Δεκάδες μαθητικές παραστάσεις από πολλά σχολεία όλης της χώρας φιλοξενούνται στο 1ο Πανελλήνιο Μαθητικό Φεστιβάλ Θεάτρου, που οργανώνει ο Τομέας Πολιτιστικών Θεμάτων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πειραιά. Για τέσσερις μήνες χώροι του δήμου Νίκαιας - Αγ. Ι. Ρέντη υποδέχονται τους καρπούς της θεατρικής μαθητικής δημιουργίας.

Με αφορμή το συγκεκριμένο Φεστιβάλ, συζητήσαμε με την Ανθή Γουρουντή, υπεύθυνη Τομέα Πολιτιστικών Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πειραιά, η οποία μας συστήνει το Φεστιβάλ, αλλά και μας μιλά για την ανάγκη ενασχόλησης του παιδιού με τις τέχνες τόσο κατά τη διάρκεια της σχολικής του ζωής, όσο και την πρόσβαση σε αυτές κατά τον ελεύθερο χρόνο του.

-- Το 1ο Πανελλήνιο Μαθητικό φεστιβάλ Θεάτρου στον Πειραιά είναι γεγονός...

Ο τομέας Πολιτιστικών Θεμάτων ΔΔΕ Πειραιά από το 2007 έχει διοργανώσει 14 Μαθητικά Θεατρικά Φεστιβάλ τα οποία μοιραία σταμάτησαν με την καραντίνα.

Από την προηγούμενη σχολική χρονιά, και με το τοπικό πολιτιστικό «Δίκτυο Σχολείο και Παραστατικές Τέχνες» να γιγαντώνεται από σχολικές θεατρικές δράσεις, διαπίστωσα ότι στον προγραμματισμό μας για το 2024 - 2025 υπήρχε «χώρος» ή καλύτερα «ανάγκη» για την αναβίωση του θεσμού του φεστιβάλ.

Μέσα από συζητήσεις, συναναστροφές της εκπαιδευτικής κοινότητας αλλά και τη διαδικτυακή πληροφόρηση που παρέχεται από τον ιστοχώρο του Τομέα Πολιτιστικών στην ιστοσελίδα της ΔΔΕ Πειραιά, το νέο διαδόθηκε πανελλαδικά και αρχίσαμε να δεχόμαστε αιτήματα συμμετοχής από ολόκληρη την Ελλάδα, με αποτέλεσμα το 15οφεστιβάλ μας να εξελιχθεί στο 1ο Πανελλήνιο Μαθητικό Φεστιβάλ ΔΔΕ Πειραιά.

Η συνεργασία με τον δήμο Νίκαιας - Αγ. Ι. Ρέντη μάς έδωσε τη δυνατότητα να το υλοποιήσουμε, παρέχοντάς μας θεατρικούς χώρους, σχολικούς χώρους, τεχνικό εξοπλισμό, παραγωγή επικοινωνιακού υλικού και χορήγηση αναμνηστικών βραβείων και επαίνων.

Σε αυτό το σημείο θέλω να προσθέσω, μια και το φεστιβάλ μας αποτελεί μια ολοκληρωμένη χειρονομία πολιτισμού προς εκπαιδευτικούς και μαθητές, ότι:

-- Το αναμνηστικό συμμετοχής που προσφέρεται στα σχολεία είναι ένα χαρακτικό, το οποίο έχει παραχθεί σε 60 συλλεκτικά αριθμημένα αντίγραφα, παραγωγή της Σχολής Χαρακτικής του δήμου Νίκαιας.

-- Την αφίσα του φεστιβάλ κοσμεί το έργο του Κρικόρ Τουφεξιάν «Σούδα - Κοκκινιά»

-- Στα σχολεία που συμμετέχουν παρέχεται η δυνατότητα της ξενάγησής τους στο Μουσείο Μπλόκου της Κοκκινιάς όπως και στην Πινακοθήκη «Νίκος Κατσαφάνας» του δήμου Νίκαιας - Α. Ι. Ρέντη.

Πέρα όμως και πάνω απ΄ όλα αυτό που φωτίζει, στηρίζει και γιγαντώνει το φεστιβάλ μας είναι η ολόθερμη «χειροποίητη» στήριξή του από τον μόχθο εκπαιδευτικών, μαθητών και γονέων όπως και το αγκάλιασμά του από τις συναδέλφους μου στις σχολικές δραστηριότητες της ΔΔΕ Πειραιά.

-- Σε τι στοχεύει το Φεστιβάλ;

Το φεστιβάλ μας δεν είναι μόνο οι παραστάσεις του, είναι και το μαθητικό κοινό που τις παρακολουθεί. Δεν είναι μια αυτάρεσκη παρέλαση τεχνικά και αισθητικά άρτιων θεατρικών παραστάσεων.

Θεραπεύουμε την τέχνη, δίνοντας βήμα έκφρασης αλλά διαμορφώνουμε και θεατρικό κοινό.

Προσπαθούμε να πολεμήσουμε στην πράξη τον πολιτισμικό αναλφαβητισμό που μαστίζει τους νέους και περιγράφεται με τον ακόλουθο τρόπο σε κάποια παλαιότερη εισήγησή μου, την οποία θα μου επιτρέψετε να σας παραθέσω:

Ο πολιτισμικός αναλφαβητισμός είναι κάτι ευρύτερο από τον λειτουργικό, επιβαρύνεται από την ύπαρξή του, και γίνεται εντονότερος εξαιτίας των νέων πολιτιστικών χαρακτηριστικών, αφού η πολυπολιτισμικότητα σημαίνει στην πράξη κυριαρχία των ισχυρών, αλλά και εξαιτίας της αδυναμίας του εκπαιδευτικού συστήματος να ορίσει ένα σαφώς προσδιορισμένο πολιτισμικό πλαίσιο, με βάση το οποίο στη συνέχεια θα διαπαιδαγωγήσει τους μαθητές του.

Η αισθητική παιδεία παρέχεται αποσπασματικά, δεν διαπνέει όσα γνωστικά αντικείμενα τη χαρακτηρίζουν, συχνά υποβαθμίζεται, και σπάνια συναντάται με την παιδαγωγική της διάσταση.

Το δημόσιο σχολείο οφείλει να διαπαιδαγωγεί και αισθητικά έτσι ώστε να διαμορφώσει μελλοντικούς πολίτες ικανούς να εντοπίζουν και να παρακολουθούν ποιοτικά πολιτιστικά δρώμενα, να χρησιμοποιούν την αισθητική τους αγωγή ως πυξίδα στις διαπροσωπικές και κοινωνικές τους σχέσεις και να είναι σε θέση να παράγουν οι ίδιοι πολιτισμό.

Στην καρδιά της στοχοθεσίας μας υπάρχει ακόμα η επικοινωνία, η ανταλλαγή ιδεών, η κοινωνικοποίηση, η αλληλοτροφοδότηση, η χαρά μέσα από την τέχνη... Υπολογίστε πως έχουμε 41 παραστάσεις με έναν μετριοπαθή μέσο όρο συμμετεχόντων μαθητών - επί σκηνής και ως θεατές - 100 ανά ημέρα φτάνουμε συντηρητικά στον συγκλονιστικό αριθμό των 4.100 μαθητών, χωρίς να υπολογίσουμε εκπαιδευτικούς, γονείς συγγενείς και φίλους που προσέρχονται επίσης στις παραστάσεις.

Για την πληροφόρηση των αναγνωστών σας η εκδήλωση ενδιαφέροντος παρακολούθησης των παραστάσεών μας μπορεί να γίνει ηλεκτρονικά στον παρακάτω σύνδεσμο: https://forms.gle/NCgqRxibiWrPz24g8.

-- Πόσα σχολεία συμμετέχουν και τι ανταπόκριση υπάρχει;

Η απήχηση του καλέσματος σε αυτήν τη σπουδαία γιορτή θεατρικής τέχνης υπήρξε συγκινητικά μεγάλη. Δεχόμασταν συμμετοχές μέχρι και τις 30 Νοέμβρη του 2024 και μέχρι και την προηγούμενη εβδομάδα επικοινωνούσαν σχολεία από την επαρχία εξερευνώντας την πιθανότητα να συμμετέχουν ακόμα και ως κοινό στις παραστάσεις μας.

Το φεστιβάλ μας χωρίζεται σε δύο παραστατικές περιόδους. Η Α΄ ξεκίνησε 11 Μαρτίου και θα διαρκέσει έως τις 12 Μαΐου και η Β΄ από 15 - 30 Ιουνίου. Συνολικά φιλοξενούμε 45 σχολικές μονάδες - αυτόνομα ή με συμπράξεις - δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και 1 πρωτοβάθμιας ως προς το παραστατικό κομμάτι του φεστιβάλ και για την παρακολούθηση - επισκεψιμότητά του θεωρώ από τη μέχρι τώρα συμμετοχή πως ο τελικός απολογισμός θα ξεπεράσει τις προσδοκίες μας.

-- Σε αυτές τις εποχές πόσο σημαντική είναι η ενασχόληση με τις τέχνες στην παιδική ηλικία, στο σχολείο;

Ενα παιδί, κάθε παιδί, έχει δικαίωμα στην ενασχόληση με τις τέχνες τόσο κατά τη διάρκεια της σχολικής του ζωής, όσο και στην πρόσβαση σε αυτές κατά τον ελεύθερο χρόνο του.

Η ενταγμένη τέχνη στη σχολική ζωή - είτε ως μάθημα στο ωρολόγιο πρόγραμμα είτε στις δράσεις εκτός αυτού - βοηθά πολύπλευρα στην ανάπτυξή του ως άτομο. Με την καθολικότητα της διδασκαλίας των τεχνών, στο δημόσιο ειδικά σχολείο, οι μαθητές αποκτούν ενιαία πρόσβαση σε ένα αγαθό από το οποίο συχνά είναι αποκλεισμένοι για χίλιους δυο λόγους, οικονομικούς, γνωστικούς, κοινωνικούς κ.λπ.

Οι τέχνες - και στην προκειμένη περίπτωση το θέατρο - δείχνουν στον νέο άνθρωπο έναν γοητευτικό φρέσκο και δυναμικό τρόπο εξέλιξης.

Αναπτύσσεται η δημιουργικότητά του. Τονώνεται και δυναμώνει το νευρικό του σύστημα. Βελτιώνονται οι κινητικές του δεξιότητες. Στηρίζεται η αυτοπεποίθησή του. Ανακαλύπτει πτυχές και δυνατότητες του εαυτού του. Ενισχύεται η συγκέντρωσή του. Εξελίσσεται η έκφρασή του. Κοινωνικοποιείται.

Σε μια εποχή που η οικονομική φτώχεια δείχνει να ρίχνει λίπασμα στη συντήρηση, στη φοβικότητα, στην αυτοαναφορικότητα, στον σκοταδισμό οι τέχνες στη ζωή των μαθητών αλλά και ενηλίκων είναι δικαίωμα, ανάγκη, φως και οξυγόνο.