Από την πρόσφατη μαχητική πορεία των Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες και των οικογενειών τους την Παγκόσμια Μέρα Ατόμων με Αναπηρία

Πράγματι, αν τα προβλήματα των λαϊκών ανθρώπων, των μισθοσυντήρητων είναι πολλά και με την κρίση που σοβεί γύρω μας γίνονται ακόμη περισσότερα, για τις οικογένειες των ΑμΕΑ είναι διπλάσια. Αν τα προβλήματα της γενικής εκπαίδευσης, του κοινού σχολείου είναι σοβαρά και πάμπολλα, στην Ειδική Αγωγή, στο ειδικό σχολείο εμφανίζονται σε μεγεθυντικό φακό. Και αν όλοι οι υπόλοιποι εργαζόμενοι έχουν ένα λόγο να αγωνιστούν και να συντονιστούν για να τα αντιμετωπίσουν, οι εργαζόμενοι στους χώρους της Ειδικής Αγωγής και της Πρόνοιας, οι γονείς των παιδιών με Ειδικές Ανάγκες έχουν δέκα.

1. Οι γονείς πληρώνουν διπλάσια και τριπλάσια από κάθε άλλο γονιό για την εκπαίδευση, την αγωγή, την αποκατάσταση και την περίθαλψη των παιδιών τους. Πληρώνουν για ειδικό εποπτικό και εκπαιδευτικό υλικό, για τεχνικά βοηθήματα, για θεραπευτικές αγωγές, για μεταφορά, για φροντιστήρια και βοηθητικά μαθήματα στο σπίτι...

2. Τα περισσότερα παιδιά με Ειδικές Ανάγκες βρίσκονται εκτός εκπαιδευτικού συστήματος. Από τα 200.000 παιδιά με αναπηρίες που με τους πιο συντηρητικούς υπολογισμούς βρίσκονται σε ηλικία εκπαίδευσης, μόνο τα 15.500 φοιτούν σε ειδικά σχολεία και ειδικές τάξεις. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία της Οφθαλμολογικής Εταιρείας, υπολογίζεται ότι υπάρχουν 2.000 τυφλοί και 4.000 - 5.000 ημιβλέποντες σε ηλικία μικρότερη των 18 χρόνων, ενώ οι τυφλοί μαθητές που παρακολουθούν μια οποιαδήποτε μορφή εκπαίδευσης φτάνουν με δυσκολία τους 150 σε όλη τη χώρα. Από τα 5.000 αυτιστικά παιδιά μόνο τα 120 φοιτούν σε σχολείο. Στο χώρο των κωφών, τον μόνο που διαθέτει πλήρες δίκτυο ειδικών σχολείων (δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο) ο μαθητικός πληθυσμός έχει υποδιπλασιαστεί, από 550 που ήταν οι κωφοί μαθητές πριν είκοσι χρόνια, σήμερα είναι μόλις 250-300. Η τάση μείωσης, αντί για αύξηση, των μαθητών των ειδικών σχολείων είναι γενική και ενισχύεται από το ευρωπαϊκής πατέντας ιδεολόγημα, που υιοθετεί σύσσωμο το μπλοκ των κομμάτων του ευρωμονόδρομου και ιδιαίτερα το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΝ, περί «ένταξης» όλων ανεξαίρετα των ανάπηρων παιδιών στα γενικά σχολεία. Ενα ιδεολόγημα, που με τα δήθεν μοντέρνα συνθήματα της «αποασυλοποίησης» και της καταπολέμησης του ρατσισμού οδηγεί χιλιάδες παιδιά στο σκοτάδι της αμάθειας και στο περιθώριο της ζωής.

3. Ακόμη και τα ελάχιστα παιδιά που παρακολουθούν μια κάποιας μορφής εκπαίδευση, αυτή δεν είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες τους. Δεν υπάρχουν κατάλληλα γι' αυτά αναλυτικά προγράμματα, ομαδοποίηση των κατηγοριών ειδικών προβλημάτων και αντίστοιχη αντιμετώπισή τους από το εκπαιδευτικό σύστημα, ιδιαίτερα για εκείνα τα παιδιά, τα περισσότερα, που φοιτούν στα κοινά σχολεία.

4. Η πλειονότητα των ειδικών σχολείων έχει φοβερές ελλείψεις σε υποδομές (όπως σχολεία επικίνδυνα και ακατάλληλα, όπως το 4ο, το 6ο και το 8ο ειδικά σχολεία της Αθήνας), σε μόνιμο εξειδικευμένο προσωπικό, εκπαιδευτικό, ειδικό εκπαιδευτικό, βοηθητικό και τεχνικό. Τα κοινά σχολεία, στα οποία υποχρεώνονται να ενταχθούν τα παιδιά, έχουν ακόμα μεγαλύτερες ελλείψεις. Τα τμήματα ένταξης λειτουργούν μέχρι τα μέσα του χρόνου ή και όλο το χρόνο χωρίς ειδικευμένους εκπαιδευτικούς, ενώ η παράλληλη διδασκαλία βρίσκεται στις περισσότερες περιπτώσεις στα χαρτιά.

5. Η υποχρεωτικότητα της Ειδικής Αγωγής χωρίς παράλληλη κατοχύρωση του αποκλειστικά δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα της αποτελεί καθαρό εμπαιγμό. Οι μόνοι κερδισμένοι απ' αυτή θα είναι οι ιδιώτες επιχειρηματίες, ενώ θα επιβαρυνθούν ακόμη περισσότερο οι γονείς.

6. Οι υπάρχουσες κρατικές υποδομές βρίσκονται υπό διάλυση, όπως το Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών (ΚΕΑΤ) ή το Εθνικό Ιδρυμα Κωφών, από την υποχρηματοδότηση και την πολιτική που εκχωρεί κομμάτι κομμάτι την περιουσία, αλλά και τις αρμοδιότητές τους στους ιδιώτες και άλλους φορείς.

7. Η επαγγελματική εκπαίδευση είναι στην πραγματικότητα ανύπαρκτη για τα παιδιά με αναπηρίες. Τα ΕΕΕΕΚ υπολειτουργούν χωρίς προγράμματα και μόνιμο εκπαιδευτικό, ειδικό εκπαιδευτικό και βοηθητικό προσωπικό.

8. Αντίστοιχα ανύπαρκτη είναι ουσιαστικά και η κρατική μέριμνα για την επαγγελματική αποκατάσταση των νέων με Ειδικές Ανάγκες.

9. Σχεδόν παντελής είναι και η έλλειψη δομών πρώιμης παρέμβασης (βρεφικών-προνηπιακών σταθμών) παρά τη θεμελιακή σημασία τους για την ψυχοσωματική και διανοητική ανάπτυξη ιδιαίτερα των παιδιών με Ειδικές Ανάγκες.

10. Το χειρότερο είναι ότι δεν υπάρχει καμία φροντίδα για να μπορεί να αισθανθεί ο γονιός τη σιγουριά πως όταν εκείνος φύγει από τη ζωή, το παιδί του θα είναι εξασφαλισμένο, δε θα αντιμετωπίζει τον κίνδυνο να βρεθεί κάποια στιγμή αβοήθητο στους πέντε δρόμους.

Η πρόταση του υπουργείου Παιδείας - που σύντομα θα επανέλθει με τη μορφή νομοθετικής ρύθμισης - σύμφωνα με την οποία η αρμοδιότητα της μεταφοράς θα αποδοθεί στις σχολικές επιτροπές, θα επιδεινώσει τη σημερινή προβληματική κατάσταση της μεταφοράς των παιδιών από τις νομαρχίες. Πρόκειται για μια χειρότερη εκδοχή της πολιτικής της αποκέντρωσης, που μεταφέρει μεγάλο μέρος της ευθύνης αλλά και του κόστους μιας σειράς κρίσιμων κοινωνικών λειτουργιών, όπως η Παιδεία και η Πρόνοια, στους γονείς και την «τοπική κοινωνία» για να τις διαχειριστούν ανάλογα με την οικονομική τους δυνατότητα και το επιχειρηματικό τους δαιμόνιο, σε όφελος τελικά των ιδιωτών.

Και οφείλουμε να σημειώσουμε ότι σ' αυτή τη μικρή επιτυχία μεγάλη ήταν η συνεισφορά της Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα Αναπήρων (ΣΕΑΑΝ), που χρόνια τώρα, από την αρχή κάθε σχολικής χρονιάς, παρεμβαίνει αγωνιστικά για το ζήτημα, όπως και φέτος που πριν ξεσπάσει το πρόβλημα είχε ήδη πραγματοποιήσει παραστάσεις διαμαρτυρίας στο Νομαρχιακό Συμβούλιο της Αθήνας και στο υπουργείο Παιδείας. Αντίθετα, μηδαμινή έως μηδενική ήταν η συμμετοχή των κεντρικών οργανώσεων των ΑμΕΑ στην προσπάθεια επίλυσης του οξύτατου αυτού προβλήματος. Χαρακτηριστικά η λαλίστατη για δευτερεύοντα θέματα Εθνική Συνομοσπονδία ΑμΕΑ (ΕΣΑμΕΑ) καθώς και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Γονέων και Κηδεμόνων ΑμΕΑ (ΠΟΣΓΚΑΜΕΑ) δεν μπήκαν στον κόπο να εκδώσουν ούτε μια ανακοίνωση!

• Αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν, αναβαθμισμένη Πρόνοια και Ειδική Αγωγή. Να μην πληρώνουν οι γονείς ούτε ένα ευρώ για οποιαδήποτε ανάγκη εκπαίδευσης, αποκατάστασης και περίθαλψης των παιδιών με Ειδικές Ανάγκες και Αναπηρίες.
• Κάθε παιδί με Ειδικές Ανάγκες να βρει το κατάλληλο γι' αυτό σχολείο. Ούτε ένα παιδί με αναπηρία στο σπίτι του, ούτε ένα παιδί σε σχολείο που δε θα παίρνει υπόψη τις ιδιαίτερες εκπαιδευτικές ανάγκες του.
• Να μη χάσει κανένα παιδί έστω και μια μέρα φοίτησης στο σχολείο από τα «εμπόδια» στη μετακίνησή του. Να ενταχθούν χωρίς καμιά άλλη αναβολή στο σύστημα μεταφοράς τα 700 εγγεγραμμένα σε ειδικά σχολεία ΑμΕΑ, που παραμένουν εγκλωβισμένα στο σπίτι τους.
• Αποκλειστικά δημόσιο, δωρεάν και ασφαλές σύστημα μεταφοράς των μαθητών στα σχολεία τους, με ευθύνη του υπουργείου Παιδείας, που θα διαθέσει κατάλληλα διαμορφωμένα μέσα μετακίνησης, εξειδικευμένους οδηγούς και συνοδούς και την αναγκαία κρατική χρηματοδότηση. Λέμε «όχι» στην αποκέντρωση - ιδιωτικοποίηση του δικτύου μεταφοράς.
• Μονιμοποίηση όλων των εργαζομένων (εκπαιδευτικού, ειδικού εκπαιδευτικού, βοηθητικού και τεχνικού προσωπικού) στις μονάδες Ειδικής Αγωγής και Πρόνοιας. Μαζικές προσλήψεις μόνιμου ειδικευμένου προσωπικού για τη στήριξη των παιδιών με αναπηρίες και μαθησιακές δυσκολίες στα τμήματα ένταξης των γενικών σχολείων.