Σάββατο 23 Μάρτη 2002
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 40
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ
Οι ποιητές των αγώνων

«Πια ο καθείς γνωρίζει / πως από καιρό / - και προπαντός στα χρόνια τα δικά μας τα σακάτικα / - είθισται να δολοφονούν τους ποιητάς»

(Νίκος Εγγονόπουλος)

Η ποίηση δείχνει πράξεις, έλεγε ο Μαγιακόφσκι. Πριν πέντε χρόνια, το αυταρχικό καθεστώς της Νιγηρίας με τους εγκάθετους οικονομικούς πράκτορες, της Μεγάλης Βρετανίας, δολοφονούσαν τον ποιητή Κεν Σάροου Ουιούα, γιατί κατήγγειλε το φασιστικό καθεστώς της χώρας του - όταν, σε συνεργασία με την εταιρία πετρελαίου (ΒΡ), μόλυναν ασυστόλως τους παρθένους ποταμούς - πέρα απ' τη στυγνή εκμετάλλευση της αποικιοκρατίας! Ο Λόγος για την ποίηση, αυτήν που εξαγνίζει τα συναισθήματά μας και μας οδηγεί σε μονοπάτια που κάποτε αρνούμαστε. Αυτήν την αλκυόνη μέσα στην τόση πεζότητα της ζωής μας - που πάει, έρχεται ανάμεσα στο χρόνο και την αιωνιότητα: Παραμένει ισόβιος ανάμνηση του «παραδείσου». Η ποίηση του κυκλάμινου - της άνοιξης, της φιλοσοφίας του μίσχου, μας παρηγορεί ακόμη και για τα ανέφικτα. Μας οδηγεί στην αλήθεια της μαργαρίτας, όπως έλεγε ο Ελύτης. Αυτή η ποίηση, που μιλάει για το σφυρί που χτυπάει την πέτρα, αλλά και τη λέξη που διηγείται τον ήχο της. Συγκινεί, γιατί αναπτύσσει τον πολιτισμό.

Αλλά οι εικόνες από μόνες τους δε χαρακτηρίζουν τον ποιητή, όσο όμορφες κι αν είναι. Γίνονται τεκμήριο πρωτότυπης μεγαλοφυίας, όταν ζυμώνονται κοντά στο λαό τον αδικημένο. Οταν πηγάζουν απ' τις λαϊκές αγωνίες και τα βάσανα. Τότε έχουν κοινωνική απήχηση και αποτελεσματικότητα. Οταν και όσο τις τροποποιεί ένα κυρίαρχο πάθος, της κοινωνικής αλλαγής: «Πιστεύω στην ποίηση, στον έρωτα, στο θάνατο / γι' αυτό ακριβώς πιστεύω στην αθανασία / Γράφω ένα στίχο, γράφω τον κόσμο, υπάρχω, / υπάρχει ο κόσμος. / Απ' την άκρη του μικρού δαχτύλου μου ρέει ένα ποτάμι. / Ο ουρανός είναι εφτά φορές γαλάζιος. / Τούτη η καθαρότητα είναι και πάλι η πρώτη αλήθεια, η τελευταία μου θέληση» (Γιάννης Ρίτσος).

Σίγουρα, η ποίηση απαιτεί την εξαφάνιση του «εγώ». Ο ποιητής των αγώνων πρέπει να πιστεύει κάτι πάνω απ' αυτόν. Ισως αυτό να υπονοούσε ο σολωμικός στοχασμός: «Κλείσε μέσα σου την Ελλάδα - ή ό,τι άλλο - και θα αισθανθείς κάθε είδους μεγαλείο», εννοώντας την πίστη σ' ένα ιδανικό. Το κορύφωμα των ανθρωπιστικών ιδεών στην εποχή του ιμπεριαλισμού - της νέας τάξης του αίματος, της διευρυμένης βαρβαρότητας, είναι βεβηλωμένα ανεκπλήρωτο. Οι τρεις αρχές του ουμανισμού: Της ελευθερίας, της ισότητας, της αδελφότητας. Οι καλύτεροι ποιητές είναι οι εργάτες του μόχθου!

Σε μια ιστορική περίοδο, μετά την ανατροπή και την παλινόρθωση του καπιταλισμού στις χώρες του σοσιαλιστικού μπλοκ, όπου προσπαθούν να μας πείσουν ότι ο πόλεμος είναι ειρήνη, η ελευθερία είναι σκλαβιά, η άγνοια είναι δύναμη (!!!), η φωνή του αείμνηστου φίλου μου ποιητή Μιχάλη Κατσαρού έρχεται διαρκώς: «Αντισταθείτε». Είναι για τους ποιητές των αγώνων, η διαρκής προτροπή για τη μη απώλεια της εν εγρηγόρσει καταστάσεως του ανθρώπου. Μας αρκεί ο αχός απ' τα χαλκά, καθώς τα αλληλοχτυπάει ο αγέρας,/ το κοπαδιαστό φτερούγισμα και οι κρωγμοί των περιστεριών/ στο χλωμό φως του δειλινού! Η ποίηση είναι κοινωνικό φαινόμενο. Απ' την κοινωνία προέρχεται και την κοινωνία υπηρετεί (Μάρκος Αυγέρης). Είναι έκφραση ολόκληρη/ Η τέχνη κι η αισθητική της καταξίωσης: Η ποίηση.


Παναγιώτης ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗΣ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ