Φαινόταν πως θα 'φτανε ως κι εδώ. Δεν είμαστε εξαίρεση του... πολιτισμένου κόσμου. Κανόνας είμαστε. Με εφαρμογή εν υπνώσει αλλά και μια πυρκαγιά που δυναστεύει τα όνειρα παιδιών και γονιών. Σαστιμάρα κι ένα χέρι παγωμένο να σφίγγει το μυαλό σαν απειλή, σαν προοπτική γενίκευσης. Κακά τα ψέματα. Στην παγκόσμια κουλτούρα ό,τι αφορά σε παιδί ή νέο, έφηβο, πιτσιρίκο, παλικαράκι, μετατρέπεται αυτόματα σε προσωπικό. Ζήτημα. Ζητούμενο. Πάθος. Γολγοθάς ή και Λύτρωση.

Η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, στο πλαίσιο της πανελλαδικής εξόρμησης του Κόμματος για τις ευρωεκλογές, θα μιλήσει αύριο, ΔΕΥΤΕΡΑ 13/4, στις 6.30 μ.μ., σε εκδήλωση της Αχτίδας Καλλιτεχνών της ΚΟΑ, στο «Θέατρο Αθηνών».

Η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, θα παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου, αύριο, Δευτέρα 13 Απρίλη και ώρα 12.00 το μεσημέρι, με θέμα: «Οι θέσεις του ΚΚΕ για την κατάσταση και τις εξελίξεις στον τουρισμό».

Η συνέντευξη θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα εκδηλώσεων της Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας (Θεμιστοκλέους και Πανεπιστημίου).

Η ΕΕ συνιστά μια διακρατική καπιταλιστική ένωση που υπηρετεί την αναπαραγωγή του καπιταλιστικού συστήματος, την ενδυνάμωση του ευρωενωσιακού καπιταλισμού. Δεν είναι μια ένωση «ισότιμων» εταίρων, όπως θέλουν να την πλασάρουν στους λαούς οι θιασώτες της, τα κόμματα του κεφαλαίου, νεοφιλελεύθερα και σοσιαλδημοκρατικά. Ούτε βεβαίως μεταρρυθμίζεται προς όφελος των λαών, με ένα άλλο αντινεοφιλελεύθερο κεϋνσιανό μείγμα πολιτικής σε όλες τις χώρες - μέλη της, όπως ισχυρίζεται ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ στη χώρα μας, γιατί είναι δημιούργημα των καπιταλιστών. Η ανισομετρία ανάμεσα στα κράτη - μέλη της διευρύνεται, οξύνονται οι αντιθέσεις στο εσωτερικό της, σε συνδυασμό με τον ανταγωνισμό με τις ΗΠΑ. Η ΕΕ είναι ενιαία ως σιδερένια γροθιά εναντίον των λαών, ενώ με τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, δηλαδή στρατηγικής σημασίας μεταρρυθμίσεις για το κεφάλαιο και την αναπαραγωγή του, ενισχύει τη συγκέντρωση και συγκεντροποίηση, διευρύνει τις ανισότητες.

Το ΚΚΕ από την πρώτη στιγμή, που διακήρυξε το «ΟΧΙ στην ΕΟΚ των μονοπωλίων», αργότερα το «ΟΧΙ στο Μάαστριχτ», δε σταμάτησε να την αντιπαλεύει στους δρόμους του αγώνα, στο ελληνικό και ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά και σε διεθνείς κινητοποιήσεις και συναντήσεις. Η θέση μας είναι ότι η ευρωπαϊκή καπιταλιστική ενοποίηση δεν είναι μονόδρομος για τους λαούς γιατί δεν είναι μονόδρομος ο καπιταλισμός. Η Ευρώπη ή θα είναι καπιταλιστικά ενωμένη ή σοσιαλιστικά. Δεν υπάρχει τρίτος ή ενδιάμεσος δρόμος.

Το ΚΚΕ προβάλλει την άποψη ότι για να υπάρχει φιλολαϊκή διέξοδος χρειάζεται λαϊκό μέτωπο πάλης σε εθνικό και πανευρωπαϊκό επίπεδο. Χρειάζεται πάλη ενάντια στην ΕΕ και τις κυβερνήσεις σε εθνικό επίπεδο, ανεξάρτητα αν στις κυβερνήσεις βρίσκονται φιλελεύθερα, σοσιαλδημοκρατικά κόμματα ή οι λεγόμενες κεντροαριστερές κυβερνήσεις.

Η αστική προπαγάνδα προβάλλει το επιχείρημα ότι η Ελλάδα αναπτύχθηκε μέσα στην ΕΕ. Αλλά αυτή η ανάπτυξη έχει ταξικό αντιλαϊκό περιεχόμενο, έγινε με καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων, σε περίοδο που το ΑΕΠ είχε μεγάλους ρυθμούς σε σχέση με το μέσο ευρωπαϊκό επίπεδο. Η μείωση του αγροτικού πληθυσμού και της αγροτικής παραγωγής, με το ξεκλήρισμα των μικρομεσαίων αγροτών, είναι καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων. Η ανάπτυξη των βιομηχανικών κλάδων δεν είναι ισόμετρη, ανάλογα με τις δυνατότητες που έχει η εγχώρια παραγωγική βάση. Γίνεται όχι με βάση τις δυνατότητες της χώρας για την κάλυψη των λαϊκών αναγκών, αλλά με κριτήριο το γρήγορο και εύκολο κέρδος. Η ανεργία, η υποαπασχόληση είναι καταστροφή εργατικής δύναμης. Ανάπτυξη υπήρξε, αλλά ήταν ανάπτυξη κερδών και κεφαλαίου.

Γι' αυτό λέμε: Η καταδίκη της ΕΕ είναι μονόδρομος. Οποιοι θέλουν να αντισταθούν στην ΕΕ, να την καταδικάσουν αποφασιστικά , όσοι πιστεύουν ότι η Ελλάδα μέσα στην ΕΕ δεν έχει μέλλον, αλλά πρέπει να υπάρξει ρήξη, αποδέσμευση από αυτήν, όλοι αυτοί οι άνθρωποι μπορούν να εκφραστούν με το ΚΚΕ.

Το ΚΚΕ λέει ότι μπροστά στο λαό μας υπάρχουν δύο δρόμοι ανάπτυξης της ελληνικής κοινωνίας. Ο ένας είναι ο δρόμος που συμφέρει το κεφάλαιο, τα μονοπώλια, ο δρόμος της προσαρμογής στις επιλογές της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Ο άλλος είναι ο δρόμος της συγκρότησης της συμμαχίας της εργατικής τάξης με τα λαϊκά στρώματα της πόλης και της υπαίθρου για τη λαϊκή εξουσία και τη λαϊκή οικονομία.

Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΗΜΕΡΑ: Διαθέτει ικανοποιητικό επίπεδο συγκέντρωσης της παραγωγής, των μέσων παραγωγής, του εμπορικού δικτύου και ορισμένο επίπεδο ανάπτυξης σύγχρονης τεχνολογίας. Διαθέτει έμπειρο και πολυάριθμο εργατικό δυναμικό, με βελτιωμένο μορφωτικό επίπεδο και εξειδίκευση και πολυάριθμο επιστημονικό δυναμικό.

Διαθέτει αξιόλογες πλουτοπαραγωγικές πηγές, σημαντικά αποθέματα ορυκτού πλούτου, που είναι σημαντικό πλεονέκτημα για την παραγωγή βιομηχανικών και καταναλωτικών προϊόντων. Εχει το μεγάλο πλεονέκτημα, να μπορεί να εξασφαλίζει επάρκεια στα είδη διατροφής για τις λαϊκές ανάγκες, αλλά και για το εξωτερικό εμπόριο. Διαθέτει δυνατότητες για παραγωγή σύγχρονων προϊόντων, μηχανών, εργαλείων και συσκευών.

Είναι ρεαλιστική η πρότασή μας για κοινωνικοποίηση των βασικών και συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής και τον παραγωγικό συνεταιρισμό της μικρομεσαίας αγροτιάς, των μικρών επιχειρηματιών σε κλάδους που η συγκέντρωση είναι μικρή, την ένταξή τους σε έναν κεντρικό σχεδιασμό και διεύθυνση, ταυτόχρονα με τον εργατικό και λαϊκό έλεγχο. Η λαϊκή εξουσία μπορεί να προωθεί διακρατικές - εμπορικές συμφωνίες και συναλλαγές, συμφωνίες για αξιοποίηση τεχνογνωσίας, με βάση το αμοιβαίο όφελος και συμφέρον.

Δεν υπάρχει άλλη εφικτή και ρεαλιστική εναλλακτική λύση στο σύγχρονο κόσμο, στα προβλήματα που ζούμε στη χώρα μας, παρά μόνο μια Ελλάδα με λαϊκή οικονομία και εξουσία, σε μια Ευρώπη της ειρήνης, της φιλίας, του σοσιαλισμού.

Μας λένε ότι η πολιτική του ΚΚΕ οδηγεί στην απομόνωση. Τους απαντάμε ότι τόσα χρόνια μέσα στην ΕΕ απομονωμένος είναι ο μεγάλος χαμένος της υπόθεσης, ο λαός. Το κεφάλαιο βεβαίως μέσα στην ΕΕ βρίσκεται ενωμένο.

Το ΚΚΕ είναι με την εργατική τάξη, τους λαούς της Ευρώπης. Εμείς θεωρούμε ότι η συνεργασία στην Ευρώπη θα είναι ωφέλιμη μόνο όταν πάψει να υπάρχει πλουτοκρατία σε όσο γίνεται περισσότερες χώρες της ΕΕ και τελικά σε όλη την Ευρώπη.

Το θέμα της πανευρωπαϊκής κοινής δράσης, του συντονισμού, της στενότερης διεθνιστικής σχέσης είναι ανάγκη για τα κομμουνιστικά, αντιιμπεριαλιστικά, ριζοσπαστικά κόμματα, που δε βολεύονται στην ενσωμάτωση, που δε θέλουν να απεμπολήσουν αξίες και ιδανικά που ενέπνευσαν λαούς και κινήματα στην Ευρώπη και παγκόσμια. Η διεθνοποίηση δε σημαίνει εθνική ισοπέδωση, αλλά αλληλοδιαπλοκή και διαλεκτική σχέση της δράσης σε εθνικό και διεθνικό επίπεδο.

Πάλι με στοιχεία του 2007, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στο Ν. Αττικής, της πλουσιότερης περιφέρειας της χώρας, ανέρχονταν στα 28.000 ευρώ, όταν στη φτωχότερη περιφέρεια (Δ. Ελλάδα) μόλις και έφτανε τα 12.785 ευρώ. Στην πιο φτωχή δηλαδή περιφέρεια, το κατά κεφαλή ΑΕΠ, μόλις και αντιστοιχούσε στο 45,5% της πλουσιότερης περιφέρειας.

Τα στοιχεία προκύπτουν από τους Περιφερειακούς Λογαριασμούς της περιόδου 2005 - 2007, που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα η στατιστική υπηρεσία (ΕΣΥΕ). Στοιχεία, τα οποία από μόνα τους καταρρίπτουν τα ιδεολογήματα της «σύγκλισης» του βιοτικού επιπέδου της Ελλάδας με το βιοτικό επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τα οποία καλλιεργούσε τις τελευταίες δεκαετίες η άρχουσα τάξη και το πολιτικό της σύστημα.

Σύμφωνα με αυτά, η ελληνική οικονομία, στα πλαίσια της ενσωμάτωσής της στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία, θα έπρεπε να αποδεχτεί και να εφαρμόσει τα γνωστά «προγράμματα σύγκλισης», που εφαρμόστηκαν μέχρι την περίοδο ένταξης της χώρας στην ΟΝΕ, οπότε και αντικαταστάθηκαν από τα επίσης γνωστά μας «προγράμματα σταθερότητας και ανάπτυξης».

Η εφαρμογή των προγραμμάτων σύγκλισης, σύμφωνα με τους αστικούς μύθους, ήταν ο ασφαλής δρόμος για τη μεγιστοποίηση της ευημερίας της χώρας, της ανόδου του βιοτικού της επιπέδου και του ...ευρωπαϊκού εκσυγχρονισμού της οικονομίας της. Και στο όνομα της «σύγκλισης» με την Ευρώπη, οι κυβερνήσεις του δικομματισμού, το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ, δικαιολόγησαν τις πολιτικές απελευθέρωσης των αγορών, της παράδοσης, δηλαδή, στο ιδιωτικό κεφάλαιο των κερδοφόρων περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου (ιδιωτικοποιήσεις ΔΕΚΟ), προχώρησαν σε αλλεπάλληλες ανατροπές του συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης, διέλυσαν τις εργασιακές σχέσεις, με την υιοθέτηση των αποκαλούμενων και ελαστικών μορφών απασχόλησης, ενώ με τα προγράμματα δημοσιονομικής λιτότητας υπονόμευσαν το λαϊκό εισόδημα.

Ολα αυτά, τα έζησε στο πετσί του ο ελληνικός λαός, ο οποίος, χωρίς να ερωτηθεί, πλήρωσε τις βαρύτατες συνέπειες της ένταξης της Ελλάδας στην τότε ΕΟΚ το 1979 και στη συνέχεια τη συμμετοχή της στην ΟΝΕ (1999), η οποία έγινε με δυσβάσταχτους όρους για τα λαϊκά συμφέροντα. Το οξύμωρο όμως της υπόθεσης είναι ότι η άρχουσα τάξη και το πολιτικό της σύστημα, βάφτισαν τις ταξικές αυτές επιλογές, πολιτικές «σύγκλισης». Δανείστηκαν, δηλαδή, στοιχεία από τους χριστιανικούς μύθους τής μετά θάνατον ζωής, όπου οι καλοί και ενάρετοι χριστιανοί, φτωχοί και ταπεινοί στην επίγεια ζωή τους, θα ανταμειφθούν από τη θεία χάρη στον παράδεισο...Ετσι και η αστική τάξη, ζητούσε από το λαό να σφίξει το ζωνάρι, με αντάλλαγμα τη μελλοντική ευημερία, η οποία εμφανιζόταν στενά συνυφασμένη με την πορεία σύγκλισης...

Με τέτοια αναχρονιστικά και αντιδραστικά ιδεολογήματα, επεδίωκαν να συγκαλύψουν μια βαθύτατα ταξική πολιτική, η οποία συσσώρευε και συσσωρεύει όλο και μεγαλύτερα δεινά στα λαϊκά στρώματα, τη στιγμή που μια μικρή μειοψηφία επιχειρηματικών ομίλων συσσώρευσε πρωτοφανή κέρδη.

Να, όμως, που έρχεται η ίδια η αστική στατιστική, για να κονιορτοποιήσει το μύθο της «σύγκλισης». Γιατί, τα ίδια τα στοιχεία της ΕΣΥΕ επιβεβαιώνουν πλήρως τη δράση του λενινιστικού νόμου της ανισόμετρης ανάπτυξης. Σύμφωνα με το νόμο αυτό που διατύπωσε ο Λένιν το 1916, την περίοδο του ιμπεριαλιστικού σταδίου του καπιταλισμού, οι χώρες, αλλά και οι κοινωνίες στο εσωτερικό τους, αναπτύσσονται ανισόμετρα.

Αυτό που χαρακτηρίζει την κίνηση, δεν είναι η σύγκλιση, κοινωνική ή οικονομική, αλλά η ανισομετρία στην ανάπτυξη. Και αυτό επιβεβαιώνεται με τη μεγαλύτερη ορθότητα, τόσο από την ανισομέρεια που παρουσιάζει η ανάπτυξη της διεθνούς καπιταλιστικής οικονομίας, όσο και η περίπτωση της Ελλάδας.

Η ελληνική οικονομία, 30 χρόνια μετά την ένταξη στην τότε ΕΟΚ, παρά την ανοδική πορεία του καπιταλισμού και τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που παρατηρήθηκαν κατά καιρούς, ούτε έχει συγκλίνει με τις ισχυρές οικονομίες της ΕΕ, ούτε αναμένεται να συμβεί κάτι τέτοιο. Αυτό, άλλωστε, αποδεικνύεται ακόμα και με τη χρησιμοποίηση της αστικής στατιστικής. Με κριτήριο το κατά κεφαλήν ΑΕΠ εκφρασμένο σε ισοδύναμες μονάδες αγοραστικής δύναμης, η Ελλάδα εξακολουθεί να κατατάσσεται στην προτελευταία θέση της Ευρώπης των 15, με την Πορτογαλία στην τελευταία θέση του πίνακα.

Παρά τα τέσσερα κοινοτικά δήθεν πακέτα «στήριξης» - τα οποία λεηλατήθηκαν από τις επιχειρήσεις και το πολιτικό σύστημα - και τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που εμφάνισε ο ελληνικός καπιταλισμός την τελευταία δεκαετία, η χώρα συνεχίζει να διατηρείται ...εκεί από όπου ξεκίνησε.

Αντίθετα, αυτό που επεδίωξαν Ευρωπαϊκή Ενωση και οι εθνικές κυβερνήσεις, μέσα από τις διάφορες Συνθήκες που προώθησαν από τις αρχές της δεκαετίας του '90, ήταν η προς τα κάτω σύγκλιση του βιοτικού επιπέδου των λαών της Ευρώπης. Οι κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης συναγωνίζονταν μεταξύ τους, ποια θα προωθήσει τη μεγαλύτερη ευελιξία στις εργασιακές σχέσεις, ποια θα ιδιωτικοποιήσει ταχύτερα την Κοινωνική Ασφάλιση και την Υγεία, ποια θα ξεπουλήσει γρηγορότερα τις δυναμικότερες επιχειρήσεις του Δημοσίου. Και αποτελεί στοιχείο εξαχρείωσης, να εμφανίζεται η Ιρλανδία, μια χώρα λεηλατημένη από τον πιο άγριο καπιταλιστικό εκσυγχρονισμό, σαν χώρα πρότυπο. Το «ιρλανδικό θαύμα» διατηρήθηκε για αρκετά χρόνια στους μύθους της ευρωπαϊκής αστικής τάξης, πριν η χώρα αυτή καταρρεύσει υπό το βάρος της διεθνούς καπιταλιστικής κρίσης.

Η ανισομετρία στην ανάπτυξη δε χαρακτηρίζει μόνο τις σχέσεις της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Ενωση, αλλά και τις σχέσεις μεταξύ των περιφερειών της χώρας. Οπως αναφέραμε στην αρχή του κειμένου, σύμφωνα με στοιχεία του 2007, στην Αττική παράχθηκε το 49,7% του ΑΕΠ της χώρας, το οποίο μάλιστα αυξήθηκε σε σχέση με το 2005, όταν και είχε παραχθεί το 48,6% του συνολικού ΑΕΠ.

Ειδικότερα, στην Αττική το έτος αυτό παράχθηκε το 5,9% του συνολικού προϊόντος του πρωτογενούς τομέα (γεωργία, αλιεία), το 31% του προϊόντος της δευτερογενούς παραγωγής (βιομηχανία) και το 56,9% του «προϊόντος» του τριτογενούς τομέα (υπηρεσίες).

Στη δεύτερη θέση, μακράν της πρώτης Αττικής, βρίσκεται η Κεντρική Μακεδονία, στην οποία παράχθηκε το 19,1% της πρωτογενούς παραγωγής, το 18% της δευτερογενούς και το 12,4% της τριτογενούς παραγωγής.

Στις υπόλοιπες 11 περιφέρειες, συμμετοχή με διψήφια ποσοστά στην παραγωγή του αγροτικού ΑΕΠ έχουν η Θεσσαλία (11,1%), η Δυτική Ελλάδα (10,9%), η Στερεά Ελλάδα (10,6%), η Πελοπόννησος (10,4%), ενώ η Κρήτη συμμετέχει με 9,9% του ΑΕΠ. Στο δευτερογενή τομέα, με εξαίρεση τις δύο πρώτες περιφέρειες, μόνο η Στερεά Ελλάδα παρουσιάζει κάποια αξιόλογη βιομηχανική δραστηριότητα (11,9% του βιομηχανικού ΑΕΠ), ενώ ακολουθούν με 7,2% και 7% η Πελοπόννησος και η Θεσσαλία.

Ακόμα μεγαλύτερη προβάλλει η περιφερειακή αντίθεση στον τομέα των υπηρεσιών, όπου ως τρίτη περιφέρεια εμφανίζεται η Κρήτη με συμμετοχή μόλις 4,9%, ενώ οι υπόλοιπες περιφέρειες συμμετέχουν με ποσοστά από 3,8% (Θεσσαλία) έως και 1,3% (Βόρειο Αιγαίο). Αξίζει, επίσης, να σημειώσουμε τη συμμετοχή των τριών οικονομικών κλάδων, στη διαμόρφωση του συνολικού ΑΕΠ, καθώς τα σχετικά στοιχεία καταδεικνύουν τις εξελίξεις στην ελληνική οικονομία.

Ετσι, το 2007 ο πρωτογενής τομέας συμμετείχε στο ΑΕΠ με ποσοστό μόλις 3,8%, ο δευτερογενής με 20,3% και ο τριτογενής με το εντυπωσιακό 75,9%. Η τάση αυτή είναι ανάλογη των εξελίξεων που συντελούνται και στον υπόλοιπο καπιταλιστικό κόσμο, όπου οι υπηρεσίες κερδίζουν συνεχώς έδαφος. Δεν μπορούμε όμως να μη σημειώσουμε τη μεγάλη συρρίκνωση της αγροτικής παραγωγής - σαν αποτέλεσμα των ασκούμενων κοινοτικών πολιτικών - με αποτέλεσμα, η Ελλάδα από χώρα εξαγωγής αγροτικών εμπορευμάτων να μετατρέπεται σταδιακά σε χώρα εισαγωγής.

Ως προς το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, στην πρώτη θέση βρίσκεται η Αττική (28.046 ευρώ) και ακολουθούν Νότιο Αιγαίο (21.135 ευρώ), Στερεά Ελλάδα (19.899 ευρώ), Κρήτη (18.260 ευρώ), Πελοπόννησος (16.569 ευρώ), Δυτική Μακεδονία (16.391 ευρώ), Κεντρική Μακεδονία (16.271 ευρώ), Ιόνια Νησιά (16.043 ευρώ), ενώ στις τελευταίες θέσεις βρίσκονται το Βόρειο Αιγαίο (14.733 ευρώ), η Αν. Μακεδονία - Θράκη (13.009 ευρώ) και η Δυτική Ελλάδα (12.785 ευρώ).

Συμπερασματικά, μπορούμε να καταλήξουμε ότι σχεδόν 20 χρόνια μετά τη Συνθήκη του Μάαστριχτ και τη δημιουργία της ΕΕ, όχι μόνο δεν επιτεύχθηκε καμία εσωτερική ή εξωτερική σύγκλιση, οικονομική ή κοινωνική, αλλά αντίθετα, οι ταξικές αντιθέσεις οξύνθηκαν περαιτέρω και αυτό που χαρακτηρίζει την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της χώρας είναι η ανισομετρία σε όλες της τις εκφάνσεις.

Το μαθητικό κίνημα λέει όχι στην ΕΕ και τις κατευθύνσεις της (φωτ. από το 2003)

Για το σκοπό αυτό, η ΕΕ χρηματοδοτεί (χωρίς να τσιγκουνεύεται στα ποσά και τα κονδύλια) διάφορα προγράμματα, που υλοποιούνται στα σχολεία των κρατών - μελών. Και δεν πρόκειται μόνο για τα προγράμματα και μαθήματα «επιχειρηματικότητας», αλλά και για προγράμματα «εκδρομών» εντός της ΕΕ, διαγωνισμούς, ακόμα και καλλιτεχνικά δρώμενα.

Ανάμεσα στα ευρωπρογράμματα για τα σχολεία, εξέχουσα θέση έχει η λεγόμενη «Ανοιξη της Ευρώπης». Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που ξεκίνησε το 2002 και υλοποιείται κάθε χρόνο την ίδια περίοδο (Μάρτης, Απρίλης, Μάης) σε σχολεία χωρών της ΕΕ (που τα ίδια επιλέγουν να ενταχθούν στο πρόγραμμα).

Να σημειώσουμε ότι η ΕΕ έχει ορίσει ως μέρα κορύφωσης του προγράμματος την 9η Μάη. Η 9η Μάη είναι η Μέρα της Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών. Η ΕΕ, όμως, εδώ και χρόνια προσπαθεί να την κατοχυρώσει ως μέρα γιορτασμού της ευρωπαϊκής καπιταλιστικής ενοποίησης. Ετσι, σε μια προσπάθεια να κατοχυρωθεί στις συνειδήσεις των μαθητών η συγκεκριμένη μέρα ως πανηγυράκι για την ΕΕ και να διαγραφεί κάθε έννοια της μεγαλειώδους αντίστασης των λαών ενάντια στο φασισμό (των νεκρών, των αιτιών του πολέμου, της νίκης των λαών κτλ.), η ΕΕ ορίζει την 9η Μάη ως μέρα κορύφωσης της «Ανοιξης της Ευρώπης».

Κάνουμε αυτήν την επισήμανση, γιατί ο πρωταρχικός και διαχρονικός στόχος του προγράμματος στα σχολεία είναι ο εξωραϊσμός της ΕΕ στα μάτια των μαθητών, η εμπέδωση της πορείας της χώρας μας εντός της ΕΕ ως μονόδρομου, η απόκρυψη του ταξικού χαρακτήρα της ΕΕ ως ένωσης των καπιταλιστών και, κατ' επέκταση, ο καθαγιασμός της πολιτικής που συναποφασίζεται σε επίπεδο ΕΕ από τις κυβερνήσεις και τα κόμματα που τη στηρίζουν.

Κάθε χρόνο, το πρόγραμμα έχει κι ένα διαφορετικό σύνθημα, γύρω από το οποίο «χτίζονται» οι διάφορες δραστηριότητες που μπορούν να αναπτύξουν τα σχολεία, δηλαδή οι καθηγητές και οι μαθητές. Φέτος, λόγω του ότι η ΕΕ έχει βαφτίσει το 2009 έτος δημιουργικότητας και καινοτομίας, έδωσε στην «Ανοιξη» το σύνθημα: «Οι ιδέες κινούν την Ευρώπη». Η δημιουργικότητα και η καινοτομία αποτελούν βασικές πτυχές για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής καπιταλιστικής οικονομίας, δηλαδή για τη μεγέθυνση της κερδοφορίας των ευρωπαϊκών μονοπωλίων, στο πλαίσιο του ανταγωνισμού τους με τα υπόλοιπα καπιταλιστικά κέντρα. Γι' αυτό θέλουν να προωθούν την «καινοτομία».

Βέβαια, όταν ο μαθητής ακούει το σύνθημα «οι ιδέες κινούν την Ευρώπη», εξιδανικεύει εύκολα την ΕΕ, ως ένα ...πολυφωνικό «think tank», όπου, τάχα, ο καθένας όταν έχει μια καλή «ιδέα» μπορεί να ακουστεί. Οπως, εξάλλου, αναφέρεται προπαγανδιστικά στη δεύτερη (συμπληρωματική) εγκύκλιο του υπουργείου Παιδείας προς τα σχολεία για το πρόγραμμα: «Η "Ανοιξη της Ευρώπης" δίνει τη δυνατότητα στους νέους πολίτες να εκφράσουν τις απόψεις τους και να κάνουν τις φωνές τους να ακουστούν στην Ευρώπη». Η ΕΕ ακούει πολύ καλά τη φωνή των λαών που αγωνίζονται, όπως ακριβώς και στη χώρα μας η κυβέρνηση ακούει ξεκάθαρα τα αιτήματα του μαθητικού κινήματος, αλλά, εφόσον αυτά συγκρούονται με την πολιτική της, είτε τα διαστρεβλώνει, είτε τα πετάει στον κάλαθο των αχρήστων.

Η πιο συνηθισμένη και εύκολα υλοποιήσιμη δράση, που επιλέγουν στη χώρα μας τα σχολεία που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, είναι η διοργάνωση εκδηλώσεων εντός του κανονικού ωραρίου του σχολείου, όπου καλούν βουλευτές και ευρωβουλευτές των κομμάτων της κυρίαρχης πολιτικής να μιλήσουν στους μαθητές για την ΕΕ.

Αυτό όμως, ειδικά φέτος που είναι χρονιά ευρωεκλογών και που ένα μέρος των μαθητών (αυτοί της Γ' Λυκείου) έχουν και δικαίωμα ψήφου, ανοίγει ουσιαστικά τις πόρτες των σχολείων για την προεκλογική εκστρατεία κυρίως της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ στους μαθητές, μια εκστρατεία, όμως, καθαγιασμένη και συγκαλυμμένη, αφού λαμβάνει χώρα στο σχολείο την ώρα του μαθήματος, δηλαδή καλύπτεται και σιγοντάρεται καθ' έδρας.

Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα πρόσκλησης στα σχολεία διαφόρων υπαλλήλων και παραγόντων της ΕΕ, καθηγητάδων ή άλλων ...προσωπικοτήτων (ακόμα και τραγουδιστές της Γιουροβίζιον μπορούν να καλέσουν για να διηγηθούν τη ...«μοναδική» εμπειρία τους), που, φυσικά, θα μιλούν υπέρ της ΕΕ και θα κάνουν τα μυαλά των μαθητών ...κιμά!

Στην πρώτη εγκύκλιο, που έστειλε φέτος το υπουργείο Παιδείας στα σχολεία για την «Ανοιξη», αναφέρει ότι η συμμετοχή στο πρόγραμμα παρέχει τη δυνατότητα για:

• «Υλοποίηση διαθεματικών σχεδίων διδασκαλίας σχετικά με ευρωπαϊκά θέματα, όπως τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, οι πολιτικές τους και οι τελευταίες εξελίξεις στην ΕΕ».
• «Συμμετοχή σε online δραστηριότητες, διαγωνισμούς και εκπαιδευτικά παιχνίδια που μπορούν να αποτελέσουν επιπλέον παιδαγωγικό υλικό, το οποίο θα συμπληρώνει τα μαθήματα, εστιάζοντας στην Ευρώπη».

Αυτά, εκτός όλων των άλλων, σηματοδοτούν και μιαν απόπειρα να συνηθίσουν οι μαθητές στους νέους αντιεπιστημονικούς τρόπους διδασκαλίας, που θα τους κρατούν μακριά από τη γνώση της πραγματικότητας και της αλήθειας. Η περιβόητη «διαθεματικότητα» είναι μια σούπα, που υποτίθεται ότι επεξεργάζεται ένα θέμα μέσα από διάφορα επιστημονικά αντικείμενα, αλλά στην ουσία είναι η αποθέωση της αποσπασματικότητας. Δηλαδή, οι μαθητές, αντί να διδάσκονται μαθήματα, αποκτούν απλώς μιαν ...εμπειρία μαθημάτων, τέτοια ώστε να μην μπορούν να αποκτήσουν μιαν ολοκληρωμένη αντίληψη της πραγματικότητας.

Ετσι λειτουργούν και τα διάφορα διαδικτυακά παιχνίδια, οι διαγωνισμοί κτλ., ο τζερτζελές, δηλαδή, που πλασάρεται ως εκπαιδευτικό υλικό!

Είναι φανερό ότι εκπαιδευτικοί, γονείς και μαθητές χρειάζεται να ορθώσουν τείχος αντίστασης στο πρόγραμμα. Κάλεσμα ενάντια στη συμμετοχή των σχολείων στο πρόγραμμα της «Ανοιξης της Ευρώπης» έχουν απευθύνει η Ομοσπονδία Ενώσεων Συλλόγων Γονέων Αθήνας και το ΠΑΜΕ Εκπαιδευτικών.

Είτε συνειδητά, είτε παρασυρμένα, γύρω στα 300 σχολεία πανελλαδικά έχουν δηλώσει συμμετοχή στο πρόγραμμα, ενώ η κυβέρνηση έχει σηκώσει κανονική εκστρατεία για την προώθησή του («παρακαλούμε να ενθαρρύνετε τη συμμετοχή των σχολικών μονάδων όλων των βαθμίδων της περιοχής αρμοδιότητάς σας», λέει το υπουργείο Παιδείας στη δεύτερη, συμπληρωματική εγκύκλιό του προς τις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης). Η διάθεση ανυπακοής και απειθαρχίας προς την ΕΕ, που μπορεί να εκφράζουν, όμως, εκπαιδευτικοί και μαθητές σ' αυτά τα σχολεία, χρειάζεται να στηριχθεί και να ενισχυθεί, όπως χρειάζεται να αποκαλυφθούν ο χαρακτήρας και οι στοχεύσεις του προγράμματος σε εκπαιδευτικούς που παρασυρμένοι υλοποιούν το πρόγραμμα.

Ειδικά για τους κομμουνιστές, είναι μια πλευρά της μάχης τους για τις ευρωεκλογές η αντίσταση και η αποκάλυψη όλων αυτών των προγραμμάτων που υλοποιεί η ΕΕ στα σχολεία.

Εργαζόμενοι μεγάλων ελληνικών επιχειρήσεων που συμμετείχαν σε εθελοντικό πρόγραμμα δεντροφύτευσης για λογαριασμό ΜΚΟ

Υπέρτατο «ιδανικό» του εθελοντισμού της ΕΕ, ως ένωση του κεφαλαίου, είναι οι στόχοι της στρατηγικής της Λισαβόνας, δηλαδή η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας. Τα εθελοντικά προγράμματα της Ενωσης αφορούν κύρια τους νέους μέχρι 30 χρόνων, εργαζόμενους στην πιο παραγωγική αλλά και αβέβαιη φάση της ζωής τους: «Δεδομένης της μεγάλης ανεργίας των νέων σε πολλά μέρη της ΕΕ, ο εθελοντισμός αποτελεί μέσο για την κάλυψη του διαστήματος που μεσολαβεί μεταξύ της σχολικής εκπαίδευσης και της απασχόλησης», αναφέρεται σε πρόταση της Επιτροπής σχετικά με την κινητικότητα των νέων εθελοντών στην Ευρώπη τον Ιούλη του 2008.

Γι' αυτό τα κύρια κίνητρα που προσφέρονται ως δέλεαρ στους νέους εθελοντές είναι πρωτίστως η προϋπηρεσία, η απόκτηση δεξιοτήτων και εμπειριών, οι οποίες μάλιστα θα πιστοποιούνται! Καμία σχέση με την ανιδιοτελή προσφορά, την γνήσια αλληλεγγύη και την εθελοντική εργασία προς όφελος της κοινωνίας, τα οποία ως κίνητρα η «κοινωνία των μονοπωλίων» δεν μπορεί εξ ορισμού να προσφέρει.

Και σε άλλο σημείο λέει η πρόταση: «Η δημιουργία περισσότερων ευκαιριών διασυνοριακού εθελοντισμού για όλους τους νέους στην Ευρώπη θα συμβάλει στην υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τη Νεολαία και στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής της Λισαβόνας».

Ο εθελοντισμός υποστηρίζει τους στόχους της Λισαβόνας με τους εξής τρόπους, σύμφωνα με την Εκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που ψηφίστηκε τον Απρίλη του 2008 από όλα τα κόμματα του ευρωμονόδρομου, τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ, τον ΣΥΝ και τον ΛΑ.Ο.Σ.:

Αυτό είναι το περιεχόμενο του εθελοντισμού για την ΕΕ: Δεξιότητες, μέσο για τη διά βίου μάθηση, απλήρωτη προϋπηρεσία, και δείγμα «καλής θέλησης», αφοσίωσης στα ιδανικά της ΕΕ. Τελείωσες το σχολείο, το ΙΕΚ, το ΤΕΙ, το Πανεπιστήμιο, και δεν έχεις δουλειά; Κανείς δε σε προσλαμβάνει επειδή δεν έχεις πρακτική εμπειρία; Η λύση της ΕΕ είναι να εργασθείς για λίγο καιρό απλήρωτος και μπορεί αυτό να λειτουργήσει προς όφελός σου. Σίγουρα πάντως ενισχύει «την οικονομική και κοινωνική συνοχή», όπως υπογραμμίζει ο τίτλος της Εκθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Στον καπιταλισμό η εθελοντική εργασία δεν είναι έκφραση ταξικής αλληλεγγύης, δεν την καρπώνεται ο λαός. Δεν είναι τίποτα άλλο παρά απλήρωτη δουλειά, που, σε τελευταία ανάλυση, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο τα οφέλη της τα καρπώνονται τα μονοπώλια, το αστικό κράτος ως εκφραστής των συλλογικών καπιταλιστικών συμφερόντων. Οταν μιλάμε για εθελοντισμό, αφορά σε απλήρωτη εργασία συνήθως σε κοινωνικές υπηρεσίες που το κράτος θα έπρεπε να τις παρέχει αποκλειστικά και δωρεάν με δεδομένο ότι εισπράττει χρήματα από τους εργαζόμενους μέσω φορολογίας από το λαό. Ο εθελοντισμός συμβάλλει έτσι ώστε το αστικό κράτος να μειώνει συνεχώς από τον προϋπολογισμό τις δαπάνες για κοινωνικές υπηρεσίες και να αυξάνει το μερίδιο εκείνο που δίνει στους κεφαλαιοκράτες. Και τα ίδια τα εθελοντικά προγράμματα της ΕΕ χρηματοδοτούνται από χρήματα των εργαζομένων των χωρών - μελών της Ενωσης, αλλά την ίδια ώρα υλοποιούνται από εθελοντές εργαζόμενους που δεν πληρώνονται για τη δουλειά τους.

Η διάθεση για προσφορά στο κοινωνικό σύνολο υπάρχει στους εργαζόμενους και στους νέους, διότι βλέπουν παντού γύρω τους τις αδικίες και τις ανισότητες να οξύνονται. Αλλωστε, η συμμετοχή στην ταξική πάλη, στα σωματεία και τους μαζικούς φορείς, στο Κόμμα της εργατικής τάξης, γίνεται εθελοντικά και συνειδητά με σκοπό τη βελτίωση της ζωής του λαού και την κατάργηση της εκμετάλλευσης με την ανατροπή του καπιταλισμού. Ωστόσο, σε μια ταξική κοινωνία, όπου μια εκμεταλλεύτρια τάξη ζει σε βάρος των εκμεταλλευόμενων τάξεων, ο όρος «κοινωνικό σύνολο» δε «στέκει». Θα «έστεκε» μόνο αν τον παραγόμενο πλούτο καρπωνόταν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο το σύνολο της κοινωνίας, αν η ανάπτυξη ήταν σε όφελος του λαού και όχι των κερδών. Αν δηλαδή βελτίωνε αντί να χειροτερεύει τους όρους ζωής της εργατικής τάξης. Κάτι τέτοιο δε συμβαίνει. Το «κοινωνικό σύνολο» σε μια ταξική κοινωνία είναι διαιρεμένο σε τάξεις με ασυμβίβαστες αντιθέσεις και εντελώς αντίθετα συμφέροντα και ως εκ τούτου ο εθελοντισμός που ενισχύει την κοινωνική συνοχή και την ανταγωνιστικότητα του κεφαλαίου δεν πρέπει να αφορά κανένα νέο, καμιά νέα από τα λαϊκά στρώματα.

Ο εθελοντισμός που οργανώνεται από τα μονοπώλια και τις ιμπεριαλιστικές Ενώσεις είναι συνυφασμένος με τη λειτουργία και σε όφελος της κυρίαρχης τάξης. Αλλωστε, μόνο ως εξασφάλιση «δεξιότητας» για την πώληση της εργατικής δύναμης ίσως με καλύτερους όρους μπορεί να λογαριαστεί και να παρουσιαστεί. Αντίθετα, η αλληλεγγύη μεταξύ των εργαζομένων, η αλληλοβοήθεια και συμπαράσταση σε συνδυασμό με την αγωνιστική στάση ζωής είναι τα γνήσια ιδανικά των λαϊκών στρωμάτων. Η ανιδιοτελής προσφορά βρίσκει την πλήρη έκφρασή της σε μια κοινωνία όπου τον πλούτο που παράγεται θα τον καρπώνονται αυτοί που τον παράγουν και η εργασία θα είναι έτσι οργανωμένη ώστε να υπηρετεί τις λαϊκές ανάγκες και θα προχωράει μπροστά το σύνολο της κοινωνίας.

Από την εκδήλωση της Βιομηχανικής Αχτίδας της Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας για τις ευρωεκλογές

Ξέρουμε πάρα πολύ καλά ότι οι καπιταλιστές, οι επιχειρηματίες, προσπαθούν όλα τα βάρη της κρίσης, εξ ολοκλήρου, να τα ρίξουν στους εργαζόμενους, προκειμένου όσο γίνεται περισσότεροι από τους καπιταλιστές να βγουν αλώβητοι από την κρίση και μάλιστα ορισμένοι απ' αυτούς να βγουν και πιο ισχυροί.

Ταυτόχρονα δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε ότι υπάρχει η καθορισμένη ημερομηνία της μάχης των ευρωεκλογών, την οποία πρέπει να τη δώσουμε με την ίδια μαχητικότητα που παλεύουμε για τις απεργίες, που παλεύουμε ενάντια στην εργοδοτική τρομοκρατία, ενάντια στην αδικία σε βάρος της εργατικής τάξης και των άλλων εργαζομένων και ίσως έχουμε και πρόωρες εθνικές εκλογές.

Εμείς, όπως έχουμε πει, δεν κοιμόμαστε και δεν ξυπνάμε με το πότε θα είναι η ημερομηνία των εθνικών εκλογών. Καλοδεχούμενες είναι, ας τις κάνουν και μαζί με τις ευρωεκλογές, ας τις κάνουν και χώρια. Αυτό που έχει πολύ μεγάλη σημασία είναι η μάχη των εκλογών να θεωρηθεί ένας συγκεκριμένος ημερομηνιακός - ημερολογιακός σταθμός στην πορεία της ταξικής πάλης. Να είναι μια μάχη που θα εξελιχθεί σε μια φανερή τιμωρία και της αστικής τάξης της χώρας και των κομμάτων που για λογαριασμό της κυβέρνησαν και κυβερνούν, σήμερα η ΝΔ, χτες το ΠΑΣΟΚ, προχτές ξανά η ΝΔ, αντιπροχτές ξανά το ΠΑΣΟΚ.

Μπορεί να πει κανείς ότι απευθυνόμαστε γενικά στο λαό αυτού του τόπου. Και βεβαίως απευθυνόμαστε στην εργατική τάξη, στους αυτοαπασχολούμενους, στη φτωχή αγροτιά. Ωστόσο αισθανόμαστε την ανάγκη να κάνουμε μια ιδιαίτερη αναφορά σε ποιους, ακόμα πιο ειδικά, αναφερόμαστε και απευθυνόμαστε. Απευθυνόμαστε στους εργάτες, στα φτωχά λαϊκά στρώματα που αισθάνονται προδομένοι από τη ΝΔ. Σε εκείνο, δηλαδή το τμήμα της εργατικής τάξης, που απογοητευμένο από τη διακυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ πίστεψε - λάθος, αλλά πίστεψε - ότι η ΝΔ στην αξιωματική αντιπολίτευση οκτώ χρόνια έβαλε μυαλό, πίστεψε στα λόγια της, πίστεψε ότι θα είναι ένα κόμμα που θα πολιτευτεί με ηπιότητα και μη βλέποντας - κακώς λέμε εμείς, αλλά έτσι πρέπει να έγιναν - ότι υπάρχει λύση μπροστά του, ψήφισε τη ΝΔ, είτε για πρώτη φορά, είτε για μια ακόμη φορά.

Απευθυνόμαστε ιδιαίτερα σε εκείνους, που ανήκουν βεβαίως στην εργατική τάξη και στα λαϊκά στρώματα και αισθάνονται αριστεροί. Δε συμφωνούν σε όλα μαζί μας, αλλά είναι αριστεροί, που δεν έχουν προσχωρήσει σε αυτό το μεταλλαγμένο προϊόν της αριστεράς, που το γνωρίζουν οι παλιότεροι, το γνωρίζουμε και από πριν, από το '68, οι πιο σύγχρονες γενιές το γνωρίζουν από το '91, '92 και μετά. Και αναφέρομαι συγκεκριμένα στο ΣΥΝ και το ΣΥΡΙΖΑ, που είναι το ίδιο πράγμα. 'Η σχεδόν το ίδιο πράγμα. Απευθυνόμαστε ιδιαίτερα όμως στα εργατικά λαϊκά στρώματα τα οποία τη δεκαετία του '70 πίστεψαν στους αντιιμπεριαλιστικούς αντιμονοπωλιακούς στόχους που υιοθέτησε η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, στο πρόγραμμά της και στα συνθήματά της. Σ' αυτούς που πραγματικά πίστεψαν αγνά σε αυτό το πρόγραμμα. Σ' αυτούς που ένιωσαν έλξη - και δεν μπορούμε να μην το αναγνωρίσουμε - προς το ΠΑΣΟΚ πιστεύοντας ότι θα κάνει την αλλαγή ή καλύτερα ότι θα αφήσουν το ΠΑΣΟΚ να κάνει κάποια ουσιαστική αλλαγή στην Ελλάδα. Και αυτοί, αν θέλετε, οι άνθρωποι αισθάνονται ακόμα περισσότερο προδομένοι. Γιατί έβαλαν πλάτες, βοήθησαν στην άνοδο του ΠΑΣΟΚ στη διακυβέρνηση και σταδιακά, σιγά σιγά - και υπάρχουν αρκετοί και πολλοί τέτοιοι - είδαν ότι διαψεύστηκαν.

Από την πρόσφατη ομιλία της ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλέκας Παπαρήγα στη συγκέντρωση στην πλατεία Αριστοτέλους στη Θεσσαλονίκη

Απευθυνόμαστε και σ' αυτούς τους εργάτες και τις εργάτριες σε μια σειρά βιομηχανίες της χώρας, αρκετούς τους ξέρουμε, αλλά ενδεχόμενα να μην τους ξέρουμε όλους, που δεν κατάφεραν να αντισταθούν στην εργοδοτική πίεση και τρομοκρατία και είτε δέχτηκαν τη μείωση των αμοιβών, είτε δέχτηκαν να υπογράψουν, είτε σιωπηλά να δεχτούν την τριήμερη δουλειά, αυτά τα γνωστά προϊόντα που προσφέρονται σε συνθήκες κρίσης, με την ελπίδα ότι έτσι δε θα απολυθούν. Για μας αυτοί οι άνθρωποι απλώς δεν άντεξαν την πίεση. Ενδεχομένως για πολλά χρόνια δεν βρέθηκαν κοντά στο κίνημα ή και εμείς δεν βρεθήκαμε κοντά τους ή μπορεί να βρέθηκαν κοντά στο κίνημα και εμείς να βρεθήκαμε κοντά τους, αλλά αντιμετωπίζοντας μια σειρά προβλήματα, υπέγραψαν, δέχτηκαν... Εμείς σ' αυτούς τους ανθρώπους τους λέμε να προβληματιστούν, έχουν μια ευκαιρία να τιμωρήσουν αυτούς τους πολιτικά υπεύθυνους που τους ανάγκασαν πραγματικά να βάλουν μια υπογραφή ξέροντας ότι δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι και αυτοί θα σωθούν. Γιατί, να το πούμε καθαρά, ένα εργοστάσιο, μια επιχείρηση αν δεν μπορεί να αντέξει σε συνθήκες κρίσης θα κλείσει, είτε οι εργατοϋπάλληλοι δουλέψουν για ένα εξάμηνο τριήμερα είτε δουλέψουν δύο. Γιατί η κρίση θα σαρώσει και επιχειρήσεις μεγάλες και θα τις σαρώσει όχι γιατί οι εργατοϋπάλληλοι τις χρεοκόπησαν, αλλά γιατί η πιο μεγάλη επιχείρηση θα τις καταπιεί. Γιατί στην κρίση έτσι γίνεται. Συγκεντρώνεται σε ακόμα λιγότερα χέρια το μερίδιο της αγοράς, τα μεγαθήρια τρώνε αυτά που είναι πιο μεσαία μεγαθήρια. Και έτσι και αυτοί που υπέγραψαν ή ανέχονται αυτές τις μορφές απασχόλησης να ξέρουν ότι δε θα σώσουν ούτε την επιχείρηση, ούτε βεβαίως μαζί και τον εαυτό τους.

Υπάρχουν τέτοιες διεργασίες, ανεξάρτητα αν αυτές οι διεργασίες εκφράζονται σε μαζικούς απεργιακούς αγώνες ή αν θέλετε ακόμα και με την ψήφο. Και βεβαίως να το πούμε για άλλη μια φορά. Δεν είναι η πρώτη φορά στην ιστορία αυτού του τόπου όπου τη βρώμικη δουλειά σε βάρος του κινήματος και των κομμουνιστών την έκανε το κέντρο ή την έκανε η σοσιαλδημοκρατία. Και την έκανε τη βρώμικη δουλειά έτσι που να χαίρεται. Σήμερα είμαστε βέβαιοι ότι η ΝΔ χαίρεται με την αντικομμουνιστική εκστρατεία που έχει προσχωρήσει η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και όχι ένα μεμονωμένο στέλεχος. Χαίρεται, διότι τη βγάζει από τη δύσκολη θέση να την κάνει η ίδια η ΝΔ, να την κάνει η ίδια η εργοδοσία. Στο παρελθόν, δηλαδή μετά τον πόλεμο και μια και δυο φορές τη βρώμικη δουλειά την έκανε η Ενωση Κέντρου. Οχι ότι η ΝΔ είναι κανένα αγγελούδι, όχι γιατί η ΝΔ δεν είναι διατεθειμένη να κάνει και τις πιο μεγάλες προβοκάτσιες μπροστά στα δύσκολα, αλλά άμα τις κάνει ένα άλλο κόμμα, που δεν είναι αυτή, τη βολεύει.

Τι είναι αυτός ο αντικομμουνισμός που έχουμε σήμερα; Θα μου πείτε καινούριος είναι; Οχι. Καταρχήν τη μεγάλη επίθεση του αντικομμουνισμού τη ζήσαμε στις αρχές της δεκαετίας του '90 όταν η αντεπανάσταση κατάφερε να νικήσει στις σοσιαλιστικές χώρες και να επέλθει η επιστροφή στον καπιταλισμό. Οταν χαρακτηριστικά η κόκκινη σημαία κατέβαινε από το Κρεμλίνο. Τότε υπήρξε ένας αντικομμουνισμός - προσέξτε - ο οποίος εκφραζόταν με τους πανηγυρισμούς για τη νίκη πάνω στο σοσιαλιστικό σύστημα. Ενας αντικομμουνισμός που έλεγε «τέλειωσε δεν υπάρχει άλλο εναλλακτικό κοινωνικό πολιτικό σύστημα πέρα από τον καπιταλισμό. Ο σοσιαλισμός εξαφανίστηκε από προσώπου Γης»...

Βεβαίως, τα πρώτα χρόνια άρχισε εκστρατεία σπίλωσης και της ιστορίας του σοσιαλιστικού συστήματος, αλλά εδώ που τα λέμε δεν ήθελαν και πολλά, έδωσαν το βήμα σε εκείνους τους ηγέτες - δυστυχώς - των κομμουνιστικών κομμάτων που υιοθέτησαν λαθεμένες αντιλήψεις και στη συνέχεια έγιναν αυτοί οι οποίοι οργάνωσαν τη νίκη της αντεπανάστασης. Και έτσι, με τις μαρτυρίες του Γκορμπατσόφ, του Γιέλτσιν, ή των οπορτουνιστών όπως λέμε εμείς, των στελεχών που εγκατέλειψαν τα κομμουνιστικά κόμματα ή χρησιμοποιώντας μεταλλαγμένα κομμουνιστικά κόμματα έκαναν τον αντικομμουνισμό. Και μάλιστα εδώ στην Ελλάδα, πρέπει να πούμε, ότι το 1991 περισσότερο αντικομμουνισμό έκαναν αυτοί που έφυγαν από το Κόμμα παρά η ΝΔ ή το ΠΑΣΟΚ, διότι είχαν χερούλι αυτό. Ηλπιζαν τότε ότι το ΚΚΕ θα εξαφανιστεί ή ότι θα πέσει σε μια τέτοια βαθιά κρίση που ήταν θέμα χρόνου. Τώρα όμως τα τελευταία χρόνια βλέπουν το εξής πράγμα και στην Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ότι όλη αυτή η επένδυση που έκαναν, παρά το γεγονός ότι είχε αποτελέσματα το χτύπημα του εργατικού κινήματος, την αλλοίωση των ταξικών αγώνων, τη μετάλλαξη κομμουνιστικών κομμάτων, αρκετών, ιδιαίτερα στη Δυτική Ευρώπη και σε άλλες περιοχές, όμως δεν επήλθε το τέλος της κομμουνιστικής πάλης.

Είδαν όμως ότι αυτή η νίκη δεν είναι πλήρης και ολοσχερής. Στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες άρχισε να εμφανίζεται το κύμα της νοσταλγίας για το παρελθόν, άρχισαν ακόμα και νεότερες γενιές που είχαν διαπαιδαγωγηθεί στο κλίμα της αντεπανάστασης να λένε ότι μάθαμε από τους παππούδες και γονείς ότι πριν ήταν καλύτερα. Και ναι μεν το κίνημα φουντώνει, αναδιοργανώνεται, αλλά αυτή η νοσταλγία είναι κακός σύμβουλος γι' αυτούς. Γιατί πίστευαν ότι είχαν ξεμπερδέψει και μάλιστα σε εκείνες τις χώρες όπου είχαν εκτεθεί τα κομμουνιστικά κόμματα, γιατί δυστυχώς η αντεπανάσταση ξεκίνησε από πάνω.

Μια τέτοια νοσταλγία υπάρχει και στην Ευρώπη. Και βλέπουν ότι δεν μπορούν να κουμαντάρουν τα πράγματα όπως σκέφτονταν ότι μπορούν να τα κουμαντάρουν. Και έρχονται και εδώ στην Ελλάδα και βλέπουν ότι το ΚΚΕ, παρά την κρίση που πέρασε, παρά το χτύπημα του κινήματος, ξεκίνησε η ανασυγκρότηση του Κόμματος και μάλιστα φτάσαμε σε ένα σημείο όπου να έχουν ανοιχτά τα αυτιά στην πολιτική και στις θέσεις του ΚΚΕ ένα σημαντικό μέρος της λαϊκής βάσης των άλλων κομμάτων και της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Ανεξαρτήτως αν είναι έτοιμοι να μας ψηφίσουν, αλλά έχει γίνει το πρώτο βήμα. Δεν υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα οι προκαταλήψεις, ο αντικομμουνισμός που είχαμε γνωρίσει παλιά. Μπορεί να λένε κάποιοι δε συμφωνούμε με εσάς, ή εν πάση περιπτώσει να διατηρούν κάποιες από τις προκαταλήψεις, αλλά το κύρος και ο σεβασμός που υπάρχει στο Κόμμα, ιδιαίτερα ανάμεσα στους απλούς εργάτες, είναι μεγάλος. Δεν μπόρεσαν να βάλουν τείχη σε εμάς και τις νεότερες ηλικίες. Και μάλιστα βγήκαμε θαρραλέα από τον περασμένο Οκτώβρη, όχι πρώτη φορά, αλλά πιο επίσημα, και δώσαμε στη δημοσιότητα τις θέσεις μας για το σοσιαλιστικό σύστημα και άρχισαν την πτωματολογία και τη σταλινολογία και είδαν ότι και αυτό δεν έπιασε, έτσι όπως περίμεναν. Περίμεναν το Συνέδριο του Κόμματος. Ελεγαν ότι με τις θέσεις που δημοσιοποίησε το ΚΚΕ θα βγει σε αντιπαράθεση η βάση του. Δεν έγινε αυτό. Και άρχισαν να καταλαβαίνουν ότι δεν μπορεί.. Δεν μπορεί τίποτα να μην έχει γίνει, μα κάναμε τόσα... Δεν τους βγήκε τίποτα. Και τώρα προχώρησαν σε μια καινούρια επιλογή. Ολο το σύστημα. Αλλά αφού ανέλαβε το ΠΑΣΟΚ, αυτή την εκστρατεία, το σύστημα περιμένει να δει τι αποτελέσματα θα έχει από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ. Και άνοιξαν ένα θέμα που εμείς δεν φοβόμαστε να το συζητήσουμε και θα το συζητήσουμε και στις ευρωεκλογές και στις εθνικές εκλογές και θα το βάλουμε και μέσα στην πάλη, βέβαια παίρνοντας υπόψη ότι το μαζικό κίνημα δεν είναι ένα κομματικό κίνημα.

Ποιο θέμα έχει μπει το τελευταίο διάστημα; Οτι το ΚΚΕ είναι ένα κόμμα το οποίο συγκρούεται με τη δημοκρατία, με τη συνταγματική νομιμότητα στην Ελλάδα. Γιατί, λέει, διακηρύσσει ότι είναι αντίθετο με το καπιταλιστικό σύστημα και γιατί λέει ότι πρέπει αυτό το σύστημα να ανατραπεί. Καταρχήν αυτό το λέμε από το 1918, δεν το λέμε τώρα και δεν το κρύβουμε. Αυτό δε μας εμπόδισε βεβαίως να παλεύουμε για τα καθημερινά προβλήματα των εργαζομένων και θα λέμε και θα ξαναλέμε για τα ιστορικά όρια του καπιταλιστικού συστήματος και την ανάγκη ο λαός να καταλάβει ότι ο καπιταλισμός είναι ένα σύστημα που θα πεθάνει. Μόνο που δε θα πεθάνει από μόνο του. Πρέπει να βοηθήσει ο λαός για να φτάσει σε αυτό το θάνατο.

Προσέξτε όμως ποιο είναι το ζήτημα. Λένε ότι αξιοποιεί την αστική δημοκρατία το ΚΚΕ και δεν μπορεί να έρχεται σε σύγκρουση με τη δημοκρατία. Ποιος πρωτοείπε τα τελευταία χρόνια αυτή τη θέση; Οτι πρέπει να χτυπήσουμε τη ριζοσπαστική ιδεολογία; Το είπε ο Μπους. Το είπε η αστική τάξη των ΗΠΑ, το είπε η ηγεσία των ΗΠΑ και με αυτή την έννοια έχει αξία. Το υιοθέτησε και η Ευρωπαϊκή Ενωση, ότι πρέπει να χτυπηθεί η ριζοσπαστική ιδεολογία. Δηλαδή σήμερα βάζουν ένα ζήτημα που δεν μπήκε, αν θέλετε, 90 χρόνια τώρα που δρα το ΚΚΕ - με εξαίρεση βεβαίως την περίοδο την μετακατοχική, κλπ. Οτι όταν διακηρύσσεις το τέλος του καπιταλισμού και την πάλη για το σοσιαλισμό και μόνο που το διακηρύσσεις είσαι εναντίον της συνταγματικής νομιμότητας. Εμείς τους λέμε καθαρά: Μια νομιμότητα αναγνωρίζουμε, αυτή που τη λέμε χρόνια και δεν τη λένε μόνο οι κομμουνιστές, δίκιο είναι το δίκιο του εργάτη. Αυτό το λέμε και θα το λέμε. Δεν πρόκειται να κάνουμε πίσω. Εδώ το λένε οι άνθρωποι στις διαδηλώσεις.

Ομως, θέλουμε να βάλουμε ένα ζήτημα. Αυτό το θέμα αφορά σήμερα όλους τους εργατοϋπάλληλους και μπροστά στις ευρωεκλογές και τις εθνικές εκλογές. Εμείς σας είπαμε ότι απευθυνόμαστε και σε εκείνους τους εργάτες - και δεν τους κοιτάμε αφ' υψηλού -, απευθυνόμαστε σ' αυτούς τους εργάτες, οι οποίοι και δε μας ψηφίζουν, οι οποίοι, αν θέλετε, υποκύπτουν, και δεν απεργούν. Τους κατανοούμε. Πάνε κόντρα στα συμφέροντά τους. Ξεχωρίζουμε την εργατική αριστοκρατία, βεβαίως με αυτούς καμία συνδιαλλαγή. Εμείς θέλουμε να τους πείσουμε. Και αργά ή γρήγορα θα τους πείσουμε. Δεν μπορούμε να επιβάλουμε διά της βίας. Για να πειστούν πρέπει να ανακαλύψουν τη δύναμή τους και το δίκιο τους. Αλλά δεν πρόκειται να παραιτηθούμε από την πάλη, δεν πρόκειται να παραιτηθούμε από το δίκιο της απεργίας, από πουθενά. Και με αυτή την έννοια εμείς λέμε ο απλός εργάτης πρέπει να καταλάβει το εξής πράγμα: Οτι η ενίσχυση σήμερα του ΚΚΕ, πέρα απ' τα θέματα που έχουν σχέση με την ταξική πάλη, με την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, με την αντίσταση, την αντεπίθεση, την ανυπακοή, είναι ζήτημα δημοκρατίας.

Ως Κόμμα έχουμε αποδείξει το εξής πράγμα, ότι όταν μένεις αταλάντευτος και σταθερός στις αρχές σου, τότε ο αντίπαλος έχει δυσκολία να σε χτυπήσει. Οταν αρχίζεις και κάνεις το πρώτο γλίστρημα θα σε πετσοκόψουνε. Και θα φέρω ένα παράδειγμα πριν πιάσουμε τα θέματα των ευρωεκλογών, αλλά είναι θέματα της ψήφου. Ηρθε στο Ευρωκοινοβούλιο ένα ψήφισμα το οποίο το έφερε το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, που είναι τα κόμματα τα νεοφιλελεύθερα, όπως είναι η ΝΔ, το Σοσιαλιστικό Ευρωπαϊκό Κόμμα, που είναι τα κόμματα όπως είναι το ΠΑΣΟΚ, οι Πράσινοι - Οικολόγοι, όπως είναι και εδώ οι Πράσινοι - Οικολόγοι που θα βάλουν και υποψηφιότητα και τους σπρώχνουν και λίγο - δεν είναι μόνο η ευαισθησία της οικολογίας που τους έπιασε, πέρα από τα οικολογικά έχουν και μια ...ευαισθησία αντικομμουνιστική. Και φέρνουν το ψήφισμα, που λέει φασισμός και κομμουνισμός είναι το ίδιο πράγμα. Δε θέλω να επεκταθώ σε αυτό το ζήτημα. Με αποχρώσεις στις διαφορές ανάμεσα στο σοσιαλιστικό και φιλελεύθερο. Πάντα διατηρούνται οι αποχρώσεις για να φαίνεται ότι οι σοσιαλιστές είναι το μικρότερο κακό ή το μεγαλύτερο καλό. Ολα τα κόμματα που ανήκουν στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, στο Σοσιαλιστικό και στους Πράσινους το ψηφίζουν. Αλλά η ΝΔ έκανε αποχή. Γιατί έκανε αποχή ενώ όλα τα άλλα κόμματα ψήφισαν; Οχι γιατί δεν της άρεσε το ψήφισμα, το έχει υιοθετήσει εκεί. Γιατί το σκέφτεται, γιατί υπάρχει ένα ΚΚΕ, και μπροστά στις εκλογές ελίσσεται η ΝΔ αλλά δεν ελίχθηκαν τα αντίστοιχα κόμματα στη Γαλλία, στην Ιταλία, στην Ισπανία και αλλού. Εμείς δεν έχουμε αυταπάτες για τη ΝΔ. Το ΠΑΣΟΚ το καταψήφισε. Βέβαια, έκανε μια δήλωση κατάπτυστη. Αλλά εν πάση περιπτώσει το καταψήφισε. Γιατί, την ίδια ώρα κάνει εδώ τον αντικομμουνισμό; Γιατί είναι, αν θέλετε, και ένα ζήτημα μεταξύ τους πώς θα χειριστούν το θέμα.

Ο ΣΥΝ απείχε. Δηλαδή, δεν πήγε ο εκπρόσωπός του. Και γενικότερα αρκετοί από την Ομάδα της αριστεράς απείχαν. Εν πάση περιπτώσει τα κόμματα στην Ελλάδα είχαν μια διαφορετική στάση - βεβαίως με υπολογισμό, δεν έχουμε αυταπάτες - αλλά δε μου λέτε, αν είχαμε κάνει εμείς όλη αυτή την πτωματολογία που έχουν κάνει άλλα κομμουνιστικά κόμματα και τη σταλινολογία, τι θα γινόταν; Θα ήταν ακόμα πιο χειρότερα τα πράγματα. Γιατί, μην ξεχνάτε, η αστική τάξη στην Ελλάδα έχει βάψει με αίμα τα χέρια της δυο φορές τουλάχιστον, μια το '44, μια το '49. Αν πάρουμε και τη δικτατορία και τις διώξεις στους αγωνιστές, η αστική τάξη της Ελλάδας είναι απ' τις αστικές τάξεις που έχει βάψει πολλές φορές τα χέρια της με λαϊκό αίμα.

Καταλαβαίνετε, τα πράγματα θα ήταν πολύ χειρότερα. Εδώ λοιπόν αποδεικνύεται όχι μόνο ένα ισχυρό ΚΚΕ αλλά ένα σταθερό ΚΚΕ, με την εργατική τάξη, εκεί είναι η σταθερότητά μας, δεν είναι εύκολο να το κουλαντρίσουν όπως θέλουν.

Ευρωεκλογές, εθνικές εκλογές, το περιεχόμενο είναι ενιαίο. Είτε μιλάμε για ευρωεκλογές είτε για εθνικές εκλογές, είναι τα καθημερινά προβλήματα της εργατικής τάξης και των άλλων εργαζομένων, δουλειά, μισθοί, Παιδεία, Υγεία, περιβάλλον, νέοι, γυναίκες, ηλικιωμένοι, συντάξεις, διακοπές, ελεύθερος χρόνος, υγιεινή και ασφάλεια στους τόπους δουλειάς. Η Ελλάδα και το ΝΑΤΟ, η Ελλάδα και οι βάσεις, η Ελλάδα και οι στρατιωτικές δαπάνες. Είναι το σύνολο των προβλημάτων που συζητάμε, είτε μιλάμε για εθνικές εκλογές είτε για ευρωεκλογές. Ακόμα και μόνο εθνικές εκλογές να είχαμε θα βάζαμε σαν κριτήριο την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Και στις ευρωεκλογές θα βάλουμε και κριτήριο την πολιτική των κομμάτων στην Ελλάδα. Διότι δεν υπάρχει πρόβλημα που δεν απορρέει από την Ευρωπαϊκή Ενωση και δεν υπάρχει πολιτική επιλογή της ΕΕ που δε σχετίζεται με τη συμβολή των κομμάτων. Ο οποιοσδήποτε διαχωρισμός είναι τεχνητός.

Μα, θα μου πείτε, εσείς δεν είστε υπέρ της χαλαρής ψήφου; Μήπως ταυτίζοντας το περιεχόμενο των εθνικών εκλογών με τις ευρωεκλογές δυσκολεύετε αυτή τη χαλαρή ψήφο, κάποιοι να σας ψηφίσουν στις ευρωεκλογές και να μη σας ψηφίσουν στις εθνικές; Κοιτάξτε, αν κάποιος θέλει να το κάνει έτσι, εμείς δε θα τον εμποδίζουμε, αλλά του λέμε το εξής πράγμα: Δεν είναι χαλαρή ψήφος, πρέπει να είναι ψήφος συνείδησης. Και ιδιαίτερα για τον εργάτη πρέπει να είναι ταξική ψήφος. Τι χαλαρή ψήφος; Είναι χαλαρή η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ απέναντί σου; Είναι χαλαρή η Ευρωπαϊκή Ενωση; Φυσικά τι λέμε; Βεβαίως μπορείς να ψηφίσεις ΚΚΕ διατηρώντας διαφωνίες σε μια σειρά ζητήματα. Εδώ δες το πιο χαλαρά, κάλπη είναι αυτή, έχεις να διαλέξεις ανάμεσα σε κόμματα, εδώ ούτε μπορούμε να σε βάλουμε στην τσέπη, η ψήφος αν θέλετε είναι και μυστική, ούτε μπορούμε να σε δεσμεύσουμε, αν μας ψηφίσεις τώρα ότι πρέπει να συμφωνείς σε όλα μαζί μας, κάπου μπορεί να διαφωνείς.

Από αυτή την άποψη λέμε μπορεί να μας ψηφίσει αυτός που θέλει αντίσταση, απειθαρχία, ανυπακοή, μέχρι αυτοί που στηρίζουν αυτό που λέμε εμείς αποδέσμευση από την ΕΕ. Μπορεί να είναι αυτοί που λένε γενικά μια Ευρώπη των λαών και που λέμε εμείς μια Ευρώπη της λαϊκής εξουσίας, μια Ευρώπη του σοσιαλισμού. Μ' αυτήν την έννοια μπορεί βεβαίως και στις ευρωεκλογές και στις εθνικές εκλογές, ας πούμε μπορεί να δει ορισμένα πράγματα πιο χαλαρά, αλλά η ψήφος πρέπει να είναι ψήφος ευθύνης. Και εμείς πιστεύουμε ότι οι εργατοϋπάλληλοι, ιδιαίτερα σε συνθήκες κρίσης, πρέπει να βγάλουν το εξής πράγμα και στην Ελλάδα και σε όλη την Ευρώπη. Διπλή καταδίκη, καταδίκη με διπλό νόημα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, των νεοφιλελεύθερων, των φιλελεύθερων και σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων και ταυτόχρονα να μη δώσουν καμία εμπιστοσύνη στα μεταλλαγμένα κομμουνιστικά κόμματα όπου είναι, και που εμφανίζονται ανανεωτικοτέτοια, κλπ. Γιατί αυτά τα κόμματα εξ αντικειμένου, αλλά και με επιλογή τους, συνέβαλαν στον αποπροσανατολισμό, συνέβαλαν, εμπόδισαν τη ριζοσπαστικοποίηση, εμπόδισαν την ετοιμότητα της εργατικής τάξης να αντιπαλέψει τις επιλογές της ΕΕ στην ώρα τους.

Ως προς την ΕΕ έχουν καλλιεργηθεί πάρα πολλοί μύθοι. Η ΕΕ είναι μια πραγματικότητα βεβαίως, αλλά δεν παύει η πραγματικότητα να είναι γεμάτη μύθους και ψέματα. Καταρχήν για μας πραγματικότητα είναι η Ευρώπη που αποτελείται από τόσες χώρες με τους λαούς τους. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Η πραγματικότητα στην Ευρώπη είναι η εργατική τάξη της Ευρώπης, τα λαϊκά στρώματα της Ευρώπης. Η ΕΕ είναι μια πραγματικότητα που είναι προϊόν συγκεκριμένου συσχετισμού δύναμης, και μάλιστα όταν διαμορφώθηκε ήταν συσχετισμός δύναμης ανάμεσα στις καπιταλιστικές και σοσιαλιστικές χώρες. Σήμερα επίσης εκφράζει ένα συσχετισμό δύναμης που έχει να κάνει με την κυριαρχία του καπιταλισμού σε ολόκληρη την Ευρώπη. Επομένως, είναι μια συνεργασία ανάμεσα σε καπιταλιστικά κράτη, με κύριο στόχο, και βεβαίως με τις κυβερνήσεις τους, γιατί η συμφωνία γίνεται μέσα από τους πολιτικούς εκπροσώπους, των αστικών τάξεων όλης της Ευρώπης, και από τότε που έγινε μέχρι σήμερα έχει ένα στόχο: Να βοηθήσει στη μακροημέρευση και το δυνάμωμα του καπιταλιστικού συστήματος γενικά και πιο ειδικά, όταν ιδρύθηκε η ΕΟΚ να αναμετρηθεί με το σοσιαλιστικό σύστημα, να παρεμποδίσει την εξάπλωσή του, να εκμεταλλευτεί την εργατική τάξη των χωρών - μελών. Και στη συνέχεια, αφού το σοσιαλιστικό σύστημα έπαψε να υπάρχει προσωρινά μεν, αλλά έπαψε, η ΕΕ έπρεπε να πάρει μέρος στο παγκόσμιο μοίρασμα των νέων αγορών, σε αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία και τα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα.

Και όταν έγινε η ΕΕ το '57 (η τότε ΕΟΚ), και τότε, πέρα από το στόχο που είχε να αναχαιτίσει, και το λέγανε, την επέκταση ας πούμε του σοσιαλισμού, έμπαινε το ζήτημα να διεκδικήσει μια θέση για την ευρωπαϊκή αστική τάξη στον κόσμο, να μην υπάρχει η μονοκρατορία των ΗΠΑ. Να αναπτύξει προς τα έξω δυνατότητες έτσι που να απομυζά όχι μόνο την εργατική τάξη της Ευρώπης αλλά και όσο γίνεται μεγαλύτερο μέρος του κόσμου. Είναι μια ιμπεριαλιστική ένωση. Δεν αλλάζει η φύση αυτής της ένωσης. Και αυτό επιβεβαιώνεται βεβαίως από όλη την πορεία της. Βεβαίως, υπήρχαν περίοδοι, όπως ήταν η δεκαετία του '60, του '70, που οι λαοί στα κράτη - μέλη της τότε ΕΟΚ είχαν ορισμένες κατακτήσεις. Δεν τις έδωσε η ΕΟΚ τις κατακτήσεις. Αυτές οι κατακτήσεις ήρθαν γιατί το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα καταρχήν έπρεπε να δώσει ορισμένες κατακτήσεις για να εμποδίσει, για να ενσωματώσει όσο μπορεί το εργατικό κίνημα. Υπέκυψε και στην πίεση του εργατικού κινήματος, στην άνοδο της ταξικής πάλης και στην αντιπαράθεση με το σοσιαλιστικό σύστημα. Από το 1992 πέρασε στην γενικότερη αντίδραση.

Βεβαίως, η ταξική πάλη πάντα θα έχει κάποια αποτελέσματα, όμως τα αποτελέσματα σήμερα της ταξικής πάλης θα είναι είτε να αποφύγεις τα χειρότερα είτε πολύ επιμέρους κατακτήσεις σε ένα τμήμα των εργαζομένων, ούτε καν σε έναν ολόκληρο κλάδο. Γιατί με τις νέες εργασιακές σχέσεις, όπως ξέρετε, έχουν τη δυνατότητα να κάνουν επιλεκτικές παροχές σε ένα πολύ μικρό τμήμα των εργαζομένων αφού έχουν πάρει πίσω κατακτήσεις. Εχουν τη δυνατότητα σήμερα να ελαχιστοποιούν τις κατακτήσεις, που δεν έχουν καμία σχέση με τις κατακτήσεις έστω που υπήρχαν τη δεκαετία του '60 και του '70.

Η ΕΕ είναι μονόδρομος για την αστική τάξη, για το κεφάλαιο και τα μονοπώλια. Πραγματικά έχουν δίκιο η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ που λένε ότι είναι μονόδρομος. Διότι η αστική τάξη της Ελλάδας απέκτησε δύναμη απέναντι στην εργατική τάξη και το κίνημα της Ελλάδας, όντας μέρος της πανευρωπαϊκής αστικής τάξης. Βεβαίως, απέκτησε δύναμη, τη μεγαλύτερη δύναμη που απέκτησε η αστική τάξη στην Ελλάδα. Είχε χρόνια ένα κόμμα που την εκπροσωπούσε, απέκτησε και ένα δεύτερο κόμμα, και εδώ βοηθήθηκε, γιατί η ΕΕ βοήθησε στην προσέγγιση ακόμα περισσότερο των σοσιαλιστικών κομμάτων με τα φιλελεύθερα. Η αστική τάξη σε ολόκληρη την ΕΕ δεν έχει ανάγκη ένα κόμμα διαρκώς στην εξουσία, ούτε καν έχει ανάγκη τον κλασικό δικομματισμό. Πότε με κεντροαριστερές, πότε με κεντροδεξιές κυβερνήσεις και με σχήματα συνεργασίας δυνάμωσε.

Βεβαίως, από ένα σημείο και μετά το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα δημιουργεί, φέρνει την κρίση και δημιουργεί και προϋποθέσεις αδυνατίσματος αυτής της κυριαρχίας σε σχέση πάντα με την ταξική πάλη, την κοινωνική συμμαχία, με τη διεθνοποίηση της πάλης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Δεν είναι μονόδρομος. Αυτό είναι το πρώτο βήμα που πρέπει να κάνει το ριζοσπαστικό κομμάτι της εργατικής τάξης, ριζοσπαστικό πολιτικά, που πρέπει να κάνει σήμερα, να βγάλει από το κεφάλι του ότι είναι μονόδρομος η ΕΕ. Αυτό δε θα του φέρει αμέσως κατακτήσεις αλλά θα του δημιουργήσει δυνατότητες να ξέρει πώς πρέπει να παλεύει. Γιατί όσο έχει αυτή τη μονοδρομική λογική το κίνημα στην Ελλάδα δε θα έχει κατακτήσεις. Και γι' αυτό χρειάζεται ισχυρό ΚΚΕ. Γιατί ακριβώς το ΚΚΕ μπορεί να εμπνεύσει την αντίσταση, τη διεκδίκηση.

Λένε ότι το ΚΚΕ είναι εναντίον της συνεργασίας. Είναι; Κάθε άλλο. Εμείς είμαστε πιο φιλοευρωπαίοι από αυτούς που λένε ότι είναι φιλοευρωπαίοι. Είμαστε όμως φιλοευρωπαίοι με την έννοια ότι είμαστε φίλοι με την ευρωπαϊκή εργατική τάξη, με τους ευρωπαϊκούς λαούς, είμαστε φίλοι, φιλοβαλκάνιοι, φιλοάραβες, φιλοαφρικάνοι, φιλοασιάτες, είμαστε φιλοαμερικάνοι παίρνοντας υπόψη την αμερικάνικη ήπειρο. Εδώ δεν αναμετριέται ποιος είναι με τη συνεργασία ή όχι. Αλλά με ποια συνεργασία; Και όταν θεωρείς μονόδρομο αυτή τη συνεργασία τότε δεν μπορείς να δημιουργήσεις τις προϋποθέσεις ούτε απόσπασης κάποιων κατακτήσεων. Για να δούμε πότε από καλύτερες θέσεις το κίνημα θα παλέψει;

Αν, ας πούμε, σε όλη την Ευρώπη ενισχυθούν τα κόμματα που είναι εναντίον της ΕΕ, καθαρά, όχι τύπου ΣΥΡΙΖΑ και ΚΕΑ που ψήφισαν το Μάαστριχτ, και που φορτώνουν τα άσχημα στην ΕΕ στη διαχείριση ή στο αν είναι φιλελεύθερα ή σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, αλλά από θέση αρχών να είναι αντίθετα με την ΕΕ, ως καπιταλιστική συνεργασία, ως ιμπεριαλιστική ένωση. Αν ενισχυθούν αυτές οι δυνάμεις, αν καταδικαστούν τα σοσιαλιστικά και τα φιλελεύθερα κόμματα και αν ενισχυθούν κομμουνιστικά κόμματα ή ριζοσπαστικές δυνάμεις, δεν είναι αυτή τη στιγμή ένα όπλο στα χέρια της εργατικής τάξης να αντιπαλέψει σε συνθήκες κρίσης την επίθεση που θα δεχτεί; Ενα ζήτημα είναι αυτό.

Αλλά ας δούμε και άλλες πλευρές. Από τη φύση της ΕΕ είναι αδύνατο να εξασφαλίσει σύγκλιση επιπέδων, ισοτιμία και συνεργασία ανάμεσα και στις αστικές τάξεις των κρατών - μελών. Αυτός είναι ο ιμπεριαλισμός. Ο ιμπεριαλισμός είναι μια πυραμίδα που οι ισχυρότεροι έχουν ανισότιμες σχέσεις προς τους κατώτερους, προς αυτούς που είναι στο μέσο επίπεδο ή στο κατώτερο. Για δείτε, τώρα με την κρίση τι έγινε; Λέει η Μέρκελ, τι λέτε που θα δώσω εγώ λεφτά σαν Γερμανία για να μοιραστούν στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες, ή δεν ξέρω εγώ στις χώρες που έχουν προβλήματα. Εγώ θα τις ταΐσω; Ετσι λέει καθαρά. Βγαίνει η Γαλλία και λέει, εγώ θα ενισχύσω τη γαλλική αυτοκινητοβιομηχανία, δηλαδή τους Γάλλους καπιταλιστές. Ο καθένας για πάρτη του, ανάλογα με τα συμφέροντα της δικής του αστικής τάξης, ακριβώς να τη φέρει σε πόντους πάνω από την ιταλική αστική τάξη, την ελληνική αστική τάξη, αυτό γίνεται. Η κυβέρνηση Σημίτη έκανε γερή διαπραγμάτευση για να διεκδικήσει στα πλαίσια και παγκόσμιων συμφωνιών και της ΕΕ, για τα συμφέροντα των εφοπλιστών και σαν αντάλλαγμα έδωσε άλλα ανταλλάγματα.

Πολλές φορές έρχεται και η ΝΔ, όταν ήταν αντιπολίτευση, και το ΠΑΣΟΚ τώρα και ο ΣΥΝ και λένε, μα στην Ευρώπη ο Σαρκοζί κάνει εκείνο, ο Μπράουν κάνει το άλλο, στην Ελλάδα γιατί δε γίνεται; Τα ίδια κάνουν, απλώς ανάλογα με το αν είναι ηγετική δύναμη ή λιγότερο ηγετική, συμπεριφέρονται. Πήγε ο Τσίπρας στο Παρίσι, και λέει ότι σε αυτή τη Γαλλία του συντηρητικού Σαρκοζί, εκεί υπάρχει άλλο πνεύμα. Το κράτος ενισχύει, λέει, την παραγωγή. Το κράτος ενισχύει τους βιομήχανους, τις αυτοκινητοβιομηχανίες γιατί αν χτυπηθεί η γαλλική βιομηχανία θα χτυπηθεί και η θυγατρική της γαλλικής αυτοκινητοβιομηχανίας και στην Κίνα και αλλού. Και ο Ομπάμα στηρίζει την "Τζένεραλ Μότορς" και άλλες, γιατί; Στηρίζει κλάδους ή μάλλον επιχειρήσεις οι οποίες δίνουν ένα προβάδισμα στις ΗΠΑ έναντι των Ιαπώνων που έχουν και αυτοί αυτοκινητοβιομηχανίες, έναντι των Γερμανών. Τα αλισβερίσια μεταξύ τους δεν είναι για την εργατική τάξη και όση στήριξη και να δώσουν ένα μέρος των απολύσεων θα γίνει. Και ποιος ξέρει ποια αυτοκινητοβιομηχανία θα βγει πιο ενισχυμένη γιατί εδώ υπάρχει αναρχία. Μπορεί να ηττηθεί η γαλλική, μπορεί να ηττηθεί η ιαπωνική. Αυτό γίνεται, και έρχονται εδώ στην Ελλάδα και λένε δεν το χειρίστηκε καλά η ΝΔ και δεν το χειρίστηκε καλά το ΠΑΣΟΚ όταν ήταν κυβέρνηση. Υπάρχει μεγαλύτερος αποπροσανατολισμός από αυτό; Χάνει ο εργάτης. Και λένε ότι το πρόβλημα είναι θέμα χειρισμών, διαπραγμάτευσης. Με την "Ολυμπιακή" τι έκανε ο Σημίτης, την τάιζε κάτω από το τραπέζι, και μετά του βάλανε πρόστιμο. Τι έκανε η κυβέρνηση της ΝΔ; Καθυστέρησε να αναγνωρίσει τα κολέγια κάτω από την πίεση του κινήματος. Εφτασε η ώρα και τι έκανε; Προσπαθούσε να γλιτώσει τα πέντε χρόνια αύξησης συνταξιοδότησης των γυναικών στο δημόσιο. Ε, τώρα την έπιασε η τσιμπίδα. Και εδώ μπαίνει το ζήτημα, θα πειθαρχήσουμε; Εμείς λέμε όχι. Εμείς αντιδράσαμε όταν το Ευρωδικαστήριο κατέκρινε την κυβέρνηση Σημίτη για την "Ολυμπιακή", όχι για να υποστηρίξουμε την κυβέρνηση Σημίτη, εμείς είπαμε δε δεχόμαστε να μας κανονίζει η ΕΕ τι θα χρηματοδοτείς ή όχι και κύριε Σημίτη να τα λουστείς αυτά. `Η τώρα δε δεχόμαστε το Ευρωδικαστήριο.

Οταν λοιπόν λέμε απειθαρχία και ανυπακοή, εννοούμε το εξής πράγμα: Οτι δε συμφέρει τους εργαζόμενους να υλοποιείται αυτή η πολιτική. Μα, θα μου πείτε, θα μας τιμωρήσει η ΕΕ. Ε, τότε να βγουν τα κόμματα και να πουν το εξής: Κοιτάξτε να δείτε, έτσι έχουν τα πράγματα. Δεν μπορεί να υπόσχονται ευημερία για τους εργαζόμενους και μετά να έρχονται και να λένε δεν μπορούμε να πάμε κόντρα στην ΕΕ. Γι' αυτό εμείς λέμε και αποδέσμευση. Εν πάση περιπτώσει δεν έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για αποδέσμευση, δεν έχει φτάσει εκεί στο κατακόρυφο η πάλη. Θα τα δεχόμαστε όλα αυτά; Θα κάνουμε από μια διαδήλωση και όταν θα έρχεται το Ευρωδικαστήριο θα λέμε, τι να κάνουμε; Θα λέμε προχώρα; Αυτά τα θέματα είναι στο επίκεντρο. Αν η Ελλάδα ήταν έξω από την ΕΕ τα πράγματα θα ήταν χειρότερα ή καλύτερα; Θα ήταν πολύ χειρότερα για το κεφάλαιο και για την αστική τάξη. Διότι δε θα μπορούσε, θα ήταν πιο ευάλωτη στην πίεση του κινήματος. Και το κίνημα δε θα είχε αυτές τις πειθαρχίες και την αίσθηση των μονόδρομων και των δεσμεύσεων. Για το κεφάλαιο θα ήταν χειρότερα, για τους εργαζόμενους θα ήταν καλύτερα. Αυτή είναι η ουσία.

Και, τέλος, στις εκλογές δεν κρίνεται ούτε ο σοσιαλισμός, ούτε η λαϊκή οικονομία, ούτε η αποδέσμευση. Κρίνεται αν το κίνημα θα είναι σε θέση, ενισχύοντας το ΚΚΕ και καταδικάζοντας όλους αυτούς, αν θα είναι σε θέση, από καλύτερες θέσεις να παλέψει. Ομως, εμείς δεν κρύβουμε την αποδέσμευση. Ελάτε λοιπόν να συζητήσουμε και αυτό το θέμα, πώς φανταζόμαστε την Ελλάδα έξω από την ΕΕ. Το βλέπουμε συνδεδεμένο με τη δημιουργία προϋποθέσεων για έναν άλλο δρόμο ανάπτυξης.

Και λέμε το εξής πράγμα: Τι έχουμε να χάσουμε από την ΕΕ; Λέει, τα κοινοτικά ποσά. Τι μας προσφέρουν; Το μεγαλύτερο μέρος πάει στην πλουτοκρατία. Οποια έργα γίνονται και μπορούμε να επωφεληθούμε και εμείς, τα πληρώνουμε σε διόδια. Δηλαδή, δεν ξέρουμε εμείς να φτιάξουμε δρόμους; Αλλά το κυριότερο είναι αυτό. Τι έγιναν; Σεμινάρια για ειδίκευση, stage, Βοήθεια στο σπίτι, σχολικοί τροχονόμοι, δηλαδή επιδότηση κάποιων προγραμμάτων. Εγινε εξαγορά, διαμόρφωση πιο ισχυρής εργατικής αριστοκρατίας, Είναι όλοι αυτοί που διαχειρίζονται τα κοινοτικά κονδύλια.

Εμείς λοιπόν λέμε το εξής πράγμα: Η Ελλάδα στο βαθμό που ο λαός πάρει στα χέρια του και κάνει λαϊκή περιουσία, κοινωνική ιδιοκτησία τα μέσα παραγωγής, στο βαθμό που ό,τι παράγεται σήμερα σ' αυτόν τον τόπο ανήκει στο λαό, θα έχει όλα εκείνα τα έσοδα, που σήμερα τα έχει η πλουτοκρατία, να τα διαθέσει για τον εαυτό του, εκεί που θέλει. Θα έχεις δυσκολίες; Θα έχεις. Θα έχεις ενδεχομένως έναν περίγυρο αρνητικό. Και δε μου λέτε, γιατί ο περίγυρος ντε και καλά θα είναι αρνητικός; Αυτός ο δρόμος που προτείνουμε εμείς είναι ένας δρόμος που μπορούν και πρέπει να τον παλέψουν και άλλοι λαοί. Και πρέπει να διεκδικήσουμε για την Ελλάδα τη λαϊκή εξουσία και οικονομία.

Αν στην Ελλάδα έρθει πρώτη, ας πούμε σπάσει το απόστημα και στην Ελλάδα κερδίσει η εργατική τάξη και το λαϊκό κίνημα στην πορεία και είμαστε η πρώτη χώρα, όντως θα έχουμε δυσκολίες γιατί θα έχουμε έναν δύσκολο περίγυρο. Θα τα καταφέρουμε. Από την άλλη μεριά, σε συνθήκες διεθνοποίησης, διαδίδεται και το θετικό αποτέλεσμα της πάλης. Μπορεί να μην είμαστε πρώτοι, μπορεί να είναι κάποιοι άλλοι πρώτοι. Θα είμαστε έτοιμοι εμείς να αξιοποιήσουμε τη νίκη κάπου αλλού να σπρώξουμε και εμείς τα πράγματα μπροστά. Θα είμαστε εμείς πρώτοι, θα είμαστε μεσαίοι, θα είμαστε τελευταίοι, δεν ξέρουμε. Αλλά η εργατική τάξη πρέπει να βάλει τέτοια πλώρη. Αυτό δε σημαίνει εγκατάλειψη των καθημερινών αγώνων, εγκατάλειψη για το επίδομα ανεργίας, για να μη γίνουν απολύσεις, για σύνταξη ανθρώπινη, για να πουλιούνται τα αγροτικά προϊόντα, για να τα πουλάει ο παραγωγός σε καλή τιμή και να τα αγοράζουμε και εμείς φτηνά. Δε λέμε ότι πρέπει να εγκαταλείψουμε τον καθημερινό αγώνα αλλά ο καθημερινός αγώνας θα προσκρούσει σε τείχος αν η εργατική τάξη και η συμμαχία της με τα άλλα λαϊκά στρώματα δεν έχει προοπτική. Διότι θα σου πουν, το απαγορεύει η ΕΕ, και θα κάνει πίσω το κίνημα. Και θα σου πουν, δεν έχεις άλλο δρόμο, είναι μονόδρομος, και τότε θα πεις, εντάξει, δυο μέρες δουλειά. Με ποια προοπτική; Με το τίποτα. Επομένως, ο καθημερινός αγώνας, ο οποίος πρέπει να είναι επίμονος, η ανασύνταξη του κινήματος, η μαζικοποίηση των σωματείων, η αλλαγή συσχετισμού δύναμης μέσα στο κίνημα, αν δεν μπορείς να αλλάξεις την κεντρική ηγεσία, γιατί τώρα φτιάχνουν και μια σειρά σωματεία που μπαίνουν και οι εργοδότες, να τους κάνεις εντελώς ανυπόληπτους, η ενίσχυση του ΠΑΜΕ.

Αυτήν την καθημερινότητα εμείς όχι μόνο δεν την εγκαταλείπουμε, έχουμε μεγαλύτερη απαίτηση και από τον εαυτό μας. Αλλά πρέπει να έχεις επιχειρήματα για απάντηση. Αμα λες η Ελλάδα δεν μπορεί μόνη της, τότε με ποιους; Με την ΕΕ; Μα μόνος του είναι ο λαός, όπως είναι μόνη της η γαλλική εργατική τάξη και όλοι οι άλλοι μέσα στην ΕΕ.

Εμείς λοιπόν καλούμε σήμερα και ανοίγουμε αυτή τη συζήτηση μέχρι τέλος, μέχρι και για το σοσιαλισμό και δεν περιμένουμε αυτό να το κάνουμε και έξω από τις εκλογές. Αλλά το θέμα είναι το εξής μπροστά στις ευρωεκλογές, παράλληλα και με τους αγώνες, τι θα βγάλει η κάλπη. Μετάγγιση από τη ΝΔ προς το ΠΑΣΟΚ δε θα βγάλει τίποτα για το λαό. Δηλαδή, να γίνεται μεταγραφή από τη ΝΔ στο ΠΑΣΟΚ και από το ΠΑΣΟΚ στη ΝΔ. ΣΥΡΙΖΑ, ΣΥΝ, πότε τσακώνονται με το ΠΑΣΟΚ, πότε πλέκουν ειδύλλιο. Απλώς ο ΣΥΡΙΖΑ σου λέει το εξής πράγμα: Να μην πάω τώρα με το ΠΑΣΟΚ, να δω τι κομμάτι μπορώ να του πάρω, να πάω με μια προίκα να διαπραγματευτώ, αλλιώς με τον ηγεμονισμό του θα με καταπιεί.

Εμείς δώσαμε εξετάσεις και τις δώσαμε και τα 90 χρόνια. Αλλά ας πάρουμε την πρόσφατη ιστορία. Το '91 σταθήκαμε. Οταν άλλοι πέφταν δεξιά, αριστερά. Τώρα θα τα διπλώσουμε γιατί μας λένε ότι δε σεβόμαστε τη συνταγματική νομιμότητα; Και σας λέω καθαρά και με 5% και με 6% και με 15% και με 20% εμείς την ίδια γραμμή θα έχουμε. Αλλά αν έχεις 5% ή 6% συν ανάλογες δυνάμεις στο κίνημα, ή αν έχεις 20% στο πολιτικό επίπεδο και άλλο συσχετισμό στο κίνημα θα είναι πιο εύκολο και πιο γρήγορο το αποτέλεσμα της πάλης. Η γραμμή μας θα είναι η ίδια, δεν καθορίζεται ούτε αν παίρνουμε 5% ούτε αν παίρνουμε 15%. Απλώς θέλουμε τη δύναμη για να κερδίσουμε χρόνο για να είναι πιο γρήγορη η ανασύνταξη, η ανασυγκρότηση και η αντεπίθεση του κινήματος. Στη μάχη λοιπόν των ευρωεκλογών και στις εθνικές εκλογές όποτε και αν έρθουν πρέπει να δώσουμε τη μάχη με τη μεγαλύτερη δυνατή αυτοπεποίθηση. Το μεγάλο όπλο είναι η αυτοπεποίθηση που πρέπει να έχουμε.

Και σε σχέση με τις εθνικές εκλογές, να μη μας ζαλίζουν αν θα γίνει κυβέρνηση. Ας πάνε να τα βρούνε. Κυβέρνηση θα φτιάξουν, δεν πρόκειται η αστική τάξη στην Ελλάδα να χάσει το "λουφέ". Το θέμα είναι να έχεις αδύναμη κυβέρνηση. Βλέπεις με 151, 150, 152, η ΝΔ, αν είχε 160 θα είχε φέρει πολύ περισσότερα μέτρα. Ενα αυτοδύναμο ΠΑΣΟΚ χειρότερα μέτρα πιο γρήγορα θα τα φέρει.

Εμείς θέλουμε ασταθή αντιλαϊκή κυβέρνηση. Μπορούμε να έχουμε ισχυρό ΚΚΕ, σταθερό ΚΚΕ, ισχυρό εργατικό κίνημα, ισχυρό ΠΑΜΕ. Αυτό και ωριμότητα και ικανότητα σε κάθε στιγμή να επιλέγουμε την επίθεση, τους ρυθμούς της επίθεσης, ξεκόβοντας όμως από τους μονόδρομους. Και τέλος σχετικά με τη διαμάχη σοσιαλδημοκρατίας - νεοφιλελεύθερων. Αυτή αφορά ποιο κόμμα της αστικής τάξης θα είναι στην εκάστοτε κυβέρνηση ή με ποιο τρόπο η αστική τάξη θα διαχειριστεί τα προβλήματά της. Την εργατική τάξη την αφορά, και το λέμε όχι με εγωισμό, την αφορά το ΚΚΕ.