Σάββατο 21 Δεκέμβρη 2019 - Κυριακή 22 Δεκέμβρη 2019
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
«BOEING» - «CST-100 STARLINER»
Αλλο ένα βήμα για να επανακτήσουν οι ΗΠΑ ικανότητα επανδρωμένων διαστημικών πτήσεων

Ο πύραυλος - φορέας «Atlas V» και το διαστημόπλοιο της «Boeing» «CST-100 Starliner» μεταφέρονται στην εξέδρα εκτόξευσης 41 (στο βάθος) στο κέντρο εκτοξεύσεων του ακρωτηρίου Κανάβεραλ στη Φλόριντα

(NASA/Joel Kowsky) For copyri

Ο πύραυλος - φορέας «Atlas V» και το διαστημόπλοιο της «Boeing» «CST-100 Starliner» μεταφέρονται στην εξέδρα εκτόξευσης 41 (στο βάθος) στο κέντρο εκτοξεύσεων του ακρωτηρίου Κανάβεραλ στη Φλόριντα
Με μεγάλη αγωνία και ενδιαφέρον περίμεναν οι άνθρωποι της αμερικανικής υπηρεσίας αστροναυτικής (NASA) τη δοκιμαστική μη επανδρωμένη εκτόξευση του διαστημοπλοίου «CST-100 Starliner» της «Boeing», που ήταν προγραμματισμένη να γίνει νωρίς το απόγευμα της Παρασκευής, καθώς θα σηματοδούσε το άνοιγμα του δρόμου για να αποκτήσουν ξανά οι ΗΠΑ την ικανότητα να στέλνουν τους αστροναύτες τους στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ΔΔΣ), χωρίς να εξαρτώνται από τη Ρωσία και χωρίς να καταβάλλουν σε αυτήν εκατοντάδες εκατομμύρια κάθε χρονιά, για αυτού του είδους τις υπηρεσίες.

Από το 2010, η NASA είχε ξεκινήσει το Πρόγραμμα Εμπορικών Πληρωμάτων, σε συνεργασία με αρκετά αμερικανικά μονοπώλια της αεροδιαστημικής βιομηχανίας, ώστε να αναπτυχθούν ασφαλή, αξιόπιστα και οικονομικά συστήματα μετάβασης προς και από τον ΔΔΣ, αφήνοντας πίσω την οδυνηρή από κάθε άποψη εμπειρία των Διαστημικών Λεωφορείων και των θανάτων αστροναυτών στα δυστυχήματα του «Κολούμπια» και του «Τσάλεντζερ». Το 2014, η NASA επέλεξε την «Boeing» και τη «SpaceX», για να κατασκευάσουν ολοκληρωμένα συστήματα (διαστημόπλοιο, πύραυλος - φορέας και βοηθητικά συστήματα), που θα μπορούν να μεταφέρουν 4 αστροναύτες σε κάθε αποστολή, ώστε μαζί με τους 3 που θα έχει μεταφέρει το ρωσικό «Σογιούζ» να εξασφαλίζεται στον ΔΔΣ το μέγιστο δυνατό πλήρωμα των 7 ατόμων, μεγιστοποιώντας το επιστημονικό αποτέλεσμα από τη λειτουργία αυτού του τροχιακού εργαστηρίου. Το σκάφος «Crew Dragon» της «SpaceX» αντιμετώπισε προβλήματα κατά τη διάρκεια δοκιμής τον περασμένο Απρίλη, που οδήγησαν στην καταστροφή του και, ενώ η εταιρεία του Ελον Μασκ φαινόταν να προηγείται της «Boeing» στην προετοιμασία της παραγγελίας της NASA, βρέθηκε τώρα να έπεται.

To «CST-100 Starliner» επρόκειτο να τεθεί σε τροχιά με τη βοήθεια ενός πυραύλου «Atlas V», της «United Launch Alliance» που θα εκτοξευόταν από το Διαστημικό Σύμπλεγμα 41 του διαστημικού κέντρου της NASA στο ακρωτήριο Κανάβεραλ. Το σκάφος θα συνδεθεί με τον ΔΔΣ και τελικά θα επιστρέψει στη Γη στις 28 Δεκέμβρη. Η πτήση είναι μια γενική δοκιμή όλων των επιμέρους συστημάτων σε πραγματικό χρόνο και αν όλα πάνε καλά θα ακολουθηθεί από την πρώτη επανδρωμένη πτήση με πλήρωμα τους αστροναύτες Μ. Φινκλ και Νικόλ Μαν της NASA και τον αστροναύτη Κρις Φέργκιουσον της «Boeing»! Οι ΗΠΑ βήμα - βήμα βάζουν τα μονοπώλια με άμεσο τρόπο στην εμπορική εκμετάλλευση του Διαστήματος, ξεκινώντας από τον εξοπλισμό των πτήσεων και τώρα στέλνοντας και αστροναύτες των μονοπωλίων στον - κατασκευασμένο με χρήματα και άλλων κρατών - ΔΔΣ. Γνωστό και διακηρυγμένο είναι το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για εμπορική εκμετάλλευση άλλων ουράνιων σωμάτων από το (αμερικανικό) κεφάλαιο. Βέβαια, και οι αστροναύτες που στέλνουν οι συλλογικοί καπιταλιστές, τα κράτη, για τα συμφέροντα των μονοπωλίων εργάζονται. Πολλά από τα συμπεράσματα επιστημονικών ερευνών και από την κατασκευή καινοτόμων υλικών, που απαιτούν ή ευνοούνται σε συνθήκες «έλλειψης βαρύτητας», τελικά χρησιμοποιούνται από μονοπώλια για να αυξήσουν την κερδοφορία τους. Φαίνεται, όμως, ότι αυτό δεν τους είναι πια αρκετό.

Παρότι η εκτόξευση είχε το χαρακτήρα γενικής δοκιμής όλων των συστημάτων του «Atlas V» - «CST-100 Starliner» ως ενιαίο σύνολο, το υποσύστημα ματαίωσης της πτήσης και διάσωσης του πληρώματος ήταν σκοπίμως απενεργοποιημένο. Να σημειωθεί ότι ακριβώς προβλήματα με αυτό το υποσύστημα ήταν η αιτία που προηγήθηκε η «SpaceX» στις δοκιμές.


Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Scientific American»

Δοκιμή θραύσης

Σαν μπαλόνι έσκασε η δεξαμενή καυσίμων (υγρού υδρογόνου) του πυραύλου SLS της NASA, σε δοκιμή που έγινε αυξάνοντας την πίεση στο εσωτερικό της επί 5 ώρες στο 260% της αναμενόμενης κατά τη διάρκεια της κανονικής πτήσης. Οι μηχανικοί της υπηρεσίας αεροδιαστημικής των ΗΠΑ ήθελαν να διαπιστώσουν τα όρια της δεξαμενής, ώστε να κάνουν τυχόν αναγκαίες προσαρμογές στην κατασκευή της, καθώς ο πύραυλος SLS θα χρησιμοποιείται για την ανύψωση όλο και μεγαλύτερων φορτίων με βάση τις προγραμματισμένες αποστολές. Στη δοκιμή χρησιμοποιήθηκαν αέριο άζωτο υπό πίεση και υδραυλικές πρέσες. Η NASA θα δώσει όλα τα στοιχεία που προέκυψαν από τη δοκιμή στις εταιρείες που κατασκευάζουν δεξαμενές καυσίμων για πυραύλους, οι οποίες έτσι θα χρειαστεί να ξοδέψουν λιγότερα από τα κέρδη τους για σχετικές δοκιμές. Οπως διαπιστώθηκε, η θραύση έγινε στο σημείο που αναμενόταν και με φορτίο μόλις 3% διαφορετικό από αυτό που αναμενόταν.

Ο πύραυλος SLS (Space Launch System) είναι ο μόνος αμερικανικός πύραυλος που θα μπορεί να θέσει το διαστημόπλοιο «Orion» και τον δορυφόρο «Gateway» σε σεληνιακή τροχιά, στο πλαίσιο του προγράμματος «Αρτεμις» για επιστροφή στη Σελήνη. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό της NASA, η πρώτη γυναίκα και ο επόμενος άντρας θα πατήσουν το πόδι τους στη Σελήνη το 2024.

«OSIRIS-REX» ΣΤΟΝ ΑΣΤΕΡΟΕΙΔΗ ΜΠΕΝΟΥ
Επιλέχθηκε στόχος για λήψη δείγματος

Με Χ σημειώνεται το σημείο που επιλέχθηκε ως καταλληλότερο για την προσεδάφιση του «Osiris-Rex» στον αστεροειδή, ενώ για να δοθεί η αίσθηση του μεγέθους της περιοχής σκιαγραφείται το περίγραμμα του σκάφους σαν να έχει ήδη προσεδαφιστεί
Με Χ σημειώνεται το σημείο που επιλέχθηκε ως καταλληλότερο για την προσεδάφιση του «Osiris-Rex» στον αστεροειδή, ενώ για να δοθεί η αίσθηση του μεγέθους της περιοχής σκιαγραφείται το περίγραμμα του σκάφους σαν να έχει ήδη προσεδαφιστεί
Μετά από ένα έτος επισκόπησης της γεμάτης μεγάλους βράχους επιφάνειας του αστεροειδούς Μπενού, η επιστημονική ομάδα, που καθοδηγεί την πρώτη αμερικανική αποστολή επιστροφής δειγμάτων εδάφους αστεροειδούς, «Osiris-Rex», επέλεξε το καταλληλότερο σημείο για τη στιγμιαία προσεδάφιση, που απαιτείται. Στο σημείο αυτό, που είναι καθαρό από ογκόλιθους δόθηκε η ονομασία Αηδόνι, ενώ επιλέχθηκε και ένα δεύτερο εναλλακτικό σημείο, το οποίο ονομάστηκε Ψαραετός!

Το ...Αηδόνι βρίσκεται μέσα σε έναν κρατήρα διαμέτρου 140 μέτρων στο βόρειο ημισφαίριο του Μπενού, ο οποίος καλύπτεται από ρεγόλιθο σκούρου χρώματος και επειδή βρίσκεται τόσο βόρεια έχει χαμηλότερες θερμοκρασίες από άλλες περιοχές της επιφάνειας του αστεροειδούς. Αυτό σημαίνει ότι είναι πιο καλοδιατηρημένο (μικρότερη απώλεια πτητικών ουσιών). Επιπλέον, επειδή ο κρατήρας είναι από τους νεότερους του Μπενού, οι επιστήμονες αναμένουν ότι το δείγμα που θα πάρουν θα είναι από τα πιο αντιπροσωπευτικά για το υπέδαφός του.

Ωστόσο, ενώ η αποστολή είχε σχεδιαστεί για λήψη δείγματος από σημείο στο κέντρο καθαρής περιοχής διαμέτρου 50 μέτρων, τέτοια περιοχή μέσα στον κρατήρα δεν ξεπερνά τα 16 μέτρα σε διάμετρο, πράγμα που σημαίνει ότι το σκάφος πρέπει να την προσεγγίσει με μεγάλη ακρίβεια. Επιπλέον, στο χείλος του κρατήρα υπάρχει ένας ογκόλιθος σε μέγεθος κτιρίου, που ίσως αποτελέσει κίνδυνο για το «Osiris-Rex» την ώρα που θα απομακρύνεται, μετά την επαφή με το έδαφος. Το σκάφος είναι προγραμματισμένο να ακυρώσει την προσέγγιση αυτόνομα, καθώς ο απαιτούμενος χρόνος επικοινωνίας με τη Γη λόγω της απόστασης είναι απαγορευτικός. Στην περίπτωση που δεν μπορεί να ξαναπροσεγγίσει το Αηδόνι, ή το σημείο έχει αλλοιωθεί από τα αέρια των προωθητήρων του σκάφους κατά την πρώτη προσπάθεια προσέγγισης, το «Osiris-Rex» θα κατευθυνθεί στον Ψαραετό.

Θα ακολουθήσουν και άλλες διερευνητικές πτήσεις πάνω από τα δύο σημεία και μετά δοκιμές προσέγγισης, μέχρι την πρώτη απόπειρα που θα γίνει τον ερχόμενο Αύγουστο. Το «Osiris-Rex» θα αναχωρήσει από τον Μπενού το 2021 και αναμένεται να επιστρέψει στη Γη τον Σεπτέμβρη του 2023.

Ελληνική ονοματοδοσία εξωπλανήτη και του άστρου του

Ιόλαος για τον εξωπλανήτη και Λέρνα για το άστρο του είναι τα ονόματα που επιλέχτηκαν μετά από ψηφοφορία στην Ελλάδα και επικυρώθηκαν από τη Διεθνή Αστρονομική Ενωση (IAU) στο πλαίσιο της διεθνούς καμπάνιας ονοματοδοσίας «Name ExoWorlds» («Ονομάστε τους Εξω-Κόσμους»). Η καμπάνια, που έγινε με αφορμή το γιορτασμό των 100 χρόνων από την ίδρυση της IAU (η Ελλάδα ήταν ένα από τα πέντε ιδρυτικά μέλη της), αφορούσε συνολικά 112 ζευγάρια εξωπλανητών και των άστρων τους, που ονοματίστηκαν από ισάριθμες χώρες του κόσμου.

Ο Ιόλαος, που έφερε μέχρι τώρα το όνομα HAT-P-42b, και η Λέρνα, που έφερε το όνομα HAT-P-42, βρίσκονται σε απόσταση περίπου 1.500 ετών φωτός από τη Γη. Το άστρο, η Λέρνα, είναι ορατό από το βόρειο ημισφαίριο στον αστερισμό της Υδρας. Ο Ιόλαος ανακαλύφθηκε το 2012 με τη μέθοδο των διαβάσεων (διακύμανση φωτεινότητας του άστρου του όταν περνάει ανάμεσα σ' αυτό και τη Γη) και είναι αέριος γίγαντας με μάζα παρόμοια με του Δία, αλλά με διάρκεια έτους μόλις 4,64 γήινων ημερών. Αυτό σημαίνει ότι η τροχιά του είναι πολύ κοντά στο άστρο, με αποτέλεσμα η θερμοκρασία του να είναι πολύ υψηλή (καυτός αέριος γίγαντας).

Η Λέρνα είναι άστρο ίδιου τύπου με τον Ηλιο (κιτρινωπός αστέρας της Κύριας Ακολουθίας), ηλικίας 5,1 δισεκατομμυρίων ετών (ο Ηλιος είναι 4,5) και μάζα 1,18 φορές τη μάζα του Ηλιου. Στη μυθολογία ο Ιόλαος ήταν βοηθός του Ηρακλή στους άθλους του και ιδιαίτερα στον άθλο εξόντωσης της Λερναίας Υδρας, τέρατος με εννέα κεφάλια που ζούσε στη λίμνη Λέρνα και όταν του έκοβες το ένα κεφάλι έβγαζε δύο στη θέση του. Ο Ιόλαος απασχολούσε τη Λερναία Υδρα, από τη μια μεριά, ενώ ο Ηρακλής, από την άλλη, έκοβε και καυτηρίαζε την πληγή για να μην ξαναβγούν κεφάλια.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ