Είναι εδώ και αρκετό καιρό, που η γνωστή εταιρεία «έξυπνων» συσκευών «MLS Innovation» έχει μπει στη δίνη σύνθετων εξελίξεων. Το μέλλον της εταιρείας είναι αβέβαιο, ενώ οι εργαζόμενοί της παλεύουν να πληρωθούν τα δεδουλευμένα τους, να βρουν τρόπο να τα βγάλουν πέρα.

Κοιτώντας προς τα πίσω, θα θυμηθούμε ότι η MLS αποτελεί μια καθόλα πετυχημένη εταιρεία από τη δεκαετία του '90 ακόμα. Το 1999 κατακτά το χρυσό Πανευρωπαϊκό Βραβείο Τεχνολογίας. Το 2015 και 2017 ήταν πρώτη σε πωλήσεις tablet στην Ελλάδα και για πολλά χρόνια πρώτη στα συστήματα πλοήγησης, με παρουσία σε πολλές χώρες και περιοχές του εξωτερικού: Τουρκία, Μέση Ανατολή, Βόρεια Αφρική, Χιλή, Κύπρο και Βαλκάνια.

Με βάση τα δημοσιεύματα, μόνο για την εξαετία 2014-2019 εμφάνιζε συνολικά κέρδη μετά φόρων περίπου 10 εκατ. ευρώ, ενώ έλαβε και εκατομμύρια ευρώ κρατικών επιδοτήσεων για τη συμμετοχή της σε ερευνητικά προγράμματα. Στα 30 χρόνια λειτουργίας της, η MLS αποτελούσε για πολλούς παράδειγμα ελληνικής επιχειρηματικότητας και καινοτομίας.

Ερχεται λοιπόν σχεδόν φυσικά το ερώτημα: 30 χρόνια καινοτομία, τι κέρδισαν οι εργαζόμενοι της MLS, που άκουγαν τόσα χρόνια ότι το «να πάει καλά η εταιρεία» είναι η καλύτερη εγγύηση και για τη δική τους προκοπή;

Με έναν μισθό που βγάζεις δεν βγάζεις το μήνα ξεκίνησαν, με έναν τέτοιο μισθό δουλεύουν κοντά 30 χρόνια μετά. Εναν μισθό που συχνά συνοδευόταν από εντατικοποίηση, υπερωρίες, ανασφάλιστη εργασία και κομμένες άδειες. Εναν μισθό που σε έδενε στην ανάγκη, κάθε μήνα να πρέπει να γυρίσεις στη δουλειά με τους δικούς τους όρους, αν θες να ζήσεις.

Σήμερα, μετά από 30 χρόνια καινοτομίας της MLS, ακόμα κι αυτός ο μισθός δεν είναι δεδομένος, όπως δεδομένο δεν είναι για πολλούς εργαζομένους της το πώς θα βγει ο μήνας.

«Επιτυχίες» σαν κι αυτή έχουμε πολλές στον κλάδο. Οπως τον ΟΤΕ, που την τελευταία μόνο δεκαετία, τα κέρδη του αυξήθηκαν κατά 90% και η μετοχή του πάνω από 1.000%! Κι όμως, το 80% των εργαζομένων αμείβεται με μισθούς κάτω των 800 ευρώ, διώχνονται εργαζόμενοι, επεκτείνονται οι ελαστικές σχέσεις εργασίας, αυξάνεται η εντατικοποίηση και υπονομεύεται η υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων.

Ανάλογα παραδείγματα μπορούν να βρεθούν πολλά, από διάφορες εταιρείες Πληροφορικής στις οποίες οι εργαζόμενοι ακούνε το ίδιο μονότονο τροπάρι: «Να πάει καλά η εταιρεία για να πάνε καλά και οι εργαζόμενοι». Και δώστου διακρίσεις, νέα συμβόλαια, εκατομμύρια κέρδη, αλλά για τους ίδιους ατέλειωτες υπερωρίες και εντατικοποίηση.

Ερχεται κάποτε η ώρα που πρέπει να αναρωτηθούμε: Πόσο πιο καλά πρέπει να πάει μια εταιρεία για να δουν προκοπή οι εργαζόμενοι;

Φυσικά υπάρχουν και εταιρείες που η κατάσταση είναι κάπως καλύτερη για τους εργαζόμενους, πάντα σε σχέση με άλλες. Ολες οι εταιρείες, όμως, αλλού πιο έντονα, αλλού λιγότερο, κρατάνε για τον εαυτό τους όλο και μεγαλύτερο κομμάτι του πλούτου που εμείς παράγουμε, πλούτος που συνεχώς μεγαλώνει και μεγαλώνει γρήγορα, χάρη και στη δουλειά των εργαζομένων στην Πληροφορική και τις Τηλεπικοινωνίες. Αυτός είναι ο σκοπός ίδρυσης και λειτουργίας κάθε επιχείρησης στον καπιταλισμό. Και όσο πιο καλά πάει η εταιρεία, όσο περισσότερα δηλαδή κερδίζει από τη δουλειά μας, τόσο της ανοίγει η όρεξη για παραπάνω.

Γι' αυτό οι εργαζόμενοι δεν είχαν και δεν μπορούν να έχουν κοινά συμφέροντα με τους επιχειρηματίες. Ο δικός τους κουτσουρεμένος μισθός φουσκώνει τα ταμεία της εταιρείας, η δική τους υπερωρία, οι δικές τους χαμένες άδειες, οι δικές τους εκπτώσεις στην υγεία και την ασφάλειά τους.

Εμείς ελπίζουμε να μην κλείσει η MLS, οι εργαζόμενοί της να κρατήσουν τις θέσεις εργασίας τους και να παλέψουν ώστε αυτές να είναι με όρους που να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες και δυνατότητες.

Αν όμως η MLS τελικά κλείσει, ένα θα είναι σίγουρο: Οτι, όπως και τόσες άλλες επιχειρήσεις, δεν την έκλεισαν οι αγώνες των εργαζομένων, οι απεργίες ή τα «ψηλά μεροκάματα». Πολύ απλά γιατί δεν υπήρχε τίποτα από όλα αυτά. Ούτε βέβαια την έκλεισε η πανδημία, που μας παρουσιάζεται δήθεν ως η αιτία για την οικονομική κρίση.

Αντίθετα, την ευθύνη την έχει ακέραιη το καπιταλιστικό σύστημα και τα κόμματα που το στηρίζουν. Απ' ό,τι φαίνεται για την MLS, όπως για τόσες και τόσες επιχειρήσεις στο παρελθόν, ήρθε η ώρα που τα βρήκε σκούρα στον ανταγωνισμό με τα μονοπώλια της Πληροφορικής και των Τηλεπικοινωνιών, κυρίως όσον αφορά στις εφαρμογές των ψηφιακών βοηθών. Αποδεικνύεται έτσι ότι κανένας εργαζόμενος, όσο καλά κι αν πηγαίνει η «εταιρεία του», δεν είναι εξασφαλισμένος στον καπιταλισμό.

Το κλείσιμο μιας επιχείρησης από τον καπιταλιστικό ανταγωνισμό συνήθως αποδίδεται από τα αστικά ΜΜΕ και κόμματα στους κακούς χειρισμούς της εταιρείας, κάνοντας έναν ψευδεπίγραφο διαχωρισμό σε «υγιείς» και «μη υγιείς» επιχειρήσεις, που είχε γίνει και σημαία του ΣΥΡΙΖΑ τα προηγούμενα χρόνια. Σερβίρουν έτσι, σκοπίμως, την αυταπάτη ότι θα ήταν δυνατόν, αν όλες οι εταιρείες ήταν «υγιείς», να αναιρεθεί η τάση που υπάρχει από την αρχή του καπιταλισμού και είναι συνυφασμένη με αυτόν, ο μεγάλος να τρώει τον μικρό και να συγκεντρώνεται η αγορά σε όλο και λιγότερα χέρια.

Απεναντίας, με σκοπό τον καπιταλιστικό ανταγωνισμό είναι που οι εταιρείες καταφεύγουν σε διάφορες «λαμογιές» ή στη θυσία των εργασιακών δικαιωμάτων. Δεν είναι λίγες οι φορές που έχουμε ακούσει από εργοδότες του κλάδου ότι ο ανταγωνισμός είναι σκληρός και δεν πρέπει να «ζητάμε πολλά» από την εταιρεία, αλλά να «βάλουμε πλάτη» για «να πάει καλά».

Συνεπώς, τις συνέπειες του καπιταλιστικού ανταγωνισμού δεν τις βιώνουν οι εργαζόμενοι μόνο όταν κλείνει μια επιχείρηση, αλλά ακόμα και όταν «πάει σφαίρα». Γιατί είναι εκεί ακριβώς που το επιχειρηματικό κέρδος είναι μεγάλο, που εντείνεται ο ανταγωνισμός των εταιρειών για το κέρδος αυτό, που αυξάνει η εντατικοποίηση των εργαζομένων τους: Να ολοκληρώσουν πιο γρήγορα ένα λογισμικό από την αντίπαλη εταιρεία, πιο φτηνά, πιο «ευέλικτα». Ετσι παίρνουν έργα οι εταιρείες, περισσότερα εκατομμύρια, έτσι «πάει καλά» η εταιρεία και οι εργαζόμενοι γίνονται θυσία σε αυτόν το βωμό. Χαμένος λοιπόν βγαίνει ο εργαζόμενος από τον καπιταλιστικό ανταγωνισμό, αδιάφορο σε ποια πλευρά των ανταγωνιστών θα βρεθεί, με τους νικητές ή με τους χαμένους.

Η πετυχημένη πορεία της «MLS Innovation» δεν πέρασε απαρατήρητη από τις κατά καιρούς κυβερνήσεις και τα κόμματα της «επιχειρηματικότητας» όπως λένε. Από τα γραφεία της έχουν περάσει πολιτικοί και υπουργοί της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ, αναδεικνύοντάς την ως το ελληνικό παράδειγμα καινοτομίας και προωθώντας την πολιτική τους για τη στήριξη της επιχειρηματικότητας.

Ο Κυρ. Μητσοτάκης, ως νέος πρόεδρος της ΝΔ τότε, έλεγε χαρακτηριστικά ότι ήρθε «να απενοχοποιήσει την έννοια του επιχειρηματικού κέρδους». Να απενοχοποιήσει δηλαδή τι; Την ανασφάλιστη εργασία, τους χαμηλούς μισθούς, τις απλήρωτες υπερωρίες, τις κομμένες άδειες και άλλα τέτοια... «παρεξηγημένα».

Ετσι, η στήριξη των ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ στην επιχειρηματικότητα μεταφράστηκε από τη μία σε σειρά νομοσχεδίων για μειωμένους μισθούς, ελαστικές σχέσεις εργασίας, διάλυση της Κοινωνικής Ασφάλισης και φίμωση των συνδικάτων. Και από την άλλη σε φοροαπαλλαγές, ρευστότητα και φτηνό δανεισμό για το κεφάλαιο, επιδοτήσεις και κρατικές παραγγελίες. Μεταφράστηκε επίσης στις ΠΝΠ που ψήφισε η κυβέρνηση μέσα στην πανδημία και αξιοποίησε η εργοδοσία της MLS για να φορτώσει τα βάρη στους εργαζόμενους.

Ετσι και σήμερα, οι εργαζόμενοι της MLS στην προσπάθειά τους να διεκδικήσουν τα δεδουλευμένα τους δεν έχουν απέναντί τους μόνο την εργοδοσία της MLS. Εχουν για ακόμη μια φορά απέναντί τους το αστικό κράτος και τα κόμματα του κεφαλαίου που διασφαλίζουν ότι σε περίπτωση κήρυξης πτώχευσης μιας επιχείρησης, αυτό που πρέπει να σωθεί είναι το κεφάλαιο και όχι οι εργαζόμενοι. Γι' αυτό υποβαθμίζονται διαρκώς οι απαιτήσεις των εργαζομένων έναντι των τραπεζών, διαχωρίζεται η περιουσία της εταιρείας από την περιουσία των μετόχων της κ.ά.

Δυστυχώς, οι θυσίες των εργαζομένων που ανέχονταν τόσα χρόνια προβλήματα και καταστάσεις, στο όνομα του να έχουν μια δουλειά, έναν μισθό να πάνε σπίτι τους, δεν έσωσαν τις θέσεις εργασίας τους. Αντίθετα, τους έφεραν σε πιο δύσκολη θέση. Χρεωμένους, να αγωνιούν πώς θα βγάλουν τον μήνα, γιατί ο μισθός ποτέ δεν έφτανε για τίποτε άλλο, να χρειάζεται να παλεύουν για τα δεδουλευμένα τους, αντιμέτωποι με αντιδραστικούς νόμους, απροετοίμαστοι απέναντι στους σχεδιασμούς της εργοδοσίας. Ο αγώνας τους είναι η μοναδική διέξοδος.

Το συμφέρον των εργαζομένων είναι λοιπόν να πάψουν να «βάζουν πλάτη» στους εργοδότες και το κράτος τους, αλλά να «βάλουν πλάτη» στην προσπάθεια να φύγουν αυτοί από τη μέση, να δυναμώσει η διέξοδος που προτείνει το ΚΚΕ: Να κάνουν οι εργαζόμενοι κουμάντο στο κράτος και την οικονομία. Να γίνουν κοινωνική περιουσία οι εταιρείες Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών, μαζί με τις άλλες επιχειρήσεις και εργοστάσια, τον φυσικό πλούτο και τις υποδομές, ώστε η παραγωγή να γίνεται με γνώμονα την κάλυψη των κοινωνικών αναγκών.

Τα καινοτόμα μέσα απαιτούν και καινοτόμες λύσεις σαν αυτή που προτείνει το ΚΚΕ. Το ξεπερασμένο και το ουτοπικό είναι να περιμένουμε ότι αυτοί που έχουν συμφέρον από την εκμετάλλευση θα την καταργήσουν κιόλας.