Η κατάσταση που διαμορφώνεται μετά την έκθεση της Κομισιόν για το «Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης» της κυβέρνησης και την αξίωση της ΕΕ για τη λήψη συμπληρωματικών αντιλαϊκών μέτρων στο όνομα της μείωσης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων ήταν το κύριο αντικείμενο της χτεσινής συνεδρίασης της διυπουργικής Επιτροπής Οικονομικής Πολιτικής, υπό τον πρωθυπουργό. Η Κομισιόν, όπως είναι γνωστό, κίνησε τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, απαιτώντας την εφαρμογή ενός ακόμα αντιδραστικότερου σεναρίου λήψης οικονομικών μέτρων και αναδιαρθρώσεων, με έμφαση στις ανατροπές στα συστήματα Υγείας - Ασφάλισης, στη λήψη μέτρων ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου και την εφαρμογή αυστηρότερης δημοσιονομικής λιτότητας.

Στις δηλώσεις που έκανε αμέσως μετά ο υπουργός Οικονομίας, με δεδομένο ότι διανύουμε μια άτυπη προεκλογική περίοδο, επιχείρησε να υποβαθμίσει το εύρος των επισημάνσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι οποίες σηματοδοτούν νέα κλιμάκωση της επίθεσης σε βάρος των λαϊκών κατακτήσεων. Αντί αυτού, ο Γ. Παπαθανασίου περιορίστηκε να αναφερθεί στα αρκετά γενικόλογα και αφηρημένα μέτρα που προβλέπονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, παρά το γεγονός ότι αυτό έχει απορριφθεί επί της ουσίας του από τις Βρυξέλλες. Στην αξιολόγησή τους οι τελευταίες ζητούν λήψη επιπλέον μέτρων, στην κατεύθυνση της μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ μέσα στο 2009, αντί του 2011 που προβλέπεται στο ελληνικό πρόγραμμα. Ο υπουργός Οικονομίας ανέφερε ότι έχουν καταγραφεί όλες οι ελαστικές δαπάνες που θα περικοπούν κατά 10%, ενώ πρόσθεσε ότι έχει αποφασιστεί η μείωση κατά 10% όλων των συμβάσεων έργου του δημοσίου, καθώς και η δημιουργία ενός κέντρου για την πληρωμή όλων των δημόσιων υπαλλήλων. Στο θέμα των εσόδων, επισήμανε ότι υπάρχει μια κινητικότητα και στο θέμα της περαίωσης και στο θέμα των οργανωτικών αλλαγών που χρειάζονται για να γίνουν πιο αποδοτικοί οι μηχανισμοί του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών.

Ολα αυτά τα μέτρα συνιστούν, κατά τον υπουργό Οικονομίας, το σχέδιο που θα εφαρμοστεί με αυστηρότητα και θα μας βγάλει από την κρίση με τις λιγότερες δυνατές επιπτώσεις... Απέφυγε πάντως να αναφερθεί στην απόρριψη του σχεδίου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και στις δικές του επισημάνσεις την προηγούμενη Τετάρτη, ότι η ελληνική κυβέρνηση θα προχωρήσει, εφόσον χρειαστεί, σε διορθώσεις, βελτιώσεις και προσαρμογές, επί του σχεδίου που κατέθεσε στις Βρυξέλλες. Αφησε δηλαδή ανοιχτό το περιθώριο λήψης και νέων μέτρων, στην κατεύθυνση των υποδείξεων των Βρυξελλών. Το μεγάλο θέμα βέβαια είναι οι διαρθρωτικές παρεμβάσεις, σε Ασφαλιστικό, εργασιακά, «απελευθέρωση» αγορών, όπου, για συγκυριακούς, καιροσκοπικούς λόγους, η κυβέρνηση τηρεί σιγήν ιχθύος.

Τα αντιλαϊκά μέτρα που ταυτόχρονα αποτελούν και μέτρα στήριξης του κεφαλαίου, με πρόσχημα την αντιμετώπιση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, παρουσίασε χτες ο Γ. Παπαθανασίου και στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή της Βουλής.

Ο Γ. Παπαθανασίου ανακοίνωσε ότι σήμερα θα κατατεθεί τροπολογία στη Βουλή, σύμφωνα με την οποία όσες τράπεζες εντάχθηκαν στο πρόγραμμα ενίσχυσης από το κράτος ύψους 28 δισ. ευρώ δεν επιτρέπεται να δώσουν στους μετόχους τους μέρισμα σε χρήμα αλλά μόνο σε μετοχές, ενώ όσο διαρκεί το πρόγραμμα δε θα μπορούν να προχωρήσουν σε επαναγορά των μετοχών τους. Κατά τ' άλλα, επανέλαβε τις γνωστές εξαγγελίες «πτωχοκομείου», όπως το επίδομα θέρμανσης, και δήλωσε ότι κανείς δεν ξέρει ακόμη πόσο θα κρατήσει η οικονομική κρίση.

Φοβάστε να πείτε ότι η παρούσα κρίση είναι κρίση του καπιταλιστικού συστήματος και όχι των διάφορων «golden boys», τόνισε σε παρέμβασή του στη συνεδρίαση της επιτροπής ο βουλευτής του ΚΚΕ Ν. Καραθανασόπουλος, υπογραμμίζοντας ότι με το «Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης» επιταχύνεται η λήψη των αντιλαϊκών μέτρων και η ενίσχυση της κερδοφορίας του κεφαλαίου. Με την προωθούμενη, είπε, μείωση των δημόσιων δαπανών θα έχουμε περαιτέρω υποβάθμιση και εμπορευματοποίηση των κοινωνικών υπηρεσιών και σαφέστατο χτύπημα των ασφαλιστικών ταμείων. Ο βουλευτής υπογράμμισε ότι η όποια διαφωνία της κυβέρνησης με την ΕΕ δεν έχει να κάνει με κάποια διαφορετική πολιτική, αλλά με τους ρυθμούς επιτάχυνσης των αντιλαϊκών μέτρων. Πρόσθεσε δε ότι η εν εξελίξει οικονομική κρίση απέδειξε πως ήταν μύθος η προπαγάνδα ότι το ευρώ θα θωράκιζε την οικονομία αφού το μόνο που θωράκισε ήταν τα κέρδη του κεφαλαίου.

Η μόνη λύση, συνέχισε, είναι η αμφισβήτηση αυτής της πολιτικής, το χτύπημα της κερδοφορίας του κεφαλαίου, η απειθαρχία στην ΕΕ και η πάλη για την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου προκειμένου τα μέσα παραγωγής να ανήκουν στη λαϊκή εξουσία και να εξυπηρετούν τις λαϊκές ανάγκες.

Η κριτική των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ εστιάστηκε κυρίως στο ότι το «επικαιροποιημένο Πρόγραμμα Σταθερότητας» είναι γενικόλογο και δεν έχει εξειδικευμένους στόχους, χωρίς να αμφισβητούνται τα απαράδεκτα μέτρα που προτείνει η ΕΕ. Σχολιάζοντας αυτήν την κριτική ο Ν. Καραθανασόπουλος είπε χαρακτηριστικά ότι το ΠΑΣΟΚ «κάνει τουμπεκί ψιλοκομμένο» στις επιταγές της ΕΕ γιατί είναι δεσμευμένο απέναντί της και στο μόνο που αντιπαρατίθεται με την κυβέρνηση είναι γιατί δεν προωθούνται άμεσα μέτρα για την ενίσχυση των κεφαλαιοκρατών. Από κοντά, κατέληξε ο βουλευτής του ΚΚΕ, και οι οπορτουνιστικές δυνάμεις της χώρας, που καλλιεργούν αυταπάτες και λειτουργούν συμπληρωματικά στις προτάσεις που κάνει το καπιταλιστικό σύστημα για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης.

Στα 44 δισ. ευρώ «κλείδωσε» στο 12μηνο του 2008 το εμπορικό έλλειμμα της χώρας, ποσό που ισοδυναμεί με αύξηση της τάξης των 3,7 δισ. ευρώ το μήνα. Η παραπέρα διόγκωση των ελλειμμάτων έχει να κάνει με την εντεινόμενη ανισομέρεια στην ανταλλαγή εμπορευμάτων, αλλά και στις μεγάλες εκροές κεφαλαίων που πληρώθηκαν σε κεφαλαιούχους του εξωτερικού με τη μορφή «τόκων - μερισμάτων - κερδών». Είναι απόλυτα φανερό πως η συνεχιζόμενη διόγκωση του κρατικού δανεισμού σε συνδυασμό με τα αυξημένα επιτόκια που αποσπούν οι μεγαλοδανειστές του Δημοσίου θα οδηγήσει σε παραπέρα επιδείνωση. Για το μήνα Δεκέμβρη του 2008 καταγράφηκε μια ορισμένη αποκλιμάκωση στους ρυθμούς αύξησης των ελλειμμάτων, γεγονός που έχει να κάνει με τα κρισιακά φαινόμενα, την πτώση της οικονομικής δραστηριότητας και των εμπορικών δοσοληψιών.

Σύμφωνα με τα στοιχεία (Δεκέμβρης 2008) από την Τράπεζα της Ελλάδας:

• Εμπορικό έλλειμμα: Εκλεισε στα 44,04 δισ. ευρώ (από 41,5 δισ. ευρώ το Δεκέμβρη 2007) με ποσοστό αύξησης 6,1% ή στο 17,2% του ΑΕΠ που παράχτηκε μέσα στο 2008. Η συνολική αξία των εισαγωγών έφτασε σε 63,86 δισ. ευρώ (από 59,9 δισ. ευρώ το 2007) και των εξαγωγών σε 19,8 δισ. ευρώ (από 17,4 δισ. ευρώ).
• Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών: Οι κάθε είδους δοσοληψίες έκλεισαν με έλλειμμα ύψους 34,98 δισ. ευρώ - 14,3% του ΑΕΠ - από 32,4 δισ. ευρώ το Δεκέμβρη του 2007 (αύξηση 8%). Οι εκροές κεφαλαίων για πληρωμές «τόκων - μερισμάτων - κερδών» εκτοξεύτηκαν σε 16,2 δισ. ευρώ (από 13,37 δισ. ευρώ) με ποσοστό αύξησης 21,2%. Αντίστροφα οι εισροές «τόκων - μερισμάτων - κερδών» που καρπώθηκαν ντόπιοι μεγαλοεπιχειρηματίες διαμορφώθηκαν σε 5,39 δισ. ευρώ (από 4,26 δισ. ευρώ για το 2007). Οι εισροές από τον τουρισμό (11,7 δισ. ευρώ) διαμορφώθηκαν οριακά ψηλότερα σε σχέση με το 2007.

Σε σχόλιο του Γραφείου Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ για τις δηλώσεις του υπουργού Οικονομίας σημειώνεται:

«Ο ισχυρισμός της κυβέρνησης ότι το σχέδιό της θα μας βγάλει από την κρίση είναι τόσο μεγάλο ψέμα όσο ψέμα ήταν οι ισχυρισμοί της ότι η ανταγωνιστικότητα και η κερδοφορία της πλουτοκρατίας θα ωφελήσουν τελικά και τους εργαζόμενους. Η κυβέρνηση και τα άλλα κόμματα που υποστηρίζουν την ΕΕ γνωρίζουν την αλήθεια αλλά την κρύβουν. Δεν έχουν μέτρα για να σταματήσουν την κρίση. Το σχέδιό τους αποσκοπεί στο να προστατεύσουν την κερδοφορία της πλουτοκρατίας που ευθύνεται για την κρίση. Για να μην πληρώσει ο λαός, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να αντιπαλέψει τα σχέδια - πολιτική της ΕΕ και των κομμάτων της».