«Μέρα Μαγιού», «Απονες εξουσίες», «Σαββατόβραδο», «Στράτα τη στράτα», «Κάποτε θα 'ρθουν», «Δραπετσώνα», «Στα περιβόλια», «Μπήκε ο Χάρος στο κελί»... Ενα απάνθισμα από τα ωραιότερα λαϊκά τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη περιλαμβάνει το νέο διπλό cd της Γλυκερίας, με τίτλο «Τα θεμέλιά μου στα βουνά». Τριάντα επτά ζεϊμπέκικα, απτάλικα, χασάπικα και ασίκικα, τραγούδια - μελοποιήσεις του συνθέτη πάνω στο λόγο μεγάλων μας ποιητών, βαθιά χαραγμένες στη μνήμη και την καρδιά μας - συνθέτουν το διπλό άλμπουμ, το οποίο χρειάστηκε ένα χρόνο για να ολοκληρωθεί. Στην ερμηνεία τους, εκτός από τη Γλυκερία, συμμετέχουν ο Πασχάλης Τερζής («Στα περιβόλια», «Βροχή», «Δραπετσώνα»), ο Δημήτρης Μπάσης («Μπήκε ο Χάρος στο κελί», «Το όνειρο») και ο Γιώργος Νταλάρας ο οποίος τραγουδάει με την Γλυκερία το «Εχω μια αγάπη».
Ενα χρόνο μετά το cd «Για φωνή και ορχήστρα», ο Θάνος Μικρούτσικος καταθέτει τον νέο του δίσκο - με ερμηνεύτρια και πάλι την Ρίτα Αντωνοπούλου. Η νέα τραγουδίστρια, που πρωτογνωρίσαμε στο πλάι του συνθέτη, αρχικά στις μουσικές παραστάσεις «Υπέροχα μονάχοι με... τον Σταυρό του Νότου» και στη συνέχεια στη δισκογραφία, ερμηνεύει τα δεκατέσσερα τραγούδια του νέου δίσκου «Πάμε ξανά απ' την αρχή», σε στίχους του Οδυσσέα Ιωάννου. Ως προς τη μουσική, τα τραγούδια εμπεριέχουν διάφορες πλευρές της δημιουργικής γραφής του συνθέτη, από την τζαζ και τη ροκ μπαλάντα μέχρι το λαϊκό τραγούδι. Ως προς το στίχο είναι επίκαιρα κομμάτια, που «αναπνέουν» έξω από κλειστούς «τοίχους» και επιδιώκουν να βρουν «συνομιλητές» σε ανοιχτά «πεδία». «Ερχονται μάχες, μη δειλιάσεις/ γίνε ο δρόμος να περάσεις/ δεν είναι η σιωπή φωνή/ φωνή είναι μόνο η φωνή...» («Δεν είναι η σιωπή φωνή»). «Αλλαξε ο αέρας, το φως καθαρό/ ήμουνα πέτρα και είμαι νερό/ γίνομαι ένα με όλους μαζί/ βλέπω να βγαίνουν οι πρώτοι καπνοί/ Θα 'ρθουν μέρες/ άγριες μέρες/ που οι αλήθειες θα σκίζουν σαν σφαίρες...» («Θα 'ρθουν μέρες»). «... Αν δεν πιστέψεις, δεν πετάς/ κι άλλος δρόμος δε μένει/ δε με τρομάζει τίποτα/ όσο οι τρομαγμένοι» («Εσωτερικοί μετανάστες»). Πρόκειται για μια συλλογή τραγουδιών που χαρακτηρίζονται από την αναζήτηση διεξόδου, την ελπίδα, την πίστη στη δύναμη του ανθρώπου και της συλλογικότητας, ερμηνευμένα από μια γυναικεία εκφραστική φωνή με πολλές δυνατότητες. Ανάμεσά τους και ο παλιότερος, τρυφερός «Πιτσιρικάς», που πρωτοτραγούδησε ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου.
Στίχους από τρία κρητικά λαοφιλή έργα, τον «Ερωτόκριτο» του Βιτσέντζου Κορνάρου, την «Ερωφίλη» του Γεώργιου Χορτάτζη και την «Εύμορφη βοσκοπούλα» άγνωστου ποιητή μελοποίησε ο Λουδοβίκος των Ανωγείων, στο νέο του, διπλό άλμπουμ «Ποια πάθη από τον έρωντα». Τρία τραγούδια είναι σε στίχους του ίδιου του Λουδοβίκου, ενώ υπάρχει και μια διασκευή του παραδοσιακού «Εσύ είσαι αέρας δυνατός» (στίχοι: παραδοσιακοί και Αριστείδη Χαιρέτη). Μαζί με τον Λουδοβίκο των Ανωγείων τραγουδούν η Ελένη Βουγιουκλή και η Λίλιαν Τσατσαρώνη. Στο δεύτερο CD του άλμπουμ περιλαμβάνονται δέκα ορχηστρικές παραλλαγές σε γνωστά και αγαπημένα τραγούδια του Λουδοβίκου, ενορχηστρωμένα από τον Δημήτρη Οικονομάκη.
«
Θα πιω απόψε το φεγγάρι», τιτλοφορείται ο δίσκος - αφιέρωμα στον Λευτέρη Παπαδόπουλο, με τραγούδια σε στίχους του και μουσική των Ξαρχάκου, Λοΐζου, Θεοδωράκη, Νικολόπουλου, Ζαμπέτα, Σπανού, Πλέσσα, Κουγιουμτζή, Καλδάρα κ.ά. Κύριος ερμηνευτής είναι ο Γιώργος Νταλάρας, ενώ τραγουδούν επίσης, οι Μαρινέλλα, Γιώργος Νταλάρας, Γλυκερία, Κώστας Μακεδόνας, Μελίνα Ασλανίδου, «Οναρ». Πρόκειται για ζωντανή ηχογράφηση των παραστάσεων τον Ιούνη του 2006, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Σ' ένα «Γλυκό μεθύσι» ηχοχρωμάτων, που αντλούν από τη βυζαντινή και παραδοσιακή μας μουσική, αλλά και από τη ροκ μπαλάντα, μας προσκαλεί ο Μάκης Σεβίλογλου μέσα από τον πρώτο προσωπικό δίσκο του (σε δική του μουσική, στίχους, ερμηνεία). Στο δίσκο του ταλαντούχου μουσικού δημιουργού, ο οποίος τώρα μας συστήνεται και ως ερμηνευτής, συμμετέχουν σε δύο τραγούδια η Χάρις Αλεξίου, που είναι και η παραγωγός του δίσκου, ενώ ένα όμορφο λαϊκό τραγούδι ερμηνεύει ο Δημήτρης Μητροπάνος. Να θυμίσουμε ότι ο Μ. Σεβίλογλου έχει συνεργαστεί με την Χ. Αλεξίου στους δίσκους «Ως την άκρη του ουρανού σου» και «Βύσσινο και νεράντζι» (είχε γράψει τα μισά τραγούδια του άλμπουμ). Το «Γλυκό μεθύσι» περιλαμβάνει τραγούδια που μιλούν για τις ανθρώπινες σχέσεις, τον έρωτα, τα αδιέξοδα, την καθημερινότητα, τον κόσμο μας... Μια ενδιαφέρουσα, τρυφερή δισκογραφική δουλειά, που χαρακτηρίζεται από πληθωρικό μουσικό ύφος και ευαίσθητες ερμηνείες.
«Ξυπνήστε χαρές μου», τιτλοφορείται ο νέος, δεύτερος προσωπικός δίσκος της Αφεντούλας Ραζέλη («Δίκτυο»). Η φωνή της αξιόλογης τραγουδίστριας γίνεται κοινός τόπος συνάντησης τραγουδιών με διαφορετικές αφετηρίες - από τα Βαλκάνια μέχρι την Αργεντινή. Εξαίσιες «χημείες» ηχοχρωμάτων και στοιχείων από διάφορες γωνιές του κόσμου και λόγου ελληνικού, προσφέρουν ένα γοητευτικό μουσικό ταξίδι με πολλές εκπλήξεις. Το άλμπουμ περιλαμβάνει τραγούδια σε μουσική των Κώστα Παρίσση, Dasho Kurti, Kora Michaelian, Astor Piazzola, Γ. Μαυρομανωλάκη, Ν. Κουρουπάκη, Οδ. Γαλανάκη, Γ. Γιακουμάκη, Β. Κετεντζόγλου, Demetrio Bogea και στίχους Adri Στεφόπουλου, Ηλία Κατσούλη, Διονύση Καρατζά, Οδυσσέα Ιωάννου, Emilia Ottaviano κ. ά. Συμμετέχει ο Βραζιλιάνος Antenor Bogea.
Από τη δισκογραφική εταιρεία «Δίκτυο» κυκλοφόρησε και ο πρώτος δίσκος του νέου λαϊκού τραγουδιστή Γιάννη Καραλή, με τίτλο «Ξένο ρούχο» και τραγούδια των Σταμάτη Κραουνάκη και Δημήτρη Λίβανου. Ο τραγουδιστής που για πολλά χρόνια μαθήτευσε στο «σχολείο» της «Σπείρα Σπείρα» ερμηνεύει μια αγκαλιά τραγούδια - καινούργια και διασκευές - αποκαλύπτοντας τη γνήσια λαϊκή φωνή του.
Ρουμπίνη ΣΟΥΛΗ
Ο σκοτεινός Ακης Πάνου
Με τον Τάκη Σπετσιώτη τελευταία έχουμε αλλάξει τόπο συνάντησης. Οχι στην Ομόνοια πια, αλλά σε παλιά στέκια στο Θησείο και το Μοναστηράκι.
-- Τι τσάντες είναι αυτές, Σπετσιώτη; Τι βλέπω, Ακης Πάνου σε cd;
-- Ναι, κυκλοφορεί ακόμα στα δισκάδικα! Τι περίμενες, επειδή η υπεράσπιση του θύματος, στο δικαστήριο, τον αποκάλεσε «κύριο με παρωχημένα τραγούδια», θα 'χει πεισθεί το κοινό και οι δισκοπώλες; Ακης Πάνου είναι αυτός, ας μην τον υποτιμάμε...
-- Πράγματι, μας έχει σφραγίσει όλους. Τι σ' αρέσει ακόμα σ' αυτόν;
-- Τα πάντα... Εχεις ακούσει πιο υποβλητικές εισαγωγές στο σύγχρονο λαϊκό τραγούδι; Με τέτοια ταυτότητα; Αρκεί ν' ακούσεις την εισαγωγή του «Θέλω να τα πω», αίφνης, και δεν την μπερδεύεις με κανενός άλλου λαϊκού συνθέτη, τόσο αναγνωρίσιμη είναι... Ασε, οι στίχοι του... «Μοίρα μου, γιατί μ' αφήνεις μέσα στην καταστροφή / και τα βήματά μου κλείνεις / στο σοκάκι που δεν έχει προκοπή...» ή πάλι: «Δεν περιμένω τίποτα από το να πεθάνω, / ν' αδειάσει η κούπα του καημού / και η γωνιά που πιάνω...». Πράγματι αυτός ο «λαϊκός διανοούμενος» είναι ένας ποιητής ελεγειακός και σατιρικός ταυτόχρονα. Σκέφτομαι στίχους του Λαπαθιώτη: «Παίζω στην τύχη κάτι αγαπημένο... / και πάλι σταματώ. Δεν επιμένω / θα προτιμούσα μάλλον να πεθάνω...». Σκέφτομαι τον σατιρικό Καρυωτάκη: «Ω μεγάλε Ζακύνθιε, / των ωδών σου τα μέτρα / υψηλά, σοβαρά... / η φωνή σου... μας έρχεται /... μακρινός και παράταιρος ήχος τύμπανου...». Πες μου, διαφέρουν σε ουσία αυτοί οι στίχοι από τους παρακάτω - ενός τραγουδιού του Ακη; «Και πλέκοντας εγκώμια περί τους αθανάτους, / την αίγλη τους, το ύφος τους και το παράστημά τους... / και κάνοντας συμβιβασμούς με τη συνείδησή του / έζησε με το τίποτα και πέθανε μαζί του». Τι Καρυωτάκης, τι Ακης λοιπόν, μέσω των στίχων αμφότερων, ένα στεφάνι στο μνημείο της Ευτέλειας που βιώνουμε όλοι μας, σε μια εποχή άκρατης αυτοαπομυθοποίησης, δεν κατατίθεται; Σε μια εποχή που το λαϊκό τραγούδι γινόταν όλο και πιο ευτελές, με κάτι ψευτοσουξεδάκια της μιας και μόνης χρήσεως και της ημερομηνίας λήξεως, ο Ακης Πάνου, άφοβος, κράτησε ψηλά τον πήχη. Κι εκείνος είχε ανάγκες, παιδιά, που όλοι επικαλούνται, εντούτοις δε συμβιβάστηκε, δεν το είδε... νοικοκυρίστικα. Από το 1958, που εργαζόταν ως νεαρός μπουζουξής, έπαψε να εμφανίζεται στη νύχτα. Προτιμούσε, εξόριστος στην Ξάνθη (ή δεν ξέρω πού), να εργάζεται ως κατασκευαστής μουσικών οργάνων παρά να ευτελίσει την τέχνη του. Το γράφει άλλωστε: «Δεν είναι εύκολο ν' αλλάξεις / όταν χαλάσεις εντελώς, / δεν έχεις μάτια να κοιτάξεις / ποιος είν' ο δρόμος ο καλός...». Στο φόνο μπορεί να έφτασε, αλλά την τέχνη του δεν την ευτέλισε ο Ακης Πάνου! Ο μέγας αυτός... σκηνοθέτης, που διάλεγε την κατάλληλη φωνή για το κάθε τραγούδι κι αποδεικνυόταν να είναι η σωστή. Και που, παρ' όλ' αυτά δεν είχε τραγουδιστολαγνεία. Στο πάλκο του Επειγόντως, το '89, αν θυμάμαι, σε μια από τις ελάχιστες εμφανίσεις του, είχε βάλει στην πρώτη σειρά τους μουσικούς, και πίσω, στη δεύτερη, τους τραγουδιστές... Κι ούτε πίστες, ούτε αηδίες, ούτε τίποτα...
-- Σ' επηρέασε και προσωπικά, ως σκηνοθέτη ή συγγραφέα;
-- Δε θα το 'λεγα έτσι ακριβώς... Πολύ πριν γνωρίσω τα τραγούδια του, νομίζω ότι τον κουβαλούσα ήδη μέσα μου... Είχα... παιδιόθεν σχέση με το λαϊκό τραγούδι... Εφηβεία στην επαρχία, παλιό ελληνικό σινεμά, τζουκ μποξ σε ταβέρνες... Πάρε για παράδειγμα την ταινία μου τα Κοράκια ή Το παράπονο του νεκροθάφτη, πάνω σ' ένα διήγημα του Ροΐδη: αναλογιζόμενος σήμερα κάποιες σκηνές απεικόνισης αυτής της χρόνιας ελληνικής κοινωνικοπολιτικής μιζέριας από τον 19ο αιώνα του Ροΐδη μέχρι τον 20ό του Ακη Πάνου και όλων μας, θα 'λεγα ότι, χωρίς να το έχω συνειδητοποιήσει, είχα αναφερθεί και στους δύο ταυτόχρονα. Συμπίπτουν μέχρι και οι αριθμοί των ηρώων της ιστορίας. Τα εφτά παιδιά του, που κηδεύει ο νεκροθάφτης, και οι «εφτά νομά - σ' ένα δωμά- / δικαίως αγανακτισμέ- και με τα πάντα αηδιασμέ-...» του Ακη Πάνου. Ή μήπως και στο μυθιστόρημα Δελτίον ταυτότητος, η μοίρα του κεντρικού μου ήρωα, του «αδιόρθω- αναρχί-» Παύλου Μέρλου, του εξόριστου μουσικού από το χώρο της δουλειάς του, στο Πέραμα, δεν είναι παρόμοια με τη μοίρα του Ακη Πάνου; Τι Πέραμα, τι Ξάνθη, τι κέντρο Αθηνών... η εξορία είναι που μετράει... Σάμπως δεν το λες κι εσύ σ' ένα στίχο σου στην Προσευχή του Τζορντάνο Μπρούνο; «Σε ξένο δωμάτιο γυρίζω χαμένος...».
Του
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ
Κυρίως φύλλο 
Feeds
