Τι ξέρουμε για το μπαλσάμικο ξίδι, που χρησιμοποιείται πολύ κυρίως τα τελευταία χρόνια; Να κάποιες πληροφορίες που συλλέξαμε: Το μπαλσάμικο ξίδι, με τη γλυκιά γεύση (το ονομάζουν και γλυκάδι), το έντονο άρωμα και το σκούρο χρώμα, το λένε έτσι, γιατί είναι βάλσαμο για πολλές ασθένειες. Παρασκευάζεται από μούστο που βράζει και που το αφήνουν να ωριμάσει σε ξύλινα βαρέλια, όπως το καλό κρασί. Μερικές μόνο σταγόνες από μπαλσάμικο ξίδι αρκούν για να χαρίσουν ξεχωριστή γεύση σε κάθε πιάτο, να δώσουν την καλύτερη σπιτική μαγιονέζα, να συνοδεύσουν τέλεια τα ωμά ή βρασμένα λαχανικά, γεγονός που οι μοναχοί γνώριζαν από παλιά. Γι' αυτό, άλλωστε, το μπαλσάμικο ξίδι αποκαλείται και καλογερίστικο. Η τέχνη των μοναχών στην παραγωγή μπαλσάμικου συνεχίζεται μέχρι σήμερα από οινολόγους που κάποιοι απ' αυτούς παράγουν το μπαλσάμικο ξίδι από λευκά λιαστά σταφύλια και φροντίζουν κάθε στάδιο της παραγωγής, έτσι ώστε να δίνει ένα προϊόν με γεμάτο σώμα και ξεχωριστό άρωμα.

Αν και ο καιρός δεν είναι κατάλληλος για θαλάσσια μπάνια, θα επισκεφτούμε την παραλιακή πόλη της Καλαμάτας. Γιατί οι ομορφιές της είναι εκεί, ανεξάρτητα από την εποχή. Γιατί έχει πολλά να δει και να κάνει κανείς. Γιατί είναι μια πόλη με ιστορία, αξιοθέατα, με πολιτισμό. Πάμε λοιπόν να δούμε, τι «κρύβει» η πρωτεύουσα της Μεσσηνίας. Της Μεσσηνίας του ήρωα του '21 Γρηγορίου Δικαίου (Παπαφλέσσα), της ποιήτριας Μαρίας Πολυδούρη, του χαράκτη Α. Τάσσου, της μεγάλης σοπράνο Μαρίας Κάλλας, του συνθέτη Θοδωρή Ξυδιά...

Η εύφορη πεδιάδα της βρίσκεται στη νοτιοδυτικότερη άκρη της ηπειρωτικής Ελλάδας και περικλείεται από τα βουνά Ταΰγετο, Λύκαιο, Τετράζι και τα όρη της Κυπαρισσίας. Με έδρα την πρωτεύουσα, ο επισκέπτης μπορεί να επισκεφτεί πολλά και ενδιαφέροντα μέρη κοντινά, όπως τα 25 και πλέον χωριά της Μεσσηνιακής «άγριας» Μάνης, με σημαντικότερο τον παραδοσιακό οικισμό της Καρδαμύλης, την περιοχή της Πυλίας με την καστροπολιτεία Μεθώνη, τη μεσαιωνική Κορώνη και το ανάκτορο του Νέστορα στη Χώρα, την παλιά πόλη της Κυπαρισσίας και βορειότερα το Ναό του Επικούρειου Απόλλωνα στις Βάσσες και το εντυπωσιακό τοπίο που σχηματίζει η κοιλάδα της Νέδας...

Αλλά, σ' αυτά τα μέρη θα κάνουμε μια «επίσκεψη» κάποια άλλη φορά.

Πάμε τώρα να δούμε την όμορφη Καλαμάτα, που έχει «τρόπο» να έλκει τους επισκέπτες και που σφύζει από ζωή χειμώνα - καλοκαίρι. Αμφιθεατρικά χτισμένη, από τους πρόποδες του Ταΰγετου, προς το Μεσσηνιακό Κόλπο, προσφέρει ποικίλες εναλλακτικές λύσεις για ψυχαγωγία και διασκέδαση τόσο μέσα στην πόλη όσο και στους οικισμούς γύρω από αυτήν, πάντα με τη θερμή φιλοξενία των κατοίκων. Για όσους θελήσουν να βρεθούν πιο κοντά στη φύση, ιδανικά είναι τα δημοτικά διαμερίσματα που βρίσκονται στον Ταΰγετο αλλά και το ίδιο το βουνό με τα μονοπάτια του, την πλούσια βλάστηση, τα σπάνια βότανα και τα αγριολούλουδα προσφέρει απρόσμενες χαρές. Μέσα στην πόλη, εκτός από τα αξιοθέατα που θα αναφερθούμε αναλυτικά, υπάρχουν πάνω στην παραλία, πολλά παραδοσιακά ταβερνάκια για φαγητό, στέκια για καφέ, γλυκό και ποτό.

Η Καλαμάτα προτείνει μια πληθώρα εκδηλώσεων για την αγωγή της ψυχής και του πνεύματος: Θέατρο (υπάρχουν αρκετές θεατρικές ομάδες, οι οποίες δίνουν σημαντικές παραστάσεις), κινηματογράφος, συναυλίες, εκθέσεις, το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού (που συγκεντρώνει επισκέπτες απ' όλο τον κόσμο), ενώ πολλοί είναι και οι τοπικοί σύλλογοι που ασχολούνται με ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια.

Η γευστική ντόπια κουζίνα είναι κάτι που πρέπει να δοκιμάσει κανείς προτού φύγει από την πόλη της Καλαμάτας όπως και ελιές, λάδι, σύκα, κρασιά, μαστίχα, καθώς και το περίφημο παστέλι της περιοχής. Οσο για τη διαμονή, κανένα πρόβλημα. Στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Πελοποννήσου, μας περιμένουν πολλές ξενοδοχειακές μονάδες και ενοικιαζόμενα δωμάτια, σε κοντινή απόσταση από το κέντρο.

Η περιοχή αποτελεί ένα συνεχές παρόν στην ιστορική πορεία της Ελλάδας, καθώς διασχίζει το χρόνο από την προϊστορία μέχρι σήμερα.

Η προϊστορική εποχή βρίσκει τη Μεσσηνία να κατοικείται, όπως αποδεικνύεται από ευρήματα σε πολλά σημεία του νομού. Στη μυκηναϊκή περίοδο η Μεσσηνία είναι η πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή της Πελοποννήσου. Το 13ο π.Χ. αιώνα γίνεται η κάθοδος των Δωριέων. Τον 8ο αιώνα π.Χ. οι Μεσσηνιακοί πόλεμοι με τους Λάκωνες κατέληξαν σε υποδούλωση των Μεσσηνίων.

Η πόλη της Καλαμάτας είναι χτισμένη στη θέση των αρχαίων Φαρών, που σύμφωνα με την παράδοση, ιδρυτής της πόλης ήταν ο Φάρις, γιος του Ερμή και της Φυλοδάμειας, κόρης του Δαναού. Οι Φαρές περιλαμβάνονταν στις επτά πόλεις που ο Αγαμέμνονας χάρισε στον Αχιλλέα για να τον εξευμενίσει και να τον πείσει να επιστρέψει στη μάχη.

Η μετονομασία των Φαρών σε Καλαμάτα ανάγεται στον 7ο και στον 8ο αιώνα, περίοδο κατά την οποία έγιναν πληθυσμιακές αλλαγές. Η Καλαμάτα ήταν πρωτεύουσα της Μεσσηνίας ήδη από τους μέσους βυζαντινούς χρόνους και διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο στο θέμα των ανυπότακτων Σλάβων της ευρύτερης περιοχής. Τους επόμενους αιώνες καταλήφθηκε, μεταξύ άλλων, από Φράγκους, Τούρκους και Ενετούς. Το 1821 οι πρώτοι επαναστατημένοι Ελληνες στις 23 Μάρτη, συνέταξαν το πρώτο έγγραφο της επαναστατημένης Ελλάδας τη «ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΗΣ ΓΕΡΟΥΣΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΑΣ ΑΥΛΑΣ» απελευθερώνοντας την Καλαμάτα από τον τουρκικό ζυγό, ενώ το 1827 έγινε η Ναυμαχία του Ναυαρίνου. H πόλη, άρχισε να αναπτύσσεται στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ού αιώνα. Από το λιμάνι της εξάγονταν τα προϊόντα της μεσσηνιακής γης (σταφίδα, σύκα, ελιές, λάδι και μετάξι) και εισάγονταν πρώτες ύλες και βιομηχανικά προϊόντα από τα λιμάνια της Μεσογείου.

Το κυριότερο αξιοθέατο είναι το κάστρο πάνω από την πόλη, που είναι χτισμένο στη θέση της ακρόπολης των Φαρών. Τις αρχαίες οχυρώσεις διαδέχτηκε βυζαντινό κάστρο. Το 1205 οι Φράγκοι κατέλαβαν το φρούριο, και επισκευάστηκε από τους Ενετούς γύρω στα τέλη του 17ου αιώνα. Από την ιστορία του κάστρου εμπνεύστηκε ο Αγγελος Τερζάκης το γνωστό μυθιστόρημά του «H Πριγκιπέσσα Ιζαμπώ». Στο χώρο του φρουρίου υπάρχει υπαίθριο αμφιθέατρο, όπου πραγματοποιούνται πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Στο παλιό ιστορικό κέντρο, στους πρόποδες του κάστρου περπατάμε στα σοκάκια, με τα αναπαλαιωμένα κτίρια που φέρουν έντονα τα στοιχεία του παρελθόντος.

Αξιος θαυμασμού είναι ο Καθεδρικός ναός των Αγίων Αποστόλων, στο κέντρο της παλιάς αγοράς, (εκεί όπου οι Ελληνες κήρυξαν την Επανάσταση του '21). Πρόκειται για μια βυζαντινή εκκλησία που χτίστηκε μεταξύ του 11ου και του 12ου αιώνα με το πλινθοπερίκλειστο σύστημα.

Στην παλιά πόλη βρίσκεται και το μοναστήρι των Καλογραιών, όπου θαυμάζουμε το περίφημο εργαστήρι μεταξοϋφαντουργίας, στο οποίο οι μοναχές υφαίνουν μεταξωτά υφαντά και τα περίφημα καλαματιανά μαντίλια.

Σημαντικό είναι και το Μπενάκειο Αρχαιολογικό Μουσείο (και αυτό στην παλιά πόλη). Στεγάζεται σε ιστορικό διατηρητέο κτίριο και τα εκθέματά του χρονολογούνται από την Εποχή του Χαλκού μέχρι τους ρωμαϊκούς χρόνους και προέρχονται από διάφορες θέσεις του νομού Μεσσηνίας.

Σπουδαίο και το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Καλαμάτας, το οποίο μεταξύ άλλων περιλαμβάνει παραδοσιακές γυναικείες ενδυμασίες, εικόνες, πίνακες που αφορούν στην Επανάσταση του 1821, προσωπογραφίες αγωνιστών, έγγραφα και όπλα του αγώνα.

Από τα παλιά αρχοντικά της Καλαμάτας ξεχωρίζουν τα κτίρια του Πνευματικού Κέντρου, η Πινακοθήκη, η Δημοτική Βιβλιοθήκη με την πλούσια συλλογή των 60.000 τόμων, το Ωδείο, και το Δημαρχείο της πόλης, το οποίο βρίσκεται στην κεντρική πλατεία, μια από τις μεγαλύτερες πλατείες της ελληνικής περιφέρειας.

Διασχίζοντας τον κεντρικό δρόμο της πόλης φτάνουμε στο υπαίθριο Μουσείο των Σιδηροδρόμων που δημιουργήθηκε το 1984. Σε αυτό, ο επισκέπτης μπορεί να συναντήσει παλιά βαγόνια και ατμομηχανές ανάμεσα σε μικρούς πράσινους λοφίσκους, μικρές λίμνες με πάπιες και σιντριβάνια.

Για τους φιλότεχνους, υπάρχει και η Πινακοθήκη Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης.

Η Καλαμάτα, παρά τις καταστροφές που έχει κατά καιρούς υποστεί, κατάφερε να ξεπεράσει ένα μέρος από τα προβλήματα - ποιος άλλωστε δεν έχει; - και να μετατραπεί σε ένα σύγχρονο αστικό κέντρο. Δε θα μπορούσαμε να μην αναφέρουμε, γι' αυτήν την πόλη που συνδυάζει βουνό και θάλασσα, την πεντακάθαρη παραλία της (4 χιλιομέτρων), με τα κρυστάλλινα νερά και τις «γαλάζιες σημαίες» και που είναι ιδανική για κολύμπι, ψάρεμα και θαλάσσια σπορ.

Οποτε κι αν ο δρόμος μάς πάει στην «αγκαλιά» της, ένα είναι σίγουρο: Δε θα μας γίνει ποτέ βαρετή...

«Αν και γεννήθηκα στη Βενετία και στην εποχή μου τα ταξίδια ήταν πολύ επικίνδυνα, είχα την απίστευτη τύχη να γνωρίσω πάρα πολλά εκπληκτικά μέρη της Γης». Σε πρώτο πρόσωπο, ο «Μάρκο Πόλο», αφηγείται στα παιδιά, τις συναρπαστικές εμπειρίες από τα ταξίδια του, που ξεκίνησαν όταν ήταν δεκάξι χρόνων. Μέσα από τις ιστορίες του, θα γνωρίσουν στοιχεία, από τον πλούτο και την ποικιλία των λαών, των πολιτισμών και τα θαυμαστά έργα, της εποχής που τα έζησε, δηλαδή το μεσαίωνα. Οι μικροί αναγνώστες θα «φύγουν» μαζί του, από τη Βενετία, θα περάσουν στην πόλη Σουντάκ (στη χερσόνησο της Κριμαίας) όπου θα συναντήσουν τους Τάταρους, θα διασχίσουν την Αρμενία, τη Γεωργία, και θα μπουν στα περσικά εδάφη, με σκοπό να φθάσουν στη μακρινή Κίνα διασχίζοντας δαιδαλώδη όρη, ερήμους, οάσεις... Θα «δουν» και θα «ζήσουν» πολλά, στη χώρα του Μεγάλου Χαν, αλλά και σε άλλους προορισμούς: Βιετνάμ, Ινδία, Θιβέτ...

Το βιβλίο, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Καστανιώτη», σε μετάφραση Κατερίνας Τζωρίδου, με απόλυτα ταιριαστή και «ζωντανή» εικονογράφηση. Ανήκει στην πολύ ενδιαφέρουσα συλλογή βιβλίων για παιδιά (από 9 ετών), με τις βιογραφίες ανθρώπων που τα έργα και η ζωή τους «άφησαν εποχή». Σε καθένα απ' αυτά, μια μορφή της Ιστορίας, της Τέχνης, των επιστημών, του πολιτισμού, της λογοτεχνίας, αποκαλύπτει στους μικρούς αναγνώστες, τη ζωή και το έργο της με τρόπο ευχάριστο και κατανοητό, δίνοντας πολλές πληροφορίες για τον «πρωταγωνιστή». Στην ίδια σειρά κυκλοφορούν βιβλία για τους: Σαίξπηρ, Μότσαρτ, Ιούλιο Βερν και Σαιντ Εξυπερί.