ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

1936: Ο ματωμένος Μάης της Θεσσαλονίκης

Στις 9 Μάη του 1936 από το πρωί οι χωροφύλακες άρχισαν σε διάφορα μέρη της Θεσσαλονίκης τις επιθέσεις κατά των συγκεντρώσεων των απεργών.

Η πρώτη σοβαρή σύγκρουση έγινε μεταξύ χωροφυλάκων και αυτοκινητιστών (που είχαν κατέβει σε απεργία αλληλεγγύης προς τους καπνεργάτες), στην Εγνατία. Για να αμυνθούν οι απεργοί έστησαν οδοφράγματα στις γωνίες του δρόμου. Οι χωροφύλακες κτύπησαν στο ψαχνό και σε λίγο έπεσε ο πρώτος νεκρός απεργός, ο αυτοκινητιστής Τάσος Τούσης.

Η σύγκρουση συνεχίστηκε και οι χωροφύλακες, κτυπώντας από τα νώτα, σκότωσαν 4 ακόμα απεργούς. Σε λίγο, προς το μέρος της συγκέντρωσης κινήθηκε μεγάλη φάλαγγα καπνεργατών διαδηλωτών. Οι αυτοκινητιστές μετέφεραν πάνω σε μια πόρτα το σώμα του δολοφονημένου συναδέλφου τους. Εκλεισαν όλα τα καταστήματα. Η τεράστια φάλαγγα είχε υψώσει αντί σημαίες μαντίλια βουτηγμένα στο αίμα των σκοτωμένων και οι διαδηλωτές φώναζαν: «Κάτω οι δολοφόνοι», «Να φύγει η κυβέρνηση Μεταξά».

Στη γωνιά της οδού Εγνατίας και Μεγάλου Αλεξάνδρου άρχισε αληθινή σφαγή. Οι χωροφύλακες οπλισμένοι με πολυβόλα, πυροβολούσαν το άοπλο πλήθος. Παρουσιάστηκαν, όμως, και περιπτώσεις συναδέλφωσης του στρατού με το λαό. Τα θύματα της βάρβαρης επίθεσης ήταν 12 νεκροί και 300 τραυματίες.

Το απόγευμα της ίδιας μέρα συγκροτήθηκε νέα μεγαλειώδης διαδήλωση διαμαρτυρίας για τη σφαγή των απεργών με τα συνθήματα: «Κάτω οι δολοφόνοι», «Κάτω ο Μεταξάς». Στρατιώτες και ναύτες σε αρκετές περιπτώσεις συμφιλιώθηκαν με το λαό. Οι χωροφύλακες αναγκάστηκαν να κλειστούν στα τμήματά τους. Στο μεταξύ, η κυβέρνηση Μεταξά έστειλε τη νύχτα μεγάλες στρατιωτικές δυνάμεις από τη Λάρισα και 4 αντιτορπιλικά.

Η πρώτη σελίδα του «Ριζοσπάστη» την Κυριακή 10 Μάη 1936

Στις 10 Μάη έγινε η κηδεία των θυμάτων που πήρε χαρακτήρα παλλαϊκού ξεσηκωμό. Η νεκρική πομπή ξεκίνησε από το Εργατικό Κέντρο, ψάλλοντας το πένθιμο εμβατήριο. Στο δρόμο ενώθηκαν μαζί της και νέες φάλαγγες. Προχωρώντας προς το νεκροταφείο η λαοθάλασσα συναντήθηκε με στρατιωτικές δυνάμεις που περιπολούσαν. Οι στρατιώτες και πολλοί αξιωματικοί συμφιλιώθηκαν με το λαό. Στο νεκροταφείο συγκεντρώθηκαν 150 περίπου χιλιάδες. Σ' αυτό τον ξεσηκωμό του λαού πρωτοποριακό ρόλο έπαιξε η Κομματική Οργάνωση Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ.

Σε όλη τη χώρα προβλέπεται αίρθιος καιρός, αλλά το απόγευμα στα ηπειρωτικά θα αναπτυχτούν τοπικές νεφώσεις και είναι πιθανό να σημειωθούν μεμονωμένες καταιγίδες στα ορεινά της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης. Τις πρωινές ώρες η ορατότητα θα είναι στο Ιόνιο και στα ηπειρωτικά τοπικά περιορισμένη και θα σημειωθούν ομίχλες. Οι άνεμοι θα πνέουν ασθενείς και στο Αιγαίο βόρειοι μέχρι μέτριοι. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί στα ηπειρωτικά από 9-29, στα νησιά από 13-24 και στη Θεσσαλονίκη από 11-26 βαθμούς.

Για την Αττική προβλέπεται αίθριος καιρός. Οι άνεμοι θα πνέουν ασθενείς. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 13-29, αλλά στις παραθαλάσσιες περιοχές η μέγιστη θα είναι 2-3 βαθμούς χαμηλότερη.

Διαβάστε...

«ΣΥΖΗΤΗΣΗ προσανατολισμού» είχαν το Συμβούλιο ΕΚΟΦΙΝ, όπως και το Συμβούλιο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων που συνεδρίασε χτες, αφορά τις «συστάσεις» της Κομισιόν για τις «Γενικές Κατευθύνσεις Οικονομικών Πολιτικών», της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) για το 2000, που θα εγκριθούν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Πόρτο (19-20 του Ιούνη). (σελίδα 3)

ΑΛΛΑΓΗ των συνόρων στα Βαλκάνια στο άμεσο μέλλον προδιέγραψε ο Vladimir Gligorov, ερευνητής του Ινστιτούτου Διεθνών Οικονομικών Σπουδών της Βιέννης, στην ομιλία του στη χτεσινή πρώτη ημέρα των εργασιών του 7ου Ετήσιου Φόρουμ Θεσσαλονίκης που πραγματοποιείται στο ξενοδοχείο «Hyatt Regency». (σελίδα 16).

ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ από τα αρχεία του υπουργείου Αμυνας της ΕΣΣΔ, αποδεικνύουν τον αποφασιστικό ρόλο των λαών της ΕΣΣΔ και του Κόκκινου Στρατού στην αντιφασιστική νίκη, αλλά και τα σχέδια, ενάντιά τους, των αγγλοαμερικανών. (σελίδες 18-19).

ΑΠΟ το βορρά και την παγωμένη και αραιοκατοικημένη Νορβηγία, ως τη Μεσόγειο που εισέρχεται πια για τα καλά στις υψηλές θερμοκρασίες, ένας απεργιακός άνεμος φυσά και παρασέρνει.(σελίδα 23).

ΝΕΑ έκκληση - ευχολόγιο περί της «ειρηνικής συνύπαρξης» όλων των εθνικών κοινοτήτων στο Κοσσυφοπέδιο απηύθυνε χτες ο νέος διοικητής της ΚΦΟΡ, Ισπανός στρατηγός Χουάν Ορτούνο.Αφορμή στάθηκαν τα δύο κρούσματα βίας που σημειώθηκαν μέσα στο τελευταίο 48ωρο. (σελίδα 24).

ΠΑΡΑ την τεταμένη ατμόσφαιρα και την ανταλλαγή βομβών και ρουκετών με τη «Χεζμπολάχ», ο ισραηλινός στρατός εντείνει τις προετοιμασίες αποχώρησής του από τον Ν. Λίβανο. (σελίδα 24).

ΕΠΙΔΕΙΝΩΝΕΤΑΙ με ραγδαίους ρυθμούς η ήδη εφιαλτική κατάσταση στη Σιέρα Λεόνε, όπου επίκειται στρατιωτική επέμβαση Βρετανών αλεξιπτωτιστών για την απομάκρυνση μερικών εκατοντάδων Ευρωπαίων και Αμερικανών.(σελίδα 25).

ΕΦΟΠΛΙΣΤΕΣ και υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας παίζουν κορόνα - γράμματα με τη ζωή των χιλιάδων επιβατών, που διακινούνται με τα πλοία υψηλών ταχυτήτων, τα οποία κοντεύουν να κυριαρχήσουν στο χώρο της ακτοπλοΐας. (σελίδα 26).

ΤΟΥΣ «καρπούς» της συναίνεσης «θερίζει» η ΓΣΕΕ, στα πλαίσια των διαπραγματεύσεων για την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, καθώς στη χτεσινή, τρίτη κατά σειρά, οι εργοδότες προκάλεσαν με την επιμονή τους για εξευτελιστικές αυξήσεις, στο όνομα της «διατηρησιμότητας» της οικονομίας και της προστασίας των...«εθνικών συμφερόντων»! (σελίδα 27).

Η 45η ΜΕΡΑ ΤΗΣ ΕΠΙΔΡΟΜΗΣ

Βομβαρδίζεται το Νις για πολλοστή φορά. Ζημιές παθαίνει το ελληνικό προξενείο. Οι αντιδράσεις για το χτύπημα στην κινέζικη πρεσβεία εντείνονται σε ολόκληρο τον κόσμο. Το αμερικανικό Πεντάγωνο ισχυρίζεται ότι το χτύπημα της κινέζικης πρεσβείας οφείλεται σε λανθασμένες πληροφορίες των μυστικών υπηρεσιών, οι οποίες ανέφεραν ότι στο συγκεκριμένο κτίριο ήταν «στρατιωτικός στόχος». Μεγάλες αντιαμερικανικές και αντινατοϊκές διαδηλώσεις στο Πεκίνο. Οι διαδηλωτές περικυκλώνουν την αμερικανική πρεσβεία και καίνε αμερικανικές σημαίες. Η κυβέρνηση της Κίνας απορρίπτει τις εξηγήσεις που δίνονται από το ΝΑΤΟ. Η Συμμαχία δέχεται σκληρές επικρίσεις. Στα Σκόπια πραγματοποιείται ογκώδες αντιπολεμικό συλλαλητήριο.

ΓΕΓΟΝΟΤΑ 9 ΤΟΥ ΜΑΗ

1877 Ανακήρυξη της κρατικής ανεξαρτησίας της Ρουμανίας μετά το ρωσο - τουρκικό πόλεμο.

1897 Οι Τούρκοι μπαίνουν στο Βόλο. O ελληνοτουρκικός πόλεμος οδεύει προς το τέλος του με την ταπεινωτική ήττα του ελληνικού στρατού. Η κυβέρνηση και η άρχουσα τάξη που ευθύνονται απολύτως για την εξέλιξη αυτή σπεύδουν εναγωνίως να ζητήσουν την παρέμβαση των μεγάλων δυνάμεων για να αποτραπεί η ολοσχερής καταστροφή. Ο ελληνικός λαός θα κληθεί να πληρώσει το λογαριασμό για τη «Μεγάλη Ιδέα» και τον τυχοδιωκτισμό της οικονομικής, πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας.

1945 Ο ελληνικός λαός μαζί μ' όλη την ανθρωπότητα γιόρτασε τη μέρα της νίκης κατά του φασισμού. Στη Θεσσαλονίκη, τη μέρα του γιορτασμού οι φασίστες δολοφονούν 4 πατριώτες. Ομως την ώρα που οι λαοί της Ευρώπης γιόρταζαν την απελευθέρωση και το τέλος της μαύρης φασιστικής κατοχής, ο ελληνικός λαός αντιμετώπιζε τη νέα επέμβαση και τη νέα κατοχή των Βρετανών και των Αμερικάνων.

1945 Απελευθέρωση της Τσεχοσλοβακίας απ' τους Γερμανούς κατακτητές.

1947 Τμήματα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας σταμάτησαν το τρένο Τρίπολης - Καλαμάτας και απελευθέρωσαν 28 κρατούμενους αγωνιστές.

1967 Ο συνταγματάρχης Παττακός (μέλος της τριανδρίας της χούντας) δήλωσε: «Κάναμε την επανάσταση για να αποφύγουμε τις εκλογές».