Με μεγάλο ενδιαφέρον παρακολούθησαν, στην Καλλιθέα, εκατοντάδες εργαζόμενοι και νεολαίοι την παρουσίαση των Θέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ για το 18ο Συνέδριο από τον Δημήτρη Γόντικα, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Πλούσια ήταν και η συζήτηση που ακολούθησε, από την οποία παραθέτουμε ορισμένα αποσπάσματα.

Πολλές από τις ερωτήσεις που έγιναν αφορούσαν τόσο τη διεθνή κρίση του καπιταλιστικού συστήματος, όσο και το ρόλο των αστικών κομμάτων στη χώρα μας.

Απαντώντας σχετικά ο Δ. Γόντικας τόνισε:

«Και το ΠΑΣΟΚ και η σοσιαλδημοκρατία έχουν κρίση στρατηγικής. Εχουν ταυτιστεί με τις πολιτικές των συντηρητικών κομμάτων σε όλα τα ζητήματα. Αυτό συνειδητοποιείται όλο και περισσότερο από έναν κόσμο. Το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ, σοσιαλδημοκράτες και χριστιανοδημοκράτες στην Ευρώπη, συγκρότησαν την Ευρωπαϊκή Ενωση. Συμφώνησαν όλοι με το επιχείρημα ότι αυτό ανοίγει δυνατότητες, προοπτικές για την ανάπτυξη της οικονομίας, ο ανταγωνισμός θα ρίξει τις τιμές, θα εξασφαλίσει θέσεις εργασίας. Σε αυτό συμφώνησαν.

Ποια ήταν η ουσία της στρατηγικής και από ποια ανάγκη απέρρεε; Ακριβώς από τη γιγάντωση της δύναμης των μονοπωλίων, που απαιτούν πλήρη απελευθέρωση και ανατροπή των πάντων, για να εξασφαλίσουν τη διατήρηση και την αύξηση των κερδών, ώστε να επιζήσουν απέναντι στους ανταγωνιστές. Εξάλλου, αυτή είναι η βάση των τεσσάρων ελευθεριών της ΕΕ».

«Τι άλλη ανατροπή έχουμε εδώ, μετά την κρίση του 1973 που κράτησε τρία χρόνια; Εχουμε προσαρμογή στις νέες ανάγκες του κεφαλαίου. Κρατική παρέμβαση. Είναι η κεϋνσιανή πολιτική, που δεν μπορούσε άλλο να εξασφαλίσει την κίνηση του κεφαλαίου και απαιτεί πλήρη ελευθερία και ανατροπή και επιβάλλει τους όρους του σε όλη την κοινωνία. Και τώρα λένε ότι αυτό ήταν μια "ακραία νεοφιλελεύθερη εξέλιξη" που ήταν και η αιτία της κρίσης, ενώ είναι ανάγκη της ίδιας της κίνησης του κεφαλαίου η πλήρης απελευθέρωση των αγορών. Θυμάστε, όταν μιλάγανε για την παγκοσμιοποίηση με τι μελανά χρώματα περιγράφανε τον κρατισμό. Ολοι τους, με πρωταγωνιστές τους ρεφορμιστές και τους οπορτουνιστές.

Ποιο είναι το πρόβλημα που αφορά το σύστημα: Καταλαβαίνει ότι έχει μια δυσκολία να ελέγχει, να ενσωματώσει, να ξεγελάει τις λαϊκές μάζες και μπροστά στην κρίση φοβάται τις λαϊκές κινητοποιήσεις, τη λαϊκή αντίδραση. Και έχουν δυσκολίες στη διαμόρφωση ενός συστήματος διακυβέρνησης, που να μπορεί να διασφαλίζει αυτόν τον παράγοντα και εκφράζεται στις δυσκολίες του δικομματισμού να μπορεί να εναλλάσσεται με την ίδια ευκολία.

Από αυτήν την άποψη, επιχείρησαν να κάνουν παρέμβαση με τις αλλαγές στο ΠΑΣΟΚ. Στο συνέδριό του, μετά τις εκλογές, κάνανε οργανωμένη παρέμβαση, για να μη μετακινηθεί κόσμος σε πιο ριζοσπαστικές κατευθύνσεις, προς το ΚΚΕ, που έχει ανοδική πορεία και στις εκλογές και μετά τις εκλογές. Εδωσαν αυτήν την ξαφνική προβολή του Συνασπισμού. Το σύστημα προβληματίζεται σε ό,τι αφορά το σύστημα διακυβέρνησης. Προκρίνει τις μονοκομματικές κυβερνήσεις, για να μπορεί να ελέγχει την κατάσταση, αλλά αυτό δεν είναι πάντα εφικτό, λόγω των εξελίξεων και γι' αυτό ετοιμάζει και εφεδρικές λύσεις. Επομένως, στη βάση αυτή στηρίζει τα δύο κόμματα και φτιάχνει και αναχώματα, ώστε, αν δε βρεθεί δυνατότητα για μονοκομματική κυβέρνηση της ΝΔ ή του ΠΑΣΟΚ, προσπαθούν να διαμορφώσουν και εναλλακτικά σενάρια είτε με τον ΣΥΝ είτε με τον ΛΑ.Ο.Σ.

Εμείς εδώ, πρέπει να αξιοποιήσουμε αυτές τις δυσκολίες με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ανοίξαμε τολμηρά θέματα και πριν και μετά τις εκλογές. Είπαμε ότι ο κόσμος δεν πρέπει να ανησυχεί, αν δεν υπάρχει σταθερή κυβέρνηση. Αλλά να παλεύει για αδύναμη κυβέρνηση, ισχυρό λαϊκό κίνημα. Αυτό μπορεί ν' ανοίξει προοπτικές προς όφελος του λαού. Το Κόμμα μας έχει συμβολή στην αποκάλυψη της κοινής στρατηγικής του δικομματισμού».

Σχολιάζοντας το ζήτημα της αύξησης του ενδιαφέροντος για μελέτη του Μαρξ, όπως τέθηκε από σχετική ερώτηση που έγινε, ο Δ. Γόντικας τόνισε:

«Υπάρχει μια κατηγορία αστών οικονομολόγων που προσπαθεί να αναλύσει, με όσο μπορεί επιστημονικά κριτήρια, όλα αυτά τα προβλήματα. Υπάρχει και μια κατηγορία ανθρώπων φλύαρων και επιπόλαιων, που δεν είναι τυχαίοι και λένε του κόσμου τις ανοησίες, όσον αφορά την κρίση.

Η πρώτη κατηγορία λέει ότι δεν είναι κρίση απλώς του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Δεν είναι ο καζινοκαπιταλισμός η αιτία της κρίσης. Είναι κρίση του καπιταλισμού. Προειδοποιούν ότι θα υπάρχουν εξεγέρσεις και εκφράζουν την ανησυχία τους για την προοπτική. Προσπαθούν από αυτή τη σκοπιά να προφυλάξουν το σύστημα. Αυτοί μελετάνε τον Μαρξ, που προκαλεί ενδιαφέρον ευρύτερα. Απαντήσεις στα εγχειρίδια των αστών δεν μπορούν να βρουν, γιατί διαψεύδονται κατ' επανάληψη και αναζητούν στον Μαρξ. Υπάρχει αυτό το υγιές φαινόμενο.

Υπάρχουν και αυτοί που καταλαβαίνουν τη χρεοκοπία του συστήματος και επιχειρούν να εγκλωβίσουν δυνάμεις, όπως είναι οι διάφοροι οπορτουνιστές, και χρησιμοποιούν τον Μαρξ, διαστρεβλώνοντάς τον.

Ο Μαρξ μίλησε πολύ καθαρά, από το 1847, ότι οι κρίσεις είναι αναπόφευκτες και έχουν αυτή την εκδήλωση, δηλαδή πάρα πολύ πολιτισμός και πάρα πολύ πλούτος έχει αναπτυχθεί. Οι κρίσεις θα είναι όλο και πιο βαθιές, θα επαναλαμβάνονται και ταυτόχρονα θα ελαττώνονται τα μέσα που έχει στη διάθεσή του το σύστημα να τις διαχειρίζεται. Και την κρατική παρέμβαση χρησιμοποίησε και την απελευθέρωση των αγορών χρησιμοποίησε και τον πόλεμο χρησιμοποίησε. Με αυτήν την έννοια, το σύστημα ιστορικά έχει φάει το ψωμί του και είναι αναπόφευκτη η αντικατάστασή του από ένα ανώτερο κοινωνικό σύστημα.

Οταν, λοιπόν, αυτά διαστρεβλώνονται, αυτή η μαρξιστική ανάλυση των νομοτελειών του καπιταλισμού διαστρεβλώνεται με καρικατούρες, για να ψαρεύουν στα θολά νερά και να δικαιολογούν την ύπαρξή τους ως ρεύματα, έχει κάθε λόγο η αστική τάξη να τους στηρίζει και να τους προβάλλει. Δεν είναι τίποτα καινούργιο. Πάντα στην Ιστορία, όταν το εργατικό κίνημα ανεβαίνει, αξιοποιούν τον Μαρξ, διαστρεβλωμένο, για να προκαλούν σύγχυση και να συσκοτίζουν τον πραγματικό σκοπό της ταξικής πάλης, που είναι η προλεταριακή επανάσταση.

Αυτό θέλουν να δυσκολέψουν και να πουν ότι είναι δυνατό, με τον Μαρξ οδηγό, να κάνουμε τον καπιταλισμό ρυθμιστή, να τον εξανθρωπίσουν, να τον κάνουν πιο υγιή, να απαλλαγεί από τα ακραία φαινόμενα του νεοφιλελευθερισμού ή του κρατισμού.

Λένε ότι η παγκοσμιοποίηση είναι εξέλιξη που δεν είχε προβλεφθεί από τον Μαρξ. Είναι διαστρέβλωση. Η καπιταλιστική αγορά δεν είναι κάτι καινούργιο, είχε φανεί από τις αρχές του καπιταλισμού, βεβαίως τώρα πήρε τεράστιες διαστάσεις, αλλά είναι καπιταλιστική αγορά. Και αγορά είναι δύναμη του ισχυρού, σημαίνει κέρδος, σημαίνει πόλεμο για το κέρδος, σημαίνει λεηλασία βαθιά του πλούτου της εργατικής τάξης.

Αυτή είναι η αγορά. Πώς θα ρυθμιστεί; Ποιος θα βάλει κανόνες σε αυτήν την κερδοσκοπία; Εδώ διαστρεβλώνουν: Λένε, ο Μαρξ είπε προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε και μίλησε ότι οι ανατροπές και οι επαναστάσεις θα γίνουν παγκόσμια. Διαστρεβλώνουν, για να δικαιολογήσουν αυτό που έχει επιστημονικά εξακριβωθεί ότι δεν μπορεί να γίνει ενιαία επανάσταση σε όλες τις χώρες, γιατί αναπτύσσεται ανισόμετρα ο καπιταλισμός. Και στην περίοδο του μονοπωλιακού καπιταλισμού αυτή η εξέλιξη είναι νόμος, η ανισόμετρη ανάπτυξη. Επομένως, θα ωριμάζουν διαφορετικά σε κάθε χώρα, σε κάθε περιοχή και οι προϋποθέσεις της σοσιαλιστικής επανάστασης. Γιατί, λέμε εμείς, ότι το κίνημα θα πρέπει στη χώρα του να παλέψει για να αλλάξουν τα πράγματα και με την ίδια γραμμή να παλεύει σε κάθε χώρα και να στηρίζει κάθε κίνημα σε κάθε χώρα.

Για να δικαιολογήσουν, λοιπόν, την υποταγή τους στην ΕΕ και την παραίτησή τους από την πάλη για το σοσιαλισμό, την υιοθέτηση της ταξικής συνεργασίας και του ιστορικού συμβιβασμού ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία, λένε ότι δεν μπορεί να γίνει ανατροπή και πάλη σε μια χώρα ξεχωριστή και μέχρι τότε περιμένετε να ...ωριμάσουν οι παγκόσμιες συνθήκες. Γι' αυτό, λέμε ότι αυτές οι απόψεις, οι οπορτουνιστικές, είναι εμπόδιο στην ανάπτυξη της ταξικής πάλης, της ριζοσπαστικοποίησης. Προκαλούν σύγχυση, θολούρα, εγκλωβίζουν κόσμο, υποτάσσουν συνειδήσεις και αυτό έχει αντικειμενική βάση, εκφράζουν συμφέροντα αντικειμενικά.

Υπάρχουν όλοι αυτοί, οι μικροαστοί, γύρω από το κεφάλαιο, που σήμερα έχουν διευρυνθεί, τα προγράμματα γύρω από την ΕΕ που απλώθηκαν μέσα και χώθηκαν πολλοί, έχουν συμφέροντα μέσα από αυτά. Εξαγοράστηκαν ανώτερα και μεσαία στρώματα, αυτή είναι η βάση του οπορτουνισμού. Θέλουν να διατηρήσουν τη θέση τους, δε θέλουν σύγκρουση και θέλουν απλά κάποιες καλύτερες θέσεις για το περιβάλλον κλπ. Συνεπώς, το ενδιαφέρον για τον Μαρξ ανεβαίνει, αλλά ταυτόχρονα διαστρεβλώνουν τον Μαρξ».