Copyright 2019 The Associated

(...) Βασική στόχευση της αστικής τάξης στην Ελλάδα είναι αυτήν τη στιγμή η μετατροπή της χώρας σε κόμβο μεταφοράς εμπορευμάτων και Ενέργειας, σε συνδυασμό με τη συμμετοχή μεγάλων ελληνικών ομίλων στην αξιοποίηση των υποθαλάσσιων κοιτασμάτων στα ύδατα της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ. Αυτός ο στόχος υπηρετείται - μεταξύ άλλων - από την υπογραφή μιας σειράς συμφωνιών με σχήματα αμερικανικών και ευρωπαϊκών πετρελαϊκών εταιρειών (στα οποία συμμετέχουν συχνά και ελληνικοί όμιλοι) για την έρευνα και αξιοποίηση των σχετικών ενεργειακών πηγών στη ΝΑ Μεσόγειο, καθώς και από την πάλη για την υπερίσχυση του υποθαλάσσιου αγωγού «EastMed» για τη μεταφορά φυσικού αερίου από την κοιλάδα της Λεβαντίνης μέσω της Ελλάδας προς την ΕΕ.

Σε αυτό το πλαίσιο, η ελληνική κυβέρνηση υπέγραψε με τις ευλογίες και τη φυσική παρουσία του Αμερικανού και Γάλλου πρέσβη συμβάσεις μίσθωσης - με προκλητικούς όρους και με κινδύνους για το περιβάλλον της περιοχής - για την παραχώρηση του δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε δύο θαλάσσιες περιοχές δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης με την κοινοπραξία που αποτελείται από την αμερικανική «ExxonMobil», τη γαλλική «Τotal» και τα ελληνικά ΕΛΠΕ, ενώ τον Ιούνη ολοκληρώθηκε και τυπικά η διαδικασία μεταβίβασης των ναυπηγείων Ελευσίνας από τον όμιλο Ταβουλάρη στην αμερικανική ΟΝΕΧ. Αντίστοιχα, την ίδια περίοδο ο αρμόδιος Κύπριος υπουργός Γ. Λακκοτρύπης ανακοίνωσε την οριστικοποίηση συμφωνιών με τη γαλλική εταιρεία «Total» για επέκταση της δραστηριότητάς της σε πέντε ακόμα «οικόπεδα» της κυπριακής ΑΟΖ (στα περισσότερα από αυτά σε κοινοπραξία με την ιταλική «ΕΝΙ»), ενώ ταυτόχρονα δήλωσε ότι «ανοίγει ο δρόμος για να διοχετευτεί το φυσικό αέριο στα τερματικά της Αιγύπτου και από εκεί στις ευρωπαϊκές αγορές». Σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο, οι επιδιώξεις αυτές επιχειρείται να στηριχτούν μέσω της συνεχούς ενίσχυσης του άξονα Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ - Αιγύπτου κάτω από την ηγεμονία των ΗΠΑ.

Από τη δική της πλευρά, η τουρκική αστική τάξη προσπαθεί να ενισχύσει τη θέση της ως μεγάλης περιφερειακής δύναμης, διεξάγοντας ένα σκληρό πολυμέτωπο παζάρι και προσπαθώντας να μπει «σφήνα» στον σκληρό ανταγωνισμό ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ρωσία. Η τουρκική κυβέρνηση «απλώνει» τον διαπραγματευτικό της «τραχανά» σε μια μεγάλη γκάμα ζητημάτων, με στόχο να αποσπάσει προς όφελος της αστικής τάξης στην Τουρκία όσα περισσότερα μπορέσει. Η τουρκική αστική τάξη επιδιώκει συγκεκριμένες στοχεύσεις στο Κουρδικό σε αλληλεξάρτηση με το μελλοντικό σκηνικό στη Συρία (κατηγορώντας τις ΗΠΑ ότι αθέτησαν δεσμεύσεις τους για το Μανμπίτζ της Βόρειας Συρίας, στο οποίο μέχρι πρότινος ήταν έντονο το κουρδικό στοιχείο), επιδιώκει τη συνεκμετάλλευση των υδρογονανθράκων στην κυπριακή ΑΟΖ σε συνάρτηση με τις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό και την αναβάθμιση του ψευδοκράτους, επιδιώκει «κέρδη» στο Αιγαίο, διεκδικώντας βραχονησίδες και αμφισβητώντας το εύρος τόσο της Αιγιαλίτιδας Ζώνης, με το γνωστό «casus belli» για τα 12 μίλια, όσο και το εύρος της ΑΟΖ, από το νησιωτικό σύμπλεγμα του Καστελόριζου αλλά και ευρύτερα των ελληνικών νησιών, φτάνοντας μέχρι το σημείο να αμφισβητεί την ΑΟΖ ακόμα και της Κρήτης (!), επιδιώκει την υπερίσχυση του χερσαίου αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου από τη ΝΑ Μεσόγειο προς την ΕΕ κ.λπ. Σε αυτό το παζάρι αξιοποιείται και η αγορά των ρωσικών «S-400», καθώς και η γενικότερη προσέγγιση της Τουρκίας με τη Ρωσία. Από τα παραπάνω είναι φανεροί, μεταξύ άλλων, και οι κίνδυνοι για το Κυπριακό, με νέες διχοτομικές προτάσεις να «πέφτουν στο τραπέζι», όπως η υιοθέτηση του «μοντέλου Μονακό», δηλαδή η «εκχώρηση» των υποθέσεων εξωτερικής πολιτικής και άμυνας του ψευδοκράτους στην Τουρκία, με δεδομένο ότι αυτό ήδη έχει συμβεί με συμφωνία ψευδοκράτους - Τουρκίας στον τομέα του εντοπισμού ερευνών πετρελαίου.

Οι στοχεύσεις της τουρκικής και της ελληνικής αστικής τάξης δεν επιδιώκονται, ωστόσο, στο κενό, αλλά εντάσσονται σε ένα γενικότερο πλαίσιο ανταγωνισμών στο οποίο συμμετέχουν τα πιο ισχυρά καπιταλιστικά κράτη του κόσμου. Ολόκληρο το τόξο που εκτείνεται από τη ΝΑ Μεσόγειο μέχρι τα Δυτικά Βαλκάνια, αποτελεί πεδίο ανταγωνισμού καταρχάς ανάμεσα στις ΗΠΑ, την ΕΕ, τη Ρωσία και την Κίνα, με τις ΗΠΑ να προσπαθούν να εμποδίσουν την επέκταση της επιρροής της Κίνας και να περιορίσουν την παραδοσιακή επιρροή της Ρωσίας. Το επίδικο αφορά τον έλεγχο της ίδιας της περιοχής ως οικονομικού χώρου, με τη σημασία της να αυξάνεται λόγω των εκτεταμένων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, αλλά κυρίως τον έλεγχο της περιοχής ως κόμβου μεταφοράς εμπορευμάτων, κυρίως από την Κίνα προς την Ευρώπη, και Ενέργειας, από την Κασπία, τη Μ. Ανατολή και τη ΝΑ Μεσόγειο προς την Ευρώπη. Στόχος των ΗΠΑ και της ΕΕ είναι αφενός η αξιοποίηση των ενεργειακών κοιτασμάτων της περιοχής και αφετέρου η παρεμπόδιση της μεταφοράς ρωσικής Ενέργειας προς την Ευρώπη.

Οσον αφορά πιο συγκεκριμένα τις ΗΠΑ, από τη μία ενισχύουν την παρέμβασή τους στην περιοχή ποντάροντας στην Ελλάδα ως ιμάντα προώθησης των επιδιώξεών τους, ενώ από την άλλη προσπαθούν να κρατήσουν στο ΝΑΤΟικό «στρατόπεδο» την Τουρκία, προσπαθώντας να αποτρέψουν «και με το καρότο και με το μαστίγιο» την περαιτέρω προσέγγισή της με τη Ρωσία.

Αυτές τις επιδιώξεις υπηρετούν μια σειρά κινήσεις των ΗΠΑ. Καταρχάς, πριν λίγες μέρες ψηφίστηκε στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Κογκρέσου των ΗΠΑ το νομοσχέδιο «για την ασφάλεια και την ενεργειακή συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο» («EastMed Act»), με το οποίο αναβαθμίζεται η αμερικανική εμπλοκή στην τριμερή συμμαχία Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, χαρακτηρίζονται αυτές οι χώρες «βασικοί εταίροι» των ΗΠΑ, αίρεται η απαγόρευση πώλησης όπλων στην Κύπρο και εγκρίνεται η ίδρυση ενός αμερικανικού «ενεργειακού κέντρου» στην περιοχή, όπου εντάσσεται και το σχέδιο του αγωγού «ΕastMed». Χαρακτηριστικό είναι όμως ότι το νομοσχέδιο βάζει ως όρο για την άρση της απαγόρευσης πώλησης όπλων στην Κύπρο την άρνηση παραχώρησης πρόσβασης σε ρωσικά στρατιωτικά πλοία, γεγονός που ώθησε τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Ν. Αναστασιάδη - αφότου χαιρέτισε την ψήφιση του νομοσχεδίου - να δηλώσει για τις σχετικές τροπολογίες ότι «επηρεάζουν την ανεξαρτησία και κυριαρχία σε μεγάλο βαθμό της Κυπριακής Δημοκρατίας».

Οι ΗΠΑ τονίζουν σε όλους τους τόνους ότι «η Τουρκία βρίσκεται σε μια μοναδική γεωγραφική θέση στο νοτιοανατολικό άκρο του ΝΑΤΟ, στη συμβολή Ευρώπης, Ρωσίας, Μέσης Ανατολής και Καυκάσου (...) Είναι ένας κρίσιμος σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και ένας σημαντικός στρατιωτικός εταίρος για τις ΗΠΑ (...) Εχει θέση - κλειδί για τη στρατηγικά μακροπρόθεσμη αναμέτρηση των Δυτικών συμμάχων με αναθεωρητικές δυνάμεις, όπως η Ρωσία και η Κίνα» (από το ψήφισμα της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ). Ετσι, ενώ όλο το προηγούμενο διάστημα απειλούσαν με κυρώσεις την Τουρκία για την αγορά των «S-400» (η παράδοση των οποίων θα ξεκινήσει, όπως ανακοινώθηκε, μέσα στον Ιούλη) και ενώ είχαν επιβληθεί κάποιες κυρώσεις που σχετίζονται με τα σύγχρονα μαχητικά αεροσκάφη «F-35» (βέτο στην παράδοσή τους στην Τουρκία, αναστολή της εκπαίδευσης των Τούρκων πιλότων στις ΗΠΑ για το χειρισμό τους και αναστολή της συμμετοχής της Τουρκίας στο πρόγραμμα παραγωγής των αμερικανικών «F-35»), ο Τ. Ερντογάν δήλωσε μετά από τη συνάντησή του με τον Ντ. Τραμπ στο πλαίσιο της Συνόδου του G20 στην Ιαπωνία ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος τον διαβεβαίωσε ότι δεν θα επιβληθούν κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας και ότι θα παραδοθούν τελικά στην Τουρκία τα «F-35», με τον Αμερικανό Πρόεδρο, ωστόσο, να αποφεύγει να απαντήσει σε σχετικές ερωτήσεις.

Οι κίνδυνοι - για τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου - από τις παραπάνω επιδιώξεις των ΗΠΑ και τη στοίχιση της ελληνικής κυβέρνησης πίσω από αυτές φαίνονται και από πρόσφατη ανακοίνωση της αμερικανικής κυβέρνησης, στην οποία - αφού εκφράζεται «βαθιά ανησυχία» για τις εξελίξεις στην περιοχή και καλούνται «όλα τα μέρη σε αυτοσυγκράτηση» - γίνεται λόγος για «μια περιοχή την οποία αξιώνει η Κυπριακή Δημοκρατία ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της» (υπογράμμιση δική μας). Πατώντας πάνω σε τέτοιες τοποθετήσεις των ΗΠΑ, ο Τούρκος Πρόεδρος δηλώνει: «Εμείς λέμε πως, για ό,τι βγει από τη θάλασσα εκεί, έχουν ίσα δικαιώματα όλοι όσοι ζουν στην Κύπρο», ενώ καλεί τη «νότια Κύπρο» και τη «βόρεια Κύπρο» «...να καθίσουν ξανά μαζί στο τραπέζι, να σχηματίσουν αντιπροσωπείες και να δουν τι βγήκε. Να αποφασίσουν πόσο θα πάρει ο Βορράς και πόσο ο Νότος...». Στην ίδια ρότα κινείται και η ΕΕ, η οποία τόσο με αποφάσεις της όσο και με δηλώσεις των ηγετικών κρατών - μελών της περιορίζεται (σε τρανταχτή αντίφαση με τους κυβερνητικούς πανηγυρισμούς) σε εκκλήσεις για «αυτοσυγκράτηση της Τουρκίας».

Σε αυτό το έδαφος, ξεκίνησαν οι τουρκικές γεωτρήσεις στο Αιγαίο, πολλαπλασιάζονται οι τουρκικές παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου, αυξάνονται οι NAVTEX με τις οποίες η Τουρκία δεσμεύει περιοχές σε κυπριακά χωρικά ύδατα για ασκήσεις με πραγματικά πυρά (με την τελευταία τουρκική NAVTEX να εκδίδεται για τα κυπριακά χωρικά ύδατα για το διάστημα από 2 μέχρι 17 Ιούλη), ανακινείται από τον «πρωθυπουργό» του ψευδοκράτους ζήτημα «αξιοποίησης» της Αμμοχώστου κ.λπ. Οι λαοί της περιοχής δεν έχουν κανένα συμφέρον να περιμένουν παθητικά «πού θα κάτσει η μπίλια» των ανταγωνισμών στην περιοχή. Πρέπει να παλέψουν ενάντια στους καπιταλιστές και τις κυβερνήσεις τους, οι οποίες, εκτός από το να τους τσακίζουν τα δικαιώματά τους, τους σέρνουν και σε επικίνδυνες περιπέτειες.

Οι εξελίξεις αποδεικνύουν πόσο ψευδεπίγραφο και επικίνδυνο είναι το επιχείρημα περί ΝΑΤΟ που θα μας προστατεύσει από τον «εξ Ανατολάς κίνδυνο». Και τα δύο σενάρια της εξέλιξης της σχέσης ΝΑΤΟ - Τουρκίας εγκυμονούν τεράστιους κινδύνους για τον ελληνικό λαό. Η αποσάθρωση της σχέσης ΝΑΤΟ - Τουρκίας και η περαιτέρω πρόσδεσή της με Ρωσία και Κίνα, εξέλιξη που δεν μπορεί να απορριφθεί συλλήβδην, θα μετατρέψει τον ελληνικό λαό κυριολεκτικά σε «κρέας για τα κανόνια», αφού η Ελλάδα θα κληθεί να παίξει το ρόλο του χωροφύλακα για να συνετίσει την Τουρκία. Αντίθετα, η παραμονή της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ θα «εξαργυρωθεί» με κέρδη της Τουρκίας προς Δυσμάς, δηλαδή με γκριζοποίηση του Αιγαίου και αποδοχή των σχετικών τουρκικών επιδιώξεων. Οι πρόσφατες δημόσιες τοποθετήσεις πολιτικών ταγών απ' όλους τους χώρους προετοιμάζουν την κοινή γνώμη για ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Αποδεικνύεται για μία ακόμη φορά πως η φυλακή των λαών που λέγεται ΝΑΤΟ οδηγεί σε τεράστιες θυσίες των εργαζομένων προς όφελος των κερδών των μονοπωλίων.

Πιο συγκεκριμένα, στο τεύχος περιλαμβάνεται καταρχάς η Ανακοίνωση της ΚΕ του ΚΚΕ για τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών της 7ης Ιούλη 2019.

Το κείμενο με τίτλο: «Για τις διεργασίες στο οπορτουνιστικό ρεύμα» παρουσιάζει τις διεργασίες που αναπτύχθηκαν την περίοδο πριν και αμέσως μετά από τους δύο εκλογικούς γύρους. Κωδικοποιούνται τόσο τα κοινά στοιχεία της επίθεσής τους στο ΚΚΕ όσο και ο ιδιαίτερος χρωματισμός που παίρνει η σχετική αρθρογραφία της κάθε φραξιονιστικής και οπορτουνιστικής ομάδας. Αναδεικνύεται, επίσης, ο τρόπος με τον οποίο αυτή η επιχειρηματολογία θα αξιοποιηθεί στο επόμενο διάστημα για την άσκηση πίεσης στη στρατηγική του Κόμματος, στο φόντο της αναδιάταξης των αστικών δυνάμεων και του περάσματος του ΣΥΡΙΖΑ στην αντιπολίτευση.

Το άρθρο με τίτλο: «Σοσιαλδημοκρατία: Διαχρονικά επικίνδυνος εχθρός του εργατικού κινήματος (α' μέρος)» ιχνηλατεί την πορεία ανάπτυξης του συγκεκριμένου πολιτικού ρεύματος, ξεχωρίζοντας χαρακτηριστικά σημεία - σταθμούς. Αυτή η πορεία παρουσιάζεται σε συνδυασμό με την πορεία ανάπτυξης του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος, των επεξεργασιών και της δράσης του, την προσπάθεια διαμόρφωσης επαναστατικής στρατηγικής από αυτό. Στο έδαφος αυτής της παρουσίασης, προβάλλονται οι προσαρμογές που απαιτεί η αναστύλωση του σοσιαλδημοκρατικού πόλου ως βασικού πυλώνα διασφάλισης της σταθερότητας της αστικής εξουσίας και ο τρόπος με τον οποίο εκφράστηκαν στη χώρα μας αυτές οι προσαρμογές με τις εξελίξεις γύρω από τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΙΝΑΛ.

Το κείμενο του Σοβιετικού φιλοσόφου Β. Α. Βαζιούλιν με τίτλο: «Ο μεθοδολογικός ρόλος του προβλήματος του ιστορικού και του λογικού στις συγκεκριμένες επιστήμες» παρουσιάζει το συγκεκριμένο ζήτημα ως συνδεόμενο με τη σχέση ανάμεσα στη διαδικασία ανάπτυξης ενός αντικειμένου από τη μία και τη λογική αντανάκλαση αυτής της ανάπτυξης στο ανθρώπινο μυαλό από την άλλη. Τονίζονται η ανάγκη συνδυασμού του λογικού και του ιστορικού τρόπου απεικόνισης μιας αναπτυξιακής διαδικασίας, ο διαφορετικός ρόλος που παίζει ο κάθε τρόπος στα διάφορα στάδια μελέτης του αντικειμένου, η εξάρτηση της μεταξύ τους σχέσης από το ίδιο το επίπεδο ωριμότητας του υπό μελέτη αντικειμένου και από το χαρακτήρα της κάθε εποχής. Ολα τα παραπάνω ερωτήματα τίθενται υπό το πρίσμα της αναγκαιότητας ανάπτυξης της πολιτικής οικονομίας του σοσιαλισμού - κομμουνισμού, σε συνάρτηση με την ίδια την πορεία ανάπτυξης της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής κοινωνίας.

Το άρθρο με τίτλο: «"Ατομική ελευθερία": Μύθος και πραγματικότητα» αναλύει τον τρόπο με τον οποίο αξιοποιούνται ιδεολογικά και πολιτικά οι συγκεκριμένες έννοιες από τον καπιταλισμό με ιδιαίτερη στόχευση στη νεολαία. Η σχετική αστική προπαγάνδα κρύβεται, άλλωστε, πίσω από μια σειρά ζητήματα της πολιτικής αντιπαράθεσης, όπως η λεγόμενη «επιλογή ταυτοτήτων και φύλου» και μια σειρά ζητήματα που σχετίζονται με την «ελευθερία του ατόμου». Στο κείμενο αναδεικνύεται η μεθοδολογική - φιλοσοφική βάση των σχετικών αντιλήψεων, αποδομείται το «ριζοσπαστικό» και «προοδευτικό» προσωπείο τους, προβάλλεται ο αστικός χαρακτήρας των συγκεκριμένων ιδεολογημάτων και η αξιοποίησή τους στην κατεύθυνση του αποπροσανατολισμού από την πάλη για την κοινωνική απελευθέρωση από τα καπιταλιστικά δεσμά. Παράλληλα, παρουσιάζονται κάποια βασικά σημεία της μαρξιστικής σκέψης γύρω από το ζήτημα, εστιάζοντας στην πραγματική σχέση ατόμου - κοινωνίας, ατομικής και κοινωνικής συνείδησης.

Το κείμενο με τίτλο: «Ντμίτρι Σοστακόβιτς: Συνθέτης της μεγάλης εποχής του», το οποίο βασίζεται σε σχετική ομιλία, φωτίζει πλευρές της ζωής και του έργου του που στάθηκαν καθοριστικές για τη διαμόρφωση του ήθους, του χαρακτήρα και της στάσης του. Αναδεικνύονται τα άλματα που έκανε η σοσιαλιστική κοινωνία στον τομέα του Πολιτισμού, δημιουργώντας συνθήκες που δρούσαν ως «φυτώριο» για δημιουργούς σαν τον Σοστακόβιτς. Μέσα από το κείμενο αναδεικνύονται η στόχευση, αλλά και το άτοπο της προσπάθειας των αστικών επιτελείων να αξιοποιήσουν σε αντισοβιετική κατεύθυνση στοιχεία της ζωής και του έργου του Σοστακόβιτς. Παράλληλα, στο κείμενο προβάλλονται κάποια βασικά στοιχεία της διαπάλης στον τομέα του Πολιτισμού, η οποία εξελισσόταν σε συνάρτηση με τη βαθμίδα ανάπτυξης της σοσιαλιστικής κοινωνίας.

Τέλος, στο παρόν τεύχος της ΚΟΜΕΠ περιλαμβάνονται τα Κομματικά Ντοκουμέντα της περιόδου από 25.4.2019 μέχρι 11.7.2019.