Η χρονιά που πλέον αναπαύεται στην αγκαλιά της Ιστορίας, δεν ήταν - ουσιαστικά - διαφορετική (και) για το ποδόσφαιρο, από τις προηγούμενες. Οι πρακτικές των «ταγών» - υπό πολιτικό ή/και αθλητικό μανδύα - ως εφαρμογή των στρατηγικών τους επιλογών, διατηρούν το άθλημα όμηρο στις ορέξεις των κερδοσκόπων.

Οχι μόνο διατηρήθηκε η αλλοτρίωση των χαρακτηριστικών και της αποστολής του (με ό,τι και όσα αυτά συνεπάγονται) - όπως εν γένει (και) στον αθλητισμό - για να αποτελεί «προϊόν» και «εμπόρευμα», αλλά έγιναν καθοριστικά βήματα με στόχο τη διεύρυνση της στυγνής εκμετάλλευσής του.

Ενα από αυτά η δημιουργία, από την Ευρωπαϊκή Ενωση, της «Λευκής Βίβλου» για τον Αθλητισμό. «Αποσκοπεί στο να δώσει μια στρατηγική κατεύθυνση όσον αφορά το ρόλο του αθλητισμού στην ΕΕ», είναι μια χαρακτηριστική φράση από σχετική ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Πρόκειται για οδηγό της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) που καθορίζει το άμεσο και απώτερο μέλλον στον αθλητισμό, εντάσσοντάς τον - ακόμα περισσότερο - στους γενικότερους σχεδιασμούς του κεφαλαίου.

Η ενασχόληση της ΕΕ γίνεται με στόχο τη συγκεκριμενοποίηση - σε ευρωενωσιακό επίπεδο -των κατευθύνσεων και των κανόνων με τους οποίους και το ποδόσφαιρο (ως κομμάτι, και μάλιστα σημαντικό, του αθλητισμού) θα ενταχθεί στα νέα δεδομένα. Θα επικαιροποιηθεί το πλαίσιο και το δίκαιο, ώστε να εξασφαλίζουν τη μέγιστη κερδοφορία στους επιχειρηματίες, αφού - εκτός των άλλων - θα γίνει και ο αθλητισμός απευθείας χρηματοδοτούμενος από κοινοτικούς πόρους. Ταυτόχρονα, βέβαια, επιχειρείται να αμβλυνθούν - στο μέτρο του δυνατού - οι συγκρούσεις από τα αντικρουόμενα συμφέροντα και οι παρενέργειες. Και βέβαια - μέσω του ποδοσφαίρου - να «νομιμοποιηθούν» λογικές και πρακτικές εξουσιασμού και τιθάσευσης του λαού (π.χ. αύξηση αστυνομοκρατίας).

Το ΚΚΕ καταψήφισε, στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τη σχετική έκθεση. Οπως ανέφερε - μεταξύ άλλων - η ευρωβουλευτής του κόμματος, Διαμάντω Μανωλάκου «η Εκθεση, όπως και η Λευκή Βίβλος της Επιτροπής, αντιμετωπίζει τον αθλητισμό σαν ένα ακόμη πεδίο επιχειρηματικής δράσης του μεγάλου κεφαλαίου. H ΕΕ προωθεί την απόλυτη μετατροπή του σε εμπόρευμα, τομέα ακόμη μεγαλύτερης κερδοφορίας των αθλητικών επιχειρηματικών ομίλων και των πολυεθνικών, γι' αυτό άλλωστε με τη Συνθήκη της Λισαβόνας επεκτείνει τις αρμοδιότητές της και στον αθλητισμό.

Πρόκειται για οργανωμένη διάλυση του ερασιτεχνικού, ακόμη και του σχολικού αθλητισμού και χρησιμοποίησής του σαν δεξαμενής τροφοδοσίας πρώτων υλών στην αθλητική βιομηχανία και τον εμπορευματοποιημένο πρωταθλητισμό. Λαός και νεολαία αντιμετωπίζονται σαν θεατές - πελάτες των αθλητικών θεαμάτων που οργανώνουν οι Ομοσπονδίες - επιχειρήσεις. Τα ευχολόγια για τις αξίες που καλλιεργεί ο αθλητισμός, την καταπολέμηση του ντόπινγκ κλπ., ηχούν μόνο σαν κοροϊδία, όταν την άμιλλα την αντικαθιστά ο άγριος ανταγωνισμός. H διαφθορά, το ντοπάρισμα, ο φανατισμός και η μισαλλοδοξία αποτελούν αναπόσπαστα στοιχεία του εμπορευματοποιημένου αθλητισμού, χρησιμοποιούνται για την προώθηση των προϊόντων των εταιρειών που τον ελέγχουν.

Οι ανάγκες της νεολαίας για άθληση και φυσική αγωγή μπορούν να ικανοποιηθούν μόνο με τη δημιουργία υποδομών και την ανάπτυξη του μαζικού λαϊκού αθλητισμού, που καλλιεργεί τις αξίες της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης, σε αντιπαράθεση με το διεφθαρμένο αυτό μοντέλο αθλητισμού που γεννάει το καπιταλιστικό σύστημα, που υποτάσσει τα πάντα στη λογική του κέρδους».

Αποκαλυπτικό - της ιδεολογίας των «ταγών» - είναι το απόσπασμα συνέντευξης, που έδωσε σε γαλλική εφημερίδα ο πρόεδρος της ΟΥΕΦΑ, Μισέλ Πλατινί: «Το ποδόσφαιρο πλέον δεν είναι μόνο θέαμα. Είναι και μπίζνες. Από τη στιγμή που μπήκαν οι μεγάλες πολυεθνικές τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Πρέπει να συμβιβαστούμε με αυτή την κατάσταση γιατί τα χρήματα που δαπανούν είναι τεράστια».

Στην ελληνική αθλητική εφημερίδα «SPORTDAY», προχώρησε ακόμα παραπέρα: «Δεν έχω πρόβλημα με τους οικονομικούς κολοσσούς που εμπλέκονται στο ποδόσφαιρο. Στην πραγματικότητα, τους θαυμάζω. Ανθρωποι όπως ο Ανιέλι, ο Μπερλουσκόνι δεν έχουν προσφέρει μόνο τα χρήματά τους αλλά και το πάθος τους για το ποδόσφαιρο. Επίσης δεν είμαι αντίθετος στην εισροή χρημάτων στο ποδόσφαιρο». Και σε μια επίδειξη υποκρισίας, αντίστοιχη με το μέγεθος του ταλέντου του, πρόσθεσε: «Αντίθετα δεν μπορώ να ανεχτώ τα χρήματα να υποδεικνύουν τη φύση του ποδοσφαίρου»...

Οταν συμβιβάζεσαι, συμβιβάζεσαι. Δεν υπάρχει συμβιβασμός αλά καρτ, όσο και αν προσπαθεί να μας πείσει για το αντίθετο ο Πλατινί. Και αποδεικνύεται, στην πράξη. Τη χρονιά που μας αποχαιρέτησε, στα γήπεδα Αυστρίας - Ελβετίας, έγινε το EURO 2008. Μια ακόμα διοργάνωση με πρόσχημα το ποδόσφαιρο αλλά στην πραγματικότητα αλισβερίσι για την κερδοφορία λίγων και εκλεκτών.

Το λειτουργικό κόστος ήταν 234 εκατ. ευρώ. Η διοργανώτρια αρχή, η Πανευρωπαϊκή Συνομοσπονδία (ΟΥΕΦΑ) μόνο από τα τηλεοπτικά δικαιώματα έβαλε στα ταμεία της 1,05 δισ. ευρώ! Διόλου ευκαταφρόνητο μερίδιο από τα υπερκέρδη της, μοίρασε στις συμμετέχουσες ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες (ΠΟ). Συνολικά το ποσό που εκταμίευσε η ΟΥΕΦΑ είναι 184 εκατομμύρια ευρώ. Ποσό κατά 40% αυξημένο από την προηγούμενη διοργάνωση (129 εκατ. ευρώ).

Για να κερδοσκοπήσουν οι συνέταιροι, όμως, απαιτούνται δραστικά μέτρα. Το αν αντιτίθενται στην ηθική και τη φιλοσοφία του αθλήματος, ποσώς ενδιαφέρει τους εμπόρους. Για να ικανοποιηθούν λοιπόν οι πολυεθνικές, επιτρεπόμενο ήταν μόνο το δικό τους προϊόν. Με τα λεφτά τους αγόραζαν - εκτός των διοργανωτών - την «επιλογή» των θεατών. Σ' άρεσε δε σ' άρεσε, στο γήπεδο και κάθε επίσημη «ζώνη» της διοργάνωσης μπορούσες να πιεις μόνο την μπίρα της εταιρείας - χορηγού. Σ' ένα ρεσιτάλ δικτατορικής νοοτροπίας αν τα ρούχα σου δεν ήταν από το χορηγό, είχες τρεις επιλογές. Να μη βρίσκεσαι σε γήπεδο ή «ζώνη», να καλύψεις το σηματάκι ή ν' αγοράσεις προϊόν του χορηγού...

Μια από τα ίδια και εντός των τειχών. Το θέαμα φτωχό, τα γήπεδα άδεια. Μόνο η επιχείρηση κερδοφορίας (και) από το ποδόσφαιρο σε συνεχή άνθηση. Το άθλημα βαλτώνει συνεχώς αλλά οι «ταγοί» - άμεσα ή έμμεσα - αβγατίζουν τα οφέλη τους. Με την αμέριστη συμπαράσταση της κυβέρνησης.

Η Σούπερ Λίγκα (επιβεβαίωσε πως) ενδιαφέρεται μόνο για τα κέρδη. Και αναλώνεται στον πολλαπλασιασμό τους - κυρίως από το κράτος (χάρισμα χρεών, γήπεδα, ΟΠΑΠ κλπ.) - και την προσπάθεια συμβιβασμού των αντικρουόμενων συμφερόντων. Τα δρώμενα και με την κεντρική διαχείριση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων, είναι διαφωτιστικά.

Στο ίδιο μήκος κύματος και η ΕΠΟ. Η παραίτηση (όπως και η θητεία) του Β. Γκαγκάτση και η διαδικασία εκλογής νέου προέδρου, δεν έχουν να κάνουν με το ποδόσφαιρο και ιδιαίτερα το ερασιτεχνικό. Αυτό - συνειδητά - είναι περιθωριοποιημένο και μαραζώνει. Αφορούν μάχες εξουσίας, ισορροπία συμφερόντων και διαχείρισης.

Οσο για τη βία «όλα τριγύρω αλλάζουνε και όλα τα ίδια μένουν». Πρόκειται, όπως πολλές φορές έχουμε επισημάνει, για πολυσύνθετο φαινόμενο που εξυπηρετεί - αντικατοπτρίζει άρρωστες καταστάσεις, κοινωνικά αδιέξοδα και ποικίλα συμφέροντα. Στα πλαίσια του καπιταλισμού, ο καθένας καλείται να παίξει το ρόλο του. Και οι «κακοί» το δικό τους.

Γίνονται - ανάλογα τις περιστάσεις - (συνειδητά ή ασυνείδητα) «πολιορκητικός κριός» ή «δούρειος ίππος». Αντιδρούν, δρουν ή εκτονώνονται για μεγαλύτερα αδιέξοδα ή προβλήματα από μια ήττα ή ένα λάθος σφύριγμα (άλλοθι που πολλές φορές δεν υφίστανται καν). Αλλά με τέτοιο τρόπο και λογική που δε γίνονται επικίνδυνοι για το σύστημα.

Αντίθετα. Του προσφέρουν μια ακόμα σημαντική υπηρεσία, δημιουργώντας προσχήματα για περισσότερα μέτρα στήριξής του. Οπως π.χ. ο νέος νόμος για (υποτίθεται) αντιμετώπιση της βίας. Και συμβάλλουν, ώστε να γίνεται το γήπεδο πεδίο εξέτασης μοντέλων που θα επεκταθούν. Τα γήπεδα έχουν μετατραπεί σε εργαστήριο δοκιμών. Είναι τα μέρη - πιλότοι όπου εφαρμόζονται σενάρια τα οποία στη συνέχεια επεκτείνονται και σε άλλους χώρους (οι οποίοι από την αρχή ήταν ο πραγματικός στόχος). Πρόκειται για προσχεδιασμένες και (συνειδητά ή ασυνείδητα) κατευθυνόμενες συμπεριφορές.

Γιατί αν αυτή η αντίθεση - αντίδραση είχε άλλα χαρακτηριστικά (ταξικά), τότε θα γινόταν άκρως επικίνδυνη για το ίδιο το σύστημα. Τα προβλήματα, τα αδιέξοδα, οι αδικίες, υπάρχουν στη ζωή και το «είναι» των οπαδών. Στα πλαίσια της κερκίδας, η αντίδρασή τους είναι μια ακίνδυνη - για την καθεστηκυία τάξη - εκτόνωση. Αρα, ευπρόσδεκτη.