Στην ουσία, οι δύο αντιπολιτευόμενες ομάδες (Τρότσκι - Μπουχάριν), εκφράζοντας καθαρά μικροαστικές τάσεις στο εσωτερικό της χώρας, «ενώνονταν» στη βάση της αντιπαράθεσης με την πολιτική της σοσιαλιστικής οικοδόμησης που ακολουθούσε η πλειοψηφία στην ηγεσία του ΚΚ(μπ).

Τα παραπάνω παραδείγματα είναι ικανά να αναδείξουν τις κάθετες διαχωριστικές ιδεολογικοπολιτικές γραμμές ανάμεσα στις αναλύσεις και επεξεργασίες του λενινισμού με αυτές των αντιπολιτευτικών ρευμάτων μέσα στο ΚΚ της ΕΣΣΔ. Δεν μπορεί λοιπόν να θεωρηθεί ότι οι όροι «τροτσκισμός» και «μπουχαρινισμός» στερούνται περιεχομένου και ότι ο χαρακτηρισμός τους ως οπορτουνιστικά ρεύματα είναι κατασκευάσματα της σταλινικής προπαγάνδας, όπως υποστηρίζουν τα σύγχρονα αστικά και οπορτουνιστικά κέντρα.

Η αντιπαράθεση με αυτά τα ρεύματα ήταν ζήτημα ζωής και θανάτου για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στην ΕΣΣΔ, από την οποία προέκυψαν τα επιτεύγματα της νέας κοινωνίας, η προσφορά της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, την οποία αρνούνται παλιά και σημερινά αστικά και οπορτουνιστικά κέντρα.

Οι ομάδες αυτές δεν περιορίστηκαν στην εσωκομματική διαπάλη, πολύ περισσότερο θεωρώντας ότι είναι «χαμένες» στην εσωκομματική διαπάλη, αυτονομήθηκαν σε κοινωνικό επίπεδο, οργανώνοντας διαδηλώσεις, κινητοποιήσεις εναντίωσης κλπ. Στοιχεία της φραξιονιστικής λειτουργίας τους και με χαρακτηριστικά συνωμοσίας αναφέρονται (σήμερα) και από τους ίδιους τους τιμητές τους^32.

Το «τροτσκιστικό» ρεύμα, χαρακτηρίζοντας την ΕΣΣΔ «ως εκφυλισμένο γραφειοκρατικό κράτος», προπαγάνδιζε την ανάγκη μιας «νέας επανάστασης» στην ΕΣΣΔ που θα αποτίναζε τη γραφειοκρατική κυριαρχία. Ο Τρότσκι υποστήριζε το 1935: «Σε μια σωστή εχτίμηση της κατάστασης, οι συχνές τρομοκρατικές πράξεις ενάντια στους αντιπροσώπους της εξουσίας έχουν μια πολύ μεγάλη σημασία. Η πιο διαβόητη από αυτές ήταν η δολοφονία του Κίροφ, ενός έξυπνου και ασυνείδητου διχτάτορα του Λένινγκραντ, ενός χαρακτηριστικού εκπροσώπου αυτού του σώματος»³³. Η αντιμετώπιση των δολοφονικών ενεργειών απέναντι σε στελέχη του ΚΚ και της σοβιετικής εξουσίας με αυτόν τον τρόπο δε δίνει πολιτική κάλυψη σε αυτά; Επίσης σημείωνε: «Οπως και να 'χει, η γραφειοκρατία μπορεί να απομακρυνθεί μονάχα από μια επαναστατική δύναμη [...]. Το να προετοιμαστούμε για αυτό και να σταθούμε επικεφαλής των μαζών σε μια ευνοϊκή ιστορική κατάσταση - αυτό είναι το καθήκον του σοβιετικού τμήματος της Τέταρτης Διεθνούς. Σήμερα είναι ακόμα αδύνατο και το έχουν σπρώξει στην παρανομία. Αλλά η παράνομη ύπαρξη ενός κόμματος δε σημαίνει ότι αυτό δεν υπάρχει»³⁴, θα μπορούσε να υποθέσει κανείς άραγε πως μια τέτοια «ευνοϊκή στιγμή» θα ήταν ένα πόλεμος ενάντια στην ΕΣΣΔ; Ποιο θα ήταν το πρόγραμμα αυτής της «επανάστασης»; «...γνήσιο σύστημα ελεύθερων εκλογών [...] ελευθερία των σοβιετικών κομμάτων [...] δημοκρατία στη βιομηχανία [...] ελευθερία κριτικής» κ.ά. Ουσιαστικά κατάργηση της δικτατορίας του προλεταριάτου, ξεκινώντας με την υπονόμευση του ρόλου του κόμματος (βλέπε: «γραφειοκρατία») σε αυτή. Σύμφωνα με τα παραπάνω μπορεί να θεωρηθεί ως σωστή η εκτίμηση της «μυστικής έκθεσης» του 20ού Συνεδρίου του ΚΚΣΕ, πως η επίθεση ενάντια στους τροτσκιστές και μπουχαρινικούς τη δεκαετία του 1930 αποτελούσε ουσιαστικά πρόφαση, αφού αυτές οι δυνάμεις είχαν ηττηθεί στη διαπάλη που είχε προηγηθεί;³⁵ Γιατί λοιπόν θα πρέπει να θεωρηθεί ως συκοφαντία και κατασκευασμένο ψέμα η εκτίμηση - κατηγορία ότι η αντιπαράθεση αυτών των ομάδων δεν περιοριζόταν στην ιδεολογικοπολιτική διαπάλη στο ΚΚ(μπ), αλλά συνέβαλε στην οργάνωση της «κοινωνικής αντίστασης» στην πολιτική του ΚΚ ότι οι θέσεις τους και η δράση τους αντικειμενικά έδωσαν περιεχόμενο στην αντεπαναστατική δράση; Δε θα πρέπει άλλωστε να αγνοήσουμε την παρακαταθήκη του Λένιν ότι ο οπορτουνισμός δε μένει μόνο στη «θεωρητική διαφωνία», αλλά εξελίσσεται σε αντεπαναστατική δύναμη: «Κάθε ασυνέπεια ή αδυναμία στο ξεσκέπασμα εκείνων που εκδηλώνονται σαν ρεφορμιστές ή "κεντριστές" σημαίνει άμεσο μεγάλωμα του κινδύνου ανατροπής της εξουσίας του προλεταριάτου από την αστική τάξη, που θα χρησιμοποιήσει αύριο για την αντεπανάσταση αυτό που στους κοντόφθαλμους φαίνεται σήμερα πως είναι μόνο "θεωρητική διαφωνία"»^36.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

32. Ολο το κεφάλαιο με τίτλο «Η ήττα» του βιβλίου του Μίκλος Κουν: «Μπουχάριν», εκδ. «Θεμέλιο», σελ. 237 - 318, αναφέρεται στις διάφορες μυστικές συναντήσεις και συνωμοσίες στις οποίες συμμετείχαν και άλλοι όπως οι Κάμενεφ, Ζηνόβιεφ κ.λπ. με στόχο την ανατροπή της σοβιετικής ηγεσίας.

33. Λ. Τρότσκι: «Η προδομένη επανάσταση», εκδ. «Αλλαγή», σελ. 231.

34. Λ. Τρότσκι: «Η προδομένη επανάσταση», εκδ. «Αλλαγή», σελ. 232.

35. «... όταν η κοινοτική δομή στη Σοβιετική Ενωση είχε ριζικά μεταβληθεί, η κοινωνική βάση για τις εχθρικές προς το κόμμα πολιτικές κατευθύνσεις και πολιτικούς σχηματισμούς είχε ραγδαία συρρικνωθεί, οι ιδεολογικοί αντίπαλοι του κόμματος είχαν από καιρό συντριβεί πολιτικά, άρχισαν οι διωγμοί εναντίον τους» Ν. Χρουστσιόφ: «Η "μυστική" έκθεση στο 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ», εκδ. «Θεμέλιο», σελ. 25 - 26.

36. Β. Ι. Λένιν: «Απαντα», εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», τ. 41, σελ. 189.