Στο Σάο Πάολο της Βραζιλίας αναμένεται σήμερα να ολοκληρωθούν οι εργασίες της 10ης Διεθνούς Συνάντησης Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων, με συμμετοχή 63 κομμάτων απ'όλο τον κόσμο που φιλοξενήθηκε από το ΚΚ Βραζιλίας και είχε θέμα: «Νέα φαινόμενα στη διεθνή κατάσταση. Επιδείνωση εθνικών, κοινωνικών, περιβαλλοντικών προβλημάτων και όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και ανταγωνισμών. Ο αγώνας για ειρήνη, δημοκρατία, κυριαρχία, πρόοδο και σοσιαλισμό και η κοινή δράση των Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων».

Στη Συνάντηση αυτή συμμετείχε αντιπροσωπεία της ΚΕ του ΚΚΕ, αποτελούμενη από τους Δημήτρη Κουτσούμπα, μέλος του Πολιτικού Γραφείου της Κεντρικής Επιτροπής, Μπάμπη Αγγουράκη, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής, και Νίκο Σερετάκη, μέλος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων, ενώ χθες το βράδυ συμμετείχε και στη μεγάλη εκδήλωση αλληλεγγύης στους αγωνιζόμενους λαούς της Λατινικής Αμερικής.

Ο «Ρ» δημοσιεύει σήμερα την παρέμβαση του Δημήτρη Κουτσούμπα εκ μέρους του ΚΚΕ στη 10η Διεθνή Συνάντηση και τις επόμενες μέρες θα επανέλθει με ρεπορτάζ από τις εργασίες της Συνάντησης.

Η παρέμβαση του ΚΚΕ έχει ως εξής:

«Συντρόφισσες και σύντροφοι

Χαιρετίζουμε τις εργασίες της 10ης Διεθνούς Συνάντησης των Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων, που για πρώτη φορά από την ευρωπαϊκή ήπειρο, όπου πραγματοποιούνταν επί 9 χρόνια, ξεκινώντας από την Αθήνα και ακολουθώντας τη διαδρομή Λισαβόνας και Μινσκ, "ανοίγει τα φτερά της" και φιλοξενείται φέτος εδώ, στο Σάο Πάολο της Βραζιλίας.

Η διοργάνωση αυτή στην αμερικανική ήπειρο, από τη μια, δείχνει τις αστείρευτες δυνάμεις του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος, που παρά την κατάσταση κρίσης στην οποία περιήλθε μετά τις αντεπαναστατικές ανατροπές, εξακολουθεί να εκφράζει τους πόθους για ριζοσπαστικές αλλαγές σ' όλον τον κόσμο, και, από την άλλη, σηματοδοτεί, πρώτα απ' όλα, την αλληλεγγύη μας στους αγωνιζόμενους λαούς της Λατινικής Αμερικής, στη σοσιαλιστική Κούβα, που συνεχίζει να αντιστέκεται. Σηματοδοτεί την προσοχή των κομμουνιστών και άλλων προοδευτικών ανθρώπων όλου του κόσμου στις θετικές, αλλά ταυτόχρονα σύνθετες και αντικρουόμενες διεργασίες, που διεξάγονται σ' αυτήν εδώ την περιοχή του πλανήτη μας.

Συντρόφισσες και σύντροφοι

Το πρώτο στοιχείο, που κυρίως χαρακτηρίζει τις εξελίξεις τη χρονιά που πέρασε, είναι η κρίση που ξέσπασε αρχικά στις ΗΠΑ και γρήγορα αγκάλιασε ευρύτερα τις ισχυρές καπιταλιστικές χώρες. Στοιχείο, το οποίο, εκτός των άλλων, φέρνει στην επιφάνεια και επιβεβαιώνει θέσεις και αλήθειες, που δεκαετίες τώρα προβάλλει το Κομμουνιστικό Κίνημα. Ιδιαίτερα σήμερα, φέρνει στην επιφάνεια, πιο διακριτά από χτες, τον άλλο δρόμο πάλης και ανάπτυξης που προτείνουμε, θέτει επί τάπητος το ζήτημα της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής, το ζήτημα της άμεσης αναγκαιότητας της κοινωνικοποίησης όλων αυτών, το ζήτημα της εργατικής, λαϊκής εξουσίας.

Οι πρόσφατες οικονομικές εξελίξεις στις ΗΠΑ και στην ΕΕ υπογραμμίζουν, για μια ακόμα φορά, ότι καμιά καπιταλιστική οικονομία δεν μπορεί να αποφύγει την περιοδική εκδήλωση της κρίσης. Στην περίοδο της κρίσης γίνεται ακόμα πιο φανερή η ασυμφιλίωτη βασική αντίθεση μεταξύ της κοινωνικοποίησης της παραγωγής και της καπιταλιστικής ιδιοποίησης του παραγόμενου πλούτου. Συνενώνονται και ξεσπούν βίαια όλες οι αντιθέσεις της καπιταλιστικής οικονομίας. Το πρόβλημα αφορά στην παραγωγή και δεν ξεκινά από τη σφαίρα της κυκλοφορίας του χρήματος.

Το κυνήγι του πρόσθετου κέρδους ανάμεσα σε ανταγωνιζόμενες επιχειρήσεις και κλάδους οξύνει όλες τις δυσαναλογίες και αντιθέσεις της καπιταλιστικής οικονομίας. Οι διάφοροι κλάδοι αναπτύσσονται άναρχα και ανισόμετρα, μεγαλώνει η ανισορροπία μεταξύ της παραγωγής και των δυνατοτήτων λαϊκής κατανάλωσης. Αυξάνει και η κερδοσκοπική δράση στο χρηματοπιστωτικό τομέα. Ετσι, τελικά, εκδηλώνεται η κρίση με την καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων, το κλείσιμο και την εξαγορά επιχειρήσεων.

Τα κρισιακά φαινόμενα στην οικονομία των ΗΠΑ, των κρατών - μελών της ΕΕ, αλλά και του υπόλοιπου κόσμου, που εκδηλώθηκαν με τάση πτώχευσης στο χρηματοπιστωτικό τομέα, είναι εκδηλώσεις της άναρχης καπιταλιστικής ανάπτυξης. Είναι παράγωγα της σήψης και του παρασιτισμού στην οικονομία, που φέρνει η ατομική - μετοχική ιδιοκτησία στα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής, μήτρα της καθημερινής αγοραπωλησίας μετοχών - χαρτιών, στο όνομα κάποιου μελλοντικού κέρδους χωρίς αντίκρισμα, που γίνονται μέσω τραπεζών, ασφαλιστικών εταιρειών, χρηματιστηρίων κλπ. Τα ιμπεριαλιστικά κέντρα ανησυχούν για τη σταθερότητα του συστήματος μπροστά στο ενδεχόμενο εκδήλωσης μιας βαθύτερης και πιο συγχρονισμένης κρίσης.

Οι εναλλακτικές προτάσεις διαχείρισης της κρίσης αναδεικνύουν ένα ακόμα βασικό συμπέρασμα: Η αστική διαχείριση σε όλες τις παραλλαγές της - κλασική φιλελεύθερη ή σοσιαλδημοκρατική - δεν μπορεί να αναιρέσει τις εκδηλώσεις της άναρχης καπιταλιστικής ανάπτυξης. Καθώς οξύνεται η βασική αντίθεση ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία, ο καπιταλισμός σπαράσσεται και θα σπαράσσεται από όλο και βαθύτερες, μεγαλύτερες, αξεπέραστες αντιφάσεις. Οι μέτοχοι - παράσιτα, οι οποίοι κερδίζουν από επιχειρήσεις που δε γνωρίζουν ούτε πού βρίσκονται, ούτε τι παράγουν, αποτελούν σύμβολα ενός ιστορικά ξεπερασμένου εκμεταλλευτικού συστήματος.

Η στρατηγική των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, που εφάρμοσαν τα προηγούμενα χρόνια τόσο δεξιές και κεντροδεξιές, όσο και κεντροαριστερές κυβερνήσεις, δεν αποτελεί πολιτική μιας απλής επιλογής, ενός "μοντέλου" "νεοφιλελεύθερης" διαχείρισης. Στην πραγματικότητα, αυτή η στρατηγική εκφράζει τις αναγκαιότητες μιας ολόκληρης ιστορικής περιόδου του καπιταλισμού σε διεθνές επίπεδο, με ενισχυμένη τη σύμφυτη τάση του για εξαγωγές εμπορευμάτων και κεφαλαίων.

Συντρόφισσες και σύντροφοι

Η κρίση είναι η αναπόφευκτη μοίρα, κατά το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, όλων των καπιταλιστικών οικονομιών, που δείχνει ότι ο καπιταλισμός δεν είναι παντοδύναμος.

Καμιά πολιτική διαχείρισης του συστήματος δεν μπορεί να το απαλλάξει από την εσωτερική του σαπίλα, είτε το κράτος εξαγοράζει τα βάρη των υπερχρεωμένων τραπεζικών και άλλων εταιρειών, είτε αφήνει στην ίδια την αγορά την απαξίωση ή την εξαγορά τους. Η εργατική τάξη, ο εργαζόμενος λαός, σε κάθε χώρα, δεν έχει κανένα συμφέρον να δεχτεί να πληρώνει ξανά από την τσέπη του, για λύσεις που βοηθούν το σύστημα να βγει από την κρίση του. Οι εργαζόμενοι και πολύ περισσότερο οι κομμουνιστές πρέπει να γυρίσουμε την πλάτη στις σκόπιμα παραπλανητικές απόψεις περί "ρύθμισης", "εξυγίανσης", "εξανθρωπισμού" του καπιταλισμού, που "δαιμονοποιούν" τον φιλελευθερισμό μόνο και μόνο για να σώσουν τον καπιταλισμό.

Ανεξάρτητα από το τελικό βάθος και την παγκόσμια εμβέλεια της σημερινής οικονομικής κρίσης, οι αστικές δυνάμεις, οι διαχειριστές του συστήματος, σωστά τρέμουν μπροστά στον κίνδυνο να μην μπορέσουν τελικά να ελέγξουν τις επιπτώσεις ως προς την πολιτική τους σταθερότητα. Ομως, εμείς πιστεύουμε ακριβώς ότι ο κίνδυνος της οικονομικής και πολιτικής αποσταθεροποίησης για τους αστούς είναι η ελπίδα των εργατικών και λαϊκών δυνάμεων. Αρκεί τα Κομμουνιστικά Κόμματα, το Διεθνές Αντιιμπεριαλιστικό Κίνημα, να μη χάσουμε τη μόνη πραγματική διέξοδο: Να αξιοποιήσουμε στο έπακρο την κατάσταση, έτσι ώστε να επιταχυνθεί η διαδικασία ενότητας της εργατικής τάξης και η κοινωνικοπολιτική συμμαχία της με τα άλλα λαϊκά στρώματα, σε εθνικό, περιφερειακό, διεθνές επίπεδο. Να αναπτυχθεί η ταξική μαχητικότητα της εργατικής τάξης, η ικανότητά της να συγκρούεται με τον ταξικό αντίπαλο, η ικανότητά της να συσπειρώνει σε αυτές τις συγκρούσεις και τα πρωτοπόρα τμήματα σύμμαχων λαϊκών δυνάμεων. Ετσι κι αλλιώς, η κρίση απαιτεί εργατική αντεπίθεση, ένταση της ταξικής πάλης, αγώνα γύρω από αντιμονοπωλιακούς στόχους υπέρ των εργαζομένων. Γραμμή ασυμφιλίωτης αντίθεσης και πάλης και όχι γραμμή αναδίπλωσης, συμβιβασμού, "εργασιακής ειρήνης", για να κλείσουν γρηγορότερα οι καπιταλιστές τις πληγές τους. Ενωμένες, οι λαϊκές δυνάμεις να κτυπήσουν το λαβωμένο θηρίο, να μην του δώσουν ανάσα μερικής επούλωσης των τραυμάτων του, περιθώριο να συνέλθει. Είναι αδήριτη ανάγκη η στρατηγική του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος, η στρατηγική κάθε Κομμουνιστικού Κόμματος σε εθνικό επίπεδο να κατευθύνει τη δράση του, έτσι ώστε να συσπειρώνει δυνάμεις το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα, το αντιιμπεριαλιστικό κίνημα, η λαϊκή συμμαχία, με στόχο ο κόσμος να οδηγηθεί τελικά στην κοινωνική ιδιοκτησία στα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής, στον κεντρικό σχεδιασμό της κοινωνικής παραγωγής, στον εργατικό και κοινωνικό έλεγχο, ζητήματα, φυσικά, που προϋποθέτουν ανατροπές στο επίπεδο της εξουσίας στις διάφορες καπιταλιστικές χώρες.

Συντρόφισσες και σύντροφοι

Η εποχή μας είναι εποχή του ιμπεριαλισμού και των ιμπεριαλιστικών πολέμων. Ο Λένιν ανέλυσε κοινωνικοοικονομικά τη σύγχρονη εποχή και κατέληξε στο επιστημονικά θεμελιωμένο συμπέρασμα ότι το μονοπώλιο είναι η πλήρης υλική προετοιμασία για το σοσιαλισμό και σε αυτή τη βάση ο ιμπεριαλισμός είναι η παραμονή της σοσιαλιστικής επανάστασης.

Η θέση του επιστημονικού κομμουνισμού για το χαρακτήρα της εποχής, ως εποχής των σοσιαλιστικών επαναστάσεων, παίρνει υπόψη: Τη διαλεκτική σχέση οικονομίας - πολιτικής στην ιστορική κίνηση. Το γεγονός ότι το κίνημα της εργατικής τάξης βρίσκεται στο επίκεντρο της εποχής και ότι η βασική αντίθεση της σύγχρονης εποχής είναι η αντίθεση μισθωτής εργασίας - κεφαλαίου. Επομένως, εκεί πρέπει να κατευθυνθεί το κύριο χτύπημα της εργατικής τάξης και το κόμμα της να διαμορφώσει αντίστοιχη στρατηγική και τακτική.

Οι αντεπαναστατικές εξελίξεις της περιόδου 1989-1991, που σημάδεψαν το τέλος του 20ού αιώνα, δεν αλλάζουν το γεγονός ότι η εποχή μας είναι εποχή των σοσιαλιστικών επαναστάσεων. Ο χαρακτήρας της επανάστασης δεν καθορίζεται από το συσχετισμό δύναμης σε εθνικό ή διεθνές επίπεδο, δεν καθορίζεται από την κατάσταση που βρίσκεται το κομμουνιστικό κίνημα. Σήμερα όλος ο κόσμος ζει σε νέες συνθήκες της όξυνσης της βασικής αντίθεσης του καπιταλισμού. Η καπιταλιστική κοινωνία έχει εισέλθει σε μια ανώτερη φάση ωρίμανσης των υλικών προϋποθέσεων για τη σοσιαλιστική επανάσταση.

Η αναγκαιότητα του σοσιαλισμού προβάλλει μέσα από όλα τα "παράθυρα" της σύγχρονης Ιστορίας, των σύγχρονων εξελίξεων.

Στις μέρες μας αναδείχτηκε ακόμα περισσότερο η αναγκαιότητα να εξαχθούν αντικειμενικά συμπεράσματα από τη σκοπιά της επιστημονικής θεωρίας του σοσιαλισμού - κομμουνισμού για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στον 20ό αιώνα. Χωρίς μια τέτοια αποτίμηση, έστω και αν αυτή χρειαστεί να συνεχιστεί σε κάποια ακόμη ανοιχτά ζητήματα, δεν είναι δυνατή η ανασυγκρότηση του κομμουνιστικού κινήματος, δεν μπορεί να γίνει μια ολοκληρωμένη, όσο είναι δυνατόν, επεξεργασία της στρατηγικής του επαναστατικού εργατικού, του κομμουνιστικού κινήματος στις σύγχρονες συνθήκες. Αυτό αφορά όλα τα ΚΚ, σε όποιες συνθήκες και αν δρουν.

Το κόμμα μας εκτιμά ότι κάθε δισταγμός στη διερεύνηση των αιτιών νίκης της αντεπανάστασης ισοδυναμεί με αγνωστικισμό, ενώ αφήνει το έδαφος ανοιχτό στις αντικομμουνιστικές απόψεις της αστικής ιδεολογίας και του οπορτουνισμού. Στο 18ο Συνέδριο του Κόμματός μας, το Φλεβάρη του 2009, εκτός από τον απολογισμό της δράσης και τα νέα καθήκοντα, θα εξετάσουμε ακόμη ένα σημαντικό ντοκουμέντο, που έχει επεξεργαστεί η ΚΕ και αφορά τις Θέσεις του ΚΚΕ για το σοσιαλισμό.

Στο κείμενο προσπαθούμε να μελετήσουμε τις αιτίες της ήττας στην ΕΣΣΔ. Εστιάζουμε την προσοχή μας σε μέτρα και αποφάσεις που πάρθηκαν και κλόνισαν το χαρακτήρα της σοσιαλιστικής εξουσίας και της οικονομίας, καθώς και σε θέματα που επέδρασαν αρνητικά στη διαμόρφωση ενιαίας στρατηγικής του κομμουνιστικού κινήματος κατά του ιμπεριαλισμού. Ταυτόχρονα, γίνεται μια προσπάθεια γενίκευσης των θεωρητικών θέσεων στις οποίες στηρίζεται το κόμμα μας στα ζητήματα του σοσιαλισμού και παρουσιάζεται συνοπτικά η δική μας αντίληψη για το σοσιαλισμό.

Το ζήτημα, βεβαίως, δεν αφορά μόνον το κόμμα μας. Αφορά όλα τα ΚΚ και πρώτα απ' όλα αυτά που έχουν εμπειρία από τη σοσιαλιστική οικοδόμηση και έτσι με μεγάλη χαρά θα δεχτούμε τις γνώμες σας σχετικά με τα ζητήματα αυτά. Το κείμενο στηρίζεται στα "βασικά συμπεράσματα για τη νίκη της αντεπανάστασης", στα οποία είχε καταλήξει η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του κόμματός μας το 1995, όμως επεκτείνεται παραπέρα σε ζητήματα σοσιαλιστικής οικονομίας και στρατηγικής. Η όλη φιλοσοφία του κειμένου κινείται στον αντίποδα των ρεφορμιστικών, οπορτουνιστικών αντιλήψεων "περί εθνικών ιδιαιτεροτήτων του σοσιαλισμού", που καλλιέργησε στο παρελθόν ο ευρωκομμουνισμός. Υπερασπίζεται τόσο τις γενικές νομοτέλειες της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής οικοδόμησης, όσο και τις κατακτήσεις του σοσιαλισμού που γνωρίσαμε. Ταυτόχρονα, επιδιώκει να αντλήσει συμπεράσματα από αυτήν την οικοδόμηση, τις αδυναμίες, τα λάθη και τις αιτίες ήττας. Για την επεξεργασία αυτού του κειμένου, πάρθηκαν υπόψη εργασίες μαρξιστών επιστημόνων και από άλλες χώρες, επίσημα κείμενα και ντοκουμέντα, συζητήσεις που γίνονταν στο εσωτερικό των χωρών της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Μιας και βρισκόμαστε στη Λατινική Αμερική, δε θα διαφύγω τον πειρασμό να μην αναφέρω μεταξύ άλλων και τη σημαντική άποψη, που διατύπωσε ο Τσε Γκεβάρα, σε άρθρο του για τη σοσιαλιστική οικονομία και οικοδόμηση, πως: "Η τάση πρέπει να είναι η εξάλειψη όσο το δυνατό πιο σθεναρά των παλιών κατηγοριών, όπως η αγορά, το χρήμα και ως εκ τούτου ο μοχλός του υλικού κινήτρου ή - για να το πούμε καλύτερα - οι συνθήκες που προκαλούν την ύπαρξή του".

Συντρόφισσες και σύντροφοι

Στις μέρες μας βλέπουμε πως οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί εξελίσσονται σε όλα τα πεδία - οικονομικό, στρατιωτικό, πολιτικό - και μεταξύ διαφόρων ομάδων κρατών. Οι εστίες πολέμου, που εμφανίστηκαν μετά τη διαμόρφωση νέων αγορών στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες, παραμένουν θερμές ή κινδυνεύουν να περάσουν σε νέα αναζωπύρωση, καθώς εντείνονται οι ανταγωνισμοί πρώτ' απ' όλα για τον έλεγχο των πηγών και των αγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου. Σε αυτές τις συνθήκες οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ εγκαθιστούν νέους πυραύλους στην Ευρώπη, ενώ οι ΗΠΑ υποκίνησαν την επίθεση της Γεωργίας κατά της Νότιας Οσετίας, που προκάλεσε την ανταπάντηση της Ρωσίας. Η περιοχή του Καυκάσου αναδεικνύεται σε θερμή ζώνη του αμερικανο-ρωσικού ανταγωνισμού, περικλείει νέους κινδύνους γενικότερης ανάφλεξης στην περιοχή, στην οποία εμπλέκονται η ΕΕ, το ΝΑΤΟ και άλλες ισχυρές, αλλά και περιφερειακές δυνάμεις. Ενισχύεται ο ανταγωνισμός για τη στρατιωτική παρουσία και πολιτική επιρροή των διαφόρων ιμπεριαλιστικών κέντρων στην Κεντρική Ασία, στη Μέση Ανατολή, στην Αφρική, στη Λατινική Αμερική, καθώς και στην Αρκτική. Αυξάνονται οι στρατιωτικές δαπάνες, οι εξαγωγές όπλων, ο σχεδιασμός παραγωγής και εγκατάστασης νέων πυρηνικών όπλων.

Συνεχίζεται και βαθαίνει η τάση μεταβολής του συσχετισμού στην παγκόσμια αγορά, τάση που κυριαρχεί σε όλη την τελευταία τετραετία. Σε εξέλιξη βρίσκεται η τάση απώλειας και αμφισβήτησης θέσεων των ΗΠΑ στη διεθνή αγορά και αποτυπώνεται με υποχώρηση του μεριδίου των ΗΠΑ στο παγκόσμιο ΑΕΠ, παρότι ακόμα διατηρεί την πρώτη θέση. Την ίδια περίοδο παρουσιάζεται άνοδος της Κίνας και της ΕΕ, ενώ υπάρχει σταδιακή βελτίωση της Ρωσίας, της Ινδίας, ακόμα και της Βραζιλίας, ως μεριδίων στο Παγκόσμιο Ακαθάριστο Προϊόν.

Η ΕΕ, ως σύνολο, ενίσχυσε τη θέση της στη διεθνή καπιταλιστική αγορά. Ταυτόχρονα, δυναμώνουν οι αντιθέσεις ανάμεσα στις ηγετικές δυνάμεις της ΕΕ: τη Γερμανία και τη Γαλλία, τη Μεγ. Βρετανία, την Ιταλία κλπ. Η Γαλλία αναπτύσσει διακριτές πρωτοβουλίες συνεργασίας στην Ανατολική Ευρώπη, στην Ουκρανία, στον Καύκασο. Πρωταγωνίστησε στη νέα πρωτοβουλία της "Ενωσης για τη Μεσόγειο" ως ευρωμεσογειακής ζώνης ελεύθερου εμπορίου, με στόχο την αναβάθμιση της επιρροής της στην περιοχή. Στην αρχική πρόταση της γαλλικής κυβέρνησης περιλαμβάνονταν μόνο τα μεσογειακά κράτη - μέλη της ΕΕ, ώστε η Γαλλία να αποκτούσε ηγετικό ρόλο. Με την αντίδραση της Γερμανίας διαμορφώθηκε η συμβιβαστική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που περιλάμβανε το σύνολο των κρατών - μελών της ΕΕ.

Οι ΗΠΑ διαμορφώνουν δικά τους ερείσματα στο εσωτερικό της ΕΕ, όπως με τη συγκρότηση του τόξου μεταξύ των βαλτικών κρατών, της Πολωνίας, της Τσεχίας, της Ουγγαρίας, της Ρουμανίας, της Αλβανίας και της ΠΓΔΜ, οι οποίες δρουν ενιαία για την ανάπτυξη της πυραυλικής "ασπίδας" των ΗΠΑ στην Ευρώπη, μέσα από τη δημιουργία νέων μεγάλων στρατιωτικών βάσεων θανάτου και γενικότερα για τη στήριξη των οικονομικών και πολιτικών συμφερόντων του "αμερικανοβρετανικού άξονα".

Κάθε συμμαχία διέπεται ταυτόχρονα από αντίρροπες τάσεις (φυγόκεντρες και κεντρομόλες), τόσο στο εσωτερικό της, όσο και σε σχέση με τις αντίπαλες συμμαχίες. Η Ρωσία αποκρυστάλλωσε τις στρατηγικές ενεργειακές συμμαχίες της με τη Γερμανία και την Ιταλία στους αγωγούς φυσικού αερίου North και South Stream και αξιοποίησε τις αντίστοιχες χώρες διέλευσης για να αυξήσει τη γεωπολιτική της επιρροή στο εσωτερικό του ΝΑΤΟ (Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία). Στο βαθμό που θα υλοποιηθούν τα σχέδιά της, αποδυναμώνονται ή ματαιώνονται τα ανταγωνιστικά σχέδια των ΗΠΑ. Η καπιταλιστική Ρωσία, διαθέτοντας τεράστια φυσικά αποθέματα, πυρηνικό οπλοστάσιο, κληρονομημένες υποδομές από την ΕΣΣΔ και εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό, έχει προϋποθέσεις να αναβαθμίσει τη θέση της στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα. Αυτό το ενδεχόμενο δεν αποτελεί εγγύηση για τους λαούς έναντι των ΗΠΑ και άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων, όπως συνέβαινε με την ΕΣΣΔ, συνολικά με το σοσιαλιστικό σύστημα και το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, γιατί ο χαρακτήρας της σημερινής Ρωσίας είναι καπιταλιστικός.

Αγαπητοί σύντροφοι

Ο "πολυπολικός κόσμος" αποκαλύπτεται ότι είναι ο κόσμος των οξυμένων ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και αντιθέσεων σε όλους τους τομείς. Το Κομμουνιστικό Κίνημα πρέπει να αξιοποιήσει τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις, όμως σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να επιλέξει ιμπεριαλιστή. Η απάντησή του πρέπει να είναι η αποφασιστική ενίσχυση του αντιιμπεριαλιστικού αγώνα, του αγώνα ενάντια στις στρατιωτικές βάσεις, στην αντιπυραυλική "ασπίδα" των ΗΠΑ, στις στρατιωτικές αποστολές εκτός συνόρων για την κατοχή άλλων χωρών και την εξυπηρέτηση των διάφορων ιμπεριαλιστικών συμφερόντων, η συνεπής πάλη ενάντια στις ιμπεριαλιστικές οργανώσεις, όπως το ΝΑΤΟ και η ΕΕ.

Οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις εκδηλώνονται ακόμα και στο πεδίο της περιβαλλοντικής πολιτικής, ανάμεσα στα διεθνικά μονοπώλια, αλλά και στα καπιταλιστικά κράτη. Ετσι βλέπουμε πως οι διαφαινόμενες κλιματικές αλλαγές, που, ως ένα βαθμό, είναι αποτέλεσμα της άναρχης ανάπτυξης με κριτήριο το καπιταλιστικό κέρδος, της εμπορευματοποίησης της γης και της ενέργειας, αξιοποιούνται από διάφορα ιμπεριαλιστικά κέντρα, για να αναπτυχθεί μια νέα αγορά εμπορευμάτων τεχνολογίας εξοικονόμησης ενέργειας, καθώς και το εμπόριο ρύπων. Από ορισμένους φορείς παρουσιάζονται συχνά αποσπασματικά οι αιτίες και διογκωμένες οι συνέπειες του υπαρκτού φαινομένου των κλιματικών αλλαγών.

Το ζήτημα του περιβάλλοντος, όπως άλλωστε και άλλα ζητήματα που αφορούν τις δημοκρατικές διεκδικήσεις για τις σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων, δεν μπορεί να αποκόπτεται και να εξετάζεται "αυτόνομα" από τις μεθοδεύσεις των μονοπωλίων (που μολύνουν και κερδοσκοπούν από το περιβάλλον) και τα σχέδια των ιμπεριαλιστικών ενώσεων. Αντίθετα, ο αγώνας για το περιβάλλον αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του αντιμονοπωλιακού, αντιιμπεριαλιστικού αγώνα. Ενός αγώνα, που, κάτω από προϋποθέσεις και με την καθοδήγηση του ΚΚ, μπορεί να ενώσει όλες τις κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις, που έχουν συμφέρον από τη ρήξη με τον ιμπεριαλισμό και από την οικοδόμηση μιας άλλης κοινωνίας.

Αγαπητοί σύντροφοι

Η καταψήφιση της "νέας" Ευρωσυνθήκης - όπως μετονομάστηκε το "ευρωσύνταγμα" - από τον ιρλανδικό λαό στις 12 Ιούνη 2008, σε συνδυασμό με την ενδυνάμωση της λαϊκής δυσαρέσκειας και της τάσης αμφισβήτησης της ΕΕ σε όλα τα κράτη - μέλη, δίνει νέα δυναμική για να βαθύνει και να κλιμακωθεί η αντιιμπεριαλιστική πάλη του εργατικού - λαϊκού κινήματος. Πρέπει να γίνει το εργατικό - λαϊκό κίνημα στην Ευρώπη ο πόλος της αντιιμπεριαλιστικής συνεργασίας και πάλης, το αντίπαλο δέος ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, στην αντιλαϊκή πολιτική και τους φορείς της, κίνημα ρήξης και ανατροπής της ΕΕ. Η θετική αυτή εξέλιξη εξαρτάται κατά πολύ από τη δράση και τις πρωτοβουλίες των κομμουνιστικών κομμάτων που έχουν σαφή θέση για το χαρακτήρα της ΕΕ ως διακρατικής ιμπεριαλιστικής ένωσης, από την ένταση της πάλης κατά του ρεφορμισμού και του οπορτουνισμού.

Η ΕΕ επιδιώκει να συντριβούν τα δικαιώματα και οι κατακτήσεις της εργατικής τάξης, θωρακίζει το πολιτικό σύστημα της αστικής τάξης, ενισχύει τους κατασταλτικούς μηχανισμούς. Επεξεργάζεται ενιαία την αντικομμουνιστική επίθεση και τα αντιδραστικά ιδεολογήματα για τη χειραγώγηση του εργατικού κινήματος. Πρωτοστατεί στη χυδαία παραχάραξη της Ιστορίας με τη σταλινολογία, την αντικομμουνιστική εκστρατεία, που εξισώνει το σοσιαλισμό - κομμουνισμό με τις απροκάλυπτες μορφές της δικτατορίας της αστικής τάξης, τα ναζιστικά και φασιστικά καθεστώτα. Και από τα παραπάνω γίνεται ακόμα πιο φανερό ότι όποιος λαός θέλει να κάνει βήματα μπροστά πρέπει να εναντιωθεί στην ΕΕ, στις επιλογές και τις πολιτικές της, να απειθαρχήσει στα αντιλαϊκά μέτρα, να "σπάσει" την αλυσίδα των δεσμεύσεων. Οταν ένας λαός νικήσει στη χώρα του, όταν έρθει στη θέση να επιβάλει ριζική αλλαγή, θα βρεθεί αντιμέτωπος με την αναζήτηση άλλων μορφών ευρωπαϊκής και διεθνούς συνεργασίας.

Αγαπητοί σύντροφοι

Το σύνολο των εξελίξεων στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα, μας επιβάλλει να εκτιμήσουμε την αναγκαιότητα της γρήγορης ισχυροποίησης των Κομμουνιστικών Κομμάτων στις χώρες μας. Σήμερα απαιτείται Κόμμα σε κάθε χώρα, ικανό και σε πλήρη ετοιμότητα να ανταποκριθεί κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Με άλλα λόγια, το κάθε Κόμμα πρέπει να είναι έτοιμο να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων. Και στην περίπτωση που παρουσιαστεί απότομη άνοδος της ταξικής πάλης και ορμητική είσοδος νέων λαϊκών μαζών που οπωσδήποτε θα κουβαλάνε μαζί τους μέσα στο κίνημα τις απειρίες και τις αυταπάτες τους, άρα χρειάζεται δυνατό ΚΚ να τις καθοδηγήσει ιδεολογικά, πολιτικά, οργανωτικά. Αλλά και στην περίπτωση, όπου παρατηρηθεί πισωγύρισμα, αναδίπλωση της λαϊκής πάλης, ένταση του ρεύματος του ρεφορμισμού και του οπορτουνισμού σε διάφορες χώρες, πάλι χρειάζεται ισχυρό ΚΚ, πρωτοπόρο, να συγκρατήσει τις δυνάμεις του, να σταθεί ξανά όρθιο, να στηρίξει το κίνημα ιδεολογικά - πολιτικά, να μπορέσει πάλι να αντεπιτεθεί.

Προειδοποιούμε ότι η παράταση της κρίσης του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος περικλείει κινδύνους ακόμα μεγαλύτερου πισωγυρίσματος. Οι επαναστατικές κομμουνιστικές δυνάμεις χρειάζεται να πάρουν πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της κρίσης, που επιδρά ευρύτερα στο αντιιμπεριαλιστικό κίνημα των λαών, εμποδίζει την ανασυγκρότηση και την αντεπίθεση του εργατικού κινήματος. Η μάχη ενάντια στην τάση σοσιαλδημοκρατικοποίησης των ΚΚ, με την παρέμβαση των ιμπεριαλιστικών μηχανισμών, του αντικομμουνισμού και των αστικών ΜΜΕ, πρέπει να δίνεται με σταθερότητα και συνέπεια ως προς την υπεράσπιση του ιστορικού ρόλου της εργατικής τάξης και της οργανωμένης πρωτοπορίας της, των αρχών του μαρξισμού - λενινισμού, του σοσιαλισμού. Το καθήκον αυτό παίρνει ακόμα μεγαλύτερη σημασία μπροστά στην κλιμακούμενη αντικομμουνιστική επίθεση.

Αναγκαία προϋπόθεση για να δυναμώσει η πάλη των λαών για ειρήνη, δημοκρατία, λαϊκή κυριαρχία, πρόοδο και σοσιαλισμό, δεν είναι άλλη από την ίδια τη διατήρηση της ύπαρξης του κομμουνιστικού κινήματος, της ενίσχυσης των κομμουνιστικών του χαρακτηριστικών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Το κόμμα μας, από την ίδρυσή του, έχει μια πολύμορφη εμπειρία από την πολιτική συνεργασιών, από την οποία έχει βγάλει πολύτιμα συμπεράσματα. Ενα θεμελιακό είναι πως μέσα στις πολιτικές και κοινωνικές συμμαχίες που διαμορφώνονται, η αυτοτελής δράση του Κομμουνιστικού Κόμματος θα πρέπει να είναι αδιαπραγμάτευτη. Κανένα Κομμουνιστικό Κόμμα δεν πρέπει να χάνεται, να αυτοδιαλύεται μέσα σε ευρύτερους σχηματισμούς. Το Κομμουνιστικό Κόμμα εκφράζει και υπηρετεί συγκεκριμένα ταξικά συμφέροντα, τα οποία δεν μπορεί να τα εκφράσει κανένα άλλο κόμμα, όσο "ριζοσπαστικό" κι αν δηλώνει πως είναι.

Επιτρέψτε μας, τέλος, να σχολιάσουμε ένα ζήτημα, το οποίο αφορά και το κομμουνιστικό, αλλά και ευρύτερα όλο το επαναστατικό κίνημα γενικότερα. Τελευταία, όλο και περισσότερο, επιχειρείται να καταδικαστεί και να απορριφθεί η ένοπλη επαναστατική πάλη, π.χ. στη Λατινική Αμερική, αλλά και γενικότερα, με αφορμή τους FARC κλπ. Αυτή η πολιτική στάση που υιοθετείται ευρύτερα από φιλοϊμπεριαλιστικές δυνάμεις, αλλά υποστηρίζεται και από δυνάμεις του ρεφορμισμού και οπορτουνισμού, αφορά και την ένοπλη πάλη κατά της κατοχής και την αντίσταση σε δικτατορικά και αυταρχικά καθεστώτα. Αφορά και την ανάπτυξη του επαναστατικού κινήματος, το δικαίωμα αυτοπροστασίας από την καταστολή και τα όπλα της αστικής τάξης και των αστικών πολιτικών δυνάμεων. Στην ουσία, η θέση αυτή υποστηρίζει την παραίτηση του κινήματος από την πολιτική ρήξης και ανατροπής, κάτι που δεν πρέπει να υιοθετηθεί από καμιά γνήσια δύναμη αντίστασης και πραγματικής κοινωνικής αλλαγής.

Αγαπητοί σύντροφοι

Εκτίμηση του κόμματός μας είναι πως οι Διεθνείς Συναντήσεις Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων (ΔΣΚΕΚ) είναι ιδιαίτερα χρήσιμες και πρέπει να συνεχιστούν και αναβαθμιστούν.

Ταυτόχρονα και παράλληλα, το Κόμμα μας θα συνεχίσει την προσπάθειά του για την ανάδειξη ενός πόλου, μιας πιο διακριτής παρουσίας των Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων που βασίζονται σταθερά στον μαρξισμό - λενινισμό, παλεύουν για την επαναστατική ανατροπή του καπιταλισμού, για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό.

Στο επίκεντρο των ΔΣΚΕΚ είναι ανάγκη να εξακολουθήσουν να βρίσκονται τα ζητήματα της πάλης κατά του αντικομμουνισμού, οι εκτιμήσεις των βασικών τάσεων στο σύγχρονο ιμπεριαλιστικό σύστημα, η ανάπτυξη της αντίστασης στις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, η αντιιμπεριαλιστική αλληλεγγύη, το ταξικό συνδικαλιστικό ρεύμα, η πάλη για την ειρήνη και τα άλλα κινήματα σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Αξιοποιώντας τη θετική και την αρνητική πείρα, είναι ανάγκη να παίρνονται συγκεκριμένα μέτρα για την υλοποίηση των ετήσιων κατευθύνσεων δράσης των ΔΣΚΕΚ με την ενθάρρυνση πρωτοβουλιών κομμάτων και ομάδων κομμάτων, με την ευρύτερη δυνατή διάδοση και ζύμωση. Είναι ανάγκη, πιο γρήγορα και αποτελεσματικά απ' ό,τι μέχρι τώρα, να πυκνώσουν οι περιφερειακές και θεματικές Συναντήσεις των ΚΚ, ως διαδικασία κοινών επεξεργασιών όσον αφορά την εκτίμηση των εξελίξεων, την ανάπτυξη της ιδεολογικής και πολιτικής πάλης με τα αστικά και οπορτουνιστικά ρεύματα, τις νεοφασιστικές πρακτικές, τον εθνικισμό και το σοβινισμό. Να βελτιωθεί σημαντικά το ιδεολογικό μέτωπο σε ζητήματα του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος και του αντιιμπεριαλιστικού αγώνα, να απαντά πιο γρήγορα και πιο τεκμηριωμένα, να βαθύνουν οι εκτιμήσεις γύρω από τους αγώνες, τα αιτήματα και τα αποτελέσματά τους, κυρίως για τους αγώνες της εργατικής τάξης και της νεολαίας.

Το ΚΚΕ θα συνεχίσει την προσπάθεια κοινής δράσης γύρω από αντιμονοπωλιακούς και αντιιμπεριαλιστικούς στόχους και με εκείνα τα κομμουνιστικά και εργατικά κόμματα όπου υπάρχουν ιδεολογικές διαφορές, χωρίς να παραιτείται από το δικαίωμα της κριτικής συζήτησης αυτών των διαφορών.

Με τις σκέψεις αυτές, ευχόμαστε κάθε επιτυχία στις εργασίες της 10ης Διεθνούς Συνάντησης των Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν πολλά κόμματα στις χώρες τους, με τη σημερινή Διεθνή Συνάντηση, θα μπορέσουμε να συμβάλουμε όλοι, για να προχωρήσουμε με περισσότερη τόλμη και ανάπτυξη της πάλης και του συντονισμού της δράσης μας γύρω από κοινούς στόχους σε όλες τις χώρες του κόσμου».