική - λενινιστική σκοπιά. Συνοψίζουν την εμπειρία του ελληνικού και του διεθνούς κομμουνιστικού και εργατικού κινήματος. Δίνουν απάντηση στα πιο φλέγοντα θεωρητικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι και γενικότερα οι προοδευτικές δυνάμεις στη χώρα μας. Εν κατακλείδι, δείχνουν τη μοναδικά σωστή και συμφέρουσα στους εργαζόμενους και το έθνος διέξοδο από την πολιτική του αυταρχισμού, της υποτέλειας και της λιτότητας, που απαρέγκλιτα ακολουθεί η χρηματιστική ολιγαρχία της χώρας μας τη μεταπολεμική περίοδο.

Αυτή η περίοδος, εκτός των άλλων, χαρακτηρίζεται και από την εμφάνιση και διαμόρφωση στη χώρα μας του συστήματος του Κρατικο-Μονοπωλιακού Καπιταλισμού (ΚΜΚ). Ωστόσο στις θέσεις δε γίνεται η πρέπουσα αναλυτική αναφορά στο φαινόμενο του ΚΜΚ. Κατά τη γνώμη μου τούτο αποτελεί σοβαρή παράλειψη. Οχι τυχαία το κόμμα μας στα προηγούμενα συνέδρια (από το 9ο και μετά) ασχολήθηκε επισταμένα με το ζήτημα αυτό. Γιατί από το χαρακτήρα του καπιταλισμού εξαρτάται και ο χαρακτήρας της επανάστασης και οι κινητήριες δυνάμεις της.

Το ζήτημα του ΚΜΚ δεν αναφέρεται και στις θέσεις για το δεύτερο θέμα του Συνεδρίου. Σύμφωνα με τον Β. Ι. Λένιν ο ΚΜΚ «είναι η πληρέστερη υλική προετοιμασία του σοσιαλισμού, είναι τα πρόθυρα του, είναι εκείνο το σκαλοπατάκι της ιστορικής κλίμακας που ανάμεσα σ' αυτό και στο σκαλοπατάκι που λέγεται σοσιαλισμός, δεν υπάρχει κανένα άλλο ενδιάμεσο σκαλοπάτι» (Β. Ι. Λένιν, Διαλεχτά έργα, Τόμος 2, σελ. 138).

Στις θέσεις (σελ.30) παρατίθεται σειρά μέτρων παρεμβατικού χαρακτήρα, από τα οποία μόνο ένα χαρακτηρίζεται «κρατικο-μονοπωλιακό». Πρόκειται για τις «Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα» (ΣΔΙΤ) Ν. 3389, τις οποίες πολύ σωστά χαρακτηρίζει «Βασική μορφή των προσαρμοσμένων στην απελευθέρωση των αγορών κρατικο-μονοπωλιακών ρυθμίσεων, μορφή συνύφανσης του κράτους ως συλλογικού καπιταλιστή και των μονοπωλιακών ομίλων».

Ωστόσο την ίδια μορφή έχουν: Το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων. Οι Αναπτυξιακοί Νόμοι. Οι Συμβάσεις Παραχώρησης. Οι ιδιωτικοποιήσεις σε στρατηγικούς τομείς της οικονομίας κλπ.

Η ουσία του ΚΜΚ - σύμφωνα με τον Λένιν - έγκειται στη «σύμφυση της ισχύος του κράτους με την ισχύ των μονοπωλίων». Τα κύρια συστατικά στοιχεία που συγκροτούν τον ΚΜΚ και τον μηχανισμό λειτουργίας του, εκτός από τα μονοπώλια είναι: κρατικός τομέας στην οικονομία, κρατικός παρεμβατισμός, κρατική κατανάλωση, κρατικός προϋπολογισμός, δημόσιες επενδύσεις. Παρεμβατισμός στη διαμόρφωση προς αντιλαϊκή κατεύθυνση: των εργασιακών σχέσεων, της κοινωνικής ασφάλισης, της εισοδηματικής πολιτικής κλπ.

Σε όλες τις περιπτώσεις το μονοπωλιακό κεφάλαιο παρεμβαίνει με τα επιτελεία του και υπαγορεύει στα κυβερνητικά κλιμάκια την πολιτική που επιδιώκει να εφαρμοστεί στους διάφορους τομείς.

Τόσο η υλική, όσο και η θεσμική βάση του ΚΜΚ δεν είναι δοσμένη μια για πάντα, αλλά κάτω από την επίδραση ορισμένων παραγόντων, υπόκειται σε διαδικασία περαιτέρω διαμόρφωσης, προσαρμογής και ενδυνάμωσης. Ιδίως σε συνθήκες υπέρμετρης συσσώρευσης του μονοπωλιακού κεφαλαίου και της επιδείνωσης της οργανικής του σύνθεσης.

Χωρίς να αλλάζει η ουσία του ΚΜΚ, παρατηρείται διολίσθηση (από τη σύμφυση) προς την κατεύθυνση της υποταγής του κράτους από το μονοπωλιακό κεφάλαιο. Πρόσφατο παράδειγμα προς την κατεύθυνση αυτή αποτελεί η εκβιαστική στάση των τραπεζών απέναντι στην κυβέρνηση με στόχο την αρπαγή του πακέτου «ενίσχυσης της ρευστότητας» και έμμεσα της ζήτησης στην αγορά ύψους 28 δισ. ευρώ, για την αντιμετώπιση της επερχόμενης οικονομικής κρίσης.

Χτυπητό παράδειγμα, επίσης, αποτελούν οι σκανδαλώδεις φοροαπαλλαγές και φοροελαφρύνσεις του μονοπωλιακού κεφαλαίου, της μεγάλης ακίνητης περιουσίας, της εκκλησιαστικής και μοναστηριακής περιουσίας και κυρίως οι χαριστικές επιδοτήσεις με δισ. στα μονοπώλια.

Με τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, ο κρατικός τομέας στην οικονομία έπαψε να αποτελεί το βασικότερο στοιχείο του ΚΜΚ. Προς την κατεύθυνση αυτή, πλέον την πρώτη θέση κατέλαβε ο κρατικός παρεμβατισμός. ΠΑΣΟΚ και ΝΔ με πρόσχημα τον νεοφιλελευθερισμό επιδόθηκαν με ιδιαίτερο μένος στην εκποίηση της δημόσιας περιουσίας, αποκομίζοντας σε μια 15ετία από τις ιδιωτικοποιήσεις πάνω από 21 δισ. ευρώ. Το προοδευτικό κίνημα είναι υπέρ της διατήρησης του δημόσιου τομέα στην οικονομία, διότι εκτός των άλλων η κρατική ιδιοκτησία αποτελεί, στα πλαίσια του καπιταλισμού, ανώτερη μορφή ιδιοκτησίας.

Βασική επιδίωξη του ΚΜΚ ήταν και είναι η διαιώνιση του καπιταλιστικού συστήματος και η εξασφάλιση υψηλής κερδοφορίας στο μονοπωλιακό κεφάλαιο. Απόρροια της επιδίωξης αυτής είναι η εντεινόμενη κοινωνική διαφοροποίηση με κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα τη διόγκωση της φτώχειας και της ανεργίας ή επιδείνωση των συνθηκών εργασίας και αμοιβής των εργαζομένων κλπ. Μετά τις ανατροπές στην ΕΣΣΔ και τις άλλες σοσιαλιστικές χώρες τα καπιταλιστικά κράτη εγκατέλειψαν, στην εισοδηματική τους πολιτική, την πρακτική χορήγησης στους εργαζόμενους, χαμηλού μεν, αλλά «κοινωνικά ακίνδυνου μισθού».

Προς την κατεύθυνση αυτή (και όχι μόνο) συμβάλλει στα μέγιστα και η ΕΕ, η οποία ενεργεί ως «Συνολικό διακρατικό μονοπωλιακό επιτελείο». Στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες τέθηκε προς συζήτηση το ζήτημα επέκτασης του εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας και πέραν των 70 ωρών, χωρίς πρόσθετη αμοιβή.

Η συγκυρία επιβάλλει να υπογραμμίσουμε, ότι ο ΚΜΚ δεν είναι σε θέση εγκαίρως να διαγνώσει τις αντικειμενικές νομοτέλειες εμφάνισης των οικονομικών κρίσεων. Εκ των υστέρων τα επιτελεία του υποδύονται ρόλο «πυροσβέστη» περιορίζοντας συνήθως τις συνέπειες της κρίσης. Ηδη μέχρι τώρα τα κράτη διέθεσαν συνολικά πάνω από 5 τρισ. δολ. με στόχο να αντιμετωπίσουν κυρίως την πτώση της παραγωγής, την αύξηση της ανεργίας, της φτώχειας κλπ.

Ο Κ. Μαρξ στον τρίτο τόμο «το κεφάλαιο», σελ. 610, τονίζει: «Η τελική αιτία όλων των πραγματικών κρίσεων παραμένει πάντα η φτώχεια και ο περιορισμός της κατανάλωσης των μαζών...».

Η βίαιη ανακοπή της εξέλιξης της κρίσης παρεμποδίζει ύστερα από το καταστροφικό της έργο, να επιτελέσει και την εξυγιαντική της αποστολή που είναι και η αποκατάσταση των απαιτούμενων αναλογιών στο επενδυμένο παραγωγικό κεφάλαιο. Μετά την ανακοπή της κρίσης ακολουθεί παρατεταμένη στασιμότητα, σύντομη ασταθή και ασθενή ανάκαμψη και σε 2-3 χρόνια επιστροφή σε κρίση. Ο κρατικομονοπωλιακός παρεμβατισμός παραμορφώνει τον βιομηχανικό κύκλο, αλλά δεν αναιρεί τις κρίσεις.

1ον. Κι όμως ο υπαρκτός σοσιαλισμός ήταν σοσιαλισμός. Και δικαίως το Κόμμα μας υπερασπίστηκε και υπερασπίζεται τον υπαρκτό σοσιαλισμό. Το σοσιαλισμό του 20ού αιώνα, της ιμπεριαλιστικής περικύκλωσης, της ιμπεριαλιστικής υπεροχής. Γιατί όπως το λέει και η λέξη είναι κοινωνισμός. Στο σοσιαλισμό κυριαρχεί η κοινωνικότητα, η αγάπη, η αλληλεγγύη, η ειρήνη, η συνεργασία καμιά εκμετάλλευση ή καταπίεση. Οχι μόνο δεν περιόρισε τα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά τα αύξησε και τα επεξέτεινε. Ενώ στον καπιταλισμό και στις προηγούμενες εκμεταλλευτικές κοινωνίες επικρατεί η ατομικότητα, το μίσος, ο ανταγωνισμός, η καταπίεση, η εκμετάλλευση και οι πόλεμοι είναι ατομισμός.

Ο υπαρκτός σοσιαλισμός πρώτα έδωσε δουλειά για όλους σίγουρη και μόνιμη κι έτσι διαλύθηκε το άγχος της ανεργίας. Μέσα σε λίγα χρόνια κανένας άνεργος. Η ανεργία είναι η χειρότερη μορφή δουλείας. Είναι μια μορφή κανιβαλισμού. Οι πρωτόγονοι τους αιχμαλώτους που πιάνανε, όταν δεν είχαν τροφή και γι' αυτούς, τους σκοτώνανε και τους τρώγανε. Σήμερα το ίδιο κάνουν και οι επιχειρηματίες, όταν βλέπουν ότι τα κέρδη τους μειώνονται λόγω του εργατικού κόστους, ένα μέρος των εργατών το απολύουν και το ρίχνουν στην ανεργία, στην πείνα και στο θάνατο. Δεν τους τρώνε άμεσα αλλά έμμεσα. Οι εργαζόμενοι στον καπιταλισμό ζουν με το άγχος της απόλυσης. Το σοσιαλιστικό καθεστώς έδωσε όλα τα κοινωνικά δικαιώματα, που η αστική τάξη τα υποσχέθηκε και δεν τα έδωσε, εκτός από μια κουτσουρεμένη πολιτική ελευθερία. Ο Μαρά είπε το περίφημο: «Τι τη χρειάζεται την πολιτική ελευθερία αυτός που δεν έχει ψωμί. Ο σοσιαλισμός εξασφαλίζει σ' όλους το ψωμί και τ' άλλα αναγκαία αγαθά για να ζήσουν. Κι έτσι ο άνθρωπος είναι τελείως απελευθερωμένος από την ανάγκη. Στις εκμεταλλευτικές κοινωνίες δουλοκτητική, φεουδαρχική, καπιταλιστική δεν έχουν οι εργαζόμενοι, όλοι οι καταπιεζόμενοι, ο λαός κανένα ανθρώπινο δικαίωμα. Ο υπαρκτός σοσιαλισμός παραχώρησε το δικαίωμα στη μόρφωση. Σε μικρό χρονικό διάστημα κανένας αναλφάβητος. Το δικαίωμα στην Παιδεία, προσιτή σ' όλα τα παιδιά του λαού. Το δικαίωμα στην Υγεία. Οι Σοβιετικοί πολίτες είχαν δωρεάν, υψηλού επιπέδου υγειονομική περίθαλψη. Εδωσε δικαιώματα στην ανάπαυση, στη διασκέδαση, στον πολιτισμό. Πρωτόγνωρα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Το μόνο δικαίωμα που αφαίρεσε ήταν της εκμετάλλευσης. Επίσης ως αντίπαλο δέος και ο αέρας λευτεριάς και ανεξαρτησίας που φύσηξε από τον υπαρκτό σοσιαλισμό ξεσήκωσε τους λαούς των αποικιών κι ο ένας μετά τον άλλο με τους αγώνες τους κέρδισαν την ανεξαρτησία τους. Κι έτσι καταργήθηκε η αποικιοκρατία. Ακόμα έδωσαν ώθηση στην αποτελεσματικότητα των διεκδικητικών αγώνων των εργαζομένων, μπόρεσαν να αποσπάσουν κατακτήσεις υπέρ των εργαζομένων, που τώρα με την ανατροπή του υπαρκτού σοσιαλισμού τις παίρνουν πίσω.

Θα κλείσω αυτό το θέμα: Κι όμως ο υπαρκτός σοσιαλισμός ήταν σοσιαλισμός, αναφέροντας μια μαρτυρία του συγγραφέα του βιβλίου «Η μηχανή του χρόνου» Χέμπερτ Τζορτζ Γουέλς. Ο συγγραφέας Γουέλς επισκέφθηκε τη ΣΕ για δεύτερη φορά το 1934 κι είχε μια συζήτηση με τον Στάλιν. Να τι μαρτυρά... «έφτασα μόλις χθες, έστω και μέσα σ' αυτό το ελάχιστο χρονικό διάστημα μπόρεσα να δω ευτυχισμένα και υγιή πρόσωπα ανδρών και γυναικών και έχω πειστεί ότι συμβαίνει κάτι πολύ σημαντικό σε ευρεία μάλιστα κλίμακα. Ομολογώ ότι η διαφορά που παρατήρησα από το 1920 με εξέπληξε».

2ον. Η κυριαρχία του σοσιαλισμού στην ανθρωπότητα είναι νομοτελειακό φαινόμενο, την επιβάλλουν οι νόμοι της διαλεκτικής εξέλιξης της κοινωνίας.

Η Διαλεκτική λέει ότι υπάρχει μια θέση, στη θέση αυτή γεννιέται η αντίθεσή της, η άρνησή της και γίνεται αυτή θέση. Στη νέα αυτή θέση γεννιέται η αντίθεση, η άρνηση που είναι άρνηση της άρνησης, η σύνθεση και επανερχόμαστε στην πρώτη θέση σε ανώτερο επίπεδο.

Στην ανθρωπότητα δεν κυριαρχούσε πάντα η ατομικότητα, η ατομική ιδιοκτησία και η συνέπειά της, η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Υπήρχε μια εποχή μακρόχρονη που επικρατούσε η κοινωνικότητα. Δεν υπήρχε ατομική ιδιοκτησία, ούτε εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Ηταν ένας σοσιαλισμός της πρωτόγονης εποχής. Η κοινωνικότητα αυτής της εποχής αποτελεί τη θέση. Στη θέση αυτή γεννιέται η αντίθεση, η άρνησή της, η ατομικότητα και η ατομική ιδιοκτησία που εκδηλώθηκε όταν οι γενάρχες και η ιεραρχία των γενών ωρίμασε η ιδέα να αρπάξουν τον πλούτο του γένους και να τον κάνουν δικό τους, ατομική ιδιοκτησία τους. Ετσι ο πλούτος και τα μέσα παραγωγής περνούν στα χέρια λίγων και η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων γίνονται εξαναγκαστικοί εργάτες, γίνονται υποζύγια (Res). Γεννιέται η πρώτη εκμεταλλευτική κοινωνία, η δουλοκτητική, η οποία κακώς λέγεται κοινωνία. Στην πραγματικότητα είναι εξαναγκαστική καταπιεστική συμβίωση. Οπως και οι δυο άλλες που ακολούθησαν, η φεουδαρχική και η καπιταλιστική. Μόνο στη μορφή της ατομικής ιδιοκτησίας διαφέρουν. Επικρατεί η ατομικότητα και η εκμετάλλευση.

Και η εξέλιξη των μορφών ατομικής ιδιοκτησίας και των μορφών εκμετάλλευσης ακολουθεί τους νόμους της Διαλεκτικής. Η Δουλοκτητική μορφή είναι θέση. Στη θέση, στη δουλοκτητική γεννιέται η αντίθεση, η άρνησή της η φεουδαρχική. Στη φεουδαρχική γεννιέται η αντίθεση, η άρνησή της η καπιταλιστική, η οποία είναι η άρνηση της άρνησης και επανερχόμαστε στην πρώτη μορφή, τη δουλοκτητική, σε διαφορετικό, ανώτερο επίπεδο. Το δούλο τον μετέτρεψαν σε μισθωτό εργάτη. Με την καπιταλιστική μορφή ατομικής ιδιοκτησίας και εκμετάλλευσης. Αλλη μορφή εκμετάλλευσης δεν υπάρχει. Διότι μέσα στην καπιταλιστική μορφή γεννιέται το σπέρμα της κοινωνικότητας, η αντίθεση της ατομικότητας, η οποία είναι η άρνηση της άρνησης, δηλ. επανερχόμαστε στον πρωτόγονο σοσιαλισμό σε ανώτερο επίπεδο, στον επιστημονικό σοσιαλισμό. Οι μισθωτοί εργάτες, οι προλετάριοι, που δεν έχουν ιδιοκτησία, δεν έχουν τη δυνατότητα της εκμετάλλευσης. Η Ιστορία τούς ανέθεσε το ρόλο να αγωνιστούν για να ανατρέψουν την ατομική ιδιοκτησία και να την κάνουν κοινωνική κι έτσι να καταργήσουν την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Αν υπάρξουν εργάτες, οι οποίοι λόγω της θέσης στην ιεραρχία της κοινωνίας, αρπάξουν τον πλούτο και τα μέσα παραγωγής της κοινωνίας και γίνουν καπιταλιστές και μετατρέψουν όλους τους άλλους σε καταναγκαστικούς εργάτες. Η ιστορία θα αναθέσει σ' αυτούς το ρόλο της κατάργησης της ατομικής ιδιοκτησίας. Μόνο ένα πισωγύρισμα, μια καθυστέρηση θα φέρουν. Το Διαλεκτικό προτσές δε σταματά.