1950. Μακρόνησος. «(...)Ο Πέτρος χαμογελάει καθώς σκίζει τη φόδρα του και δένει/ την πληγή μας/ ο γέρο - Μαθιός έχει δυο μάτια ήρεμα και τρία σκοτωμένα/ αγόρια/ κι ο Ηλίας λέει: "εγώ θα βρω τον τρόπο να παίζω φυσαρμόνικα"/ κι ας του 'χουν κόψει και τα δυο του χέρια», έγραφε ο Μακρονησιώτης Τάσος Λειβαδίτης. Ηταν ο τρίτος χρόνος, που η Μακρόνησος αντιβούιζε από τις οδύνες, τις οιμωγές των σακατεμένων δεσμωτών της Μακρονήσου, που αντιστέκονταν στο σκότος και τη βία ξένων και ντόπιων τυράννων. Κι ενώ ο λαός πονούσε για τους «Προμηθείς» του, το Κράτος και η Βία του περιέγραφαν ένα «νέο Παρθενώνα».

1950. Ο αποφυλακισμένος το 1949 από τη Μακρόνησο δικηγόρος Ευάγγελος Μαχαίρας, αν και υπόδικος, τολμά, δημοσιογραφώντας στην εφημερίδα «Μάχη», να αποκαλύψει την αλήθεια, να πολεμήσει το πρωτοφανές κολαστήριο της Μακρονήσου. Ενα χρόνο κράτησε η ριψοκίνδυνη, πεισματική δημοσιογραφική έρευνα του Ευάγγελου Μαχαίρα για τη Μακρόνησο, η οποία επεκτάθηκε και στα Γιούρα και σ' άλλα κάτεργα. Ερευνα, που υπήρξε η πρώτη και πολυτιμότερη «πηγή» όλων των μέχρι σήμερα βιβλίων για τη Μακρόνησο. Ερευνα - προσωπικός αγώνας του Ευάγγελου Μαχαίρα, για χάρη του αγωνιστή λαού μας και της ιστορικής αλήθειας. «Καρπός» της, διακόσια περίπου άρθρα, πλαισιωμένα με σχόλια, καταγγελίες και πλήθος αποδεικτικών στοιχείων (βασανιστηρίων, δεσμοφυλάκων, νεκρών και ζωντανών δεσμωτών, κυβερνητικών και δικαστικών εγκλημάτων, δημοσιευμάτων, κλπ.) και ντοκουμέντων. Αρθρα, που, με δαντικής δύναμης γραφή, αποκάλυψαν την «κόλαση» της μεταπολεμικής αγγλοαμερικανοκαθοδηγούμενης «Εθνικής Αναμορφώσεως» του ελληνικού λαού. Αρθρα, που συνδύασαν με υποδειγματικό τρόπο την ιδεολογικοπολιτική κατάρτιση, το «σκουλήκι» της ασυμβίβαστα μαχητικής δημοσιογραφικής έρευνας, αλλά και το δριμύ «κατηγορώ» της εξίσου μαχητικής νομικής γνώσης του συντάκτη τους.

Αυτή η πολύτιμη για την ιστοριογραφία μας, αλλά άγνωστη στις νεότερες γενιές, αγωνιστική «κατάθεση» του Ευάγγελου Μαχαίρα, φυλαγμένη στα αρχεία της Πανελλήνιας Ενωσης Κρατουμένων Αγωνιστών Μακρονήσου, μπορεί να γίνει πια δημόσιο «κτήμα» του λαού μας, χάρη στην πλούσια εικονογραφημένη (με ντοκουμέντα και έργα εγκλείστων καλλιτεχνών) έκδοσή της, υπό τον τίτλο «Πίσω από το γαλανόλευκο παραπέτασμα - Μακρόνησος, Γιούρα κι άλλα κάτεργα», από το «Προσκήνιο». Η ιδέα - ιδέα που ευδοκίμησε με την επιμονή της - για την έκδοση αυτού του κειμηλίου, που περιποιεί τιμή στην ελληνική δημοσιογραφία, ανήκει στον δημοσιογράφο και ιστορικό Γιώργο Πετρόπουλο, ο οποίος, προλογίζοντας το βιβλίο, υπογραμμίζει την «ιδιαίτερη ιστορική αξία» του, αφού «ανήκει σ' ολόκληρο τον ελληνικό λαό».