Για να τα πάρουμε με τη σειρά: Με ένα μπαράζ δημοσιευμάτων, αρθρογραφίας και παρεμβάσεων αστικών επιτελείων και πολιτικών παραγόντων του συστήματος, από την αρχή της βδομάδας επανήλθε επιτακτικά το ζήτημα της περιβόητης «συναίνεσης» και «συνεννόησης» μεταξύ των δυνάμεων της αστικής διαχείρισης. «Ολοι μαζί να σώσουμε τη χώρα» επαναλάμβαναν, κρύβοντας το γεγονός ότι ανάμεσα στα μονοπώλια και τους εκπροσώπους του, από τη μια μεριά, και τα εργατικά - λαϊκά στρώματα, από την άλλη, δεν υπάρχει κανένα «όλοι μαζί». Ποτέ δεν «κάναμε» θυσίες «όλοι μαζί». Θυσία έγιναν τα εργατικά - λαϊκά δικαιώματα στο βωμό της προσπάθειας του κεφαλαίου να βγει με τις λιγότερες δυνατές απώλειες από την κρίση του. Ο λαός μάτωσε και ματώνει, για να υλοποιηθεί η αντιλαϊκή στρατηγική, που χάραξαν τα μονοπώλια και η ΕΕ πολύ πριν από την κρίση.

Κατά συνέπεια, με όποιο «περιτύλιγμα» και αν πλασάρεται αυτό το «όλοι μαζί», ο λαός δεν έχει κανένα λόγο να συναινέσει στα «προαπαιτούμενα» των μονοπωλίων, που τον ματώνουν στην κρίση και στην ανάκαμψη, ανεξάρτητα από το ποιος είναι στο τιμόνι της αστικής διακυβέρνησης.

Εξάλλου, το κάλπικο τού «όλοι μαζί να σώσουμε τη χώρα» ξέφτισε γρήγορα, καθώς έγινε γνωστή η αλληλογραφία κυβέρνησης - τρόικας μέσα από την οποία αποκαλύφθηκε ότι το νέο αντιλαϊκό πακέτο περιλαμβάνει: Χτύπημα στα ασφαλιστικά και εργασιακά δικαιώματα, στις παροχές Υγείας και Πρόνοιας προς τους εργαζόμενους, βάζοντας στο στόχαστρο τους νέους ηλικιακά, τις γυναίκες και άλλες κατηγορίες εργαζομένων. Ακόμη μεγαλύτερη επιβάρυνση της λαϊκής κατανάλωσης με αλλαγές στον ΦΠΑ, κατάργηση κοινωνικών επιδομάτων και παροχών, καθιέρωση νέου μισθολογίου στο Δημόσιο με παραπέρα συμπίεση των αμοιβών, επιτάχυνση του προγράμματος των ιδιωτικοποιήσεων κ.ά. Αποδείχτηκε ακόμα μια φορά ότι η καπιταλιστική ανάκαμψη απαιτεί νέες θυσίες για τους εργαζόμενους.

Η αστική προπαγάνδα τοποθέτησε τη νέα αντιασφαλιστική σφαγή στο πλαίσιο των λεγόμενων «εθνικών στόχων» για τη συμφωνία - δήθεν - απεμπλοκής από την τρόικα και το μνημόνιο, όταν η πολιτική της ΕΕ, στην οποία συμφωνούν κυβέρνηση και ΣΥΡΙΖΑ, πολιτική ενίσχυσης του κεφαλαίου, εγκλωβίζει τους εργαζόμενους μόνιμα και χωρίς επιστροφή στις συμπληγάδες των μνημονίων διαρκείας ακόμα και όταν αυτά δεν ονομάζονται μνημόνια.

Με αυτά σαν δεδομένα, το ερώτημα που προέκυψε ήταν: Θα αφήσουν αναπάντητη την πρόκληση οι εργαζόμενοι; Μπροστά τους έχουν δύο δρόμους: Ο ένας τούς καλεί να υποταχτούν στους «εθνικούς στόχους» της ανταγωνιστικότητας και της ανάκαμψης των κερδών των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, του κεφαλαίου. Σ' αυτό το δρόμο, ο ΣΥΡΙΖΑ τούς καλεί να περιμένουν τις εκλογές, για να αλλάξουν το διαχειριστή της αντιλαϊκής πολιτικής και να βάλουν στο κεφάλι τους τον ΣΥΡΙΖΑ, που δεν αμφισβητεί καθόλου τους εθνικούς στόχους του κεφαλαίου, αλλά τον τρόπο με τον οποίο αυτοί θα υλοποιηθούν. Ο δεύτερος δρόμος είναι ο δρόμος των ίδιων των εργατών. Ο δρόμος της οργάνωσης, της λαϊκής συμμαχίας, της πάλης σε αντικαπιταλιστική - αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση.

Μια πρώτη απάντηση στο δίλημμα έδωσε η Εκτελεστική Γραμματεία του ΠΑΜΕ, που συνεδρίασε έκτακτα και συζήτησε ένα σχέδιο δράσης μπροστά στη νέα επίθεση. Η πρώτη κινητοποίηση, που ήταν διάβημα στο υπουργείο Οικονομικών έβγαλε «λαγό»: Ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών δήλωσε ωμά ότι η κυβέρνηση, πράγματι, προωθεί την αύξηση του ελάχιστου αριθμού ενσήμων για την κατοχύρωση του δικαιώματος στη σύνταξη, από τα 4.500 στα 6.000 ένσημα. Και συμπλήρωσε ότι «δε θεωρούμε σωστό να συνταξιοδοτούνται οι εργαζόμενες γυναίκες με ανήλικα παιδιά πριν από τα γενικά όρια»! Και τα δήλωσε αυτά για χιλιάδες εργαζόμενους που παραδέρνουν μεταξύ ανεργίας και μισο-δουλειάς, συχνά μάλιστα ανασφάλιστης. Η απάντηση δόθηκε την επόμενη μέρα με εξορμήσεις συνδικαλιστών σε χιλιάδες χώρους δουλειάς και ένταση της δουλειάς για τα σημερινά κυριακάτικα συλλαλητήρια που οργανώνει το ΠΑΜΕ.

Είναι προφανές πως τα νέα αντιασφαλιστικά μέτρα που δρομολογούνται από την κυβέρνηση, στην ουσία ολοκληρώνουν την κατεδάφιση των ασφαλιστικών δικαιωμάτων που έχει ξεκινήσει πολύ πριν από την κρίση και τα μνημόνια και αφορά στρατηγική του κεφαλαίου που έχει διατυπωθεί ήδη από τη δεκαετία του 1990 στις κατευθύνσεις της ΕΕ, ενώ έχει ήδη εφαρμοστεί σε μια σειρά από χώρες. Είναι μέτρα ταξικά από τα οποία ωφελείται ο βασικός, κύριος αντίπαλος των εργαζομένων και των φτωχών - λαϊκών στρωμάτων, η εργοδοσία, οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι, το κεφάλαιο. Με αυτό σαν ένα το κρατούμενο, η περίφημη διαπραγμάτευση της κυβέρνησης με την τρόικα αφορά μόνο το χρόνο υλοποίησης, το ρυθμό. Και σ' αυτό μόνο το σημείο διαφοροποιείται ο ΣΥΡΙΖΑ που προτείνει ένα άλλο διαχειριστικό μείγμα που περιέχει μια «νέα κοινωνική συμφωνία», δηλαδή ο σφαγιασμός των εργαζομένων να γίνει με δόσεις και με τη συναίνεσή τους. Για την εργατική τάξη πρέπει να 'ναι καθαρό ότι ακόμα και αν δεν παιρνόταν κανένα νέο αντιλαϊκό μέτρο, το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο αρκεί για να κρατά δεμένες όλες τις επόμενες γενιές των εργαζομένων στο άρμα μιας σκληρής εκμετάλλευσης. Κάθε ισχυρισμός περί αλλαγής αυτού του δρόμου με μια κυβερνητική εναλλαγή είναι σκέτη κοροϊδία.

Το ΚΚΕ έκανε καθαρό κι αυτήν τη βδομάδα ότι οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να πέσουν στην παγίδα της αναμονής του αποτελέσματος των περιβόητων διαπραγματεύσεων με την τρόικα, ότι πρέπει να οργανώσουν την αντεπίθεσή τους, να ξεπεράσουν τον αποπροσανατολιστικό «θόρυβο» σχετικά με το ποιος είναι ο ικανότερος διαπραγματευτής, ποιος έχει τις πιο σκληρές κόκκινες γραμμές, η κυβέρνηση, ή, η αξιωματική αντιπολίτευση. Οτι είναι επιτακτική ανάγκη τα εργατικά σωματεία, οι οργανώσεις του μαζικού κινήματος να κάνουν ό,τι περνά απ' το χέρι τους, προκειμένου να ενημερώσουν, να διαφωτίσουν, να κινητοποιήσουν το λαό, για να σταματήσει το έγκλημα διαρκείας σε βάρος του λαϊκού εισοδήματος και ιδιαίτερα της Κοινωνικής Ασφάλισης. Οτι δεν υπάρχουν περιθώρια αναμονής για το πότε και πώς θα κλείσει η διαπραγμάτευση. Ούτε για το αν θα γίνουν και πότε εκλογές. Χρειάζεται λαϊκή παρέμβαση τώρα και σ' αυτήν την ανάγκη οι κομμουνιστές ανταποκρίνονται δίνοντας και πάλι όλες τους τις δυνάμεις.

Ομως, μαζί με τους πρόσφυγες ήρθε και λίγο παραπάνω, στην ίδια πλατεία, ο κ. Α. Πλεύρης, ως βουλευτής του Κοινοβουλίου, γεμίζοντας το κενό της έδρας της Αθήνας. Αυτός όμως δεν αντέχει άλλες εικόνες. Στα Προσφυγικά της Αλεξάνδρας έχει εδώ και κάμποσα χρόνια αναρτηθεί μια στήλη μνήμης που γράφει: «Τιμή και Δόξα στους Ηρωικούς Μαχητές του ΚΚΕ και του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ που πολέμησαν το Δεκέμβρη του 1944 ενάντια στην αστική τάξη και τον εγγλέζικο ιμπεριαλισμό - ΚΚΕ».

Είμαστε στον 21ο αιώνα. Ο ιμπεριαλισμός είναι εδώ και τα κόκαλα των ζωντανών προσφύγων που σαπίζουν στην καρδιά της Αθήνας, αλλά κι αυτά των νεκρών αγωνιστών που ευωδιάζουν 70 χρόνια μετά στην ίδια πόλη, σωρεύονται στο ίδιο καλάθι της σκοπιμότητας και της διαστρέβλωσης όχι απλώς της Ιστορίας αλλά και της αξίας της ανθρώπινης ζωής. Δεν είναι παράξενο πως «η ερώτηση» εκτοξεύθηκε στον ορίζοντα της μπλογκόσφαιρας ανήμερα 3 του Δεκέμβρη. Θα πουν πως είναι τυχαίο. Συμπτωματικό. Μπορεί και «ατύχημα» γραφειοκρατικό. Τέτοιες μέρες που οι καλοί χριστιανοί τυλίγουν το θείο βρέφος με κορεάτικα λαμπιόνια για να ζεσταθεί η τσέπη τους και το κόκκινο απαντάται εκεί κοντά στους αγίους τόπους ως αίμα που φτάνει εδώ έχοντας βάψει τη στολή του Αϊ - Βασίλη, τέτοιες μέρες, τέτοια λόγια! Προεκλογικά και βαρβάτα σαν την άδεια που πρέπει να παίρνουν οι κομμουνιστές πότε από την ακροδεξιά, πότε από τους καθηγητές του ΣΥΡΙΖΑ για να μιλάνε για το χτες, το σήμερα και κυρίως το αύριό τους.

Πρόκειται για πλευρά που η ΚΝΕ δεν μπορεί παρά να παίρνει υπόψη στη δράση και την παρέμβασή της, οργανώνοντας από κοινού με το Κόμμα, μια πολύμορφη δραστηριότητα που θα απευθύνεται στις μικρότερες σχολικές ηλικίες, των τελευταίων τάξεων του δημοτικού και των πρώτων του γυμνασίου. Καλλιεργώντας με τη δράση, τις πρωτοβουλίες και τις θέσεις της «αντισώματα», τροφοδοτώντας τα στοιχεία της συλλογικότητας και της οργανωμένης πάλης, μεταδίδοντας αξίες, ιδανικά και γνώση, εξίσου από πολύ νωρίς στα παιδιά των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων.

Τα «πυρά» της αστικής τάξης και των πολυπλόκαμων μηχανισμών της για την επίδραση στη συνείδηση, πυκνώνουν στην ηλικία που αρχίζει το παιδί να καταλαβαίνει τον κόσμο και τη θέση του μέσα εκεί, όταν αρχίζει να διαμορφώνει κριτήρια για την κοινωνία και πολιτικές αντιλήψεις, να ενσωματώνει ιδέες, αξίες, συμπεριφορές. Και, βέβαια, μέσα σε κάθε κοινωνία, ενσωματώνει κατά πρώτο λόγο τις αντιλήψεις, ιδέες, και αξίες της κυρίαρχης τάξης.

Εξίσου καλά ο αντίπαλος γνωρίζει ότι οι ταξικές αντιθέσεις, οι τεράστιες ανισότητες που βρίσκονται στο DNA του σημερινού κοινωνικού συστήματος, που τρυπώνουν από χίλιες δυο μεριές σε κάθε λαϊκό σπίτι και στις ζωές των παιδιών, μπορούν υπό προϋποθέσεις να αποδειχτούν ένας «πολύ κακός» δάσκαλος για την επόμενη γενιά της εργατικής τάξης. Ξέρουν καλά οι καπιταλιστές ότι το σάπιο σύστημά τους δίνει από νωρίς ορισμένα σκληρά μαθήματα στα παιδιά της εργατικής τάξης, των φτωχών λαϊκών στρωμάτων.

Το ζητούμενο, από τη δική μας, σκοπιά είναι το πώς αυτό το μάθημα δε θα γίνεται από νωρίς ένα μάθημα υποταγής, μοιρολατρίας, ατομισμού, μειωμένων απαιτήσεων ή και προσπάθειας «φυγής» από το σημερινό κόσμο και τα προβλήματά του, αλλά ένα μάθημα αλληλεγγύης και συλλογικότητας, αγωνιστικότητας και πάλης με τις δυσκολίες, ένα πρώτο μάθημα για τις αιτίες των προβλημάτων, για το ότι υπάρχουν εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενοι.

Εχουμε, βέβαια, συναίσθηση και των δυσκολιών και της συνθετότητας μιας τέτοιας παρέμβασης, αλλά και των κενών και των αδυναμιών μας. Γιατί εδώ, σε αυτό το διαφορετικό «σχολείο» για τους μελλοντικούς συναγωνιστές, δε χωράει καμία τσαπατσουλιά και ανευθυνότητα, καμία αυτάρκεια, κι ούτε συγχωρείται η έλλειψη γνώσης και σχεδιασμού. Το διαφορετικό αυτό «μάθημα» δεν μπορεί παρά να γίνεται με οργανωμένο τρόπο και συγκεκριμένα βήματα σε κάθε περίπτωση, αξιολογώντας σε κάθε βήμα την όποια πείρα προκύπτει, αξιοποιώντας και στις σημερινές συνθήκες όλη την πλούσια ιστορική πείρα που έχει το Κόμμα και το εργατικό - λαϊκό κίνημα. Καθένας μπορεί να καταλάβει ότι αυτή η πλούσια δραστηριότητα στους άξονες «Δρω, Αισθάνομαι, Γνωρίζω» που αναφέρουμε στις Θέσεις του ΚΣ για το 11ο Συνέδριο απαιτεί πολλή προσπάθεια, ικανότητα, γνώση, αφομοίωση της επιστημονικής μας αντίληψης. Κατάλληλες δυνάμεις, εκπαίδευση και καλό καταμερισμό, σε κάθε περίπτωση στενή συνεργασία με τις κομματικές δυνάμεις σε όλα τα επίπεδα.

Μια τέτοια παρέμβαση της ΚΝΕ δεν μπορεί παρά να αγκαλιάζει όλες τις πλευρές της προσωπικότητας και όσων τη διαμορφώνουν: Το συναίσθημα, τη δραστηριότητα, τη γνώση.

Μέσα από τον αθλητισμό, το παιχνίδι, την εκδρομή, την κατασκήνωση και άλλες μορφές να καλλιεργεί την ομαδικότητα, τη φιλία, τη συμμετοχή, την πρωτοβουλία και την ανάληψη ευθύνης, τη μαχητικότητα απέναντι σε δυσκολίες, το «ένας για όλους και όλοι για έναν», κόντρα σε όσους πνίγουν τον ενθουσιασμό και τη ζωντάνια με τη θηλιά του ατομισμού και του ανταγωνισμού.

Να αξιοποιεί τη δύναμη της προοδευτικής τέχνης, του βιβλίου, του θεάτρου, της μουσικής, για να προβληματίζει, να διαμορφώνει ευαισθησίες και αξίες, να καλλιεργεί αντιστάσεις και να δίνει αισιοδοξία, θάρρος, αυτοπεποίθηση, θέληση για να αλλάξουμε τα πράγματα, μικρότερα και μεγαλύτερα, όλα.

Να εφοδιάζει με γνώση και «σημεία αναφοράς», να δημιουργεί αμφισβήτηση, να παροτρύνει στην αναζήτηση της αλήθειας και στο διάβασμα, να βάζει τη μοίρα του νέου ανθρώπου στα χέρια του, μαθαίνοντάς του ότι ο άνθρωπος μπορεί και να γνωρίσει τον κόσμο και τους νόμους του και να τον αλλάξει. Γιατί σε αντίθεση με όσα του διδάσκουν, η Ιστορία των αγώνων του λαού μας και όλων των λαών, των πατεράδων, μανάδων και παππούδων τού δείχνει αυτήν τη δύναμη, γεμίζει γνώση, παραδίδει τη σκυτάλη για να αλλάξουμε τον κόσμο. Με αυτήν την Ιστορία που εμπνέει και διδάσκει πρέπει να φροντίσουμε από νωρίς να έρχεται το παιδί σε επαφή, με τις κατάλληλες μορφές και τρόπους.

Μια πρώτη μικρή πείρα έχουμε ήδη ως Οργάνωση από μια αντίστοιχη τέτοια δραστηριότητα που οργανώθηκε το προηγούμενο διάστημα στο πλαίσιο των Διημέρων της ΚΝΕ, του Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή». Μπορεί να αξιοποιηθεί, ώστε να διαμορφώνεται μια σταθερή υποδομή, ν' απλώνεται μια τέτοια δραστηριότητα όλο το χρόνο. Συνολικά, δηλαδή, μέσα από όλους τους δρόμους και με τις κατάλληλες μορφές, σταθερά να καλλιεργούμε από πολύ μικρή ηλικία την ομαδικότητα, τη συλλογική προσπάθεια για την κατάκτηση της γνώσης και για την αντιμετώπιση όλων των ζητημάτων, την αλληλεγγύη, την αγάπη προς τους ανθρώπους του μόχθου.

Φυσικά, η προσπάθειά μας αυτή, που θέλουμε συνεχώς να γίνεται πιο ολοκληρωμένη και πολύπλευρη, δεν έχει ως στόχο - κι ούτε μπορεί - να γίνει ένα σχολείο στη θέση του σχολείου. Η παρέμβαση αυτή έχει συγκεκριμένο στόχο και περιεχόμενο: Να δώσει ερεθίσματα, να καλλιεργήσει πρότυπα, αξίες κι ένα σχετικά πιο εύφορο έδαφος ανάπτυξης της αγωνιστικής συνείδησης και στάσης ζωής του νέου που τελικά διαμορφώνεται σε μια επόμενη φάση.

Επίσης, η προσπάθεια αυτή δεν μπορεί παρά να παίρνει υπόψη και το φόβο, ακόμα και τις προκαταλήψεις και την άγνοια πολλών νέων ζευγαριών που θεωρούν ότι προστατεύουν τα παιδιά τους με το να τα αφήνουν έρμαια στις διαθέσεις και τα σχέδια του συστήματος. Να παίρνει υπόψη και την προσπάθεια του αντιπάλου, τις αστικές και μικροαστικές θέσεις που συστηματικά ζυμώνει και λένε ότι η διαπαιδαγώγηση των παιδιών πρέπει να γίνεται στους τέσσερις τοίχους του σπιτιού, είτε να αφήνεται απευθείας στα μονοπώλια, τους «ειδικούς» τους, στα προγράμματα του υπουργείου και γενικά στις «μητριές» του συστήματος.

Τα μέλη και τα στελέχη της ΚΝΕ έχουν και το δικό τους μερίδιο ευθύνης, ώστε η δραστηριότητα αυτή να επεκτείνεται και σε σωματεία, συλλόγους γυναικών, Λαϊκές Επιτροπές. Για να συνειδητοποιείται η ανάγκη όλοι οι φορείς του λαϊκού κινήματος και της λαϊκής συμμαχίας να αγκαλιάζουν συνολικά, πολύπλευρα ό,τι αφορά τη ζωή του εργαζόμενου, του άνεργου, του νέου ζευγαριού. Για να αποκαλύπτουν την παρέμβαση του αντιπάλου και τα καθήκοντα κάθε εργαζόμενου που δε συμβιβάζεται με τη σημερινή κατάσταση. Για να μεταφραστεί αυτή η θέληση και σε αντίστοιχες πρωτοβουλίες του εργατικού και λαϊκού κινήματος που θα αφορούν τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων.

«Διαπαιδαγωγώ σημαίνει μαθαίνω κάποιον να ζει με νέο τρόπο», έλεγαν οι Σοβιετικοί παιδαγωγοί. Κι αν ακόμα δεν υπάρχουν, στο πλαίσιο της σημερινής κοινωνίας, στα χέρια μας όλες οι δυνατότητες, ώστε να ζούμε «με νέο τρόπο», μπορούμε από σήμερα να μάθουμε να ζούμε με το κεφάλι ψηλά, να δυναμώνει η συνείδηση ότι και μπορούμε και θα ζήσουμε πολύ καλύτερα όταν η πανίσχυρη, πρωτοπόρα τάξη των εργατών συνειδητοποιήσει τη δύναμή της, παλέψει ενάντια στους καπιταλιστές και ξεδιπλώσει όλες τις αρετές της για την οικοδόμηση της νέας κοινωνίας.

Το ερώτημα που προκύπτει είναι ότι μήπως αυτή η θέση εμπεριέχει στην πραγματικότητα και τη δυνατότητα φιλολαϊκής μεταρρύθμισης του συστήματος; Μήπως υπάρχουν ακόμα περιθώρια βελτίωσής του προς όφελος των εργαζομένων ή ακόμα και ξεπεράσματός του και πρώτα απ' όλα της οικονομικής ουσίας του μέσα από μια σειρά «κοινωνικούς πειραματισμούς»;

Η έννοια αυτή έχει επίσης ένα μεγάλο φάσμα χρήσης και συμπεριλαμβάνει από δραστηριότητες που ουσιαστικά αφορούν την αντικατάσταση κρατικών δομών Υγείας και Πρόνοιας από εθελοντικά σχήματα, ομάδες που στηρίζονται από κοινοτικά προγράμματα, υποκαθιστώντας το δικαίωμα σε σύγχρονες παροχές, δημόσιες και δωρεάν, σε Υγεία και Πρόνοια με τέτοιου είδους προγράμματα που βρίσκονται πολύ μακριά από τις λαϊκές ανάγκες κ.λπ., μέχρι τα λεγόμενα συνεταιριστικά εγχειρήματα, που δυνάμωσαν ως λογική στις συνθήκες της κρίσης. Ακόμα περιλαμβάνει και δομές ομάδων ανέργων που δουλεύουν για ένα κομμάτι ψωμί, όπως οι ΚΟΙΝΣΕΠ, αλλά και δραστηριότητες της λεγόμενης Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, δηλαδή προσπάθειες εξωραϊσμού του κεφαλαίου που με το ένα χέρι επιβάλλει σκληρή εκμετάλλευση και με το άλλο δείχνει το «κοινωνικό του πρόσωπο».

Θυμίζουμε ότι η «κοινωνική οικονομία» δεν είναι καμιά ανακάλυψη του ΣΥΡΙΖΑ, των σοφών του Ιδρύματος Πουλαντζά, αφού πρώτα απ' όλα αυτή τη λογική έχουν φέρει οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και μάλιστα με συγκεκριμένο νόμο, το 2011, με τίτλο «Κοινωνική Οικονομία και Κοινωνική Επιχειρηματικότητα».

Ετσι, λοιπόν, η «Κοινωνική Οικονομία» εξυπηρετεί ταυτόχρονα διάφορες διαχειριστικές ανάγκες της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Αξιοποιείται για τη διαχείριση κοινωνικών προβλημάτων, της φτώχειας, της ανεργίας, για την καλλιέργεια αυταπατών ότι η διέξοδος στην ανεργία βρίσκεται στη συνεταιρισμένη αυτοαπασχόληση, αλλά ακόμα συμβάλλουν με το δικό τους τρόπο στη συνολική αναπαραγωγή του κεφαλαίου.

Μια οποιαδήποτε επιχείρηση που λειτουργεί στα πλαίσια του καπιταλισμού αντικειμενικά υπηρετεί τη διευρυμένη αναπαραγωγή του κεφαλαίου, την κερδοφορία των μονοπωλίων, αφενός συμμετέχοντας οργανικά στον καπιταλιστικό καταμερισμό εργασίας που υπηρετεί το κεφάλαιο, αφετέρου παράγοντας αξίες που τελικά κατανέμονται στο κεφάλαιο αναλογικά με το μέγεθός του σ' ολόκληρη την οικονομία. Ολες οι οικονομικές δραστηριότητες που πραγματοποιούνται μέσα στα πλαίσια του καπιταλισμού είναι ενταγμένες στο συνολικό προτσές διευρυμένης αναπαραγωγής του κεφαλαίου και δεν αναιρούν τη συλλογική εκμετάλλευση της εργατικής τάξης από την αστική.

Στη βάση των θέσεων των οπαδών της «κοινωνικής οικονομίας» βρίσκεται μια ιδεαλιστική αντίληψη στην οποία οι κοινωνικές - οικονομικές σχέσεις καθορίζονται από το «θέλω». Ετσι ο σκοπός της παραγωγής είναι θέμα επιλογής και όχι θέμα που καθορίζεται από τις λειτουργίες συνολικά της κοινωνίας. Στην προκειμένη περίπτωση αναφερόμαστε σε μια κοινωνία όπου η εμπορευματική παραγωγή είναι γενικευμένη. Ο ανταγωνισμός, το κυνήγι του κέρδους δεν είναι θέμα επιλογής ούτε θέμα ατομικών χαρακτηριστικών (εγκράτεια, απληστία κ.λπ.). Οποια επιχείρηση, όποια οικονομική δραστηριότητα όπως και αν αυτοαποκαλείται δεν ακολουθήσει αυτό το δρόμο δεν θα υπάρξει αύριο, σε αυτούς τους αδυσώπητους νόμους θα υπακούει υποχρεωτικά σε συνθήκες που είναι κυρίαρχος ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής.

Σήμερα, η σοσιαλδημοκρατία δεν μπορεί να υποσχεθεί κρατικοποιήσεις, μπορεί να υποσχεθεί μόνο «δημόσιο έλεγχο», δεν μπορεί να υποσχεθεί ένα πλαίσιο κοινωνικών παροχών σαν αυτό προηγούμενων δεκαετιών, μπορεί μόνο να υποσχεθεί «δίχτυ προστασίας» για τους εξαθλιωμένους, χαμηλού επιπέδου υπηρεσίες σε Υγεία, Πρόνοια, Εκπαίδευση, δεν μπορεί να υποσχεθεί αποφασιστική μείωση της ανεργίας αλλά «διαχείρισή» της στο πλαίσιο της οποίας προκρίνονται οι «συνεταιρισμοί ανέργων» κ.ά. Σε αυτό το πλαίσιο αποδυναμώνεται ακόμα και η στενή παλιά ρεφορμιστική διεκδίκηση του εργατικού κινήματος που αντικαθίσταται από την αποδοχή ζωής με ψίχουλα και διαφόρων τύπων «εθελοντική δραστηριότητα» λογής δικτύων με πολλά προσδιοριστικά «αυτό»- (αυτοδιαχείριση, αυτενέργεια). Αυτό το πλαίσιο καμία σχέση δεν έχει με πρωτοβουλίες αλληλεγγύης που παίρνουν και τα ταξικά συνδικάτα καθώς και φορείς του λαϊκού κινήματος για τη στήριξη όσων υποφέρουν περισσότερο από την κρίση, πρωτοβουλίες που έχουν στόχο να στηρίξουν τον εργαζόμενο στα πόδια του, υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα την ανάγκη της οργανωμένης πάλης και διεκδίκησης. Αφορά την (πολύ βολική για το κεφάλαιο) λογική που ουσιαστικά βγάζει από το κάδρο τις ευθύνες του κράτους σε όλες τις βαθμίδες του, από την κεντρική εξουσία μέχρι την τοπική διοίκηση, απέναντι στα προβλήματα των φτωχών λαϊκών στρωμάτων.

Αυτός είναι ένας σύγχρονος ρεφορμισμός που είναι ακόμα πιο αντιδραστικός από τον παλιότερο, ακόμα πιο ενσωματωμένος στο σύστημα, γυρνώντας το εργατικό κίνημα πίσω στις αυταπάτες των ουτοπικών και μικροαστών σοσιαλιστών. Αυταπάτες που βεβαίως στην εποχή τους μπορούσαν να εξηγηθούν ως στοιχεία της ανωριμότητας, της «μη συνειδητότητας» του εργατικού κινήματος, ενώ σήμερα αποτελούν συνειδητή επιλογή υποταγής της εργατικής τάξης στο κεφάλαιο και την εξουσία του.

Είναι καθαρό ότι από την πλευρά της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων η διέξοδος δεν βρίσκεται στις παραπλανήσεις των θεωριών της «κοινωνικής οικονομίας» αλλά στην κοινωνικοποίηση των μονοπωλίων, των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, του κεφαλαίου. Μόνο σε αυτή τη βάση μπορεί να υπάρξει οικονομία που ως κίνητρο της παραγωγής θα έχει τις σύγχρονες εργατικές - λαϊκές ανάγκες και όχι το καπιταλιστικό κέρδος.