Η απαράδεκτη, χωρίς τις υποτυπώδεις συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας, κατάσταση που επικρατεί σε καταυλισμό της Πάτρας, όπου ζουν Αφγανοί πρόσφυγες, αποτελεί μόνο τη μία όψη του νομίσματος. Στο «Χώρο Υποδοχής Μεταναστών» στη Χαλκίδα αναδείχτηκε η απαράδεκτη κατάσταση στην οποία ζουν σήμερα - ως σύγχρονοι είλωτες - 130 μετανάστες. Οι επιθέσεις που δέχτηκαν οι μετανάστες στο Αιγάλεω και ο εγκλεισμός ενός απ' αυτούς στη φυλακή, επειδή δεν είχε χαρτιά, είναι απλά κομμάτια ενός παζλ.
Την ίδια στιγμή, τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία καταδεικνύουν μια πρωτοφανή εκμετάλλευση των «απόκληρων» της Γης: Περίπου 4,4 έως 5,5 εκατομμύρια μετανάστες εργάζονται σε τραγικές για τη ζωή τους συνθήκες, με τους πλέον επαχθείς όρους. Μάλιστα, το νούμερο αυτό είναι υποπολλαπλάσιο του πραγματικού αριθμού των μεταναστών που δουλεύουν υπ' αυτές τις καταστάσεις.
Η τραγική επιβεβαίωση αυτού του γεγονότος ήρθε στην ίδια τη χώρα μας, όταν, πριν από μια βδομάδα, μια νεαρή Ρουμάνα απέβαλε το έμβρυο που κυοφορούσε λόγω υπερκόπωσης.
Απ' τη μια, υφίστανται τις διαρκείς διώξεις των κατασταλτικών μηχανισμών, με τα κυνηγητά, τους ξυλοδαρμούς, ακόμη και τις δολοφονίες. Απ' την άλλη, εργάζονται κάτω απ' τους χειρότερους όρους, πολλές φορές υπό το καθεστώς της παρανομίας, χωρίς τη διασφάλιση των στοιχειωδών δικαιωμάτων στην εργασία και στη ζωή, χρησιμοποιούμενοι ως φτηνό, ευέλικτο, χωρίς ασφάλιση, εργατικό δυναμικό. Δουλειά μέχρι τελικής πτώσης...
Το ερώτημα, όμως, που πρέπει να απαντηθεί δεν είναι αν και γιατί οι μετανάστες υφίστανται την εκμετάλλευση σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, αλλά αν στο υπάρχον σύστημα μπορεί να καλυτερέψει η ζωή τους. Παρά τους διαρκείς ισχυρισμούς των κάθε λογής υπερασπιστών του συστήματος πως ο καπιταλισμός μπορεί και να γίνει ανθρώπινος, ακολουθώντας «κοινωνική πολιτική», η πραγματικότητα - ακόμη κι αυτή που αποτυπώνεται με βάση τα στοιχεία των μηχανισμών της ΕΕ - δεν είναι με το μέρος τους.