«Εικονομαχία» | Η ΑΠΟΨΗ ΜΑΣ | ΑΠΟ ΜΕΡΑ ΣΕ ΜΕΡΑ

ΑΠΟ ΜΕΡΑ ΣΕ ΜΕΡΑ

«Εικονομαχία»

Η ελευθερία της συνείδησης συνιστά αναφαίρετο δικαίωμα. Το δικαίωμα του καθενός να αποφασίζει, χωρίς εκβιασμούς και καταναγκασμούς, σε τι θα πιστεύει. Η ελευθερία της συνείδησης, όμως, αποτελεί φράση κενή περιεχομένου, εφόσον δεν προηγείται η εκπλήρωση μιας προϋπόθεσης: Πρέπει η γνώση να έχει αποβάλει το πέπλο κάθε προκατάληψης και κάθε δεισιδαιμονίας, ώστε η απόφαση που θα λάβεις να είναι πραγματικά «ελεύθερη».

***

Στις σημερινές συνθήκες, το πρόβλημα της ελευθερίας της συνείδησης αποτυπώνεται με περίτρανο τρόπο στις μεταμεσονύκτιες τηλεοπτικές ζώνες, όπου καφετζούδες, αστρολόγοι και χαρτορίχτες κυκλοφορούν ανάμεσά μας σαν τα φαντάσματα και, το χειρότερο από όλα, έχουν και πελατεία... Θα υποστήριζε κανείς ότι αυτή η πελατεία συνιστά ένα κοινό με «ελεύθερη συνείδηση»;

Το ερώτημα - με αφορμή τις «θαυματουργές» εικόνες - επανέρχεται: Τι είδους «ελευθερία» είναι αυτή, που ανάγει το μυστικισμό σε «πίστη» και πόσο «ελεύθερη πίστη» είναι αυτή που σε οδηγεί να στοιβάζεσαι σε ουρές, να ποδοπατάς και να ποδοπατιέσαι, για να φτάσεις στη «θεία εικόνα», που, κάθε φορά, οι επιτήδειοι έχουν βάλει παραδίπλα της το παγκάρι;...

***

Κατά τη γνώμη μας, το πρόβλημα της ελευθερίας της συνείδησης δε θα λυθεί, όπως και δε λύθηκε ποτέ, με την αντιπαράθεση ανάμεσα στον θρησκευόμενο με τον μη θρησκευόμενο. Οι εικόνες των ανθρώπων, που στριμώχνονται έξω από τη Μητρόπολη για να φτάσουν στην εικόνα της Παναγίας, δε θα μειωθούν, αν επιτεθείς με ασέβεια στις απόψεις τους.

Ομως, μιας και οι ίδιοι οι παπάδες μας άρχισαν να τσακώνονται για τα παγκάρια και τις εικόνες, είναι μια ευκαιρία να δούμε πίσω από αυτόν τον κουρνιαχτό. Η δική μας πρόταση, ειδικά προς αυτούς τους ανθρώπους που πίσω από το «πίστευε και μη ερεύνα» τους κατευθύνουν στο «πλήρωσε να δεις το θαύμα», είναι να σκεφτούν τα παρακάτω λόγια: «Οι πηγές της θρησκείας δε θα βρεθούν στον ουρανό, αλλά εδώ στη Γη. Μόλις αυτή η διαστρεβλωμένη πραγματικότητα, της οποίας η θρησκεία είναι αντανάκλαση, διαλυθεί, η τελευταία θα πεθάνει από φυσικό θάνατο», έλεγε ο Μαρξ.

***

Η πραγματικότητα, για την οποία μίλαγε ο Μαρξ, παραμένει διαστρεβλωμένη. Ειδικά στις μέρες μας, τα κοινωνικά και πολιτικά πισωγυρίσματα κάνουν τον άνθρωπο όλο και πιο αδύναμο, θυμίζοντας την «αδυναμία του άγριου, που στην πάλη του με τη φύση γεννάει την πίστη στους θεούς, στους διαβόλους, στα θαύματα», όπως σημείωνε ο Λένιν.

Ας σκεφτούμε, λοιπόν. Αλλά, πριν σκεφτούμε, ας απαιτήσουμε η διάδοση των προλήψεων να αντικατασταθεί με τη διδαχή της γνώσης. Και τότε το ερώτημα δε θα είναι να μετρήσουμε, αν έχουν δίκιο οι σύγχρονοι εικονομάχοι ή οι εικονολάτρες, αλλά το πώς θα απελευθερωθεί η κοινωνία από το σκοταδισμό και των δυο.