Λέτε ότι δώσατε πολλά χρήματα και τα δώσατε και πιο γρήγορα. Εμάς μας ενδιαφέρει πού πάνε τα χρήματα και για ποιο σκοπό πάνε. Εκεί είναι η μεγάλη μας διαφορά, διότι εμείς υποστηρίζουμε ότι η αγροτική παραγωγή στην Ελλάδα μπορεί να διασφαλίσει αυτάρκεια. Και ο μικρός παραγωγός να επιζήσει και αυτάρκεια να υπάρχει στα είδη διατροφής και σταμάτημα της διατροφικής εξάρτησης από τα μονοπώλια.

Τα παραπάνω τόνισε, την περασμένη Παρασκευή στη Βουλή, η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλ. Παπαρήγα, παρεμβαίνοντας στη συζήτηση της Επερώτησης του Κόμματος για τα προβλήματα της μικρομεσαίας αγροτιάς.

Τα συμπεράσματα που προέκυψαν από τη συζήτηση ήταν πως ο μικρομεσαίος αγρότης δε ...χωράει στα οράματα των «ευρωμονόδρομων» και της «Νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής», αφού οι «θέσεις» έχουν «κλείσει» για τους μεγάλους γαιοκτήμονες και τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε «σύγχρονες» καλλιέργειες, την ίδια στιγμή που η Ελλάδα από εξαγωγέας αγροτικών προϊόντων έχει μετατραπεί σε εισαγωγέα.

Στη συζήτηση, οι βουλευτές του ΚΚΕ μετέφεραν στο Κοινοβούλιο τις φωνές οργής και απόγνωσης από τις βασικές αγροτικές περιοχές της χώρας.

Πάντως, τόσο οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης, όσο και της αξιωματικής αντιπολίτευσης ξεκαθάρισαν ακόμη μια φορά την εμμονή τους στην καταστροφική πολιτική της ΚΑΠ, ανταλλάσσοντας κατηγορίες για τη ...διαχείρισή της.

Η Αλ. Παπαρήγα ξεκίνησε την ομιλία της, απαντώντας στον υπουργό Γεωργίας Α. Κοντό, που είπε ότι το υπουργείο Γεωργίας κάνει διάλογο με τους αγρότες και τόνισε:

«Κύριε υπουργέ, για μας δεν είναι κριτήριο. Ξέρουμε πολύ καλά ότι μιλάτε με τους εκπροσώπους των αγροτών. Μόνο που αυτοί οι εκπρόσωποι δεν εκφράζουν καθόλου, μα καθόλου, τα συμφέροντα των φτωχών αγροτών, των μικροπαραγωγών. Τουλάχιστον εμείς γι' αυτούς θέλουμε να μιλήσουμε. Είπατε το εξής: Οτι παραλάβατε εποχή οπισθοδρόμησης. Υπάρχει η εποχή της οπισθοδρόμησης και η εποχή της προόδου. Υπάρχει ένα αντικειμενικό ζήτημα: Η Ελλάδα έχει μεγάλο αριθμό μικροπαραγωγών. Η μικρή παραγωγή, και μάλιστα με αυτήν την πολιτική που ακολουθείτε, οπωσδήποτε έχει ανεβασμένο κόστος.

Πώς λύνεται αυτό το ζήτημα; Υπάρχουν δύο δρόμοι για να λυθεί: Ο ένας είναι ο δρόμος που ακολουθεί η Ευρωπαϊκή Ενωση και οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και εσείς ως Νέα Δημοκρατία. Δηλαδή, για να το πω καθαρά, η απαλλοτρίωση του μικροπαραγωγού, η δημιουργία συνθηκών, ώστε να μην αντέξει να παράγει και να φύγει. Γιατί ξέρετε πάρα πολύ καλά ότι δύσκολα ο αγρότης πουλάει τη γη του. Δεν την πουλάει εύκολα. Είναι πάρα πολύ δεμένος και πρέπει να δημιουργηθούν βίαιοι τρόποι. Και αυτοί υπάρχουν. Υπολογίζετε, βεβαίως, και στην ηλικία. Και αρκετά έχει αντέξει ο μικροπαραγωγός. Αυτός είναι ο ένας δρόμος.

Υπάρχει άλλος δρόμος. Ο άλλος δρόμος είναι αυτός που εμείς πάρα πολλές φορές έχουμε αναπτύξει. Δε σκοπεύω να κάνω πλήρη ανάπτυξη. Κάνεις, όμως, έναν παραγωγικό συνεταιρισμό - δεν μπορείς να τους απαλλοτριώσεις βίαια, ακόμα και σε συνθήκες, αν θέλετε, άλλης εξουσίας - όπου σ' αυτόν δίνει το κράτος τα μέσα για να παράγει, τα μέσα για να καλλιεργήσει, όλα τα εφόδια, δωρεάν εγώ θα σας πω. Διότι αυτό που παράγει ο αγρότης από κει και πέρα θα μπει στην κυκλοφορία για πώληση. Δεν είναι εμπορεύματα τα φυτοφάρμακα ή ας πούμε είναι πάρα πολύ φθηνά. Μόνο τότε μπορεί να πέσει το κόστος της παραγωγής.

Κάποτε η Ελλάδα ήταν εξαγωγέας αγροτικών προϊόντων. Απότομα έπεσε η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων; Δεν είναι αυτό. Είναι καθαρά η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Εχει συμφωνίες η Ευρωπαϊκή Ενωση, όπου έχουμε αθρόες εισαγωγές, ακόμα και σε προϊόντα που είναι ελλειμματική η Ευρωπαϊκή Ενωση, και οι χώρες του νότου και η Ελλάδα μπορούν να καλύψουν. Παραδείγματος χάρη, ελλειμματική δεν είναι η Ευρωπαϊκή Ενωση στο λάδι; Για διάφορους λόγους λάδι παράγουν η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία. Και όμως γίνονται εισαγωγές. Γιατί να γίνονται εισαγωγές σε γαλακτοκομικά προϊόντα; Εν πάση περιπτώσει, εδώ υπάρχει μια συγκεκριμένη ευρωπαϊκή πολιτική και εξειδικεύεται στην Ελλάδα: Η συγκέντρωση σε λίγα χέρια. Και υφίσταται η αγροτιά πρόσθετες συνέπειες με την πολιτική διεθνών σχέσεων, που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Ενωση στα πλαίσια του ανταγωνισμού της με άλλες αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες και κέντρα.

Δε θέλω να σταθώ ειδικά πάρα πολύ σ' αυτό το ζήτημα, διότι με μαθηματική ακρίβεια η μικρομεσαία αγροτιά θα μειωθεί. Εγώ να δεχτώ ότι θα εκσυγχρονιστεί απόλυτα η ελληνική αγροτική οικονομία. Αγροτοβιομηχανικά καπιταλιστικά συγκροτήματα θα είναι, μεγαλοϊδιοκτήτες κ.λπ. Θα ανέβει και το κόστος και οι εισαγωγές θα γίνουν πιο αθρόες. Αφήνω αυτό το ζήτημα, γιατί δεν είναι ώρα να κάνω τέτοια ανάλυση. Λέτε εσείς ότι "δίνουμε χρήματα, τα καταφέραμε πιο γρήγορα από το ΠΑΣΟΚ, πιο γρήγορη εκταμίευση" κ.λπ. Δε θα σταθώ σ' αυτό. Εμείς, όπως ξέρετε, ούτε επί ΠΑΣΟΚ ούτε επί Νέας Δημοκρατίας μέναμε σ' αυτά τα γραφειοκρατικά θέματα. Αυτά τα κάνουν όποια κόμματα λειτουργούν μέσα στη λογική του ευρωμονόδρομου.

Πείτε ότι δώσατε πολλά χρήματα και τα δώσατε και πιο γρήγορα. Ας κάνω αυτήν την παραχώρηση προς το παρόν. Εμάς μας ενδιαφέρει πού πήγαν και για ποιο σκοπό πήγαν. Εκεί είναι η μεγάλη μας διαφορά, διότι εμείς υποστηρίζουμε ότι η αγροτική παραγωγή στην Ελλάδα μπορεί να διασφαλίσει αυτάρκεια. Και ο μικρός παραγωγός να επιζήσει και αυτάρκεια να υπάρχει στα είδη διατροφής και σταμάτημα της διατροφικής εξάρτησης από τα μονοπώλια.

Είπατε για την αλιεία. Ο αριθμός των αλιευτικών σκαφών από το 2000 έως το 2005 - αυτά τα στοιχεία έχω, αλλά θα έχει επιταχυνθεί μέχρι το 2008 - μειώθηκε κατά 8%. Μειώθηκε η παραγωγή και μειώθηκε και η απασχόληση. Δε θα σας κουράσω με νούμερα. Αντίθετα, την ίδια περίοδο, αυξήθηκε η υδατοκαλλιέργεια και σε παραγωγή και σε απασχόληση. Γιατί; Γιατί στην υδατοκαλλιέργεια η αλιεία κάνει συλλογή ψαριών. Η υδατοκαλλιέργεια κάνει αυτά τα γνωστά που κάνει, όπου εδώ μπαίνουν οι μεγάλες επιχειρήσεις, οι βιομηχανίες.

Πάμε παρακάτω. Η κατανομή των κονδυλίων 2007-2013. Πάει στις υδατοκαλλιέργειες, όπου κυριαρχεί η θαλασσοκαλλιέργεια και πάνε πολύ λιγότερα στους αλιείς. Τα χρήματα που δίνονται για την αλιεία είναι για πρόωρη συνταξιοδότηση και για διάλυση αλιευτικών σκαφών. Οι ψαράδες είναι μικροί παραγωγοί - να το πω έτσι - οι άλλοι είναι βιομήχανοι και έχουν και άλλες δραστηριότητες. Επομένως, εμάς μας ενδιαφέρει πού πάνε και ποιον ενισχύουν και ποια κατεύθυνση δίνουμε στην αγροτική παραγωγή. Εχει φθάσει η Ελλάδα τώρα να εισάγει ψάρια. Τα περισσότερα είναι εισαγόμενα. Για να μην πω τώρα και για τα σκευάσματα ψαριών. Υπάρχουν και τα σκευάσματα, κάτι πράγματα που τα κάνουν πολτό και μετά τα κάνουν σαν κεφτεδάκια.

Είπατε ότι δίνετε πολλά χρήματα για εγγειοβελτιωτικά έργα. Τι δίνετε; Δίνετε 700 εκατομμύρια. Από αυτά, τα 452 εκατομμύρια θα διατεθούν για εγγειοβελτιωτικά έργα και αυτά θα διατεθούν σε επτά χρόνια, δηλαδή 100 εκατομμύρια κάθε χρόνο. Αφορούν είκοσι εννιά εγγειοβελτιωτικά έργα για την άρδευση 532.000 στρεμμάτων που ήδη αρδεύονται. Δεν κάνετε επέκταση της άρδευσης. Και αυτό καλύπτει ένα πολύ μικρό ποσοστό, το 0,6%, των συνολικά αρδευόμενων εκτάσεων της χώρας. Αυτά θα είναι ανάλογα με τα χρήματα που διατίθενται. Ανάλογα κονδύλια και αποτελέσματα υπήρχαν στον τομέα αυτό και στο Γ` Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης για το πρόβλημα της λειψυδρίας. Δηλαδή τα κονδύλια τα δίνετε για να συντηρήσετε μια κατάσταση και όχι βεβαίως για να αναπτύξετε. Και επιπλέον κάνετε μια σειρά έργα, τα οποία τα λέτε γεωργοπεριβαλλοντικά. Εμείς είμαστε αντίθετοι με τα περιβαλλοντικά έργα; Για να δούμε τώρα, ένα μέρος από αυτά τα κονδύλια δίνονται για δασώσεις εγκαταλελειμμένων γεωργικών εκτάσεων. Μα, εμείς δε θέλουμε να δασώνονται οι εγκαταλελειμμένες εκτάσεις. Εμείς θέλουμε να καλλιεργούνται. Εχουμε πάρα πολλά δάση στην Ελλάδα, ας φροντίζαμε να μην καίγονται και όχι να κάνουμε αναδασώσεις των γεωργικών εκτάσεων, δηλαδή αποκατάσταση γενικά, ας πούμε, κάποιων περιοχών και όλα αυτά για να ενταχθούν μέσα σε μια διαδικασία τουρισμού, τουριστικής αξιοποίησης.

Προβάλλεται αυτό, οι εξισωτικές αποζημιώσεις των ορεινών και νησιωτικών περιοχών. Στη χώρα μας εφαρμόζονται πολλά χρόνια. Εχουν εισοδηματικό χαρακτήρα, αλλά την ερήμωση των περιοχών δεν την απέτρεψαν. Και το νέο πρόγραμμα που θα έχουμε, το ίδιο πάλι θα κάνει. Γίνονται, παραδείγματος χάρη, πάλι οι γεωργοπεριβαλλοντικές ενισχύσεις που απορροφούν το 17,5% του Δ` Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης. Εχουν επιμέρους προγράμματα της βιολογικής γεωργίας, που ξέρουμε ότι η βιολογική γεωργία καλύπτει ένα ελάχιστο μέρος. Είναι ακριβά τα προϊόντα. Δεν μπορεί η βιολογική γεωργία - και μάλιστα με τις συνθήκες, αν θέλετε, μιας ταξικής κοινωνίας με άναρχη ανάπτυξη, χωρίς σχεδιασμό - να εξασφαλίσει, να υποκαταστήσει ή να καλύψει την κανονική γεωργία. Κατά τη γνώμη μου θα περάσουν πάρα πολλά χρόνια - δεν ξέρω πόσα - ούτως ώστε να πει κανείς ότι η βιολογική γεωργία μπορεί να λύσει το πρόβλημα και όχι σε βάρος της αγροτιάς και των εργαζομένων. Δεν ξέρω και πόσο βιολογικά θα είναι αυτά τα προϊόντα, γιατί αυτά θα τα έχουν μεγάλοι επιχειρηματίες και άντε βρες άκρη.

Δίνονται χρήματα για τη διατήρηση παραδοσιακών ελαιώνων. Αυτά, δηλαδή, είναι μικροπρογράμματα, είναι κάποιες νησίδες που διαμορφώνονται - και θα επιμείνω - για άλλους σκοπούς είτε κάτω από την πίεση του όποιου κινήματος υπάρχει, είτε κυρίως για να αξιοποιηθούν όλα αυτά ως περιβάλλον - όμορφος χώρος σε μεγάλα τουριστικά συγκροτήματα, που βεβαίως μαζεύουν τα μεγάλα εισοδήματα και δεν προσφέρουν ούτε στον πραγματικό τουρισμό, ούτε στον κοινωνικό τουρισμό, ούτε φέρνουν εισόδημα στους πολλούς.

Δίνετε χρήματα για απονιτροποίηση. Αυτά περισσότερο δίνονται ως εισόδημα. Δηλαδή, έχουν βρεθεί ορισμένοι δρόμοι να εισπράττουν χρήματα οι αγρότες και χωρίς όλα αυτά να εντάσσονται μέσα σ' ένα έργο συνολικής στήριξης της αγροτικής παραγωγής και του μικρού παραγωγού, ούτε να εντάσσονται αν θέλετε σ' ένα συνολικό πρόγραμμα περιβαλλοντικό. Είναι και τρόποι να δίνουμε κάποια ψίχουλα στις τσέπες, να μην αντιδρούν οι αγρότες, ανάλογα και με τις συνθήκες, αν είναι κοντά στις εκλογές ή όχι. Εν πάση περιπτώσει, μία η βιολογική γεωργία και μία τα διάφορα περιβαλλοντικά προσχήματα, όλα αυτά απορροφούν ένα μέρος των αγροτικών κονδυλίων και δεν έχουν καμία σχέση με την αντιμετώπιση της διατροφικής εξάρτησης και με την επιβίωση των μικρομεσαίων αγροτών, των μικροπαραγωγών.

Γίνεται μεγάλη συζήτηση για τους νέους αγρότες. Εδώ οι βουλευτές του Κόμματος και προηγουμένως είπαν ότι ένα πολύ μικρό μέρος των νέων αγροτών μπορεί αυτοτελώς να ζήσει μ' αυτά τα προγράμματα. Πρέπει να έχει ήδη ένα μεγάλο αριθμό είτε γης είτε άλλων μέσων, πρέπει δηλαδή να έχει κεφάλαια - έστω εμπράγματα - για να μπορέσει να επιβιώσει. Οι περισσότεροι - τουλάχιστον αυτά τα βλέπουμε στις περιοδείες - μπαίνουν σ' αυτά τα προγράμματα, χρωστάνε στις τράπεζες και τελικά δεν ξέρουν πώς να απεγκλωβιστούν. Είναι σαν το franchising, που είπατε, το οποίο εφαρμόζεται στην ουσία και στην αγροτική παραγωγή. Για ρωτήστε πώς γίνεται στον εμπορικό τομέα με το franchising; Παίρνουν δάνεια από τις τράπεζες. Πέφτει ο τζίρος, γιατί στο κάτω - κάτω η τσέπη των εργαζομένων αδειάζει και είναι ένας φαύλος κύκλος. Δεν μπορούν να αποδεσμευτούν από τη συμφωνία, γιατί χρωστάνε στις τράπεζες. Αυτό το πράγμα θα γίνει και στην αγροτιά.

Ομως, αν δούμε και το προσχέδιο του Προϋπολογισμού, που έχετε καταθέσει, μόνο το 10% και με τυπικά, ας πούμε, κριτήρια, υλοποιεί τα λεγόμενα "διαρθρωτικά αγροτικά προγράμματα". Μόνο το 10%! Διότι απ' όλα τα άλλα το μεν 49% αφορά αγροτικές συντάξεις, δηλαδή τα επιδόματα ελεημοσύνης που θα διαμορφωθούν στα 350 ευρώ το μήνα καθαρά, το 32% αφορά επιδοτήσεις που στην πλειοψηφία τους είναι αποσυνδεδεμένες από την παραγωγή, τα 460.000.000 - αυτά είναι από το προσχέδιο - αφορούν αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ και των ΠΣΕΑ, που είναι πολύ μικρότερες από τις πραγματικές ζημιές. Κι εδώ βάζετε και αποζημιώσεις, βάζετε στα ακραία φαινόμενα και τα προβλήματα που υπάρχουν στον Εβρο και τα οποία δεν οφείλονται σε ακραία καιρικά φαινόμενα, αλλά στην έλλειψη εγγειοβελτιωτικών και αντιπλημμυρικών έργων. Αν αθροίσουμε όλα αυτά τώρα, είναι 86,60%. Μετά φθάνουμε στο 90%, που εδώ περιλαμβάνονται οι αμοιβές του προσωπικού, τα ενοίκια, τα κοινόχρηστα. Ολα αυτά δεν ενισχύουν την ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής. Και το 10% απομένει για τα διαρθρωτικά αγροτικά προγράμματα. Λέμε για τον Προϋπολογισμό. Κι εδώ πέρα είναι οι πρόωρες συντάξεις, οι δασώσεις χωραφιών που μένουν ακαλλιέργητα, οι διαλύσεις αλιευτικών σκαφών, ο αγροτοτουρισμός κ.λπ. Θα μου πείτε: "Μα, υπάρχει το Δ` Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης και υπάρχει και το αντίστοιχο ΕΣΠΑ στην αγροτική παραγωγή". Μα, πάλι εκεί κατευθύνονται τα ποσά. Δηλαδή, η κατεύθυνση των ποσών είναι στην ίδια κατεύθυνση με τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Και έδωσα ένα παράδειγμα για την αλιεία.

Εμείς δε λέμε ότι δε δίνετε τίποτα για την αγροτική παραγωγή. Το δίνετε για τη συγκέντρωση, το δίνετε όχι απλώς στις βιομηχανίες. Η αλιεία έχει μονοπωληθεί και μάλιστα είναι ο πρώτος κλάδος που έχει μονοπωληθεί. Και δώσατε πολλά χρήματα, έδωσε η Κοινότητα πολλά χρήματα για τη διάλυση των αλιευτικών σκαφών. Εδώ, στη γη με τον αγρότη μπερδεύεστε, γιατί είναι δεμένος με τη γη του και γιατί περιμένει να πάρει αξία η γη. Για πηγαίνετε στην Καρδίτσα. Μπιτ παρά πουλιούνται τα χωράφια, τα εγκαταλειμμένα. Περιμένει ο άλλος τι θα κάνει.

Και να ολοκληρώσω. Γιατί λέτε: "Ποιος αφαιρεί την ιδιότητα του αγρότη;". Μα, ακόμη και σ' αυτά τα κοινοτικά προγράμματα, σ' αυτά της Κοινότητας, δεν μπαίνει ο αγρότης ο οποίος έχει ένα εισόδημα που είναι λίγο παραπάνω από το γεωργικό του εισόδημα, από το αγροτικό εισόδημα. Και το αγροτικό εισόδημα είναι πάρα πολύ κάτω. Και το λίγο παραπάνω από το αγροτικό εισόδημα είναι ένας πολύ χαμηλός μισθός. Δηλαδή, έχει δύο εισοδήματα για να κάνει το ένα.

Εμείς κάνουμε μια πρόταση. Θα πάρεις υπόψη σου το εξωγεωργικό εισόδημα πόσο είναι το χρόνο. Βέβαια, αν έχεις εξωγεωργικό εισόδημα 200.000 ευρώ το χρόνο είναι άλλο πράγμα. Αμα έχεις, όμως, 15.000 ευρώ το χρόνο, είναι υψηλό εισόδημα; Είναι, όπως είναι ένας μισθός. Και μιλάμε τώρα για να ζήσεις οικογένεια. Επομένως, τους βγάζετε απέξω όταν δεν μπορούν να μπουν και σ' αυτά τα κοινοτικά προγράμματα, έστω αυτά που επιδοτούν, εν πάση περιπτώσει, δίνουν ένα χρήμα χωρίς να αντιστοιχούν στην παραγωγή. Γιατί βρέθηκε κι αυτό το κόλπο: "Πάρε την επιδότηση. Δε χρειάζεται να παράγεις". Επιδοτώ την ανεργία, λέει. Είναι η επιδότηση της ανεργίας αυτές οι επιδοτήσεις. Ούτε σ' αυτά μπορούν να μπουν. Και απ' αυτήν την άποψη για ποια δραστική μείωση του κόστους παραγωγής και ανταγωνιστικότητα μιλάμε;

Εδώ θέλει έργα υποδομής και με τις σημερινές συνθήκες - δεν πάω στο σοσιαλισμό - θέλει κατάργηση του ΦΠΑ στα αγροτικά εφόδια και τα μηχανήματα, αφορολόγητο αγροτικό πετρέλαιο, μείωση των επιτοκίων της Αγροτικής Τράπεζας, επιδότηση βασικών αγροτικών εφοδίων, ζωοτροφές. Λέω "επιδότηση" από τη στιγμή που υπάρχουν μονοπώλια ιδιωτικά που δίνουν ανεβασμένες τιμές. Αρα, θα πρέπει το κράτος να επιδοτήσει. `Η θα κάνει κρατικά και θα τους τα δίνει στο κόστος ή και δωρεάν ακόμα.

Μετά, θέλει και πολιτική διάθεσης των προϊόντων, δηλαδή πώς θα διατεθούν τα αγροτικά προϊόντα. Και λέτε: "Οι αγορές είναι έτσι, είναι αλλιώς και αλλιώτικα, ο διεθνής ανταγωνισμός...". Ενας λόγος παραπάνω. Εδώ τα σούπερ μάρκετ κάνουν αθρόες εισαγωγές ξένων προϊόντων: και λάδι και απ' όλα. Μπαίνει κανένας περιορισμός στα σούπερ μάρκετ; Να παίρνουν ελληνικά προϊόντα, αυτά που είναι στην Ελλάδα. Δεν τα παίρνουν. Κρασιά; Μα, δεν υπάρχει είδος που να παίρνουν. Βούτυρο; Γαλακτοκομικά, που η Ελλάδα πραγματικά είναι και εξαγωγέας στα γαλακτοκομικά και αντίστοιχα κάνουμε και εισαγωγές; Επομένως, η γενική πολιτική είναι τέτοια, τα πράγματα θα έλεγα ότι αντικειμενικά είναι μοιραία για τον μικροπαραγωγό.

Και πέρα απ' αυτό, το πιο σοβαρό είναι ότι η Ελλάδα δεν έχει καμία αυτάρκεια στα είδη διατροφής, ενώ θα μπορούσε. Δεν είναι Σαχάρα η Ελλάδα, δεν είναι Αιθιοπία, δεν είναι Αλάσκα. Δεν ξέρω η Αλάσκα τι παραγωγές έχει. Εχεις ορισμένα φυσικά προτερήματα. Βεβαίως, αυτά θυσιάζονται στο βωμό των ευρωενωσιακών συμφερόντων και στο βωμό βεβαίως των εμποροβιομηχάνων και των σύγχρονων καπιταλιστών στην αγροτική παραγωγή στην Ελλάδα. Αυτό είναι το θέμα. Τώρα για όλα τα άλλα, όπως το αν εκταμιεύονται σε έξι ή οκτώ μήνες, δεν υποτιμώ αυτό το θέμα καθόλου. Αλλά αυτό είναι παράγωγο του κυριότερου και βασικού προβλήματος, που είναι να φύγει από τη μέση ο μικροπαραγωγός, να επιβιώσει ο μεγάλος, ενταγμένος μέσα στα προγράμματα της Ευρωένωσης, τα οποία μοιραία μας οδηγούν να τρώμε προϊόντα που δεν ξέρουμε τι είναι, να τρώμε ακριβά και, αν θέλετε, και σε περιόδους κρίσης και ύφεσης να μην έχεις τη δυνατότητα να κουμαντάρεις τα του τόπου σου».