Τα μεγέθη των πολυεθνικών ομίλων που τον τελευταίο χρόνο «βαράνε κανόνι» είναι γιγαντιαία, δεν πρέπει, όμως, να προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι κάποια μεγάλα πολυεθνικά συγκροτήματα δεν ...αντέχουν τον υφιστάμενο ανταγωνισμό και βγαίνουν εκτός παιχνιδιού. Είναι και αυτός ένας από τους βασικούς κανόνες του ανταγωνιστικού χαρακτήρα των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής. Οι κεφαλαιοκράτες μπορεί από κοινού ως τάξη να εκμεταλλεύονται την εργατική δύναμη, κατακλέβοντας τον παραγόμενο από τους εργαζόμενους πλούτο, όμως η δίψα για όλο και μεγαλύτερα κέρδη τούς οδηγεί σε έναν ανελέητο μεταξύ τους ανταγωνισμό κυριαρχίας και επικράτησης στις αγορές, που εν τέλει γίνεται πόλεμος αλληλοεξόντωσης.

Η κρίση, που εμφανίστηκε το καλοκαίρι του 2007 με τις στεγαστικές τράπεζες στις ΗΠΑ και τώρα επεκτείνεται σε τραπεζικούς κολοσσούς, φαίνεται ότι είναι κρίση που αφορά κυρίως το χρηματοπιστωτικό τομέα, που φαίνεται επίσης να μην αγκαλιάζει για την ωρα τομείς της παραγωγής αν και στις ΗΠΑ υπάρχει επιβράδυνση στην οικονομία. Πάντως, οι επιπτώσεις που έχουν οι εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα μπορεί να προκαλέσουν ανατροπή στο σύστημα των πιστώσεων και της χρηματοδότησης της οικονομίας και με αυτήν την έννοια δεν αποκλείεται η εικόνα των ρυθμών επιβράδυνσης και στασιμότητας, που παρατηρείται σε κάποιες οικονομίες της ΕΕ, να γενικευτεί. Να ξεσπάσει, δηλαδή, κρίση.

Βέβαια, στις σημερινές συνθήκες εξέλιξης του συστήματος, ο ακριβής προσδιορισμός των φάσεων του οικονομικού κύκλου και των ορίων τους δεν είναι πάντα η πιο απλή υπόθεση. Οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις ολόκληρης της προηγούμενης δεκαετίας, το άνοιγμα νέων αγορών (πρώην σοσιαλιστικές χώρες), άρα και εξαγωγής κεφαλαίων και η δυνατότητα που απέκτησαν οι πολυεθνικές για μαζική παραγωγή εμπορευμάτων που διατίθενται στα ιμπεριαλιστικά κέντρα, αλλά παράγονται με σημαντικά χαμηλότερο κόστος σε άλλες χώρες (Κίνα, Ινδία κλπ.), περιέπλεξαν, καμουφλάρισαν, ακόμα περισσότερο, σε σχέση με το παρελθόν, τον οικονομικό κύκλο των καπιταλιστικών οικονομιών. Κυρίως, συνέβαλαν στην υπερσυσσώρευση κερδών και κεφαλαίων και στη δημιουργία ασύλληπτων, μέχρι την εποχή μας, επιχειρηματικών μεγαθηρίων, που δρουν σε δεκάδες κλάδους, δεκάδων χωρών, εκμεταλλευόμενα εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους.

Η αναζήτηση του όλο και μεγαλύτερου κέρδους από τα συσσωρευμένα κεφάλαια οδήγησε στις «νέες χρηματιστηριακές συναλλαγές» και τα «παράγωγα», έναν απίθανο συνδυασμό χρηματοοικονομικών «στοιχημάτων» για κεφαλαιοκράτες, κάτι που για ορισμένους σημαίνει πρόσθετα κέρδη και για κάποιους άλλους τεράστιες ζημιές. Αυτό έγινε, για παράδειγμα, με το πετρέλαιο. Χωρίς να έχουν αλλάξει στο παραμικρό οι όροι και οι συνθήκες εξόρυξής του, τα «συμβόλαια» ακολούθησαν μια ξέφρενη πορεία, εκτινάσσοντας τη χρηματιστηριακή τιμή, από τα 50 δολάρια το Γενάρη του 2007, στα 147 δολάρια φέτος το καλοκαίρι. Οσοι «πόνταραν» στην αύξηση της τιμής κέρδιζαν όσο τα «συμβόλαια» ακρίβαιναν, ενώ από τον Ιούλη μέχρι τώρα που το πετρέλαιο «έπεσε» στα 90 δολάρια το βαρέλι, κάποιοι μετρούν «ζημιές» δισεκατομμυρίων.

Ολα αυτά είναι παιχνίδια που αφορούν την οικονομική ολιγαρχία και τα κέρδη της. Το γεγονός ότι διάφορες κυβερνήσεις, μαζί και η ΝΔ, επικαλούνται τις εξελίξεις για να εκβιάσουν την παθητικότητα των εργαζομένων, ώστε να περάσουν τα ακόμα πιο αντιλαϊκά τους σχέδια, είναι ένα ζήτημα που δεν αφορά στο παραμικρό τα λαϊκά στρώματα, τα οποία θα κλιμακώσουν τους αγώνες τους, για ανατροπή της πολιτικής, στο επίκεντρο της οποίας βρίσκονται αποκλειστικά τα συμφέροντα, τα κέρδη και οι ζημιές, της πλουτοκρατίας και των πολυεθνικών.