Ο Μάρκος αγαπά το νησί του, το γνωρίζει σπιθαμή προς σπιθαμή και όταν του ζήτησα ένα κείμενο για τη γενική κατάσταση που επικρατεί σήμερα, ανταποκρίθηκε αμέσως.

Η Χίος είναι το νησί των εφοπλιστών για την αστική τάξη, αλλά και το νησί των ναυτεργατών για τους παρίες αυτού του τόπου, που το αίμα και τον ιδρώτα τους χρησιμοποιούν οι πρώτοι για να χτίζουν τα καράβια τους. Δεν υπάρχει σπιθαμή εδάφους στο νησί που να μην έχει κάποιο θύμα στο βωμό του κέρδους των εφοπλιστών. Κι ενώ εκατομμύρια συναλλάγματος παράγονται από την υπεραξία των Χιωτών ναυτεργατών, το νησί αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα:

1. Στο νοσοκομείο του λείπουν ιατρικές ειδικότητες, νοσηλευτικό προσωπικό, μηχανήματα που θα έσωζαν ζωές.

2. Τα εκπαιδευτικά κτίρια και οι υποδομές, στην πλειοψηφία τους απαρχαιωμένες, συνεχίζουν να παράγουν έργο χάρη στις φιλότιμες προσπάθειες των εκπαιδευτικών.

3. Η έρευνα και η καθετοποίηση της παραγωγής μαστίχας αναγορεύεται σε θέμα των ιδιωτικοοικονομικών κριτηρίων και των συμπράξεων με το ιδιωτικό κεφάλαιο, τη στιγμή που οι παραγωγοί δακρύζουν αποξενωμένοι μαζί με τα δέντρα τους, αφού άλλοι ειδήμονες διαφεντεύουν τις τύχες τους.

4. Η ανεργία πλήττει αβάσταχτα τη νεολαία, που υποαπασχολείται με μεροκάματα και μισθούς πείνας, αποδεικνύοντας με το δικό της τρόπο το κίβδηλο της πρωτιάς της Χίου, για αρκετά χρόνια, στις πανελλήνιες εξετάσεις εισαγωγής στα ΑΕΙ και ΤΕΙ.

5. Η τουριστική πολιτική είναι αφημένη στα μεγάλα τουριστικά γραφεία του εξωτερικού και στη λογική του κονσερβοποιημένου τουρισμού. Η υπέροχη φύση του νησιού γίνεται βορά στο μεγάλο κεφάλαιο με τις καταπατήσεις και τις ανεμογεννήτριες.

6. Τα πολιτιστικά δρώμενα του νησιού - τα περισσότερα θερινής περιόδου - φέρουν τη σφραγίδα των χορηγών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Το ΔΗΠΕΘΕ Β. Αιγαίου, με έδρα τη Χίο, πασχίζει, μέσα στην οικονομική στενότητα, να παράγει σημαντικό έργο. Οι άλλες εκδηλώσεις, «πακεταρισμένες» στην πλειοψηφία τους, όσο κι αν είναι άρτιες, πληρώνονται αδρά από ένα κοινό που διψά για πολιτισμό. Τα σωματεία, που θα μπορούσαν να αποτελούν τα κύτταρα παραγωγής ενός γνήσιου λαϊκού πολιτισμού, φυτοζωούν και στρέφονται τα περισσότερα σε δωρητές, που βρίσκουν έτσι την ευκαιρία να «ξεπλένουν» τη μνήμη τους. Οι δήμοι, «δούρειοι ίπποι» του επί πληρωμή πολιτισμού, έχουν αποδεχτεί αυτόν τον εισπρακτικό ρόλο, τον οποίο διευρύνουν στο πλαίσιο της ανταποδοτικότητας. Η πνευματική και καλλιτεχνική παραγωγή του τόπου λειτουργεί ουσιαστικά χωρίς καμιά υποστήριξη από κάποιο φορέα.

Αυτή είναι η ακτινογραφία της σημερινής Χίου. Το νησί του Ομήρου, του Κοραή, του Ψυχάρη, του Αγγουλέ είναι ένα ακόμη θύμα της σύγχρονης βαρβαρότητας, ένα μέρος του σώματος της Ελλάδας που πάσχει. Οσο είμαστε απαθείς, η ακτινογραφία θα παραμένει η ίδια.