Οχι. Αυτό το όχι, μου έχει στοιχίσει πολύ. Ούτε μου βγαίνει αυθόρμητα, ούτε μου αρέσει. Δεν αντέχω να λέω όχι, στα χέρια που τείνουν προς το μέρος μου, ενώ περιμένω στο φανάρι μέσα στο αυτοκίνητο. Δεν αντέχω να λέω όχι, στο παιδικό χέρι που μου προσφέρει ένα μπουκέτο μαραμένα λουλούδια. «Οσο δίνεις, τόσο τους καθιστάς εξαρτημένους από την ελεημοσύνη. Δε λύνονται με ελεημοσύνη τα προβλήματα», μου έλεγε, παλαιότερα, ένας φίλος, προσπαθώντας να με πείσει ότι δεν υπάρχει λόγος να νιώθω τύψεις. «Σε όσους και να δώσεις, όσα και αν δώσεις, ποτέ δεν είναι αρκετά», έλεγε ένας άλλος, ενώ ουκ ολίγες φορές άκουσα αναλύσεις περί δικτύων εκμετάλλευσης κλπ., που πιθανώς διόλου να απέχουν από την αλήθεια.

Ομως, να... Δεν αντέχω να περνάω νύχτα από την Ομόνοια, να βρέχει, να κάνει κρύο, ή να έχει καύσωνα, και να βλέπω νέους, γέρους, γυναίκες, να στρώνουν χαρτόκουτα στις εισόδους των πολυτελών καταστημάτων. Οταν το είχα δει πρώτη φορά σε κάποια πρωτεύουσα της δυτικής Ευρώπης, είχα νιώσει το ίδιο συναίσθημα ασφυξίας και θλίψης, που νιώθω και τώρα, που το «φαινόμενο» ήρθε και εδώ. Και όταν κάποιοι φίλοι, που μένουν στην προαναφερόμενη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, με ενημέρωσαν χαρούμενοι ότι «πλέον δεν υπάρχει στο δρόμο κανένας άστεγος, κανένας ζητιάνος, κανένα πρεζάκι, μπορείς πια να περπατήσεις ελεύθερα», εννοώντας ότι όλοι αυτοί οι απόκληροι απλώς σωρεύτηκαν, με αστυνομικές «σκούπες», στις εργατικές συνοικίες των προαστίων, δεν ένιωσα καμία ανακούφιση.

Αντίθετα, ένιωσα ντροπή. Να μη βλέπουμε τους ανθρώπους που αποβάλλει το σύστημά μας, τους άνεργους, τους άστεγους. Να μην τους έχουμε στα πόδια μας. Να μη μας χαλάνε τη ζαχαρένια. Να τους κλείνουμε πίσω από την πόρτα του διαμερίσματός μας, της αποστειρωμένης, απάνθρωπης ζωής μας: Σπίτι - δουλιά και πρόσεξε μην πεις μια κουβέντα παραπάνω και βρεθείς και εσύ στο δρόμο.

Κι όμως, υπάρχουν. Είτε βλέπουμε, είτε όχι, όλα αυτά, που μας κάνουν λιγότερο ανθρώπους, υπάρχουν. Υπάρχουν και διογκώνονται. Γι' αυτό δεν μπορώ να κλείσω την πόρτα πίσω μου. Γιατί όσο διαιωνίζεται μια πραγματικότητα που ωθεί ανθρώπους «εκτός εικόνας», χέρια να ζητούν ελεημοσύνη, παιδιά να πεθαίνουν από την πείνα, τόσο λιγότερο άνθρωποι είμαστε. Γι' αυτό εξοργίζομαι ακόμη περισσότερο με όσους «κάνουν ότι δε βλέπουν» και θα ήθελαν πολύ, όντως, να πετάξουν τα «σκουπίδια» της κοινωνίας μας κάπου απόμακρα, προκειμένου να διαφυλάξουν το «γυάλινο υπέροχο» κόσμο τους από τη δυσωδία των πράξεών τους. Ισως, όταν πάψεις να αγανακτείς και να θλίβεσαι με την απανθρωπιά, όσες φορές την ημέρα και αν έρχεσαι αντιμέτωπος με αυτήν, ίσως τότε αφήνεις, ουσιαστικά, και την τελευταία σου πνοή...