(...) Σε αυτό το σπίτι που δουλεύει τριάντα χρόνια τώρα, και όπως φαίνεται θα 'ναι το τελευταίο της, τα πηγαίνει πολύ καλά με τους ανθρώπους, μικρούς και μεγάλους, και με το σκυλί. Σαν άνθρωπος είναι και αυτό, περισσότερο θέλει το χάδι της παρά το φαΐ.

(...) Κοιτάζει τα χέρια της σαν να τα βλέπει πρώτη φορά. Ξένα της φαίνονται, καθώς κάθονται άνεργα πάνω στη μαύρη ποδιά της, σαν προσφυγάκια. Ετσι της έρχεται να τα χαϊδέψει».

Στο βιβλίο του «Γυναικών μικρές και πολύ μικρές ιστορίες» (εκδ. «Μελάνι»), ο Μιχάλης Γκανάς ενδύεται τη στολή και τη μάσκα του και βυθίζεται αύτανδρος στη θάλασσα μιας ακαθόριστης - μα επιμόνως υπαρκτής - χώρας. Είναι μια χώρα μυστική, όπου γυναίκες υφαίνουν τα σύνορά της, με τα λεπτά νήματα της αγάπης, η χώρα που αθέατες στοιχειώνουν, κυβερνούν ή γκρεμίζουν: Γυναίκες μέσα στη μοναξιά και τον έρωτα, την απόγνωση και τη χαρά τους...

Το κάψιμο του Ιούδα (που συνηθίζεται σε πάρα πολλά μέρη)- απόηχος των δρώμενων στα πλαίσια του μεσαιωνικού χριστιανικού θεάτρου - κατά τη χριστιανική αντίληψη είναι η παραδειγματική τιμωρία του προδότη, που δεν εξιλεώθηκε ούτε με τον αυτοχειριασμό του. Ομως στην ουσία είναι προχριστιανικό έθιμο με χαρακτήρα αποτρεπτικό ή καθαρτικό - καίνε το δαίμονα του κακού

Μετά τη σύλληψη και σταύρωση του Χριστού οι μαθητές του πήγαν στη Γαλιλαία. Αν έμεναν στην Ιερουσαλήμ υπήρχε ο κίνδυνος να τους συλλάβουν τα όργανα της ρωμαϊκής εξουσίας γιατί θεωρούνταν και αυτοί επικίνδυνοι. Επίσης, δεν είχαν και τα μέσα για να ζήσουν. Δεν ήξεραν ακόμη τίποτα για την υποτιθέμενη ανάσταση του Ιησού. Εκεί παρουσιάστηκε πρώτα στον Πέτρο και μετά στους άλλους μαθητές.

(Ο Ιησούς δεν πέθανε πάνω στο σταυρό του, αλλά αργότερα πιθανά από μόλυνση. Ανθρωποι του Ιωσήφ από την Αριμαθεία και του Νικόδημου εξαγοράζοντας τους Ρωμαίους φύλακες πήραν τον Ιησού από το σταυρό πριν πεθάνει - κάτι σύνηθες - και τον έκρυψαν. Ετσι εξηγείται και η παρουσία του στους μαθητές).

Η σταύρωση έφερε σύγχυση και απογοήτευση στην οργάνωσή του. Μα σαν άρχισε να διαδίδεται ότι αναστήθηκε, το κλίμα άλλαξε. Η οργάνωση ανασυγκροτήθηκε και οι μαθητές άρχισαν σιγά σιγά να δρουν. Σε αυτό συνέβαλε και ο Ιησούς, αφού τις μέρες που έζησε, εργάστηκε αρκετά για να ξαναδώσει ζωή στην οργάνωσή του. Μα για να ξαναρχίσει τη δράση της η οργάνωση χρειαζόταν αρχηγό. Βέβαια πάνω από όλους ήταν ο Ιησούς που περίμεναν κάποια μέρα να ξαναγυρίσει. Ηταν απαραίτητος όμως ένας τοποτηρητής του. Και αυτός ήταν ο Πέτρος, που μαζί με τον Ιωάννη και τον Ιάκωβο αποτελούσαν ένα είδος διευθυντηρίου (αργότερα αρχηγός της οργάνωσης έγινε ο Ιάκωβος, αδελφός του Ιησού, με αφορμή σοβαρές εσωτερικές αντιθέσεις).

«Ο θάνατος του Ανανία», έργο του Masoccio

Για να μπορέσει να δράσει η οργάνωση δεν έπρεπε να έχει στις τάξεις της ύποπτα μέλη. Αμα μαθεύτηκε ότι ο Ιούδας ήταν ο προδότης, ο Πέτρος τον ξέκανε χωρίς να τον πάρει κανείς μυρουδιά. (Η προδοσία μαθεύτηκε από τον Ιωσήφ και τον Νικόδημο που είχαν σχέσεις με τους αρχηγούς του ιουδαϊσμού). Ο Πέτρος τον ξεγέλασε και τον τράβηξε σε κάποιο απόμερο μέρος έξω από την πολιτεία και εκεί τον σκότωσε. Η δουλειά έπρεπε να γίνει μυστικά για να μην καταλάβουν τίποτα οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι και ούτε να μάθουν οι άλλοι αδελφοί ότι τον σκότωσε. Επρεπε να δημιουργηθεί ο θρύλος της αυτοκτονίας. Οταν ο Ιούδας βγήκε από τη μέση, ο Πέτρος κάλεσε τους υπόλοιπους αδελφούς και τους ενημέρωσε για το θάνατό του και εξέλεξε στη θέση του έναν άλλο μαθητή, τον Ματθία, άνθρωπό του προφανώς.

Ενώ στην αρχή οι οπαδοί του Ιησού ήταν ελάχιστοι και κρύβονταν σε καμιά σοφίτα, με τον καιρό ξεθάρρεψαν και άρχισαν τη συστηματικότερη δράση. Πολλοί προσηλυτίστηκαν και ανάμεσά τους αρκετοί πλούσιοι. Στην αδελφότητα επικρατούσε απόλυτη κοινοκτημοσύνη στα μέσα της κατανάλωσης. Πριν κάθε πιστός γίνει μέλος της αδελφότητας πουλούσε τα κινητά και ακίνητα που είχε και την αξία τους τη μοίραζε στα μέλη της αδελφότητας. Μόνο τα σπίτια τους δεν πουλούσαν. Οσο άνοιγε η οργάνωση γινόταν και πιο εύκολη η είσοδος ύποπτων στοιχείων. Τέτοιοι ήταν το ζεύγος Ανανίας - Σαπφείρα που κατάφεραν να μπουν στην οργάνωση της Ιερουσαλήμ και να την κατασκοπεύουν. Δεν άργησε όμως να μάθει ο Πέτρος ποιοι ήταν και τι ρόλο παίζουν. Πρώτα ανακάλυψε ότι δεν έφεραν στην αδελφότητα όλα τα χρήματα από τα χωράφια που πούλησαν. Αυτό του έκανε εντύπωση και έβαλε ανθρώπους του να τους παρακολουθούν και αφού βεβαιώθηκε πως δεν ήταν εντάξει τους ξεπάστρεψε.

Η χριστιανική παράδοση παρουσιάζει τον Πέτρο και τον Παύλο σαν δύο μεγάλους ήρωες της πίστης και πως οι δυο τους μαρτύρησαν ταυτόχρονα γι' αυτό γιορτάζεται και μαζί η μνήμη τους στις 29 Ιούνη («Η σταύρωση του Αγίου Πέτρου», έργο του Καραβάτζιο)

Η τρομοκρατική αυτή ενέργεια έφερε το αποτέλεσμα που περίμενε ο Πέτρος. Τρομοκρατήθηκαν όλοι και κανείς δεν τόλμησε να παίξει στο μέλλον το ρόλο του χαφιέ. Αυτή η πράξη από τη μια συντέλεσε στην πειθαρχία της οργάνωσης από την άλλη έκανε πολλούς από τα ανώτερα στρώματα να φοβούνται να έρθουν στην αδελφότητα ενώ τα συσσίτια και η κοινοκτημοσύνη των αγαθών έφερναν πολλούς από τα λαϊκά στρώματα.

Με το πέρασμα των χρόνων οι αδελφότητες δεν έμειναν πιστές στο κήρυγμα του Ναζωραίου και έχασαν την αλύγιστη εσωτερική πειθαρχία. Το διευθυντήριο διαλύθηκε και οι τρεις αρχηγοί δημιούργησαν χωριστές παρατάξεις και ο Παύλος μια ολότελα δική του(ο Παύλος έγινε Απόστολος των Εθνών ενώ οι άλλοι ήταν προσανατολισμένοι στο ιουδαϊκό στοιχείο).

Στην αδελφότητα της Ιερουσαλήμ έγιναν πολλές ζυμώσεις που αδυνάτισαν την παράταξη του Πέτρου. Αν και η άρχουσα τάξη αυτόν αναγνώριζε ως ηγέτη και αυτόν καταδίωκε, αυτός είχε χάσει το κύρος που είχε πριν. Συνέχισε να είναι σεβαστός και να περνάει ο λόγος του μα ο Ιάκωβος έκανε τώρα κουμάντο.

Επειδή η προπαγάνδα στην Ιερουσαλήμ δε γινόταν κρυφά άρχισαν οι διώξεις και οι συλλήψεις. Επιασαν και τον Πέτρο και τον φυλάκισαν μα η οργάνωση κατάφερε να τον απελευθερώσει. Εφυγε από την Ιερουσαλήμ και για 10 χρόνια από το 41-52 μ.Χ. έμεινε στο εξωτερικό όπου κήρυξε το χριστιανισμό, έκανε «θαύματα» και γιάτρευε διάφορες αρρώστιες όπως ο Ιησούς.

Τα χρόνια που έζησε στο εξωτερικό επηρεάστηκε από τους ιουδαίους της διασποράς και τους εθνικούς. Αρχισε να πιστεύει ότι ο χριστιανισμός έπρεπε να διαδοθεί στον ιουδαϊσμό της διασποράς και στους εθνικούς. Αυτές του οι απόψεις εκφράστηκαν και στο αποστολικό συνέδριο που έγινε το 52 στην Ιερουσαλήμ. Βέβαια δεν προχώρησε όσο ο Παύλος. Το ίδιο συνέδριο πήρε την απόφαση να κηρύξει ο Παύλος το ευαγγέλιο μόνο ανάμεσα στις τάξεις των εθνικών και ο Πέτρος ανάμεσα στους «εκ περιτομής». Αυτό δείχνει πως το αποστολικό συνέδριο δεν αναγνώρισε τον Παύλο ισότιμο με τον Πέτρο και δεν του έδωσε το δικαίωμα να προπαγανδίζει το μεσσιανισμό του Ιησού στις ιουδαϊκές μάζες της διασποράς.

Οι ιουδαίοι χριστιανοί θεωρούσαν τον Χριστό δικό τους και δεν αναγνώριζαν μέσα στις οργανώσεις ισοτιμία στους χριστιανούς που προέρχονταν από άλλες φυλές. Ο Παύλος προπαγάνδιζε την ιδέα ότι ο χριστιανισμός είναι διεθνικός και μπροστά στο Χριστό όλοι είναι ίσοι. Κυρίαρχο είναι η πίστη. Απομακρύνθηκε από τον εθνικιστικό ιουδαϊκό μεσσιανισμό και κήρυξε τη φυλετική ισοτιμία και την κοινωνική ισοπέδωση (αργότερα κήρυξε την υποταγή στον άντρα και στην αστική τάξη). Για να τραβήξει τις λαϊκές μάζες κήρυττε ότι οι λατρευτικές συνήθειες του ιουδαϊσμού δεν είναι υποχρεωτικές για τους εθνικούς, αρκεί μόνο να πιστέψουν στο χριστιανισμό και πως ο Γιάχβε δεν ήταν θεός μόνο των ιουδαίων αλλά θεός παγκόσμιος. Δήλωνε καθαρά πως δεν παραδέχεται την ιουδαϊκή ευαγγελική παράδοση.

Αυτές οι απόψεις του Παύλου τον έφεραν σε αντίθεση με τους άλλους αποστόλους που δεν μπορούσαν να χωνέψουν πως ο Γιάχβε ήταν παγκόσμιος θεός και όχι μόνο θεός του Ισραήλ. Κύριος αντίπαλος και εχτρός του ο Πέτρος, που δεν ήταν μεν αδιάλλακτος εθνικιστής, δεν ήταν όμως και κοσμοπολίτης. Βλέποντας πως η προπαγάνδα του Παύλου είχε απήχηση, δε σεβάστηκε την απόφαση του αποστολικού συνεδρίου και άρχιζε να προπαγανδίζει και αυτός το μεσσιανισμό στις μάζες των εθνικών. Ο Παύλος αντέδρασε. Αρχισε να αντιπολιτεύεται φανερά τον Πέτρο και κήρυξε πως δεν αναγνωρίζει την αρχηγία και την αυθεντία κανενός απόστολου και εννοώντας τον Πέτρο τόνιζε ότι μερικοί που παριστάνουν τον απόστολο είναι κάπηλοι και αγύρτες και αποκαλεί τον Πέτρο και τους συντρόφους του «παρείσακτους ψευταδελφούς». Η παράταξη του Πέτρου δε χαρίστηκε στον Παύλο. Ανταπέδωσε τις κατηγορίες. Λέγαν πως δεν είναι απόστολος άρα δεν έχει θέση μέσα στην εκκλησία, δε δούλευε και τρεφόταν από το ταμείο της αδελφότητας, στις περιοδείες του γυρνούσε και συζούσε με γυναίκες - μέλη της εκκλησίας και παραβίαζε ηθικές αρχές της αδελφότητας.

Η αμάχη ανάμεσα στον παυλιανισμό και τον πετριανισμό (που ουσιαστικά αντανακλούσε αντιθέσεις εθνικές και ταξικές) κράτησε μέχρι και τον 3ο αιώνα. Τελικά επικράτησε ο παυλιανισμός.

(Ολα όσα αναφέρονται στο σημερινό σημείωμα είναι παρμένα από το «Ιησούς Χριστός και Χριστιανισμός» του Γιάννη Κορδάτου).

Από τον απόστολο και μετά χρησιμοποιείται το βαπτιστικό όνομα Πέτρος που κατέχει σήμερα ένα ποσοστό 0,88% στα ανδρικά ονόματα (σε δείγμα 42.945 ανδρών) από μία εμφάνιση έχουν ο Πετράκης και ο Πετρόπουλος (ως βαπτιστικό και όχι επίθετο). Από το Πέτρος προήλθαν και τα θηλυκά Πετρούλα (14 εμφανίσεις), Πέτρα και Πετρίνα (από μία εμφάνιση σε δείγμα 24.415 γυναικών). Μέσω του λατινικού Petrus, το όνομα διαδόθηκε ευρέως σε άλλες γλώσσες: αγγλικά Peter, γαλλικά Pierre, ισπανικά Pedro, γερμανικά Pter, ρώσικα Pyotr (Ο Πέτρος θεωρείται ιδρυτής της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας).

Κρίσιμη ζωή σημαίνει πάντοτε/ ζωή περισσότερη/ κανένας θάνατος δεν μπορεί να τη νικήσει

(Νίκος Καρούζος, «Μυθική Κυριακή»)