Επιβράδυνση στην Ευρώπη προβλέπει ο ΟΟΣΑ. Δεν είναι πρώτη φορά που ο διεθνής καπιταλιστικός οργανισμός κάνει ανάλογες προβλέψεις. Η επαναλαμβανόμενη, όμως, διαπίστωση σημαίνει ότι η πραγματικότητα που προδιαγράφεται για την οικονομία της Ευρωζώνης, αλλά και της ΕΕ, δείχνει ότι δεν υπάρχει ανάκαμψη. Ο ΟΟΣΑ προβλέπει επιβράδυνση στη Γερμανία, στην Ιταλία και τη Βρετανία και σταθεροποίηση στην Ευρωζώνη, δηλαδή στασιμότητα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του δείκτη μηνιαίας οικονομικής δραστηριότητας, η Γαλλία, η δεύτερη κατά σειρά μεγέθους οικονομία της Ευρωζώνης, εμφάνισε οριακή βελτίωση (από 100,2 σε 100,3), ενώ η Γερμανία υποχώρησε από 99,6 σε 99,5 όπως και η Ιταλία σε 101,0 από 101,1. Για το σύνολο της Ευρωζώνης ο δείκτης παρέμεινε σταθερός στο επίπεδο του 100,6.

Επίσης το ΔΝΤ εκτιμά ότι ο ρυθμός ανάπτυξης στην Ευρωζώνη αναμένεται να διαμορφωθεί στο 1,2% το 2015 και στο 1,4% το 2016, εκτιμήσεις που είναι κατά 0,2% και 0,3% χαμηλότερες από τις εκτιμήσεις του τον Οκτώβρη.

Ενας ακόμη δείκτης ότι η οικονομία της Ευρωζώνης έχει τεράστιες δυσκολίες να ανακάμψει, είναι η απόφαση της κεντρικής τράπεζας της Ελβετίας να αποδεσμεύσει την ως τώρα ισοτιμία ελβετικού φράγκου-ευρώ με συνέπεια να υποτιμηθεί το ευρώ κατά 14%.

Η καπιταλιστική οικονομία της Γαλλίας («Καθημερινή», 13/1/2015) έχει οριακή ανάπτυξη στο τέλος του 2014, (στασιμότητα), σύμφωνα με στοιχεία της κεντρικής τράπεζας της Γαλλίας. Το ΑΕΠ της Γαλλίας αυξήθηκε κατά 0,1% το τέταρτο τρίμηνο σε σχέση με το τρίτο. Επίσης, σύμφωνα με τη γαλλική κεντρική τράπεζα η επιχειρηματική εμπιστοσύνη επιδεινώθηκε τον Δεκέμβρη σε σχέση με το Νοέμβρη, με το σχετικό δείκτη στη μεταποίηση να υποχωρεί κι άλλο, κάτω από το μεσοπρόθεσμο μέσο των 100 μονάδων, στις 96 μονάδες από 97 μονάδες το Νοέμβρη. Ο δείκτης στις υπηρεσίες μειώθηκε στις 91 από τις 93 μονάδες. Εδώ εμφανίζονται σημάδια υποχώρησης. Αλλωστε, η παραγωγή υποχώρησε στη Γαλλία κατά 0,3% στο ίδιο χρονικό διάστημα.

Ταυτόχρονα, σύμφωνα με την ίδια εφημερίδα (10/1/2015), ραγδαία πτώση σημείωσαν το Νοέμβρη οι εξαγωγές της Γερμανίας, ενώ στο ίδιο χρονικό διάστημα μειώθηκε η βιομηχανική παραγωγή της. Σύμφωνα με διάφορους οικονομολόγους, η πτώση της τιμής του πετρελαίου και η υποχώρηση του ευρώ δεν διευκόλυναν τις γερμανικές βιομηχανίες να προωθήσουν τα προϊόντα τους στις αγορές τρίτων χωρών. Τα στοιχεία της γερμανικής στατιστικής υπηρεσίας, δείχνουν ότι οι εξαγωγές υποχώρησαν το Νοέμβρη για δεύτερο μήνα, καταγράφοντας πτώση 2,1%. Την ίδια στιγμή, στοιχεία του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών δείχνουν ότι η βιομηχανική παραγωγή έχει υποχωρήσει κατά 0,1%.

Αλλά και για την καπιταλιστική οικονομία της Ιταλίας η κατάσταση δεν είναι ευοίωνη. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Κέντρου Μελετών της Ενωσης Βιομηχάνων Ιταλίας (Confindustria), το ιταλικό ΑΕΠ θα παρουσιάσει αύξηση 0,2% κατά το πρώτο τρίμηνο του 2015. Συνολικά, η Confindustria εκτιμά ότι το ΑΕΠ της Ιταλίας θα μειωθεί, το 2014 κατά 0,5%, το 2015 θα παρουσιάσει αύξηση 0,5% και το 2016 θα σημειώσει αύξηση 1,1%.

Εχει σημασία η παρατήρηση διαφόρων οικονομολόγων για τη Γερμανία ότι η μείωση της τιμής του πετρελαίου και η υποχώρηση του ευρώ δεν αύξησαν τις εξαγωγές. Δεν λένε, βεβαίως, πού οφείλεται αυτό, αλλά φαίνεται οτι η στασιμότητα στην καπιταλιστική οικονομία της ΕΕ και της Ευρωζώνης, άρα και κρατών μελών της, τα δυσκολεύει να κάνουν εισαγωγές. Χωρίς ανάκαμψη των οικονομιών τι εισαγωγές να κάνουν; Μάλλον τις μειώνουν. Αρα μειώνονται και οι εξαγωγές της Γερμανίας. Τις οποίες επίσης έχουν «χτυπήσει» οι κυρώσεις στη Ρωσία και η ανταπάντηση της Ρωσίας με αφορμή τους ανταγωνισμούς τους που εκδηλώνονται στο έδαφος της Ουκρανίας. Βεβαίως, επιβράδυνση υπάρχει και σε άλλες καπιταλιστικές οικονομίες, όπως π.χ. της Κίνας, που ενδέχεται να επηρεάζουν τις εξαγωγές της Γερμανίας. Υπάρχει ένα ακόμη στοιχείο που επιδρά: Η τραγική κατάσταση της οικονομικής θέσης των εργαζομένων, των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, σε όλα τα κράτη της ΕΕ και της Ευρωζώνης, αλλά και στα άλλα καπιταλιστικά κράτη. Ταυτόχρονα, τα μονοπώλια δεν μειώνουν τις τιμές επειδή μειώθηκε η τιμή του πετρελαίου προσδοκώντας αύξηση των κερδών τους.

Την ίδια ώρα, σύμφωνα με πληροφορίες της βρετανικής εφημερίδας «Financial Times», οι τράπεζες της Ευρωζώνης καλούνται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) να αντεπεξέλθουν σε νέα ξεχωριστά για καθεμιά κριτήρια για την κεφαλαιακή τους επάρκεια, γι' αυτό και πρέπει να αντλήσουν κεφάλαια από τις αγορές. Η ΕΚΤ έχει ζητήσει από τις τράπεζες της Ευρωζώνης να αναβαθμίσουν τους δείκτες κεφαλαίων τους, με την ισπανική Santander να προχωρά στην άντληση 7,5 δισ. ευρώ. Η Monte dei Paschi di Siena, η τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα της Ιταλίας και πρώτη που απέτυχε στα τεστ κοπώσεως της ΕΚΤ, ανακοίνωσε πως της ζητήθηκε να αυξήσει τον δείκτη βασικών κεφαλαίων στο 14,3%, δηλαδή αρκετά υψηλότερα από το 11% που είναι ο μέσος όρος στην Ευρώπη.

Βεβαίως, αυτήν την πραγματικότητα, δηλαδή της στασιμότητας με νέα σημάδια ύφεσης, τα αστικά επιτελεία, την αποδίδουν συνήθως στην «πολιτική αστάθεια της Ελλάδας», αν και πρόκειται για σημάδια που δείχνουν πρόθυρα καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης.

Σύμφωνα με το ΑΠΕ, οι κίνδυνοι οπισθοχώρησης στην Ευρωζώνη συνδέονται κυρίως με το αποτέλεσμα των εκλογών στην Ελλάδα και τις ενδεχόμενες συνέπειές του για τη σταθερότητα της περιφέρειας, γράφουν από κοινού η INSEE (Γαλλία), η IFO (Γερμανία) και η ISTAT (Ιταλία), (οικονομικά ινστιτούτα).

Αντίθετα, μια συνέχιση της πτώσης της ισοτιμίας του ευρώ και της μείωσης της τιμής του πετρελαίου θα είχε θετική επίδραση (το παράδειγμα της πτώσης των εξαγωγών της Γερμανίας δείχνει ότι αυτοί οι δύο παράγοντες μπορεί και να μην ωθήσουν σε ανάκαμψη).

Τα τρία ινστιτούτα, σύμφωνα πάντα με το ΑΠΕ, προβλέπουν πως η ανάπτυξη θα συνεχίσει να είναι «μέτρια» στην Ευρωζώνη και θα ενθαρρύνεται κυρίως από το χαμηλό επίπεδο των τιμών του πετρελαίου.

Το πρώτο και το δεύτερο τρίμηνο του 2015, το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν θα καταγράψει μέτρια αύξηση κατά 0,3%, κυρίως χάρη στην αύξηση της εσωτερικής ζήτησης, αναφέρεται στην ανακοίνωσή τους. Αλλά και αυτό δεν είναι σίγουρο, λόγω τσακίσματος του λαϊκού εισοδήματος.

Η εσωτερική ζήτηση, σύμφωνα με τα τρία ινστιτούτα, θα υποστηριχθεί από την πτώση της τιμής του πετρελαίου, που αυξάνει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών. Αλλά αυτό ίσως και να μην επιτευχθεί αν οι τιμές των εμπορευμάτων και των υπηρεσιών δε μειωθούν δραστικά, κάτι που ως τώρα δε φαίνεται, αφού οι επιχειρηματικοί όμιλοι προσδοκούν να αυξήσουν τα κέρδη τους επειδή ακριβώς θα καρπωθούν οι ίδιοι την πτώση της τιμής του πετρελαίου.

Βεβαίως, υπάρχουν δυνάμεις όπως ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα, διάφοροι άλλοι οικονομολόγοι, που αποδίδουν τη στασιμότητα και την ύφεση στην αυστηρή δημοσιονομική πολιτική. Και προβάλλουν την εφαρμογή επεκτατικής πολιτικής, με δημοσιονομική χαλάρωση. Αλλά να θυμίσουμε ότι και στην Ιαπωνία, που εφαρμόστηκε τέτοια πολιτική, η κρίση επανήλθε, η οικονομία της δεν οδηγήθηκε σε ανάκαμψη. Σχεδόν το ίδιο ισχύει και στις ΗΠΑ. Γράφει στο «Project Sydnicate» ο Τζ. Στίγκλιτς («Καθημερινή», 13/1/2015): «Εάν η λιτότητα δεν υποχωρήσει και η δομή της Ευρωζώνης δεν αναδιαμορφωθεί, τότε δεν πρόκειται να επέλθει ανάπτυξη. Επιτέλους, οι Ηνωμένες Πολιτείες δείχνουν σημάδια ανάκαμψης από την κρίση. Ωστόσο, δεν πρόκειται για μία ρωμαλέα ανάκαμψη, δεδομένου ότι το καλύτερο που μπορούμε να περιμένουμε είναι ότι τουλάχιστον δεν βαθαίνει το χάσμα ανάμεσα στο πού θα μπορούσε να βρίσκεται η αμερικανική οικονομία και πού βρίσκεται σήμερα. Εάν μικραίνει, αυτό συμβαίνει με αργούς ρυθμούς, οπότε η προκληθείσα ζημία από την κρίση φαίνεται να είναι μακροπρόθεσμη». Αυτός είναι οπαδός της επεκτατικής πολιτικής. Τι λέει όμως; Οτι η πολιτική που ο ίδιος προτείνει, στις ΗΠΑ που εφαρμόζεται, δεν έφερε ρωμαλέα ανάκαμψη. Βεβαίως και στην ΕΕ και στις ΗΠΑ, οι αντεργατικές αντιλαϊκές αναδιαρθρώσεις είναι στην πρώτη γραμμή αφού αποτελούν πρωταρχικό ζήτημα για την κερδοφορία του κεφαλαίου.Μάλιστα σε συνθήκες κρίσης πολλαπλασιάζονται. Επίσης οι κοινωνικές ανισότητες διευρύνονται και στις ΗΠΑ και στην ΕΕ,(βλέπε «Ριζοσπάστης» 11/1/2015, στη στήλη «Διεθνής Οικονομία»), ανεξάρτητα από το μείγμα πολιτικής. Το ΚΚΕ λέει και έχει επιβεβαιωθεί ότι φιλολαϊκή διέξοδος από την κρίση μέσα στον καπιταλισμό δεν υπάρχει.

Η εργατική τάξη, τα άλλα φτωχά λαϊκά στρώματα στην Ελλάδα έχουν ακόμη ένα παράδειγμα από τη διεθνή πείρα που τους αποκαλύπτει ότι είτε με αυστηρή δημοσιονομική πολιτική είτε με χαλαρή και επεκτατική, αφενός η κρίση είναι παρούσα, αφετέρου τα αντεργατικά, αντιλαϊκά μέτρα δεν αίρονται, αντίθετα συνεχίζονται και μπορεί να επαυξάνονται. Γι' αυτό, την πολιτική της ΝΔ την έζησαν, την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ, που συναγωνίζεται τη ΝΔ σε προσφορά στο κεφάλαιο και ψίχουλα στο λαό δεν πρέπει να την εμπιστευτούν, αυτό δείχνει η εμπειρία και της Ιαπωνίας και των ΗΠΑ. Πολύ περισσότερο που η στασιμότητα στην Ευρωζώνη και στην Ελλάδα εδραιώνονται, μια νέα κρίση ελλοχεύει, άρα τα βάρβαρα μέτρα, επίσης, έχουν μονιμοποιηθεί, ενώ έχουν αποφασιστεί ήδη και άλλα που θα εφαρμοστούν μέσα στο 2015. Η πορεία της οικονομίας της Ελλάδας επηρεάζεται από την κατάσταση στην Ευρωζώνη.

Για παράδειγμα κατά 15,6 δισ. ευρώ μειώθηκε ο τζίρος στο λιανεμπόριο τα φετινά Χριστούγεννα σε σύγκριση με το 2008. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Εθνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας, ο τζίρος κατά την πρόσφατη εορταστική περίοδο υπολογίζεται ότι διαμορφώθηκε σε 6,3 δισ. ευρώ, μειωμένος κατά 7,35% ή κατά 500 εκατομμύρια ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2013. Σκεφτείτε ότι τα αστικά επιτελεία μιλούσαν για ανάκαμψη το 2014.

Επομένως από αύριο, στην Ελλάδα, όλα όσα κάνουν τη ζωή του λαού κόλαση, ανεξάρτητα από το ποιο κόμμα είναι στην κυβέρνηση, θα είναι παρόντα. Και χρειάζεται ισχυρή εργατική - λαϊκή αντιπολίτευση στην εξουσία του κεφαλαίου, που μόνο με ισχυρό ΚΚΕ μπορεί να βάζει εμπόδια, να ανοίγει το δρόμο σε όφελος του λαού. Ο εγκλωβισμός στα αστικά μείγματα, σε ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, ισοδυναμεί με εδραίωση της σημερινής βαρβαρότητας, αν δεν γίνει ακόμη χειρότερη. Και η ψήφος είναι όπλο, αλλά για να γίνει πραγματικό λαϊκό όπλο πρέπει να ενισχύσει αποφασιστικά το ΚΚΕ.