Είναι 25 δύσκολα χρόνια, με πολλές ανηφόρες, αλλά και ωραία, ζωντανά, αγωνιστικά χρόνια.

Ομως η πάλη για μια κοινωνία ελεύθερη από ναρκωτικά κι όχι με ελεύθερα τα ναρκωτικά, δε σταματάει εδώ, γιατί «δε σταματάς όταν αναδεικνύεις την αλήθεια, όταν γεύεσαι τη νίκη. Γιατί είναι σίγουρο ότι θα νικήσουμε και θα φτιάξουμε έναν καλύτερο κόσμο. Γιατί όταν παλεύεις κατά των ναρκωτικών, παλεύεις κατά του καπιταλισμού. Γιατί όπλα, ναρκωτικά, πόλεμος πάνε πακέτο. Είναι το σκοτάδι, είναι φασισμός. Κι εμείς παλεύουμε για το "φως", για τη ζωή», όπως είπε και η Ελένη Μωραΐτου, επί χρόνια πρόεδρος του ΕΣΥΝ, σε εκδήλωση για τα 25 χρόνια του Εθνικού Συμβουλίου.

Ηταν το 1980 όταν η «Πανελλαδική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Παιδιού» έκανε τον κύκλο της δράσης της και τότε προτείνεται η δυναμική αυτή οργάνωση να γίνει προστάτιδα των νέων από τον κίνδυνο των ναρκωτικών, που έρχονταν καλπάζοντας. Ετσι στήθηκε η «Πανελλήνια Συντονιστική Επιτροπή κατά των Ναρκωτικών» (ΠΑΣΕΝ), η οποία μετονομάστηκε σε «Εθνικό Συμβούλιο κατά των Ναρκωτικών» το 1988, λειτουργώντας ως φορέας Πρωτογενούς Πρόληψης.

Είναι δύσκολο να μιλήσεις για την πλούσια δραστηριότητα του ΕΣΥΝ, καθώς όλα αυτά τα χρόνια αδιάκοπου αγώνα, το ΕΣΥΝ έχει διοργανώσει εκατοντάδες ημερίδες, εκδηλώσεις σε σχολεία, Πανεπιστήμια, συλλόγους γονέων, εργοστάσια, με σκοπό να προσεγγίσει τη νεολαία και τους γονείς και να τους ενημερώσει για το θέμα της τοξικοεξάρτησης. Συνεργάζεται με οργανώσεις, με αποκορύφωμα την Πανελλήνια Συνδιάσκεψη κατά των Ναρκωτικών που έγινε το 1988 στην Αθήνα, όπου συμμετείχαν 300 σύνεδροι, εκπροσωπώντας 200 φορείς. Οργανώνει σεμινάρια για εκπαίδευση στελεχών του ΕΣΥΝ και άλλων φορέων. Συνεργάζεται με φορείς του εξωτερικού. Από το 1987 αποτελεί συνεργάτη του Τμήματος Πληροφόρησης του ΟΗΕ και την ίδια χρονιά πήρε μέρος στο Διεθνές Συνέδριο της Βιέννης, καταθέτοντας την πρόταση: «Πρόληψη με στόχο τη μείωση της ζήτησης».

Το 1992 έρχεται η πρώτη δικαίωση για το ΕΣΥΝ, καθώς η πρόληψη παίρνει διεθνείς διαστάσεις, όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κηρύσσει για πρώτη φορά την «Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Πρόληψης». Η ορθότητα των θέσεων του ΕΣΥΝ δικαιώνεται για άλλη μια φορά, στις 18 Νοέμβρη του 1998, όταν ο ελβετικός λαός απορρίπτει μέσω δημοψηφίσματος, με ποσοστό 75%, την κυβερνητική πρόταση για νομιμοποίηση των ναρκωτικών. Ενώ τον Ιούνη του 1998, η έκτακτη ΓΣ του ΟΗΕ αρνείται να μπουν στην ημερήσια διάταξη της Συνόδου τα θέματα (διαχωρισμός και αποποινικοποίηση ουσιών) που είχε θέσει το στρατόπεδο της «Αντιαπαγόρευσης», κάνοντας σαφές: «Απ' την επίσημη επιστήμη και την πείρα πολλών ετών δεν αποδεικνύεται ότι συμβάλλουν στη λύση του προβλήματος».

Το 2002, το ΕΣΥΝ διεκδικεί και παίρνει μέρος στις συνεδριάσεις της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής, με θέμα την πρόταση νόμου των 5 βουλευτών, όπου απορρίπτει την πρόταση αποποινικοποίησης, ως «αντιεπιστημονική, αντικοινωνική και επιβλαβή για τη Δημόσια Υγεία». Στις 6 Μάρτη, το ΕΣΥΝ σπάει τους φραγμούς απαγόρευσης και ακούγεται η διαφορετική φωνή στο «Συνέδριο Υψηλού Επιπέδου για τα ναρκωτικά» που διοργανώνεται στα πλαίσια της Ελληνικής Προεδρίας και είχε στόχο την κατάργηση των Διεθνών Συμβάσεων του ΟΗΕ για τον έλεγχο των ναρκωτικών.

Μετά από 25 χρόνια συνεχούς και συνεπούς αγωνιστικής δραστηριότητας στο μέτωπο της Πρωτοβάθμιας Πρόληψης, το ΕΣΥΝ μετατρέπεται σε φορέα πανελλαδικής εμβέλειας.