Σάββατο 20 Μάρτη 2004
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 32
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ
Οι ποιητές του μόχθου...

«Μ' ακολουθεί / με συνοδεύει ευφροσύνη / κάποτε γελά, ωσάν παιδί κι ας πέφτει πάνω μου / η νοτερή μέρα, η σιγανή ώρα της μελαγχολικής βροχής»

(Χρήστος Ν. Κουλούρης)

Η ποίηση είναι το άλλο τρισυπόστατο της υπερηφάνειας, έλεγε ο ποιητής Νίκος Εγγονόπουλος. Ο ποιητής Μαγιακόφσκι έλεγε ότι η ποίηση δείχνει πράξεις. Πριν από οκτώ χρόνια, το αυταρχικό καθεστώς της Νιγηρίας, σε συνεργασία με τους εγκάθετους οικονομικούς τοποτηρητές του, πράκτορες της Μεγάλης Βρετανίας, δολοφονούσαν τον ποιητή Κεν - Σάροου - Ουιούα. Γιατί αυτός κατήγγειλε το φασιστικό καθεστώς της χώρας του: Αυτοί σε συνεργασία με τις εταιρίες πετρελαίου μόλυναν ασυστόλως τα γάργαρα νερά των ποταμών. Δεν εφάρμοζαν ούτε καν τους «τύπους» εξόρυξης (περισσότερα κέρδη) - πέραν απ' τη στυγνή εκμετάλλευση της αποικιοκρατίας. Ο λόγος για την ποίηση, αυτήν που εξαγνίζει τα συναισθήματά μας. Μας οδηγεί σε μονοπάτια που κάποτε αρνούμαστε. Αυτήν την Αλκυόνη μέσα στην τόση πεζότητα της ζωής μας - που πάει και έρχεται ανάμεσα στην αιωνιότητα και το διάνυσμα του χρόνου... Να παραμένει ισόβιος ανάμνηση του «Παραδείσου». Η ποίηση του κυκλάμινου - της άνοιξης, της φιλοσοφίας, του μίσχου, μας παρηγορεί ακόμη, για τα ανέφικτα. Μας οδηγεί στην αλήθεια της μαργαρίτας, όπως έλεγε ο Ελύτης. Αυτή η ποίηση, που διαρκώς μιλάει για το σφυρί που χτυπάει την πέτρα, αλλά και τη λέξη που διηγείται τον ήχο της. Συγκινεί γιατί αναπτύσσει τον πολιτισμό.

- «Χύθηκε πολύ αίμα / Για να μπορέσουμε εμείς ν' αγαπιόμαστε» (Θάνος Ασίκης).

Αλλά, οι εικόνες από μόνες τους δε χαρακτηρίζουν τον ποιητή, όσο όμορφες κι αν είναι. Οσο πιστά κι αν έχουν αντιγραφεί απ' τη φύση, κι όσο ακριβέστατα κι αν έχουν αντιπροσωπευτεί με λέξεις. Γίνονται τεκμήριο πρωτότυπης μεγαλοφυίας, όταν ζυμώνονται κοντά στον αδικημένο λαό. Πηγάζουν απ' τις λαϊκές αγωνίες, τα βάσανα - τότε έχουν κοινωνική απήχηση, αποτελεσματικότητα: Οταν και όσο τις τροποποιεί ένα κυρίαρχο πάθος, της κοινωνικής αλλαγής. «Ποίηση είναι ν' αφουγκράζεσαι τη φλέβα του χρυσού κάτω απ' τα πόδια σου. / Ποίηση είναι να κοιτάς το μυρμήγκι π' ανηφορίζει φορτωμένο κόκκους σταριού. / Η μέλισσα που φτεροκοπά ανάμεσα στ' άνθη πλέκοντας στεφάνια αρμονίας. / Ποίηση είναι ν' ακούς τα λόγια του άλλου χίλια μέτρα μακριά. / Ποίηση είναι ν' ακούς το τραγούδι και το γέλιο του άλλου χίλια μέτρα μακριά. / Και να 'ναι λυγμός και γέλιο και τραγούδι δικά σου. / Ποίηση είναι να προσπαθείς να συμμετέχεις και ν' αγωνίζεσαι» (Βασίλης Λιόγκαρης).

Σίγουρα, η ποίηση απαιτεί την εξαφάνιση του εγώ. Οι ποιητές των αγώνων πρέπει να πιστεύουν κάτι πάνω απ' αυτούς. Ισως αυτό να υπονοούσε ο σολωμικός στίχος: «Κλείσε μέσα σου την Ελλάδα, ή ό,τι άλλο - και θα αισθανθείς κάθε είδους μεγαλείο». Εννοώντας την πίστη σ' ένα ιδανικό: Το κορύφωμα των ανθρωπιστικών ιδεών. Οι καλύτεροι ποιητές είναι οι εργάτες του μόχθου:

«Μας αρκεί ο αχός απ' τα χαλκά / καθώς τ' αλληλοχτυπάει ο αγέρας / το κοπαδιαστό φτερούγισμα και οι κρωγμοί των περιστεριών / στο χλωμό φως του δειλινού». Η ποίηση είναι κοινωνικό φαινόμενο. Απ' την κοινωνία προέρχεται, την κοινωνία πρέπει να υπηρετεί. Είναι η ποίηση ολική έκφραση.

Η αισθητική της καταξίωση δίνει ονόματα στα βάσανά μας. Αυτό κάνει η ποίηση διαλεκτικά: Καταγράφει, αναλύει τα συναισθήματά μας...


Παναγιώτης ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗΣ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ