Κυριακή 25 Γενάρη 2004
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 4
ΑΠΟ ΜΕΡΑ ΣΕ ΜΕΡΑ

ΒΙΒΛΙΟ
«Σπόρος» της ιστορικής εξέλιξης

Με μακρόχρονη καθυστέρηση κυκλοφόρησε στα ελληνικά το σπουδαιότατο έργο του Γάλλου μαρξιστή ιστορικού Ζορζ Λεφέβρ «Η Γαλλική Επανάσταση» (πρώτη έκδοση το 1930). Ο έπαινος για την έκδοσή του, οφείλεται στον άοκνο, εξαιρετικού αποτελέσματος, μεταφραστικό μόχθο του Σπύρου Μαρκέτου, ο οποίος πρότεινε την έκδοσή του στο Μορφωτικό Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης. Παγκοσμίως, χύθηκε πολύ ιστοριογραφικό, δοκιμιακό, αρθρογραφικό μελάνι για τη Γαλλική Επανάσταση. Πολλοί προοδευτικοί ιστορικοί και διανοητές υπήρξαν θαυμαστές της, όχι, όμως, όλοι «εξοπλισμένοι» τόσο ώστε να την ιστορήσουν με πολύπλευρη, προπάντων διαλεκτική, σκοπιά. Πολλαπλάσιοι ήταν οι «κονδυλοφόροι» των ηγεμόνων, της φεουδαρχίας και της μεγαλοαστικής τάξης, που την κατασυκοφάντησαν. Αντίθετα, το έργο του Λεφέβρ είναι υποδειγματικός «καρπός» της μαρξιστικής ιστοριογραφικής παράδοσης των Ζαν Ζορές και Αλμπέρ Ματιέ, την οποία ακολούθησε και επέκτεινε ο Ζορζ Λεφέβρ, με αυτό και άλλα έργα του για τη Γαλλική Επανάσταση. Ο Λεφέβρ έχοντας συγκεντρώσει πολύπλευρα στοιχεία σε ευρωπαϊκό και αμερικάνικο επίπεδο (πρωτίστως οικονομικά, αλλά και πολιτικά, θεσμικά, στρατιωτικά, ιδεολογικά, ακόμα και πολιτιστικά όσον αφορά στην επίδραση που άσκησε στις ιδέες και στο έργο μεγάλων δημιουργών τον 18ο και 19ο αιώνα), αξιοποιώντας και τη διδαχή της σχολής των «Annales» (Ιστορικά Χρονικά της Γαλλικής Επανάστασης), ανέλυσε τη Γαλλική Επανάσταση, όχι ως μεμονωμένο φαινόμενο - γεγονός, αλλά ως μέρος της «συνολικής» και «ποσοτικής» ιστορίας. Γι' αυτό ο Λεφέβρ, εκτός από γλωσσάρι όρων, πλαισίωσε το έργο του με τεράστια - πολύπτυχη θεματολογικά, εξειδικευμένη σε πολλούς τομείς και αντίστοιχη των κεφαλαίων και υποκεφαλαίων του έργου βιβλιογραφία (την οποία εμπλούτισαν οι μετέπειτα επιμελητές επανέκδοσης του έργου).

Η Γαλλική Επανάσταση, η οποία ξεκίνησε στο πλαίσιο του ανταγωνισμού αριστοκρατών - μοναρχίας, κλιμακώθηκε από το λαό, αλλά δεν ολοκληρώθηκε, και τελικά έφερε στην εξουσία την αστική τάξη, για τον Λεφέβρ «αποτέλεσε σταθμό στα πεπρωμένα του δυτικού κόσμου». Και, βέβαια, ο Λεφέβρ, στη θεμιδοριανή εποχή (1794 - 1799), βλέπει την αντιδραστική, αντιλαϊκή πολιτική της αστικής τάξης, η οποία οδήγησε στη 18η Μπρυμέρ και στην έλευση του Βοναπάρτη. Ο Λεφέβρ πίστευε ότι η Γαλλική Επανάσταση επισκίασε τις επαναστάσεις στην Αγγλία και την Αμερική, «επειδή περιέκλειε το σπόρο της σύγκρουσης της νέας σύγκρουσης που θα ζούσαν οι ερχόμενες γενιές(...) Πλάι στην αστική ερμηνεία της ισότητας των δικαιωμάτων η Επανάσταση είδε να γεννιούνται άλλες δύο εκδοχές της: αφ' ενός η κοινωνική δημοκρατία και αφ' ετέρου ο κομμουνισμός».


Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ